Nefsi terbiye etmek mi, yoksa onu öldürmek mi tercih edilmelidir.
Nefis terbiyesini "nefsi öldürmek" seklinde uygulayanlar nefsin hosuna giden her seyden uzak kalirlar. Bunun neticesinde; dünyayi sevmez, hirs göstermez, inat etmez, hiç öfkelenmez bir hale gelebilirler. Bunun da bir nefis terbiyesi oldugunu kabulle beraber, nefsi öldürmek yerine, onu hayra yönlendirmenin daha iyi olacagi kanaatindeyiz. Birincisi, hupsuz atin yemini kisip, onu zayiflatarak ona hakim olmaya; ikincisi ise, yemini normal verip, ama onu iyi bir terbiyeden geçirerek güçlü bir atla hedefe daha kisa zamanda varmaya benzer.

Evet, dünyanin sevilecek taraflari vardir, sevilmeyecek yönleri vardir. Hirs gösterilecek yerler vardir, gösterilmeyecek yerler vardir. Inadin güzel oldugu durumlar vardir, çirkin oldugu durumlar vardir. Öfkenin kötü oldugu haller vardir, iyi oldugu haller vardir.

Dünyayi, Cenab-i Hakk'in isimlerine ayna ve ahirete bir tarla(1) olarak sevmek güzeldir. Insanin heveslerine hitab eden ve gaflet perdesi olan yönünü sevmek çirkindir. (2) Ilimde ve hizmette hirs göstermek güzeldir, söhret için malda ve makamda hirs göstermek çirkindir. Hakta inat etmek güzeldir. Batilda inat etmek, çirkindir. Zalimlere öfke duymak güzeldir, müminlere öfke duymak çirkindir.

Iste, nefsin mahiyetinde yer alan duygularin, arzularin hayra yönlendirilmesi, nefsin öldürülmesinden, yani büsbütün sesini kesmekten çok daha faydalidir. (3) Bu ise, nefsin arzu ve isteklerine iyi bir mecra bulmak, onu hayirli seylere sevk etmekle olur; cosarak çevreye zarar veren bir nehrin önüne baraj yapmak ve onunla çevreyi sulamak gibi.

Kaynaklar:
1-Acluni, I, 412
2-Nursi, Sözler, s.,584
3-Bkz. Nursi, Mektubat, Envar Nes. Ist. 1993, s. 33-34