ÇOCUKLARDA ‘HAYIR’ DÖNEMİ
Çocuklarda ‘hayır’ dönemiçocuğun birey olabilmesinde ve kendisini ifade edebilmesinde önemli bir yer tutttuğunu unutmamak gerekir. Bu dönemi kolay ve sağlıklı geçirebilmek için nelere dikkat etmemiz gerektiğini gözden geçirelim:
Onunla konuşurken
kendi kararlarını kendisinin verebildiğini ve bizler gibi onun da direktiflerden hoşlanmadığını unutmayın
Hayatıyla ilgili kararları kendisinin verebildiğini düşünmesini sağlayın. ‘Yemeğini televizyon izlerken mi yemek istersin
yemek yemek istemiyorum’ gibi bir yanıt alma olasılığınızı da azaltır.
Ona karşı negatif bir tutum içine girmeyin
o da size o kadar çok ‘hayır’ diyecektir.
Negatif cümleler kurmaktan da kaçının. Yapılmasını istediğiniz şeyi olabildiğince pozitif cümleler kullanarak ifade etmeye çalışın. ‘Ayakkabılarını çıkart’ demek yerine
‘Terliklerimizi giyelim haydi’ demek daha etkilidir.
Mesajlarınızı
yoksa kupanla mı içmek istersin’ şeklinde mesajınızı iletin.
‘Hayır’ dediğinde
sinirlenmeyin ve asla ona ceza vermeyin.
Aranızda çıkan sorunu ortadan kaldırmaya çalışmak yerine
uzlaşmacı bir tavırla çözüm üretmeye çalışın ve onu da çözüm üretmeye davet edin.
Kurallar çocuğun ruh sağlığını bozar mı?
İnatlaşma döneminde olması çocuğunuza hiç ‘hayır’ demeyeceğiniz anlamına gelmez. Çocuğunuza zaman zaman kısıtlamalarkuralları koyan yetişkinler yanlarında olmadığı zamanlarda bu kuralları ihlal etme eğilimi duyduklarını da unutmayın.
Kurallara uyumu nasıl kolaylaştırabiliriz?
Çocukların kurallara uygun davranmalarını ve kurallardan daha az rahatsız olmalarını sağlamanın en iyi yolu bu kuralların gerekçesinin açıklanması ve kuralların çocuklarla birlikte konmasıdır. Bazı kuralların anne-babalar için de konduğunu bilmek çocuğu rahatlatır ve kurallara uyumunu kolaylaştırır. Çocuk anne-babasının sırf kendisine muhalefet olmak için değilonun iyiliğini istedikleri için bazı kurallar koyduğunu bilmelidir.
Yasakladığınız şeyleri yapmaya kalktığındakuralların gerekçelerini öğrenecek ve sizinle çatışmaya girmeyecektir.
Yasaklara uymadığında cezalandırmak yerineçocuğunuzdan övgüyle sözedin.
Ondan olumsuz bir davranış beklentisi içinde olmadığınız mesajını verin. ‘Bıçaklarla oynamamak gerektiğini unuttun sanırımbıçaklarla oynama’ gibi bir mesajdan çok daha sağlıklıdır ve çocuğunuzun uyumunu kolaylaştırır.
psikolog Şebnem Kartal