Ikinci Mesele

Pûside olmasin, Sevr ve Hûtun kisas-i meshuresi, Islâmiyetin dahil ve tufeylîsidir. Râvisiyle beraber Müslüman olmustur. Istersen, Mukaddeme-i Saliseye git, göreceksin, hangi kapidan daire-i Islâmiyete dahil olmustur.
Amma, Ibn-i Abbas'a olan nispetin ittisali ise: Dördüncü Mukaddemenin aynasina bak; o ilhakin sirrini göreceksin. Bundan sonra mervîdir: "Arz, Sevr ve Hût üzerindedir." Hadis olarak rivayet ediliyor.
Evvelâ: Teslim etmiyoruz ki, hadistir. Zira, Israiliyatin nisani vardir.
Saniyen: Hadis olsa da zaaf-i ittisal için yalniz zanni ifade eden âhâddendir. Akideye dahil olmaz. Zira yakîn sarttir.
Salisen: Mütevatir ve kat'iyyü'l-metin olsa da, kat'iyyü'd-delâlet degildir. Eger istersen, Besinci Mukaddemeye müracaatla, On Birinci Mukaddemeyle müsavere et! Göreceksin, nasil hayalât, zahirperestleri havalandirmis, bu hadisi, mahamil-i sahihadan çevirmislerdir. Iste vücuh-u sahiha üçtür:
Nasil Sevr ve Nesir ve Insan ve digeriyle müsemmâ olan Hamele-i Ars, melâikedir. Bu Sevr ve Hût dahi, öyle iki melâikedir. Yoksa, Ars-i Âzami melâikeye; küreyi, küre gibi himmete muhtaç olan bir öküze tahmil etmek, nizam-i âleme münafidir. Hem de lisan-i seriatte isitiliyor: Herbir nev'e mahsus ve o nev'e münasip bir melek-i müekkel vardir. Bu münasebete binaen o melek o nev'in ismiyle müsemmâ, belki âlem-i melâikede onun suretiyle mütemessil oluyor.