Konu: LAHİKALAR. (Barla Lahikası.)

بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ

اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ اَحْسَنَ عَزَا كُمْ وَ اَعْطَا كُمْ صَبْرًا جَمِيلاً وَ غَفَرَ لِمَيِّتِكُمْ وَ نَوَّرَ قَبْرَهُ بِنُورِ اْلاِيمَانِ وَ اْلقُرْآنِ وَ جَعَلَهُ فِى قَبْرِهِ مُشْتَغِلاً بِرِسَالَةِ النُّورِ بَدَلَ الْفَلْسَفَةِ السَّقِيمَةِ آميِنَ

Aziz kardaşım!

Bu hâdise dahi, Abdurrahman hâdisesi gibi bir hüccettir ki, bize şimdiki tarz-ı hayat yaramaz. Bize bu dünyada daha sâfi ve âli ve kudsî bir hayat-ı mâsumane ihsân edildiğinden ona kanâat lâzımdı. Merhum Abdurrahman gerçi muvakkaten aldandı, fakat İstanbul'da Risale-i Nur mukaddematına büyük bir hizmeti var. Hem Onuncu Söz ile tam kurtuldu, sonra gitti.

(Sh: B-359)
Merhum Fuat dahi, inşâallah, Risale-i Nurun feyziyle îmanını kurtarmış ve mektubu dahi, senin dediğin gibi gösteriyor ve size ve hânedânınıza mensubiyyetiyle, samimî iftiharı ve kuvvetli irtibatı, Risale-i Nur cihetiyle olduğunu hissettim.

Ben size tâziye vermek değil, belki hem onu hem sizi tebrik ederim ki, bu zamanın dehşetli ve dalâletli hayatından kurtuldu, daha mâsum ve çok bulaşmadan gitti. Ve size cennete lâyık bir evlâd ve وِلْدَانٌ مُخَلّدُونَ sırrına mazhar oldu.

Ben şimdiye kadar merhum Mola Abdullah ile beraber Abdurrahman'ı ve Ubeyd'i ekser duâlarımda zikr ettiğim gibi, merhum Fuad'ı dahi onlarla beraber her vakit yâd edeceğim, inşâallah.

Evet kardaşım, dediğin gibi, Fuat'ın (R.H.) mektubu aynen Abdurrahman'ın (R.H.) mektubu misillû, Risale-i Nur'un bir şu'le kerametini gösteriyor. Yalnız Abdurrahman'ın gayet hâlis ve şimdiki tarz-ı hayattan ve tabirlerinden müberra, sâfi ifadesi onda yoktur. Eğer dünyada kalsa idi, mağlûp olmak ihtimali vardı.

Cenâb-ı Erhamürrâhimîn hem ona, hem Risale-i Nur hânedanına ve dairesine merhamet edip, onu rahmetine ve cennete aldı, mağlûp ettirmedi, Risale-i Nurun küçük talebeleri dairesindeki makamında ibka etti. Hadsiz şükür olsun ki, bu iki kahraman biraderzadelerim vefatlarının ilânnameleriyle, Risale-i Nur şâkirdleri, îmanla kabre gireceklerine dair olan müjde-i Kur'âniyeye iki misal ve iki delil gösterdiler.

Benim tarafımdan Risale-i Nur'la alâkadar veya bizimle dost olanlara selâm ve duâ ile, Dâvud ve Nihad iki Muhammed ve Abdülmecid ile beraber, bütün mânevî kazançlarıma her gün hissedardırlar.

Kardeşiniz
Said Nursî

(Sh: B-360)
274
بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, muhlis kardaşım!

Isparta'ya nakl-i mekân, hem tulûât-ı kalbiyeyi, hem sizinle muhabereye bir derece fütûr verdi.

Evvelâ: Kardaşımız Sabri, Hakkı Efendiler arzularıyla, yine Eğirdir vasıtasıyla size emanet gönderilecek. On Yedinci Lem'a namındaki notaları Sabri size göndermiş veya gönderecek. Bu def'a da sırlı, kerâmetli Yirmi dokuzuncu Söz'ü size gönderiyorum. lâtif ve mânidar bir tevâfukdur ki, Husrev senin için Yirmi dokuzuncu Söz'ü yazıyordu.

Yazdığı vakitde Husrev vasıtasıyla çok mübarek Ramazan hediyesi aynı anda gelmesiyle beraber, aynı gecede ben senin hânen tarafına ve hânene geldiğimi rü'yada gördüğüm ibi, iki gece evvel, elhak ikinci bir Husrev ve ikinci bir Süleyman olan Süleyman Rüşdü, aynen sizi görmüş. Bundan anladık ki, bizler bir menzil içindeki adamlar hükmündeyiz. Maddeten uzaklık te'siri yok ve birbirimize karşı münasebet-i âdiye dahi kayd edilir.

Sâniyen: Şu Yirmi Dokuzuncu Söz, târifnamelerde yazıldığı gibi bir müstensih hatt-ı hakikiyesine ihtiyarsız tekarrüble, sırrı tezâhüre başlamış ve diğer müstensih hatt-ı hakikîsini bulmuş. Hakikaten ne fikirde bulunursa bulunsun, gören herkesi tasdika mecbur ediyor. Hattâ burada mühim ve müşkilpesend ülemâlar dahi, güneş gibi inanıp tasdik ediyoruz, diyerek imza ediyorlar.

Şübhemiz kalmadı ki, İ'câz-ı Kur'ân'ın yüz cüz'ünden bir cüz'ü, şu tefsirine in'ikâs etmiş. Yalnız şu fark var ki i'caz kasdîdir, kasden de kimse muaraza edemez.

Şu kitabın tevâfuku ise, fıtrî ihtiyarsız olmak cihetiyle hârika olur. Kerâmet sayılır. Kasdî ve sun'î bir surette muâraza edilmez.

(Sh: B-361)
Her ne ise şu nüshayı kardaşınız Abdülmecid bir def'a görsün. İnşâallah ona da bir vakit bir tane yazılacak, şâyet orada birisi aynen istinsah etmek niyyet etse, çok dikkat etmek gerekir, Çünki bu risalenin hurufatı da sırlı, kendine güvenmeyen yazmasın.

Sâlisen: Kardeşimiz Fethi Bey ne haldedir, neden az görüşüyorsunuz. Ben ona çok duâ ettim ve ediyorum. Sen bir muzır me'murun yüzünden, onunla az görüşmen beni müteessir etti. Allah kabul etsin ben de ona çok def'a duâ ettim. İnşâallah tam bir arkadaş, bir muhatabın olan Hâfız Ömer, Risale-i Nur'un intişarına mühim bir vasıta olacak ki; her mektubunda onu ciddî alâkadar görüyorum.

On Altıncı Lem'a nâmındaki üç mühim mes'eleden ibaret bir risaleyi, sizin için yazdırıyorum. Yetişirse onu da gönderiyorum. Lillâhil hamd burada gittikçe Risale-i Nurun şâkirdleri ve yazıcıları çoğalıyor. Ne vakit az fütur başlasa, bir teşvik kamçısı hükmünde bir şey zuhur ediyor.

Ezcümle sofî meşreb ve yazıda muvakkaten tenbellik eden bir kısım kardaşlarımıza yazılan bir mektubun nüshasını, melfufen gönderiyorum. Belki tenbel olmayan, fakat tenbelleşen Abdülmecid de görür. Muhterem vâlideniz ne haldedir. Onu da merak ediyorum. Çok duâ ediyorum. Hastalığın her bir saati bir gün ibadet hükmünde olduğunu benim tarafımdan hem ona, hem Hoca Abdurrahman'a söyle, başta Pederiniz, Fethi Bey ve Hoca Abdurrahman, İmam Ömer, Kemâlettin gibi dostlara selâm ve duâ ediyorum. Ve duâlarını istiyorum.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

275
(Eğridir Müftüsüne son ihtar.)
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Eski bir dost ve ilim noktasında bir arkadaş olmak üzere sizinle

(Sh: B-362)
bir hasb-i hâl edeceğim. İkimize taallûk eden mühim bir musibet-i dîniyeyi size haber veriyorum. Bunun telâfisine mümkün olduğu kadar beraber çalışmalıyız. Şöyle ki:

Zâtınız, herkesten ziyade hizmetimize taraftar ve hararetle himayetkâr olmak lâzım gelirken, maatteessüf meçhul sebeplerle aksimize tarafgirâne ve bize karşı soğukça rakîbane baktığınızdan, oğlunuzu bu köyde yerleştirip ona dost-ahbab buldurmak için çalıştınız. Neticesinde burada öyle bir vaziyet hâsıl olmuş ki, mahiyetini düşündükçe senin bedeline ruhum titriyor. Çünki اَلسَّبَبُ كَالْفَاعِلِ kaidesince bu vaziyetten gelen günahlardan, seyyiâttan siz mes'ûlsünüz.

Zehire tiryâk nâmı vermekle, tiryâk olmadığı gibi; zındıka hissiyâtını veren ve dinsizliğe zemin ihzâr eden bir hey'etin vaziyetine, ne nam verilirse verilsin, Genç Yurdu denilsin, hattâ Mübarekler Yurdu denilsin, ne denilirse denilsin o mânâ değişmez. Başka yerlerde, Genç Yurdu ve Tüklük Meclisi, Teceddüd Mahfeli gibi isim ve ünvanlarla bulunan hey'etler, başka şekillerde zararsız bir surette bulunabilirler.

Fakat bu köyde mâdem sekiz senedir ki, sırf esâsât-ı îmaniye, usûl-i hakâik-ı dîniye ile meşgulüz. Elbette bu köyde bize karşı muannidâne bir hey'etin tâkib edeceği esas, imansızlığa ve usûl-i dîniyeye muhalif, hatta zındıka hesabına bir hareket yerine girer. Bilinsin bilinmesin netice öyle çıkar. Çünki, bu havâlide umumca tebeyyün etmiş ki, siyaset cereyanlarıyla alâkadar değilim, belki yalnız hakâik-ı dîniye ile meşgulüz. Şimdi burada birisi bize muhalif hareket etse, hükümet hesabına olamaz; çünki mesleğimiz siyasî değil. Hem yeni bid'alar hesabına da olamaz, çünki hakikî meşgalemiz esâsât-ı imâniye ve Kur'âniyedir.

Hem resmî diyanet dairesinin emirleri hesabına dahi değil, çünki emirlerini tenkid ve muhalefet meşgalesi bizi kudsî hizmetimizden men'ettiği için, o meşgaleyi başkasına bırakıp onunla meşgul olmuyoruz. Mümkün olduğu kadar o emirllere karşı temas ettirmemeye çalışıyoruz.

(Sh: B-363)
Öyle ise, sekiz sene bu cereyan-ı îmanî merkezi olan bu köyde, bize karşı muhalefetkârâne ve mütecâvizâne vaziyet alan, ne nam verilirse verilsin, muhalefeti zındıka hesabına ve îmansızlık namına kaydedilecek.

İşte sizin ilminize ve makam-ı içtimaînize ve mensab-ı fetvanıza ve bu havâlideki nüfuzunuza ve evlâd hakkındaki müfrit şefkatinizden gelen teşvikkârâne muavenetinize istinâd ederek, burada hem beni, hem seni pek ciddî alâkadar edecek bir vaziyet vücuda geliyor.

