Yerküreyi saran hava tabakasi. Yunanca "atnos": buhar ve "sphaira": küre sözcüklerinden.

Atmosfer Yükseklige Göre Degisir

Hayvanlar ve bitkiler ancak atmosfer içinde yasayabilir, çünkü atmosfer onlari dis tehlikelerden (göktaslari, morötesi ve kozmik isinlar) korur, onlara hem isi, hem de yasamalari için mutlaka gerekli olan oksijen gibi maddeleri saglar. Bunun için astronotlar, sürekli olarak, yapay bir atmosferin yaratildigi bir kabinde veya uzay elbisesi içinde yasayabilirler.

Yerden yukariya yükseldikçe, atmosferin tekdüze olmadigini anlariz: basinci, yogunlugu, sicakligi ve bilesimi, yükseldikçe degisiklige ugrar. Yükseklik sifirken, yani deniz düzeyinde, Dünya'yi saran tüm hava kalinliginin yükünü tasiriz. Atmosfer basinci denilen bu yük oldukça önemlidir: santimetrekareye l kg'dan fazla düser (l 033 gr). Biz yükseldikçe bu basinç azalir. Bu olayi dagcilar çok yüksek tepelere, örnegin Himalayalar'a (8 000 metre) tirmandiklari zaman daha iyi anlarlar. Astronotlara gelince, uzay giysilerinden çikacak olsalar, Dünya'da oldugu gibi vücutlari her yandan basinç altinda bulunmayacagi için düpedüz patlarlar.

500 Kilometre Yükseklikte Atmosfer

Sicaklik da ayni sekilde degisir; önce azalir, sonra yavas yavas artarak çok yükseklerde birkaç yüz dereceye ulasir. Atmosfer, sicaklik derecesinin düsey dogrultuda degismesi göz önünde tutularak, su tabakalara ayrilmistir: troposfer (yükseldikçe isi, belli bir oranda eksilir), stratosfer (isi degismez denilebilecek bir durumdadir), mezosfer (isi önce artar, sonra eksilir), termosfer (yükseldikçe isi artar).

Vazgeçilmez Bir Korunma

Günes, bizi aydinlatan isik isinlarindan baska morötesi isinlar da yayar; ama morötesi isinlar yasam için o kadar tehlikelidir ki, eger bunlar yere kadar ulasabilseydi yeryüzünde yasama olanagi bulunmazdi. Neyse ki, 25 kilometre kadar yukarida, bu isinlari genis ölçüde durduran bir ozon tabakasi vardir. Ama bunlarin bir kismi gene de atmosferden sizarak yere ulasir. Tedbir almadan uzun süre günes banyosu yapan dikkatsizlerin vay haline!

Tüm meteoroloji olaylari atmosferde olup biten hareketlerden dogar. Bu hareketlerin yarattigi yagmur yeryüzünde yasamin sürüp gitmesini saglar.