157- (2049) Bize Kuteybe b. Saîd rivayet eîti. (Dedi ki) : Bize Cerîr rivayet etti. H.
Bize İshâk b. İbrahim da rivayet etti, (Dedi ki) : Bize Cerîr i'e Amr b. Ubeyd, Abdül-Melik b. Unıeyr'den, o da Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd b. Amr b. Nüfeyl'den naklen haber verdi. (Şöyle demiş) : Ben Peygamber (Saliallahü Aleyhi ve Sellem)'i :
«Mantar mendendir. Onun suyu göze şifadır: buyururken işittim.

158- (...) Bize Muhammed b. Müsennâ da rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Şu'be, Abdül-Melik b. Umeyr'den rivayet etti. (Demiş ki) : Ben Amr b. Hureys'den din*ledim. (Dedi ki) : Ben Saîd b. Zeyd'den dinledim. (Şöyle dedi) : Ben Re-sûlüllah (Saliallahü Aleyhi ve Sellem)'i :
«Manfar mendendir. Soyu âa göze şifadır.::- buyururken işittim.

(...) Bize (yine) Muhammed b. ?tîü"iennâ rivayet etti. (Dedi ki) : Ba*na Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Şu'be rivayet etti. (Dedi ki) : Bana Hakem b. Uteyhe de Hasen-i Urenî'den, o da Amr h. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd'den, o da Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve SeUem)'den naklen haber verdi.
Şu'be şöyle demiş : «Hakem tana bu hadîsi rivayet edince, onu Abdül-Melik'İn hadîsinden yadırgamadım.»

159- (...) Bize Saîd b. Amr El-Eş'asî rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Abser, Mutarrİf den, o da Hakem'den, o da Hasen'den, o da Amr b. Hü-reyre'den, o da Saîd b. Zeyd b. Amr b. Nüfeyl'den naklen haber verdi.
(Şöyle demiş) : Resûlülîah (Sallallâhii Aleyhi ve Sellem) :
«Mantar Allah Tebâreke ve Teâlâ'nin Benî İsrail'e indirdiği mendendir. Onun suyu da göze şiiar.» buyurdular.

160- (...) Bize İshâk b. İbrahim de rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Cerîr, Mutarrif den, o da Hakem b. Uteyhe'den, o da Hasen-i Urenî'den, o da Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd'den, o da Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'den naklen haber verdi:
«Mantar, Allah'ın Musa'ya İndirdiği mendendir. Onun suyu da göze şifadır.» buyurmuşlar.

161- (...) Bize İbni Ebî Ömer rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Süfyân, Abdül-Melik h. Umeyr'den rivayet etti. (Demiş ki) : Ben Arar b, Hureys'i şunu söylerken işittim. (Dedi ki) : Ben Saîd b. Zeyd'i şöyîe derken din*ledim. Resûlullah (Saliallahü Aleyhi ve Sellemj:
«Mantar, Allah(Azze ve CeUel'nİn Benî İsrail'e indirdiği mendendir. Onun suyu da göze şifadır.» buyurdular.

162- (...) Bize Yahya b. Habib El-Hârisi de rivayet etti. (Dedi ki) : Bİze Hammad b. Zeyd rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Muhammed b. Şebib rivayet etti, (Dedi ki) : Ben bu hadîsi Şehr b. Havşeb'den dinledim ve kendisine sordum da, hen onu AbdüJ-Melik b. Umeyr'den dinledim, dedi, Onun üzerine Ahdül-Melik'Ie görüştüm. O da bana Amr b. Hureys'den, o da Saîd b. Zeyd'den naklen rivayette bulundu. (Demiş ki) : ResûlüUah (Sallallahii A leyhi ve Sellenı ) ;
«Mantar mendendir. Onun soyu da göre şifadır.» buyurdu.
Bu hadîsi Buhârî «Tefsir» ve «Tibb» bahislerinde; Tirmizî ile İbni Mâce «Tıbb»'da; Nesâî «Tibb», «Velime» ve «Tef*sir» bahislerinde muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir.
Kem'e : Mantarın bir nev'idir. Nevevî diyor ki : «Peygamber (Saliallahü Aleyhi ve Settem) mantar mendendir hadîsinin mânâsı hakkında ulema ihtilâf etmişlerdir. Ebû Ubeyd ile birçok ulema onu Beni îsrâiI'in üzerine indirilen menne benzetmişlerdir. Çünkü onlara indi*rilen men (yâni kudret helvası) külfetsiz, meşakkatsiz kendiliğinden hâ*sıl oluyordu. Mantar da külfetsiz, meşakkatsiz ekilmeden, sulanmadan kendiliğinden biten bir nebattır. Bu kelimenin zahiri iîe amel ederek ha*kikaten Benî' İsrâi1e indirilen men olduğunu söyleyenler de var-dır.» Mantarın suyunun şifa olması muhtelif suretlerde izah edilmiştir. Bir kavle göre mücerret suyu şifadır. Diğer bir kavle göre mantarın, suyu ilâçla karıştırılarak göze sürülür. Üçüncü bir kavle göre ise mantar suyu gözdeki harareti soğutmak için kullanılacaksa başka bir şeyle karıştırma*dan sürülür. Bundan başka bir. maksatla' kullanılacaksa terkib yapılır. Nevevî : «Doğrusu mantarın suyu mutlak surette göze şifadır. Suyu sıkılır ve ondan göze sürülür. Zamanımızda ben ve başkaları gördük ki, bir zatın gözleri hakikaten görmez -oldu da, gözlerine mücerret mantar suyu çekti. Ve şifa bularak gözleri tekrar görmeye başladı. Bu zât Ke*mal b. Abdillah Ed-Dimeşkî. olup, salâh sahibi ve ha*dîs râvisidir. Mantar suyunu kullanması hadîse itikad ettiği ve onunla teberrükte bulunmak istediği içindir.» diyor.