Ben kendim burada muvakkatım, ıslâhına da mükellef değilim, belki bir derece mes'uliyetten kurtulabilirim. Fakat zâtınız hem sebeb hem nokta-i istinad olduğunuzdan, o vaziyetten gelen müdhiş meyveler defter-i a'mâlinize geçmemek için, her şeyden evvel bu vaziyeti ıslah etmelisiniz veyahut oğlunu buradan çek (Hâşiye) o daimî senin mânevî zararına günah işleyecek tezgâhı tebdil etmeye çalış. Zâtınıza bu tezgâhın mahsulâtından nümune olarak sizin hesabınıza, bana muhalif suretinde gelen yalnız iki küçük nünuneyi göstereceğim:

Birincisi: Beni haddimden çok fazla hüsn-ü zanda bulunan ve hareketimi herkesten ziyade hak telâkki eden bir ehl-i ilim, sana itimaden oğlunuza meslekçe dostluk etmiş. O adam bir gün yanıma geldi. Hususî odamda namazımı kılmak vakti geldi. Benimle beraber cemaatle kılmak onun yanında çok ehemmiyetli olduğu halde, gizli Ezân-ı Muhammedîyi (A.S.M.) işitmekten kulağı müteneffirâne,


(Hâşiye): Hiç kimseye söylemediğim, hattâ düşünmesini de istemediğim, Kur'ânî hizmetimize zarar veren bir hâleti söyleyeceğim: Zâtınız bir zaman bize dost göründüğünüzden, senin oğlun talebe gibi yanıma geliyordu. Ciddî istifadeye çalışıyordu. Değil bana sıkıntı vermek, belki ihtar etmesi, ciddî telâkki ediyordu. Vaktâki zâtınız bana karşı rakibâne bir vaziyet aldınız, oğlunuz da o vaziyetin te'sîriyle öyle bir şekle girdi ki, en muti' talebeden, en merhametsiz bir düşman vaziyetine geldi. O zamandan beri çektiğim sıkıntıların ve hizmet-i Kur'âniyemize gelen zararların kısm-ı a'zamı, oğlunuzun yüzünden ve senin o rakibâne vaziyetinden geldiğine şübhe kalmadı. Senin nüfûzun ve şerefin olması idi, oğlun böyle şeylere müdahale edemezdi.
Her ne ise... Sizi bütün bütün gücendirmemek için kısa kesiyorum. Kardeşim Hakkı Efendinin hâtırı için ben hakkımı helâl ederim. Fakat bizi istihdam eden ve hizmetine kabul eden Kur'ân-ı Hakîm'in darbesinden korkmalı, belki o helâl etmez.

(Sh: B-364)
havftan gelen istikrah ile, kaltı kaçtı. Bu işe sen fetva ver. Fahr-i Âlem (A.S.M 'ın en nuranî, leziz, kudsî kelimatını işitmekten kaçan bir kulağın altında olan kalbde bulunan iman, ne hale girdiğini sen söyle!

Bu böyle olsa, başka câhil yahut gençler, o meslekte nasıl boya alırlar,kıyas ediniz. Benimle beraber bu işe ağlayınız.

İkincisi: Bir dostum var idi, takvâsı ifrat derecesinde idi. Benim yanıma geldiği vakit, âhirete ait en güzel parçaları bana gösteriyordu ve ihtar ediyordu. Zâtınız onu bir derece benden soğutmak ve senin oğluna dost yapmak suretinde onunla konuşmuşsunuz.

İşte o zât, o telkinattan sonra geçen ramazanda bir gün, bana Hülâgû ve Cengiz vâkıalarını okutmak için gisterdi. "Aman bunları oku" dedi. Ben kemâl-i taaccüb ve hayretten dedim: "Kardaşım sen divane mi oldun? Benim Delâil-i Hayrât'ı okumağa vaktim yok. Böyle zalemelerin sergüzeşt-i zâlimânelerini, bu Ramazan-ı Şerifte bana okutmak hissini nereden kaptın" dedim. Haftada iki def'a yanıma gelen o has dostumu, iki ayda bir defa daha göremedim. Fakat hakkında inâyet vardı, o halden kurtuldu.

Her ne ise, Bu nev'den olan elîm hâdiseler çoktur. Hakikatlı bir kardeşimin neseben kardeşi olduğunuzdan haşînâne değil, mülâyimane bir surette olan bu dertleşmekten gücenmeyiniz.

Said Nursî

276
MESLEĞİMİZİN BİR MEDAR-I ŞEVKİ VE ZEVKİ OLAN
TEVAFUK LETÂİFİNDEN ÜÇ-DÖRT NÜMUNE:

Birincisi: İktisad Risalesi, birbirinden habersiz altı müstensihin yazdıkları altı nüshada, eliflerin elli üç adedinde tevafukları, te'lif ve istinsah tarihi olan elli üçe muvafık gelmesidir. Sonra baktım ki asıl müsvedde-i ûlâda çok çıkıntı ve tashihler ile beraber elli üç aded sırrını muhafaza ettiğini hayret ile gördük.

İkincisi: Risalelerin Fihristesi tamam yazıldıktan sonra, birinci

(Sh: B-365)
müsevvid, ihtiyarsız "Bu güzel fihriste tamam oldu" deyip yazmış. O müsevvid hesab-ı ebcedi hiç bilmediği gibi, hiç bir şey de düşünmemiş. "Bu güzel fihriste tamam oldu", aynen bin üç yüz elli iki tarihini gösterip fihristenin tarih-i te'lif ve istinsahını göstermiştir.

Üçüncüsü: Yirmi Üçüncü Lem'a'nın, müsveddeden tebyiz edilirken, hiç eliflerin adedini hâtıra getirmeden, yazıldıktan sonra yüz yirmi sekizinci risale olduğuna işareten yüz yirmi sekiz elif olmasıdır.

Dördüncüsü: Dünkü gün Mu'cizat-ı Ahmediye (A.S.M.) tashih edilirken küçük, lâtif iki tevafukun on dakika fasıla ile vücuda gelmesidir. Şöyle ki:

İkişer arkadaş Mu'cizat-ı Ahmediye ve Mi'râc'ı ayrı ayrı tashih ediyorlardı. Mi'rac'ın altı yüz satırı içinde bir tek satır, kuru direğin ağlamasından bahsediyor. Mu'cizat-ı Ahmediye yüz elli sahife içinde bir sahife o bahse dairdir. Birden o iki kısım musahhihler aynı kelimeyi söylüyorlarken, içlerinden bir efendi intikal etti, iki kısım aynı kelimeyi söylüyoruz dedi. Baktık, fevkalâde bir surette iki tashih aynı kelime üzerindedir.

On dakika sonra, yedi mu'cizeye mazhar yedi çocuğun bahsi tashih edilirken, umulmadığı bir zamanda, hâzır zâtların nazarında mübarek Meliha isminde beş yaşında bir çocuk geldi oturdu. Çocukların bahsini zevk ile dinlemeye başladı. Çay verdik, çocuk bahsi bitinceye kadar içmedi. Hâzır olan biz dört kişi şübhemiz kalmadı ki, sırr-ı tevafukun birinci menba'ı olan Mu'cizat-ı Ahmediye'nin te'lifçe ve istinsahça ve kırâatça ve hârika tevafukça kerâmetini gösterdiği gibi, bu iki küçük tevafukla, yine o kerâmetin şuâ'ından iki lâtifeyi gösterdi.

Hem bir sene evvel bir seyre giderken, arkamdan bir kız çocuğuyla bir kadın geliyorlardı. Ben yoldan çıktım, yolu onlara bıraktım. Baktım beni geçmiyorlar, sıkıldım. Acele geçtim bir bahçeye girdim, baktım onlar da bahçeye girdiler. Hem hiddet hem

(Sh: B-366)
hayret ettim. Mu'cizât-ı Ahmediye elimde idi. Tefe'ül gibi açtım. En evvel gözüme ilişen ve yalnız risalede bir tek def'a zikredilen bir isim ki, aynı o kadının ismini o sahife içinde gördüm. Baktım, o kadını tanıdım. Fesübhânallah dedim. Bunlar kim olduklarını anlamak için,daha evvel o kitaba baksa idim, bu hayretten kurtulacaktım. Bu hâdiseye hem ben, hem hâzır olan Şamlı Hafız ve hâdiseyi anlayan o kadın ve başkaları hayret ettik.

Said Nursî
277
Kalben rahatsızlığım dolayısiyle, Kurban Bayramına kadar Süleyman Efendi, Şamlı Hâfız Tevfik, Abdullah Çavuş ve Mustafa Çavuş'tan başka kimseyi kabul etmiyorum. Affedersiniz gücenmeyiniz.

Said Nursî

278
ISPARTA CUMHURİYET MÜDDE-İ UMUMخLİĞİNE


Dokuz senedir, beni bu memlekette sebebsiz olarak ikamete me'mur ettiler. Hâriçle ihtilâttan men'olduğum için çalışamadım, perişan bu gurbette kimsesiz kaldım. On üç seneden beri, beni bu vilâyette tanıyanların tasdikleri tahtında, siyasetle hiçbir cihetle alâkam kalmadığına delilim şudur ki: On üç seneden beri, bir gazeteyi okumadığımı ve dinlemediğimi sekiz sene oturduğum Barla halkı ile işhâd ediyorum. On üç sene, bu zamanda siyasetin lisanı olan gazeteyi dinlemeyen, işitmeyen, istemeyen bir adamın siyasetle alâkası olmadığı ve sekiz aydan beri merkez-i vilâyette bütün buradaki benimle temas edenlerin şehâdetleriyle, siyasete taallûk eden hiçbir mes'eleye temas etmediğimi gösterebilirim.

Bu hâlimle beraber, bu senenin Kurban Bayramında fıtraten sohbetten hoşlanmadığım için, hiç kimseyi kabul etmediğimi gösterir bir-iki satırlık yazı ile kapımda yazdığım ve hiç bir kimse de gelmediği halde, bu mübarek bayramın dört gününde bir polis bulundurulmak suretiyle benim gibi garib, ihtiyar, hastalıklı bir adama şüphe isnad

(Sh: B-367)
ederek tarassud ettirmek ve hareket-i şahsiyemi bilâsebeb taht-ı nezârette bulundurmakla verilen tazyik ve sıkıntı kâfi gelmiyormuş gibi, bu senenin Nisanının dördüncü günü, kış münasebetiyle ve mütemâdiyen harekâtımın tâkib ve tarassud edilmesinden dolayı hârice çıkmadığımdan sıkılmıştım.

İşte o günü, altı aylık ızdırabımı tahfif etmek ve biraz teneffüs ve rahatsızlığımı izale etmek için, havanın güzelliğinden istifade ederek gezmeye gitmiştim. Avdetimde bir komiser ile iki polis ikamet ettiğim evimin kapısında ve bir komiserle iki polis de bahçenin dışarısında bulunuyorlardı. İçeriye girdim, komiser ve iki polis beni tâkib ettiler. Odama çıktım, onlar da arkamda idiler. Benimle beraber girdiler, taharriye başladılar.

Dokuz seneden beri ihtilâttan bilâsebeb men'edildiğimden, mesleğim itibariyle Kur'ân ve îman ile hasr-ı iştigal etmiştim. Ve onun neticesi olarak yazdırdığım eserlerden;

Birisi, Kur'ân-ı Hakîm'deki iki bin sekiz yüz küsur lâfza-i celâlin bir sırr-ı kerametini ve bir nakş-ı i'câzını gösterecek, en müstesna bir hat ile yazılmış gayetle kıymettâr yirmiden fazla Kur'ân-ı Kerîm cüzlerini,

2- Bekay-ı ruh ve melâike ve haşrin hakkaniyetine dair Yirmi Dokuzuncu Söz nâmı altındaki risalenin içinde tezahür eden, kendimce en ekall bin liraya değer bir sırr-ı azîmi gösteren risaleyi,

3- Hazret-i Peygamberin risaletini güneş gibi isbat eden ve hârika bir surette on iki saatte te'lif edilen yüz elli sahifelik On Dokuzuncu Mektub nâmı altında Mu'cizat-ı Ahmediye risalesini, ki o mu'cizâtın kerâmeti olarak, o risalede tevafuk nâmıyla öyle bir sırr-ı azîm tezahür etmiş ki, o risale tek başıyla maddeten bin lira kadar kendimizce kıymettardır.

4- Vahdâniyet-i İlâhiyeyi güneş gibi isbat eden ve Kur'ân'ın otuz üç âyet-i azîmesini tefsir eden Otuz Üç Pencere nâmındaki Otuz Üçüncü Mektub ki, sırr-ı tevafukla beraber kıymet-i ilmiyesi ve edebiyesi itibariyle ehl-i tevhidce yalnız maddeten bin lira kadar ehemmiyetli olan risaleyi,

(Sh: B-368)
5- Şirkin esasını ref' edip, vahdâniyeti nihayetsiz derecede kuvvetle isbat eden Otuz İkinci Söz nâmı altındaki eseri ki, o eser bir âlim tarafından zâyi edilse, onu elde etmek için bin lira tereddütsüz vereceğini zannettiğim misilsiz risalemden mevcud her iki tanesini,

6- İsraftan kurtarmak ve bu fakir milleti iktisada alıştırmak için yazdığım, küçük fakat müstesna bir ehemmiyette olan İktisad Risalesi ismindeki risalemin mevcud olan her üç nüshasını,

7- Kendi ihtiyarlığımdan dolayı, îman noktasında Kur'ân'dan bulduğum rica ve teselli nurlarından kaleme aldığım ve mevcudu tam üç nüsha ve iki nüsha da noksan olarak umum beş parçasını ki, bence bu risale benim gibi kabre yakınlaşmış bir ihtiyar adama kıymet takdir edilmeyecek derecede yüksek bir hakikat ile yazılmıştır.

8- On beş sene evvel Arapça olarak tab' edilen, Harb-i Umumîde ateş içinde yazıldığı için, o zamandaki Başkumandanın bu yâdigâr-ı harbin hayrına iştirâk etmek niyetiyle kâğıdını kendisi verdiği İşârâtü'l-İ'câz tefsirini;

Hem üç yüz otuz beş senesinde İstanbul'da tab' edilen Katre, Şemme, Habbe, Habbenin Zeyli ve Ankara'da Yeni Gün Matbaasında Zeylinin Zeyli ve Ankara Matbaasında tab' edilen Hubab ve İstanbul'da tab' edilen Zühre ve Şûle gibi risaleleri hâvi Arapça matbu bir mecmuamı ve İstanbul'da on beş sene evvel tab' edilen Sünuhat ismindeki kıymettar iki matbu risalemi ve hem biraderzâdem Abdurrahman tarafından, on beş sene evvel İstanbul'da tab' ettirilen Tarihçe-i Hayatımın bir kısmına ait matbu risalemden üç nüshası tamam ve beş altı nüshası noksan kitaplarımı ve hem de İstanbul'da yeni huruf çıkmadan evvel tab'ettirdiğim Onuncu Söz nâmında gayet kıymettar haşri ve kıyameti gündüz gibi isbat eden risalemi ve daha bilmediğim hususuî ve şahsî ve îmanî evraklarımı ve risalelerimi tekrar iade etmek üzere, o taharri neticesinde alıp götürdüler.

Bu taharriyatta o kadar ileri gidildi ki, altı ay evvel oturduğum
(Sh: B-369)
köşkten şimdiki oturduğum köşke nakledilince, sandalye, şişe, demir ve sâir eşyaya aid listeye varıncaya kadar aldılar ve el'ân da iade edilmedi.

Dokuz seneden beri bu memlekette ve bu kadar dostlarımla temas ettiğim halde, şimdiye kadar hiç bir cürüm bana isnad edilmedi ve hiç bir vukuatım da olmadı ve hayatımda dâî-i şübhe hiç bir emâre vücud bulmadı ve menfîliğim de, sebebsiz ve ancak ihtiyat ve tevehhüm yüzünden olmakla inziva ettiğim bir mağaradan çıkartılarak menfîlerle birlikte nefyedildim. Bu müddet zarfında siyasetle ve dünya ile alâkam olmadığına, bu memleketteki dokuz senelik tarz-ı Hayatımın şehâdetiyle beraber, risalelerimde gerek emniyet dairesi ve gerekse hükûmet dairesi dâî-i şübhe bir şey bulmadıklarıdır (Hâşiye). Eğer bir cürmüm varsa, dokuz seneden beri mütemâdiyen dikkat ettikleri halde, cürmümü görmeyen veya gösteremeyenler, şimdi göstermeye mecburdurlar.

Şu kitab zayiatımdan lâakal şahsî iki bin lira zararım var. Çünki, bunların hiç birisinin başka bir nüshasını bende bırakmadılar. Vaktiyle tab' etmek için, yalnız İşârâtü'l-İ'câz tefsirine iki yüz elli lira verdim. Arabî mecmuası üç yüz lira. Ve yirmi Dokuzuncu Söz ve On Dokuzuncu Söz'lerde o sırr-ı azîme hiç bir âlim ve hiç bir edib yoktur ki, "Bin lira kıymetindedir" demesin.

Ve bir de, on üç sene evvel hükûmet Darü'l-Hikmet'te yüz lira maaş alacak kadar iş görebilecek bir adam nazarıyla bana bakmış, ayda yüz lira maaş vermiş. Bu sekiz senede beni, yarım saat bir köy olan İlâma'ya iki def'adan fazla gitmeye müsaade edilmeyecek


(Hâşiye): Cây-i dikkattir ki, sekiz-dokuz seneden beri zulüm ve tazyikat altında gizlemeye mecbur olduğum en eski ve en mahrem evrakları âni olarak taharri edip hiç bir şey bırakmıyarak alındığı halde, mûcub-i telâş ve dâi-i endişe ve medar-ı hicab ve hacâlet bir şey bulunmaması, garazkâr su'-i zanlı ehl-i dünyanın ona karşı ettikleri haksız tazyikat ve tarassut ne kadar çirkin ve hatâ olduğunu gösteriyor.

Acaba onu ittiham eden ve kendini vatana ve millete sâdık tevehhüm eden ehl-i dünyanın en büyük me'murundan en küçüğüne kadar, değil sekiz-dokuz sene, belki sekiz-dokuz ay zarfında en mahrem ve en gizli evrakı meydana atılıp tedkik edilse, ona telâş verecek ve utandıracak sekiz-dokuz madde çıkmaz mı?

(Sh: B-370)
derecede ihtilât ve gezmekten men'edildiğim gibi, bir vâridâtım, bir malım olmamakla beraber, o köyde benim gibi bir adam çalışacak iş bulamadığımdan ve kimsenin bir şey'ini de kabul etmemek, bir meslek-i hayatım olduğundan, çektiğim perişaniyet ve zarar ve ziyanın takdirini müdde-i umumîliğe havale ederek, ya kitaplarımın hepsinin iadesini, veyahut bu husustaki zarar ve ziyanımın müsebbiblerinden tazminini dâva ediyorum.

Tetimme: Hükûmetin kanunu, tarikat dersi vermeğe ve nusha yazmağa ve nüfuz temin etmeğe müsaade etmediği ve ben de bunlarla alâkadar olmadğım ve hükûmet de yanıma gelen ziyaretçileri hoş görmediği için; bazı adam müteaddid def'a tarikat ve nusha niyetiyle yanıma gelmek istedi. Ben de hükûmetin kanununa riayet etmek ve hükûmet memurlarını sebebsiz kuşkulandırmamak için kabul etmeyip reddettim.

Mesmûatıma göre, bu halden muğber olanlar yalan ve asılsız bir surette isnâdatta bulunmuş. Böyle hükûmetin kanununa riayeten reddettiğim kimseler yüzünden beni böyle sıkıştırmaktan, hilâf-ı kanun hareket etmediğim için, böyle azab vermek, kanunu dinlememeye mecburiyet vaziyetini veriyorlar mânâsı çıkıyor.

Dokuz senedir dünyevî hayatıma gelen her türlü işkencelere tahammül edip sabrettim. Sükût ettim. Fakat dünyalarına karışmadığım halde, böyle hayat-ı uhreviyeme sû'-i kasd suretindeki taarruz karşısında sabrım tükendi. Hakkımı aramak için ikame-i dâvaya mecbur oldum.

Said Nursî

(Sh: B-371)

Bediüzzaman Said Nursî Hazretlerinin Barlada iken, Hulusi ağabeyimize gönderdiği bazı mektublar, son zamanlarda eski evlerinin duvarında, teneke kutular içinde bulunmuş, (vefatımdan sonra Sadakatlı Vârisim) hitabına mazhar, muhterem Hulûsî ağabeyimizin arzu ve emirleri üzerine Lâhika'ya bu mektublar da ilave edilmiştir.

Nâşir

279
بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اَبَدًا دَائِمًا

Aziz âhiret kardeşim ve hizmet-i Kur'ân'da gayretli arkadaşım ve ders-i esrar-ı îmanîde zekavetli ve ferasetli talebem.

VE VEFATIMDAN SONRA SADAKATLİ VARİSİM, BİRADERZADEM...

Şimdilik şu çam ağacı üstünde seni hazır ediyorum. Seninle konuşuyorum.

Evvela: Sana geçen mektubta yazdığım şu fıkrayı "Der tarîki acz-i mendi lâzım âmed çâr-ı çiz: Acz-i Mutlak, Fakr-ı Mutlak, Şükr-ü Mutlak, Şevk-i Mutlak ey Aziz" Elbette fehmini merak etmişsiniz. İşte Acz ve Fakr sırları, çok Sözlerde bahusus Yedinci Sözde anlarsınız. "Şükr-ü Mutlar sırrı ise, Yirmi Dördüncü Sözün Beşinci Dalının İkinci Meyvesi güzelce gösterdiği gibi, sâir Sözler dahi, o esas üzerine gidiyorlar." "Şevk-i Mutlak" ise Otuzikinci Sözün, İkinci Mevkıfının, Üçüncü Maksadının rumuzları ve Üçüncü Mevkıfının çok yerlerinde o sır izhar edilmiştir.

Saniyen: Sen ve Hakkı Efendi, beni çok memnun ve mesrur ettiniz ki: Gayet güzel Otuz İkinci Sözü sen ve Yirmi Dokuzuncu Sözü Hakkı efendi yazdınız. Cenâb-ı Hak sizlere yazdığınız o risalelerin hurufatı adedince, size Rahmetiyle hasenat yazsın.


(Sh: B-372)
Kardeşlerim, çok güzel yazmışsınız. Yanlışları azdır, fakat Yirmi Dokuzuncu Sözde hem evvel, sen bana yazdığın ve bu defa da Hakkı efendinin yazdığında, bazı aynı yerde noksan var, demek nüshanız yanlıştır.

Ezcümle İkinci Esasın Onuncu Medarında وَماَ رَبُّكَ بَظَلاَّمٍ لِلْعَبِيدِ bahsinde "zâlim, fâcir, gaddar insanlar gayet refah, rahatla ömür geçiriyorlar." Orada şu fıkra noksandır. "Mazlum, müteddeyyin, hüsn-ü hulk sahibi bazı insanlar gayet zahmet ve zilletle ömrünü geçiriyorlar.

Hem Otuz İkinci Sözün âhirindeki Münacatdaوَاَنَا الخَائِفُ اَنْتَ الاَمِينُ fıkrasından sonraانت الجوَّاد وانا المسكين fıkraları noksandır. Hem o Sözün birinci Mevkifının âhirindeki Arabî şiirinوَتَنْشِدُ للفاطر المدائح المبهره او فتحت بكثرة عيونها المبصر ه den sonra şu fıkra geliyor.لتنظر للصانع العجائب المنشره او زينب لعيدها اعضائها المخضره الخ ...

Hem o Sözün İkinci Mevkıfının İkinci Maksadının Hâtimesindeki Haşir bahsinin âhirinde şöyle yazılmış. "Hikmet-i Rabbaniye iktiza etmiş ise, onları yahut bazılarını dahi yapar." doğrusu şudur ki: "Hikmet-i Rabbaniye iktiza etmiş ise, haşir ve neşr'i insanî ile beraber umum onları dahi yapacak veyahut mühim bazılarını yapar." Daha bunlar gibi manaya zarar verecek yanlışlar var. Fakat azdır.

Salisen: (İkinci mektup).. O mezkur ve malum talebesinin hediyesine karşı cevaptan bir parçadır" da var.

Beşincisi: ...... (Bana nahoş geliyor) cümlesinden sonra

İşte bu gibi esaslar için insanlardan istiğna ve tevekküle itimad edip ve kanaat ve iktisad ile amel ediyorum. İşte kardaşım, senin maddi hediyene mukabil, bu sırrımın keşfi sana manevi bir hediye olsun.

Hem demişsin ki, senin şalvarınla mübadele ediyorum. Benim namıma kime isterseniz veriniz.

Ey Kardaşım, kabul ettim, elli yamalı bendeki senin şalvarını yine kendime verdim. Çünkü: Elli yamalı şalvarı beğenecek kendimden başka bulamadım.
(Sh: B-373)
Bu günlerde yanıma Ali Efendi ve Hamza'zâde Muhammed Efendi geldiler. Dediler Kaidenizi kırmalı "Sıddıkınız Hulusi beyin hatırını kırmamalı" bende kaidemi kırdım, senin hatırını kırmadım.

Sair ihvanlara hususan Müftü Efendi ve Şeyh Mustafa ve Semerci Hüseyin ve Mevlevi Hüseyin ve Maşacı Hacı Hafız ve Müderris Mustafa ve Mülazım Edhem ve Doktor ve Bekir Sıdkı gibi dostlara selamımı tebliğ et.

Ekseri sana ettiğim hitapta, Hakkı Efendi beraberdir. Ve öyle niyyet ediyorum. Çünkü: İttifakınız ittihad derecesinde olduğundan, ikiniz bence birsiniz. Onun için, ayrı birşey yazamadığımdan gücenmesin. Şimdilik Allah'a ısmarladık. Allah'a emanet olunuz. 22 - Temmuz - 1930

Altıncısı: ....... Eserdekinin aynısıdır.

اَلْبَاقِى هُوَاْلبَاقِى
Kardaşınız Said Nursî

280

بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz kardeşim Re'fet Bey!

Bu sabah namazdan sonra başımı çevirdim, Re'fet Beyi gördüm zannettim. Geceleyin bir torba bal ve içinde dolu altın, mübarek bir talebeme veriyordum. Arkamdaki zât demek Re'fet Beyin kalb ve ruhunu taşıyor. Hem dellâlı olduğum hazinenin en kıymettar, en tatlı şey'i bizim vasıtamızla satın almak istiyor. Sonra gördüm ki, senin ikinci bir nüshandır (yani Seynahî'dir.)

O rü'yada ikiniz hissedarsınız, paylaşırsınız, her ne ise... Sizin bu def'a yazdığınız Söz ziyade hoşuma gittiği için, evvelce sana dediğim gibi, başka hatlara nisbeten senin hattın gözüme eski dost göründüğünün sırrını anladım ki, merhum birâderzâdem Abdurrahman'ın hattına benziyor. Bu hat kendini göstermeli. İştiyâkın oldukça böyle intihab ettiğin risaleleri yazsanız mübarek olur.

Hulûsi, Abdurrahman'ın yerine çendan geçmiş. Şu yazı müşâbeheti bana müjde ediyor ki, bir Abdurrahman Re'fet'ten de çıkacak. Mürekkeb hakkında düşündüğün iyidir. Elde gezecek, güzel olmak şartıyla sabit olsun. Kendinize yazdığınız parlak olsun. Çünki, mütalâaya iştiyâk ve iştihâyı açar.

Yeni Sözler ile alâkadarlık edenlere, evvelki üç Hafız ile mutaf Hafız Mahmud Efendi'ye selâm, hem dua ediyorum. Sebat etsinler;

(Sh: B-344)
onları kardaş dairesine dâhil etmişim, talebe dairesine girmeye çalışsınlar. Siz kimi intihab etseniz benim de kabulümdür. Hoca ismail Hakkı Efendi'ye çok selâm ve duâ ediyorum. Mâdem az adam ile konuşan İşârâtü'l-İ'caz onunla hayli konuşmuş, ben de o zâtı ale'r-re's-i vel'ayn kabul ediyorum. İşârâtü'l-İ'caz ile iktifâ etmesin. İşârâtü'l-İ'cazı tefsir eden ve hakâikını aydınlattıran ve göz görür derecesinde gösteren Sözler'i, Mektublar'ı okusun. Hususan Yirmi Beşinci, Yirmi Altıncı Sözleri, Yirminci ve Otuz Üçüncü Mektubları gibi intihab ettiği risaleleri de okusun. Başta Bekir ve Husrev kardaşlarıma selâm ve duâ ederim ve dualarını isterim.

Vehhâbî mes'elesi dünkü gün elime geçti, baktım sana göndermek ruhum istedi. Başka bir surette Re'fet kendi geldi, kendi kitabını kendine götürdü.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Said Nursî

Senin ve Husrev'in yazıları beni hiç yormuyor. Çünkü yanlışları azdır. Fakat başkalar, bir def'a kendileri tashih etmeden bana geliyor. Hâfızama itimad edip, yalnız tashih edip yoruluyorum. Sâirlerin yazdıklarını sizler mukabele edip, ba'dehu bana gönderseniz daha iyi olur.

261
ِباسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, gayyûr, ciddî kardeşlerim Re'fet Bey, Husrev Efendi!

Sizler çokların medar-ı intibahı oldunuz ve hüsn-ü misâl oldunuz. اَلسَّبَبُ كَالْفَاعِلِ sırrınca vasıtanızla ve size iktidâ ile hizmet-i Kur'âniyeye girenlerin kazandıkları hasenâtın bir misli, inşâallah sahife-i a'mâlinize geçer. Bu def'aki, isimlerini yazdığınız Hâfız Bekir, Hâfız Tahir, Hâfız Şükrü Efendileri kardeş kabul ettim. Talebe olmağa da çalışsınlar, selâmımı onlara tebliğ ediniz. Size bu def'a avâm-ı

(Sh: B-345)
mü'minîn hakkındaki kerâmete benzer işler nev'inden ve ma'venet-i ilâhiye tesmiye edilen iki cüz'î hâdiseyi söyleyeceğim:

Birincisi: Bir iki arkadışımız On dokuzuncu Mektub'u yazmışlar. Birisinin dördüncü cüz'ünde salâvat-ı şerife iki-üç sahife müstesna üç dört salâvattan başka bütün salâvatlar birbirine bakıyor. Ben de hayrette kalarak işaretler koydum. Diğerinde ikinci, üçüncü cüz'ünde beş altı sahife müstesna, bütün sahifelerde salâvatları birbirine müvazi, birbirine bakıyor, işaretler vaz'ettim. Kime gösterdim, hayrette kaldı. Görenler müttefikan karar verdiler ki, umum Sözler'de mânevî i'câz-ı Kur'ân'ın bir şuâı in'ikas ettiği gibi, On dokuzuncu Mektub'dan bilhassa Mu'cizât-ı Ahmediyenin bir nev' şuâı salâvat-ı şerife suretinde in'ikâs etmiştir. Hem görenler karar verdiler ki, Sözler'e mahsus bilhassa On dokuzuncu Mektub'a has bir tarz-ı hat var. Eğer o tarz hatt'a tevfikan yazılsa, çok garib letâfetler görünecektir. Her vakit musırrâne, her yazana "seyrek ve güzel yazınız" derdim Şimdi anlaşılıyor ki, o mânevî has hattı tavsiye etmek için, intak-ı hak kabilinden bana söylettiriliyordu. Şu hakikatı ve mânevi tarz-ı hatt'a en yakın, Küçük Hâfız Zühdü'nün ve Eşref'in ve Kuleönlü Mustafa'nındır ki o muvâfakat, müvâzenet onların hattında daha ziyade görünüyor. Her vakit ben görüyordum, dikkatli yazanlarda bazı bir satır atlıyor, bir kelime yanlış yazmayan bir satır yanlış yazıyordu. Meğerse, Sözler'deki fevkalâde bir letâfetin eseri olarak tevafukat atlattırıyor.

İkinci hâdiseyi yazmağa kâğıdımız müsaid olmadığından kestim.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

262
Re'fet Bey!

Senin çok antika iki mu'cize-i kudret, müzehânemi tezyin etti. Âdi zannettiğimiz şeylerde, ne kadar hârikulâde işler bulunduğunu ihtar ediyorlar. Şu On dokuzuncu Mektub'da ikinci, üçüncü
(Sh: B-346)
cüz'ünde salâvat-ı şerifenin her sahifede birbirine bakması tesadüf işi olamaz. Çünki tesâdüf, onda bir tevafuk eder. Bu ise onda dokuz tevafuk var.

Demek ne şuursuz tesadüfün işi ve ne de benim ve ne de kâtiblerin düşünüşüdür. Çünki ben yeni anlıyorum, kâtipler benden sonra anladılar. Demek gaybî bir kasd ve irade ile, umum Sözler'de ve bilhassa On dokuzuncu Mektub'daki salâvât-ı şerife de hârika bir letâfeti irâde etmiş. O tevafukat ise, gaybî bir kasd ile dercedilen bir belâgat ve letâfetin tereşşuhâtıdır.

Said Nursî
263
(14 Nisan 1934 Çarşamba)

بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, müdakkik, meraklı kardeşim Re'fet Bey,

Nâmınıza yazılan on ikinci Lem'a'nın izâha muhtaç noktalarının izahına şimdilik ihtiyaç yoktur. Asıl maksad, âyâta gelen evhamın def'ine kifâyetidir. Ve bu nokta-i nazarda kâfi derecede herkes fehmeder. Her risalede herkesin hissesi var, fakat herkes her şey'ini bilmek lâzım değildir. Mirkatü's-Sünnet ve vahdetü'l-vücuda dair iki risaleyi nasıl buldunuz? Elbette kıymet-şinas nazarın onları takdir etmiş.

Bu def'aki suâlinizin iki ciheti var: Biri; sırr-ı Âl-i Abâ ciheti ki, o sırdır. Ben o sırrın ehli değilim ki, cevab vereyim, yahut herbir sırrın izharı kaleme gelmez. Çünki, Hakikat-ı Muhammediyenin bir cilvesi o Âl-i Abâ'da tezahür ediyor. İkinci cihet-i zâhirîsi ise zâhirdir. Ezcümle: Sahih-i Müslim'de Ümmü'l-Mü'minîn Âişe-i Sıddîka (R.A.)'dan mervîdir ki, demiş:

خَرَجَ النَّبِىُّ غَدَاةَ غَدٍ وَعَلَيْهِ مِرْطٌ مُرَجَّلٌ مِنْ شَعْرٍ اَسْوَدَ فَجَاءَ الْحَسَنُ فَاَدْخَلَهُ فِيهِ ثُمَّ جَاءَ الْحُسَيْنُ فَاَدْخَلَهُ ثُمَّ جَاءَتْ فَاطِمَةُ فَاَدْخَلَهَا ثُمَّ جَاءَ

(Sh: B-347)

عَلِىٌّ فَاَدْخَلَهُ ثُمَّ قَالَ: اِنَّمَا يُرِيدُ اللّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ اَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً

İşte bu Hâdis-i Şerîf gibi, Kütüb-i Sitte-i Sahîha'da bu mealde kesretli hadîsler vardır ki Âl-i Abâyı gösterir. Bir zât def'-i beliyyât için istişfâ ve istişfa' için böyle demiş:
لِى خَمْسَةٌ اُطْفِى بِهَا نَارَ الْوَبَاءِ الْخَطِمَةِ اَلْمُصْطَفَى وَ الْمُرْتَضَى وَابْنَاهُمَا وَ الْفَاطِمَ
Gücenme, şimdilik bu kadar. Senin mektubunda isimleri zikredilen herbirerlerine ayrı ayrı selâm ve duâ ediyorum.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

Eûzü sırrına dair yazılan On Üçüncü Lem'anın yedi İşaretini gönderdim. Bakarsınız, izahı değil noksanı varsa bildiriniz.

264
(9 Mayıs 1934 Çarşamba)
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
Aziz, sıddık, müdakkik kardeşim Re'fet Bey!

Evvelâ: Nevzad-ü mübarekin dünyaya gelmesini, sizin için bir fâl-i hayr olarak tebrik ediyorum. İnşâallahوَ لَيْسَ الذّكَرُ كَاْلاُنْثَى sırrına mazhar olacak Âsım Bey gibi senin de bir kız evlâdı dünyaya gelmesi, meşrebimizde en mühim esas şefkat olduğu cihetiyle ve şefkat kahramanları kızlar olduğundan ve en sevimli mahlûk bulunduğundan, daha ziyade tebrike şâyansınız. Zannederim, bu zamanda erkek çocukların tehlikesi daha çok. Cenâb-ı Hak onu sizlere medar-ı teselli ve ünsiyet ve evinize küçük bir melâike hükmüne getirsin. "Rengi gül" ismi yerine "Zeynep" olsa daha münasibdir.
(Sh: B-348)
Sâniyen: Hikmetü'l-İtiâze'nin, besmele-i şerifenin sırlarına dair senin ve Şerif Efendinin ifadeleriniz kısadır. Tenkid mi, takdir mi anlaşılmıyor. Zaten mükerreren demiştim. Herkes her risalenin her mes'elesini anlamasına muhtaç değil. Ne kadar anlarsa kâfidir.

Sâlisen: Âlem-i misâl, âlem-i ervahla âlem-i şehâdet ortasında bir berzahdır. Her ikisine birer vecihle benzer. Bir yüzü ona bakar, bir yüzü de diğerine bakar. Meselâ, âyinedeki senin misâlin sureten senin cismine benzer. Maddeten senin ruhun gibi lâtiftir. O âlem-i misâl; âlem-i ervah, âlem-i şehadet kadar vücudu kat'îdir (Hâşiye). Acâib ve garâibin meşheridir, ehl-i velâyetin tenezzühğâhıdır.

Küçük bir âlem olan insanda kuvve-i hayâliye olduğu gibi, büyük bir insan olan âlemde dahi, bir âlem-i misâl var ki, o vazifeyi görüyor. Ve hakikatlıdır; kuvve-i hâfıza Levh-i Muhfuz'dan haber verdiği gibi, kuvve-i hayâliye dahi âlem-i misâlden haber verir.

Başta Husrev, Bekir Bey, Rüşdü, Lütfü, Hâfız Ahmed, Sezâi, üç Hoca, üç Mehmed, hanenizdeki üç mâsum ve kayınpederin olarak oradaki kardeşlerime selâm ve duâ ediyorum.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî



(Hâşiye): Bence Âlem-i Misâl'in vücudu meşhûddur. Âlem-i Şehâdet gibi tahakkuku bedihîdir. Hattâ rü'yâ-yı sâdıka ve keşf-i sâdık ve şeffaf şeylerdeki temessülât bu âlemden o âleme karşı açılan üç penceredir. Avâma ve herkese o âlemin bazı köşelerini gösterir.

(Sh: B-349)

265
(30 Mayıs 1934 Çarşamba)
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, müdakkik, meraklı kardeşim Re'fet Bey,

Senin bende, bir üstadın, bir kardaşın, bir dostun var. Üstadını her risale içinde görüp, görüşürsün. Kardaşını sabah akşam dergâh-ı İlâhîde mânen ve hayâlen o, seni dua ile gördüğü gibi, sen de onu o suretle görebilirsin. Bedeki dostunu görebilmek için, buraya gelmekle zahmet çekme. Çünki, o dostun ziyarete liyâkatı yoktur. O bir, siz çoksunuz. İnşâallah o gelir, sizi orada ziyaret eder.

وَ لَيْسَ الذّكَرُ كَاْلاُنْثَى âyetine dair şimdi cevap vermeye vaktim müsait değil, Sıhhatını bilmiyorum, fakat rivâyet ediliyor ki: Resûl-i Ekrem Aleyhissalâtü vesselâm ferman etmiş ki, "Oğlan çocuğunu seviniz". demişler, "Kızları ne için istisnâ ettin?" Ferman etmiş ki: "Kızlar kendi kendini sevdirirler, onlar fıtraten sevimlidirler." Evet kız, şefkat ve cemâlin mazharı olduğundan, erkek çocuğundan daha ziyade sevilir. Bâhusus bu zamanda ebeveyn hakkında kızlar daha mübarektir. Çünki, tehlike-i dîniyyeye çok mâruz olmuyorlar.

İkinci suâlin: İbrahim Hakkı, "Cû' ism-i a'zamdır" demesinin muradını bilmiyorum. Zâhiren mânâsızdır, belki de yanlıştır. Fakat ism-i Ralmân mâdem çoklara nisbeten ism-i a'zam vazifesini görüyor. Mânevî ve maddî cû' ve açlık o ism-i a'zamın vesile-i vüsûlü olduğuna işareten mecazî olarak, Cû' ism-i a'zamdır, yâni bir ism-i a'zama bir vesiledir, denilebilir.

Mübarek hânenizdeki mâsumlara duâ ve ders akradaşlarına umumen selâm ediyorum.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

(Sh: B-350)
266
(20 Haziran 1934 Çarşamba)
وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, meraklı kardeşim Re'fet Bey!

Mektubunda Letâif-i Aşere'yi suâl ediyorsun. Şimdi tarîkatı ders vermek zamanında olmadığımdan, tarîk-ı Nakşî muhakkiklerinin Letâif-i Aşereye dair eserleri var. Şimdilik vazifemiz ise, istihrac-ı esrar olduğundan, mevcud mesâili nakil değildir. Gücenme tafsilât veremiyorum. Yalnız bu kadar derim ki: Letâif-i Ayere; İmam-ı Rabbânî kalb, ruh, sır, hafî, ahfâ, insanda anâsır-ı erbaanın herbir unsurdan o unsura münasib bir lâtife-i insaniye tâbir ederek, seyr-i sülûkta her mertebede bir lâtifenin terakkiyatı ve ahvâlinden icmâlen bahsetmiştir.

Ben kendimce görüyorum ki, insanın mahiyet-i câmiasında ve istidad-ı hayatiyesinde çok letâif var, onlardan on tanesi iştihar etmiş. Hattâ hükemâ ve ulemâ-yı zâhiri dahi, o letâif-i aşerenin pencereleri veyahut nümuneleri olan havass-ı hamse-i zâhirî, havass-ı hamse-i bâtına diye, o letâif-i aşereyi başka bir surette hikmetlerine esas tutmuşlar.

Hattâ avâm ve havas beyninde teâruf etmiş olan insanın letâif-i aşeresi, ehl-i tarîkın letâif-i aşeresiyle münasebettardır. Meselâ: Vicdan, âsab, his, akıl, hvâ, kuvve-i şehevviyye, kuvve-i gadabiyye gibi letâifi, kalb, ruh ve sırra ilâve edilse letâif-i aşereyi başka bir surette gösterir. Daha bu letâiften başka şâika, sâika ve hiss-i kable'l-vuku' gibi çok letâif var. Bu mes'eleye dair hakikat yazılsa çok uzun olur, vaktim de kısa olduğundan kısa kesmeye mecbur oldum.

Senin ikinci suâlin olan,mânâ-yı ismî ile mânâ-yı harfînin bahsi ise, ilm-i nahvin umum kitapları başlarında o mes'ele izah edildiği gibi, ilm-i hakikatın Sözler ve Mektubatlar namındaki risalelerinde

(Sh: B-351)
temsilâtla kâfi beyânat vardır. Senin gibi zeki ve müdakkik bir zâta karşı, fazla izahat fazla oluyor. Sen âyineye baksan, eğer âyineye şişe için bakarsan, şişeyi kasden görürsün, içinde Re'fet'e tebeî, dolayısıyla nazar ilişir. Eğer maksad, mübarek simanıza bakmak için âyineye baktın, sevimli Re'fet'i kasden görürsün فَتَبَارَكَ اللّهُ اَحْسَنُ الْخَالِقِينَ dersin. Âyine şişesi tebeî, dolayısıyle nazarın ilişir. İşte birinci surette âyine şişesi mânâ-yı ismîdir. Re'fet mânâ-yı harfî oluyor. İkinci surette âyine şişesi mânâ-yı harfîdir, yani kendi için ona bakılmıyor, başka mâna için bakılır ki akisdir. Akis mânâ-yı ismîdir. Yâni دَلَّ عَلَى مَعْنًى فِى نَفْسِهِ olan târif-i isme bir cihette dâhildir. Ve âyine ise دَلَّ عَلَى مَعْنًى فِى غَيْرِهِolan harfin târifine mâsadak olur. Kâinat nazar-ı Kur'ânî ile, bütün mevcudatı huruftur, mânâ-yı harfiyle başkasının mânasını ifade ediyolar. Yâni; esmâsını, sıfâtını bildiriyorlar. Ruhsuz felsee ekseriya mâna-yı ismiyle bakıyor, tabiat bataklığına saplanıyor. Her ne ise... Şimdi çok konuşmaya vaktim yoktur. Hattâ fihristenin en kolay, en mühim, en âhir parçasını dahi yazamıyorum. Senin ders arkadaşların, bilhassa Husrev, Bekir, Rüşdü, Lütfü, Şeyh Mustafa, Hâfız Ahmed, Sezâi, Mehmedler, Hocalara selâm ve mübarek hanende mübarek mâsumlara duâ ediyorum.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

267
(27 Haziran 1934 Çarşamba)
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık ve ziyade müteharrî ve müstefsir kardeşim Re'fet Bey!

Senin fâik zekân ve dikkatin, sorduğun suallerin çoğuna cevab verebildiği için, muhtasar cevap veriyorum, gücenme. Seninle çendan

(Sh: B-352)
konuşmak istiyorum, fakat vaktim müsaadesizdir. Müslim-i gayr-ı mü'min ve mü'min-i gayr-ı müslimin mânası şudur ki: Bidâyet-i hürriyette İttihatçılar içine girmiş dinsizleri görüyordum ki; İslâmiyet ve Şeriat-ı Ahmediye, hayat-ı içtimaiye-i beşeriye ve bilhassa siyaset-i Osmaniye için, gayet nâfi' ve kıymettar desâtîr-i âliyeyi câmi' olduğunu kabul edip, bütün kuvvetleriyle Şeriat-ı Ahmediyeye taraftar idiler. O noktada müslüman, yani iltizam-ı hak ve hak taraftarı oldukları halde mü'min değildiler; demek müslim-i gayr-ı mü'min ıtlakına istihkak kesbediyordular. Şimdi ise frenk usûlünün ve medeniyet nâmı altında bid'atkârâne ve şeriat-şikenâne cereyanlara taraftar olduğu halde, Allah'a, Âhiret'e, Peygambere îmanı da taşıyor ve kendini de mü'min biliyor, mâdem hak ve hakikat olan Şeriat-ı ahmediyenin kavânînini iltizam etmiyor ve hakikî tarafgirlik etmiyor, gayr-ı müslim bir mü'min oluyor. imansız islâmiyet sebeb-i necat olmadığı gibi, bilerek İslâmiyetsiz îman dahi dayanamıyor, belki necat veremiyor, denilebilir.

İkinci suâliniz: Ecel-i mübrem ile muallâk, mâlûmunuz olan tâbir-i diğerle ecel-i müsemmâ ve ecel-i kazâ tâbir edilir.

Üçüncü suâliniz ki, "Sözler" otuz üç, "Mektubat" otuz üç, "Pencereler" otuz üç, mecmûu doksan dokuz olduğu gibi, Arabî Katre Risalesi'nin başında beyan edildiği üzere, en evvel bu fakir kardaşınızın harekât-ı fikriyesi namazdan sonra otuz üç سُبْحَانَ اللَّهِ ve otuz üç Elhamdülillâh ve otuz üç اَللَّهُ اَكْبَرْ deki merâtibe göre doksan dokuz mücâhedât-ı fikriye ve makamât-ı ruhiyedeki tezahürat ve doksan dokuz Esmâ-yı Hüsnâ cilvesine mazhariyet sırlarını, hayâl meyâl bir surette uzaktan uzağa hissedilmesindendir ki, bu "otuz üç" mübarek adedi ihtiyarım olmayarak çok harekât-ı ilmiyemde ve neşriyede hükmediyor. Başta senin ders arkadaşların ve Hacı İbrahim olarak kardaşlarımıza selâm ediyorum. Ve mübarek hânendeki mâsumlara dua ediyorum.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

(Sh: B-353)
Yirmi Yedinci Mektub'un fıkraları içine dercetmek üzere kardaşım Abdülmecid'in Hulûsi Bey'e yazdığı mektubun işaret olunan baş tarafı ile arkasındaki Re'fet Beyin mektubundan alınan fıkraları Husrev yazsın, sonra Hâfız Ali'ye göndersin.

268
(11 Temmuz 1934 Çarşamba)
بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, müdakkik, meraklı kardeşim Re'fet Bey,

Sizin gibi hoş-sohbet bir kardaşımı, haksız olarak sual sormamaya ve sükûta dâvet ediyordum. Çendan bu dâvette mâzurum, belki mecburum. Çünki, bugün dört saat mütemadiyen kâtibi bekledim ki, bir mektup yazacağım, olmadı. Tâ ben yirmi dakikadaki mesafeye gittim. Bağ suyu başında bularak uykusuz yorgun buldum. Onu aldattım, az bir işim var dedim. Halbuki on dakika zannedip, iki saat zarurî yazılar yazdırdım. Zaten kafam da yorgun ve istirahata muhtaçtır.

Fakat Re'fet gibi bir müştakı susturmanın cezası olarak bir tokat yedim. Senin bu hafta edeceğin kolay, lâtif suâline bedel, Senirkentli arkadaşlarımız müz'iç, eski Said'in kuvve-i hâfızasına havale edilecek acîb sualleri sordular. Dedim kendi nefsime müstehak oldu, sen Re'fet'i dinlemedin, işte bunları dinle. Halbuki onlara cevap vermek lâzım geliyor; çünki onlara, böyle mes'elelerde dinsizler ilişiyorlar, mecburî gayet muhtasar ve nakıs ve kısa cevap yazdım. Fakat yine Re'fet'in hâtırı için yazdım. O cevabı, bundan evvel dört suale cevap ve mugayyebât-ı hamseye dair Sabri Eendi ve Hafız Ali'nin suallerine dair kısa cevabı, Husrev ile beraber okuyunuz. Münasib görürseniz üçü birden, ya On Altıncı Lem'a eya yazılmayan On Dördüncü Mektub makamına kaim edilsin.

Hem yanlış var ise, tashih edersiniz. Çünki, cevapların aslı sünuhat olmakla beraber tafsilâtında fikrim karışarak yanlış edebilir.

(Sh: B-354)
Hafız Ahmed Efendi On dokuzuncu Mektub'u yazacaktı, acaba başladı mı? Ona çok selâm ediyorum. Yazı hizmeti ehemmiyetlidir, kaç cihette ibadettir. Senin mübarek hanenizdeki mâsumlara duâ ediyorum. Ve mâlûm der arkadaşlarına çok selâm ediyorum. Keçeci Şeyh Mustafa Efendi bazı risaleleri yazıyordu. İnşâallah böyle kudsî hizmete öyle mübarek zâtlar iştirâk ederler. ona da bilhassa selâm ediyorum ve duâsını istiyorum. Hacı İbrahim Efendi ve Bedreddin'i, Re'fet'i tahattur ettikçe, ekseriyetle onları hatırlıyorum. onlara da bilhassa selâm ediyorum.

Kardeşiniz
Said Nursî
269
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık, müdakkik kardeşim Re'fet Bey!

Sorduğun suâle en kolay ve ruhsatlı cevap senin cevbındır. Mülteka Şerhi damad'ın ve Merâku'l-Felâh ikisi demişler: İki ramazan için bir keffaret kafidir. Müteaddid vâkıalara bir keffâret kifâyet eder. Çünkü tedâhül vardır. Ve هُوَ الصَّحِيحُ demişler. Hakîkat nokta-i nazarında bu mes'elede azimet var, ruhsat var. Azimet hali, kuvveti müsaid ise, her Râmâzân için ayrı bir keffaret var. Fakat ruhsat ciheti, tedâhül sırrına binaen müteaddid ramazan için bir keffaret farz, ayrı ayrı keffaret müstehab derecesinde kalır. Bu keffarette mânâ-yı ukubetle mânâ-yı ibâdet ikisi dahi münderic olduğu için, hem kerhen icbar edilmeyecek, hem tedâhül eder.

Aziz kardaşım, fıkhü'l-ekber olan esâsât-ı îmaniye ile meşgul olduğumuz için, nakle ve ehl-i içtihadın medârikine ve meâhizine bakan dekâik-ı mesâil-i fer'iyeye zihnim şimdilik ciddî müteveccih olamıyor. Zaten yanımda da kitaplar olmadığı gibi, vaktim de yoktur ki, müracaat edeyim. Hem ulemâ-yı İslâm o kadar tedkikat-ı sâibe yapmışlar ki, füruata dair tedkikat-ı amîkaya ihtiyaçları kalmamış.

(Sh: B-355)
Eğer hakikî ihtiyaç hissetseydim, böyle füruata dair müçtehidînin derin me'hazlerine gidip, bazı beyânatta bulunacaktım. Belki de, daha o nevi hakâika meşguliyet ve zamanları gelmemiş, her ne ise. Size bu def'a Sûre-i Feth'in âhirine aid ve onun münasebetiyleاُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ اَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِينَ âyetine dair beyânatı ve Minhâc-ı Sünnet namındaki Lem'adaاِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبَى sırrına dair muhakematı, nasıl buluyorsunuz? Kardaşın Husrev ile sen, Şeyh-i Geylânî'nin kerâmât-ı gaybiyesinin bütün parçalarıyla bir nüsha yazıp Hulûsi Bey'e gönderseniz iyi olur. Âsım bey'e de onlar bütün gitmelidir. Başta (Gavs-ı A'zam'ın tâbiriyle Bekir Bey) bizim tâbirimizle Bekir Ağa, Ahmed Husrev, Lütfü, Rüşdü, Hafız Ahmed, kayınpederin Hacı İbrahim Bey ve Sezâi Bey olarak umum kardaşlarınıza selâm, dua ediyorum. Ve mübarek ve bahtiyar Bedreddin'in başından öperim. O kur'ân'ı okudukça bana duâ etsin. Öyle mâsumun duası inşâallah hakkımızda makbuldür. Onun vaâlidesi olan âhiret hemşireme ayrıca dua ediyorum. Bedreddin gibi bir evlâd sahibesi olduğundan tebrike şâyandır. Bedreddin'in okuduğu her bir harf-i Kur'ân'ın, on sevabdan tut tâ bine kadar uhrevî meyveleri vardır. Hem vâlidesinin defter-i a'mâline, hem hoca ve Üstadının defter-i a'mâline dahi o sevablar kaydolunur.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

270
Aziz, sıddık kardeşlerim!

Rüşdü'nün gönderdiği otuz liradan yirmi yedisini posta ile size gönderdim. Siz ona gönderirsiniz. Ona da öyle yazdım. Benim ihtiyacım olmadığından ve kaideme muhalif olduğundan kabul edemedim. Yalnız onun hayırlı niyeti için, ehemmiyetli hayırlara sarfedilmek suretiyle, onun hesabına otuzdan üç banknot aldım. Sizlere ve sizinle alâkadar olanlara pek çok selâm ve duâ ediyorum.

Kardeşiniz
Said Nursî

(Sh: B-356)
271
بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اَبَدًا دَائِمًا
Aziz, sıddık, muhlis kardaşım ve îman hizmetinde sebatkâr, metin arkadaşım!

Evvelâ kat'iyyen bil, sen eski mevkiini nur dairesinde, tam muhafaza ediyorsun. Ve senin ile muhabere hiç kesilmemiş. Ben kardaşlara yazdığım mektubumda "Aziz sıddık" dediğim vakit daima saff-ı evvelde Hulûsi de muhatapdır. Senin bu ağır şerait altındaki nurlu hizmetlerine, bin bârekâllah deriz. Ve bu bîçâre hasta kardaşına ettiğin çok yüksek duâna binler âmin deyip, Allah senden râzı olsun. Sizi tebrik ederiz.

Sâniyen: Lillâhilhamd nurların her tarafta fütuhatları var. En ehemmiyetli yerlere sizin gibi kahramanlar gönderiliyor. O havâlide ve Kars'da nurlarla alâkadar kardaşlara, hususan biraderzadem Nihad'a, çok selâm ve selâmetlerine dua edip dualarını isteriz.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz ve seni
unutmayan
Said Nursî

Buradaki nurcular size, arz-ı
hürmetle çok selâm ediyorlar.

Aziz Kardaşım:

Beni merak etme. Cenâb-ı Hakkın inâyeti devam ediyor. Hem de dünya madem geçer, meraka değmiyor. Sen her günde belki yirmi def'a duada tahattur edilirsin.
S.A.

(Sh: B-357)
272
بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اَبَدًا دَائِمًا

Aziz sıddık kardaşlarım!

Evvelâ: Umumunuzun hesabına Tahir'yi gördüm ve kendi hesabımıza da, umumunuza tam bir Said ve canlı bir mektub olarak gönderdim. Ve Sandıklı'dan Edhem Hoca ile Mustafa Hoca bugün geldiler, Nurlu vazifelerine gittiler.

Sâniyen: Hulûsi Bey kardaşımız Zülfikar ve Siracinnûru ve sonra Sikke-i Gaybiyeyi istiyor. Nur santralı Sabri muhabere etsin, göndermeye çalışsın.

Sâlisen: Risale-i Nur kendi kendine, hem dahilde, hem haricde intişar edip fütuhat yapıyor. En muannid dinsizleri de, teslîme mecbur ettiğini haberler alıyoruz. Yalnız şimdilik, bir derece ihtiyatın lüzumu olduğuna, hususan Beşinci Şua' içinde bulunan Sirâcin-Nur, lâyık olmıyan ellere verilmemelidir.

İmam-ı Ali (R.A.) Risale-i Nur'a, Sirâcin-Nur nâmı vermesi ve (Sırran tenevveret) demesiyle işaret ediyor ki, Sirâcin-Nur perde altında daha ziyade tenvir edecek, diye bir işâret-i gaybiye telâkki ediyoruz. Umumunuza selâm ederiz.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî


Nur'un makinistleri, Medresetü'z-Zehra'nın fa'al, muktedir şakirdlerinden Terzi Mehmed, Halil İbrahim, mâsumların küçük kahramanlarından Tal'at ve arkadaşları hem bizleri, hem bütün nur şâkirdlerini memnun ettikleri gibi inşâallah ileride bu memlekete, bu hizmet-i Nuriye ile çok büyük faide ve netice verecekler.

(Sh: B-358)
Sordukları mes'ele-i Şeriyye ise, şimdiki mesleğimiz ve hâlimiz, o mes'elelerle meşgul olmaya müsaade etmiyor. Yalnız bu kadar var ki: Ruhsat-ı Şer'iyye olan kasr-ı namaz ve takdim tehir, vesâit-i nakliye bir kararda olmadığı için, onlara bina edilmez. Belki: Kaide-i Şer'iyye olan kasr-ı namaz, sabit olan mesafeye bina edilebilir.

Eğer denilse ki, tayyare ile ve şimendüfer ile bir saatde giden, zahmet çekmiyor ki, ruhsata müstehak olsun.

Elcevap: Tayyare ve şimendüferde abdest alıp, vaktinde namazını kılmak, yayan serbest gidenlerden daha ziyade müşkilât bulunduğu için, ruhsata sebebiyet verir.

Her ne ise, şimdilik bu kadar yazılabildi. Bu mes'ele-i Şer'iyyeyi Ülema-i İslâm halletmişler, bize ihtiyaç bırakmamışlar. Şimdi hazır Doktor Hayri ve Terzi Mustafa, kendi hisselerine arz-ı hürmek ve selâm ederler.

Said Nursî
273

وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ مِنَ اْلاَزَلِ اِلَى اْلاَبَدِ بِلاَ اِنْقِطَاعٍ

(Hulûsi Bey'in mektubudur.)

Eyyühe'l-Üstadü's-Said!

Risale-i Nur şâkirdlerinin şahsiyet-i mâneviyelerinde en âciz, en zaîf ve en menfaatsız bir uzuv olmakla beraber, bu intisabın verdiği kuvvetle, manevî efradının dualarının ve kudsî himayelerinin himmetine ve Rabb-ı Rahîmin kerem ve inâyetine dayanarak, nail olduğumuz son nurlu âsârın mütalâa ve zavallı muhitimizdeki neşrinden mütevellid halis sürurumuza ve nihayetsiz mânevî duygularımıza tercüman ve lisan-ı acz ile hissiyatı izhara vasıta, başta muhterem ve çok müşfik ve aziz Üstada ve onun tevfîk-ı Hudâ ile en kıymetli muinleri ve Risale-i Nur şâkirdlerinin mânevî cisimlerinde daima fa'al ve nevvar nâkil ve nâşirleri olan kardeşlerimize şükran ve dua borcumuzu iblâğ etmek emel ve niyeti ile, şu arîzacığı yazmaya başlıyorum.

Evvelâ ulvî ve gaybî kerametten bahs edeceğim: Mecmuatü'l-Ahzab'da Ercuze namındaki kaside-i mubareki (Fethi beyde) buldum. Birçok yerlerini okudum. Fazla tedkik edemedim. Ancak Sekine nâmı verilen ve İsm-i A'zamı tazammun eden altı isim فَرْدٌ حَىٌّ قَيُّومٌ حَكَمٌ عَدْلٌ قُدُّوسٌ Celle Celâlühü olarak buldum. Bu esmâ-i mübarekenin vird edilmesine müsaade ve ne suretle devam iktiza ettiğine emrinizi istirham ederim.

Merhumun ceddimin Hazret-i Ali Radıyallahü anh Efendimiz hazretlerine ma'tuf ve evvelce arz ettiğim: (Kerâmâtül evliyâi hakkun) düsturunu tasdik sadedindeki kerâmât hadîsinin ifade

(Sh: B-299)
edildiği bir zamanda, orada da bu mübarek eserin neşredilmiş olması, cidden hayreti mucib olmakla beraber, işlerimizin tesadüfle alâkası olmadığını gösterecek küçük bir delil ve Risale-i Nur, mu'cize-i Kübrâ-i Ahmediye (A.S.M.) olan Kur'ân-ı Azîmüş-Şân'dan nebeân ettiği için, i'cazkâr hâdisât eksik olmıyacağına işarettir.اَلْحَمْدُ ِللّهِ هذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّى

Bu ulvî eserin sonuna Risale-i Nur şâkirdleri nâmına bu âciz talebenizin ismini koymakla, sıddîkınızın yazılmış ve yazılacak bütün Risale-i Nur lema'âtına karşı, tasdikte tereddüt etmeyeceğine işaret olduğunu, şükür ile karşıladım.

Sûre-i Rahmân'dakiفَبِاَىِّ آلاَءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ âyet-i celîlesindeki tekrarlar gibi, risale-i Nur'un mebde-i intişarından bu zamana kadar enva'-ı kerâmet ve gaybî i'caz izhar edilmekte ve bu feyizli hâdisat, Risale-i Nur şâkirdlerini gayrete ve himmete teşvik eylemekle beraber, onları mânevî silâhlarla teçhiz ederek, kuvve-i îmanlarını tezyide vesile olmaktadır.

Allahu Zülcelâl Kur'ân-ı Kerîminde, Peyamber-i Zîşân hadîs-i Nebevîlerinde, Cihâryâr-ı Güzîn, Sahâbe-i Kirâm ve Âl-i beyt namlarına, Hazret-i Ali ve evlâdından Hazret-i Gavs kaside-i mübarekelerinde, fitne-i âhir zamandaki en mühim ve Kur'ânî harekete remz, delâlet, işaret, belki sarahatle parmak bastıklarını Risale-i Nur nâşiri, bütün eserlerinde gösterir ve derslerinde tekrar tekrar söylerse, tereddüt ve şübheye zerre kadar mahal ve hak kalır mı? Asla ve kat'â. Allah'ın ihsanına yüzbinler hamd ve şükürler olsun. Münasebet gelmişken tahdis-i ni'met maksadıyle mazhar olduğum, bütün acz ve noksanıma rağmen, gördürülmekte olan kudsî hizmetin şerefi, mânevî vahdetteki ihlâsın ikramı addedilmeye sezâ, gaybî himaye ve siyaneti, Risale-i Nur şâkirdleri kardeşlerime mücmelen arz ve iblâğ edeyim.

l- Allah'a ma'lûm, çok kusurlarımı bilmeyen büyük ve küçük bütün halkın, hakkımdaki teveccühleri,

(Sh: B-300)
2- İktiza ettikçe, soruldukça, münasebet geldikçe, pervasızca daima aldığım derslerden, öğrendiğim hakikatları söylediğim halde, bütün meslektaşlarımın hakkımda muhabbet göstermeleri ve cevap verememeleri,

3- Ahkâm-ı dîniyece gücüm yettiği kadar mütâvaat gösterdiğimi bildiklerine ve gördüklerine rağmen, ekser meslek büyüklerimin hususiyyet ve gidişlerini beğenmediğim halde, alenen takdirlerini izhâr eylemeleri,

4- Elâziz'de maddeten hayli uzakta bulunmaklığıma rağmen, Risale-i Nur feyzi menbaından nebeân eden lemaâtın, izn-i hakla ârızasız gelebilmeleri,

5- Eski hocalarımın âsâr-ı Nuru bu âcizden dinlemeleri, vasıtamla okumaları,

6- Elhamdülillâh buraya gelen Nurlu eserlerin, hususiyet ve mahremiyet kayıtlarına bir derece dikkat ederek, intişarına çalıştığım halde, yüzbin kere şükür ve minnet, ol Hâlik-ı Azîm'e, bir mâni ve şer zuhur etmemesi.. ilh...

Açık, zâhir, bâhir ve kat'î bir himaye ve siyanet-i mâneviye neticesi ve Risale-i Nur şâkirdleri arasındaki hakikî ihlâs ve tesanüdün parlak bir tecellîsidir.

Sun'î bir tevazu için değil, hakikatı ifade için derim ki, bundan evvel Sabri Efendi kardeşimize yazdığım küçük mektubumda da zikrettiğim vech ile, Risale-i Nur şâkirdleri vücud-u mânevîsinde, ancak küçük bir ayak parmağı kadar bir kıymeti olan bu bîçâre kardeşinizi, Hâlikımız bu günahkâr abdini nihayetsiz in'âm ve ihsanına lâyık görmüş ki: Risale-i Nur nâşirine bir talebe, Risale-i Nur şâkirdlerine bir kardeş, Kur'ân hâdimlerine bir arkadaş etmiştir. Arabî ve Fârisî bilmiyen, ilim ve medrese görmiyen bir âsi abdine, hikmet-i Samedâniyesiyle böyle bir ikramda bulunuşu, elbette bir hikmete müsteniddir, o da her halde Risale-i Nurla alâkadar olanlar arasındaki safvet ve ihlâs ile, Risale-i Nur'un ind-i İlâhîdeki derecesine ve hizmetin ulviyetine atf olunur.

(Sh: B-301)
İşte Risale-i Nur şâkirdlerinden en gayr-ı nâfi bir uzva, misal olarak zikr edilen bu kadar açık himaye ve siyanet-i İlâhî vâki olursa, diğer münevver unsurlara ne derece ikram ve inâyet olacağı kıyâs olunabilir.

Allah'ın inâyetine, Peygamberimiz Muhammed Mustafa Sallâllahü Teâla Aleyhi ve Sellem efendimiz hazretlerinin imdat ve ruhaniyetlerine istinâd ederek, Allah rızası için hizmete koşan, yekdiğerini mânevî ve uhrevî kardeş tanıyan, başta müşfik Üstad, yâni Risale-i Nur nâşiri ile onun şâkirdlerini
فَاِنَّ حِزْبَ اللّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ { وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ âyetlerinin sırlarının tezahürü İnşâallah karşılayacaktır.

İktisad hakkındaki risale hem insanî, hem içtimaî, hem dînî, hem dünyevî çok güzel ahlâkî, çok hoş îmânî, çok değerli nurânî bir nasihatnamedir. Buradaki kardeşlerimizden bazılarının, âsâr-ı Nur hakkındaki ihtiyarsız şu sözleri, ne kadar yerindedir. Diyorlar ki: Bu mübarek eserlerden biri okununca, içimizden (bundan daha yüksek eser olamaz) dediğimiz halde, ikincisini dinlediğimiz zaman bakıyoruz ki, bu evvelkinden daha ulvi ve nurludur.

Ben de diyorum ki: Ey ihvan! Risale-i Nur'un bütün cüz'lerinde öyle bir kuvvet var ki, yalnız birini dinlemeye, okumaya veya yazmaya muvaffak olan kimse, Allah tevfik verirse, îmanını kurtaracak hakikatları onda bulur. Çünkü her cüz'ün diğerleri ile mânen irtibatları vardır. Okuyana ve dinleyenlere sırran diyorlar ki: Bu okuduğun kitabda bizdeki hakikatların da uçları, kokuları, işaretleri var. Dikkat edersen görürsün, çalışırsan anlarsın, cüz'-i ihtiyarını bu emre sevk edersen Allah da muvaffakıyet verir. Bulur ve bilebilirsiniz.

İhlâsa dair Yirminci, Yirmibirinci Lem'alar: Yirminci Lem'a muhtelif meslek ve meşrebde, mü'minler arasındaki rekabetkârâne ihtilâfların esbabını öyle bir teşrihtir ki, tavsif edebilmek için bu mübarek eseri aynen nakil eylemekten başka çare yoktur. Allah cümlemizi muhlis kullarından eylesin. Âmin...

(Sh: B-302)
En az on beş günde bir defa okunması emir buyurulan Yirmibirinci Lem'a: Evrâd edinilecek kadar ehemmiyetlidir. Ma'lûmdur ki, kale içinden feth olunur. Bu günkü muvaffakıyete sebeb olan ihlâs kalkarsa maâzallah o zaman çok vahîm neticeler tevellüd eder. En büyük düşmanımız nefsimizdir. Onu susturmak için zannedersem şu ihtar kâfidir: (Ey nefs-i nâdân! Beni kandıramazsın. Mâdem ki, Peygamber-i azîmü'l-kadr bir Nebiyyullah olan Hazret-i Yûsuf Aleyhisselâm:وَمَا اُبَرِّئُ نَفْسِى اِنَّ النَّفْسَ َلاَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ اِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّى demiştir. Aldatamazsın, senden ve senin samimî yoldaşların cinnî ve insî şeytan, ehl-i bid'a ve ulemâ-i's-sû' şerlerinden Allah'a sığınırım.)
Eski Said lisaniyle kaleme alınmış olan Yirmiikinci Lem'a: Zaleme güruhunun hücumlarına

pek mükemmel müdafaa ve elyak ve âlâ bir cevaptır.

فَاللّهُ خَيْرٌ حَافِظًا وَهُوَ اَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ

Otuzbirinci Mektubun Yirmibeşinci Lem'ası: Maddî ve mânevî bütün hastalıklara mükemmel devadır. Altıncı devânın iki def'a yazılmasına merak ettim, hâtırıma geldi. Birden yirmi beşe kadar devaları topladım 325 oldu. Tekrar eden altı numaralı devayı da zam edince 331 çıktı. Söylenişte ve yazılışta ekseriyetle hazf edilen bu rakamlardaki kaldırılmış bin sayısını nazar-ı dikkate alırsak 1325 ve 1331'de İslâm âleminin başına gelmiş olan musibetlere, bu Lem'ada mahfî işaret bulunduğuna hüküm eyledim. Basiretli ve nurlu arkadaşların, daha mahfî hakâik çıkardıklarını ümid ediyorum. Eski talebenizden Hâfız Hüseyin Efendi'ye bu Lem'ayı babasının vefatından bir kaç gün sonra, arafe günü Hafız Ömer Efendi ile evine gitmek suretiyle okumak nasib oldu. Maddî ve manevî hastalıklarına ilâç veren hekim-i hâzık Aziz Üstada çok dua etti. Bu mübarek eserin, bu zat üzerindeki te'sîrini şöyle telhis edebiliriz. Ehibba ve arkadaşlarından hastalığını soranlara, çok mükemmel bir ilâç buldum. Doktorlara ilâç parası vermekten

(Sh: B-303)
elhamdülillâh kurtuldum. Günden güne iyi oluyorum diyormuş. l7 Zilhicce 1353.

Uhrevi kardeşiniz
ve âciz talebeniz
Hulûsi

233
(Risale-i Nur şâkirdlerinden Kuleönlü Hacı Osman'ın bir fıkrasıdır.)

Muhterem Üstadım!

Risale-i Nur'u bir kaç seneden beri dinleyip, binde bir almış olduğum mânevî yaralarıma bir ilâç vazifesi görüyordu. Fakat hastalara aid Yirmibeşinci Lem'a ve ihtiyarlara ait Yirmialtıncı Lem'ayı Mustafa ve arkadaşlarımla beraber okuyup kemâl-i şevk ile dinledim. Bakıyorum ki vücudumdaki yaralara güzel te'sir ediyor, arkadaşlarıma dedim: Mâdem Risale-i Nurun te'siri bu kadar kuvvetlidir, ben yazmaya karar verdim, fakat hiç okuyup yazmam yok ki, böyle kıymettar Risale-i Nur'a yardım edeyim. Mâdem kalemim yok, beni hizmetçi ve postacı olarak tayin ediniz, diye müteessirane söyledim.

O gece rü'yamda, kendimi ölmüş ve yıkanmış olarak kabre bıraktılar. Haşir zamanı gelip kabirden kefen ile başım açık, ayaklarım yalın olarak kalktım. Korkarak memleketimize gelirken, büyük bir köprüye yolum uğradı. Köprünün iki tarafında iki nöbetçi vardı. Birinden geçip, diğeri hemen beni yakaladı, acaba nereye götürecek diye, bütün vücudum titriyordu. Biraz gittikten sonra köprü bitmeden üstadıma beni teslim etti. Üstadım beni yıkayıp bıraktı.

Sonra asker olarak bir câmiye bütün ahâli toplandı. Bir asker geldi bana dedi: Seni büyük bir kumandana hizmetçi tâyin ettiler, gideceksin, ben dedim: Benim gibi süflî bir nefer, nasıl o müşirin yanında hizmetçilik eder. İtiraz ettim. Yine tekrar etti, gideceksin.

(Sh: B-304)
Ben korkarak gittim, baktım ki, orada Üstadımı görünce mesrûrâne sevindim. Bana dedi: Arkamdan gel. Yüksek bir saraya çıktı bana dedi, bu ufak hizmetleri gör. Ben düşünmekte iken, Barla'lı Süleyman Efendi geldi, beraber bulunurken, Üstadım güzel bir gül bahçesine gitti. Ve orada bir küçük genç oturur, bana dedi sen bu gence hizmet edeceksin dedi. Hemen uyandım.

Ey kardeşlerim: Mâdem Üstadım bende bir şey yok, ben yalnız tayin olduğum cevahir dükkânından herkesin ihtiyacı var olduğunu ve Kur'ân'ın dellâlı olduğunu sekiz-dokuz senedir ilân ediyor. Biz Risale-i Nur'ları yazmak, okumak ve dinlemek için herkesin ihtiyacı var, onun için ey müslümanlar! Mânevî yaralarınıza ilâç ararsanız Risale-i Nur'da vardır. Yazın, okuyun, îmanımız o kadar teâli edecektir. Hiç şüphe etmeyiniz. Mübarek iki ellerinizden öperim ve bayramınızı tebrik ederim.

Elhubb-u fillâh
Câhil ve âciz talebeniz
Hacı Osman

234
(Âhiret hemşirelerimizden ve Risale-i Nur talebelerinden Müzeyyene'nin fıkrasıdır.)

Muhterem Üstadım!

Şu fâni dünyanın elemlerine gark olan gözlerim, sizin feyizli, nurlu Sözlerinize ve te'sirli ve şifalı risalelerinize, can u gönülden merbut oldukça ve okudukça, risaleleriniz ne kadar büyük bir mürşid olduğunu hiç bir şeyle tarif edemem.

Evet şu dünyaya, şu zamana çöken zulmet ve gaflet perdelerini Sözleriniz yırtıyorlar, parçalayıp o zulmeti ve gafleti dağıtıyorlar. Hangi akıl var ki, hakikat perdesini görüp de, o hakikat perdesinde nur-u Hakikat parlarken, onlara gözünü yumup, zulmet perdesine atılmış olsun. Ben de inşâallah zulmete atılmam. Artık güçlükle bahtiyar olup da tekrar bedbaht olamam.

(Sh: B-305)
Üstadım, ben sair kardeşlerim gibi sizden bizzat ders almaktan mahrumum. Fakat haftada veya bir ayda, alî Sözlerinizden gıyabî bir ders alıyorum. Tasavvuru ile dinliyorum. Gûya bizzat sizden ders alıyorum. Bütün gün ehl-i İslâmın selâmetini ve şu hâlimin zulmetten nura dönmesini, siz başta ve önde, biz arkada Cenâb-ı Hakk'a yalvaralım. Cenâb-ı Mevlâm hayırlısıyla ihsân buyursun. Fazla söylemeye lisanım, aczim, kusurum bırakmıyor. Kusurumuzu Üstadımıza itiraf ediyorum.

İnşâallah risalelerin te'siri ile bir gün olur da, müstakim Lütfü Efendi gibi ehl-i takva kardeşlerimiz misillû biz dahi gayr-ı ihtiyarî ve istemiyerek işlediğimiz ahvalden Sözlerinizin irşadı ile kurtuluruz. Zekâi kardeşimizden On Yedinci Söz, On Sekizinci Mektub, Yirminci Mektub ve Otuzüç Pencereli nurlarla parlayan kıymetli risaleleri aldık. Mütalâa ediyoruz. Hakikî Üstadımız olan Hazret-i Kur'ân elimizdedir.

Müzeyyene

235
(Müzeyyene'nin diğer bir fıkrası.)

Üstadım!

Kıymettar risalelerinizi okuyan, elbette kilitli sandık içinde münevver kalan sönük kalbleri, gümüşten yapılmış, altın ile yaldızlanmış birer anahtar hükmündeki risalelerle açtığına ve kalbinin kurtulmasına ve parlamasına binaen kemal-i memnuniyetle Cenâb-ı Mevlâ'ya şükürler ve risalelerin intişarına çalışanlara teşekkürler etmemek kâbil değildir. Ah vefasız dünyanın telâşesi ve elemi ve kederi beni nurlara hizmetten alıkoyuyor. Hakkıyla çalışamadığımdan ve kardeşlerim gibi nurlara hizmet edemediğimden kalbim öyle muazzeb oluyor ki, tarif edemem. Bu günlerde dediler ki, afv varmış, Üstad İstanbul'a gidiyormuş demeleri ile, bir cihette memnun oldum ki, Üstadım esaretten kurtuldu. Ve bir cihette zannettim ki bütün Atabey'in dağları başıma düşüyor, müteessir oldum. Afvınıza ve bedbaht insanların eziyetinden kurtulmanıza

(Sh: B-306)
teşekkürlerle beraber tebrik ediyorum. Fakat bu nurlu ve kıymetli risalelerin sahibi bizden uzaklaşmasına gönül razı olmuyor. Barla dağlarında bizi ve bu etrafı nurlandıran, bizlerden uzaklaşmamalı. Uzaklaşmasını kim arzu eder, Barla çok bahtiyardır ki, en evvel ve her vakit, o taze ve şirin risaleleri herkesten evvel, bizzat şifahen Üstaddan işitebilirler.

Müzeyyene

236
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
(Gayyûr, zeki, ciddî, sıddîk, hakikî kardeşlerim Hoca Sabri Efendi, Hâfız Ali!

Bu Cuma günü gündüz, rahatsızlığımdan dolayı biraz yatmıştım. Rü'yaya benzer, fakat rü'ya değil; hayâlen gördüm ki, Sabri karşıma çıktı, arkasında Hâfız Ali. Sabri bana diyor: "Üstadım! İnâyât-ı seb'a nâmıyla beyan edilen büyük inâyetler varken, Onuncu Söz'deki cüz'î inâyete bu kadar ehemmiyet vermenin sebeb ve hikmeti nedir?" dedi çekildi. Sonra kalktım, düşündüm; dedim ki, "Isparta'ya yazdığım mektubu Sabri okumuş veya okuyor, hararetli yazışımdan bana acıyarak benden sual etmek istemiş." Her ne ise. Ben de Hulûsi'den sonra birinci muhatabım olan Sabri'ye derim ki, (Hâfız Ali de dinlesin):

Bu Onuncu Söz'deki cüz'î inayete ziyade ehemmiyet verdiğimin üç hikmeti var:

Birincisi: Onuncu Söz'ün kıymeti tamamıyla takdir edilmemiş. Ben kendi kendime hususî, belki elli defa mütalâa etmişim ve her defasında bir zevk almışım ve okumaya ihtiyaç hissetmişim. Böyle bir risaleyi bazıları bir defa okuyup, sâir ilmî risaleler gibi yeter der, bırakır. Halbuki bu risale ulûm-u îmaniyedendir. Her gün ekmeğe muhtaç olduğumuz gibi, o nevi ilme her vakit ihtiyaç var. Bu risaleye nazar-ı dikkati ehemmiyetle celbetmeyi ruhum arzu ediyordu. Lâkin, elimden bir şey gelmezdi. Cenâb-ı Hak merhametinden bir işaret

(Sh: B-307)
verdi. O işerat ne kadar gizli ise, benim o ciddî arzuma mutabık geldiğinden çok ehemmiyetli görünüyor.

İkincisi: Bilirsiniz uzak yerlerden, bazı beş günlük yoldan bir zât bizi görmek ve uhrevî bir istifade etmek için gelir. Halbuki vaziyetim bir kaç saatten fazla onunla görüşmeyi müsaade etmiyor. Halbuki, o misafire risalelerin kıymetini göstermek, onu onlardan istifadeye sevk etmek, hem muhtaç olduğu kuvvet-i îmana ve kuvve-i mâneviyeye yardım etmek için, bir kaç gün lâzım. Çünki, risalelerdeki kuvvetli bürhanlara herkes yetişemiyor, tamamıyla kavramıyor. Ruhum çok arzu ediyordu ki, kısa, hafif bir vesile elime geçip, biçâre misafirlerin zahmeti beyhude gitmesin. Fakat kerâmetim yok, elimden bir şey gelmez. Yalnız misafirlerin niyet ve ihlâsına itimad edip onların mükâfatını rahmet-i İlâhiyeye havale ediyordum. İşte Cenâb-ı Hak evvel İşârâtü'l-İ'câz'da, sonra Onuncu Söz'de çabuk kanaat verecek ve risalelere itimad ettirecek bir eser-i inâyet ihsân etti. Hakikaten benim için çok kolay oldu. Ben de çok rahat ettim ve çok zatlara az bir zamanda kuvve-i mâneviyye ve Kur'ân-ı Hakîmin hakkaniyetine göz ile görünecek emâreler gösteriyordum. Hattâ çok muannidlerin inadı kırıldı. Çok dinsizler de, onunla îmana geldiler. Fakat İşârâtü'l-;İ'câz'daki îzahı bir, iki , üç saat bitmiyordu. Ben de yoruluyordum. Cenâb-ı Hakk kemâl-i rahmetinden daha kolay, İşârâtü'l-İ'câz'ın iki saatte verdiği faideyi Onuncu Söz iki üç dakikada aynı faideyi verdi. Bu zamanda göz ile görünecek gayet cüz'î bir eser-i inâyet, mânevî büyük kerâmetlerden daha te'sirlidir. İşte bu cüz'î eser-i inâyet, hem bana, hem sizin gibi kardeşlerime bir kolaylık te'min ettiği için, ziyade ehemmiyet verdim. Mâdem bu Sözdeki tevafuk bize ve misafirlere çok faidelidir ve hayırlı neticeler verir, elbette içinde bir inâyet var. Âdî olsun, yüz emsali bulunsun yine bize fevkalâde bir inâyet, bir ikrâm-ı Rabbânîdir.

Üçüncüsü: Bilirsiniz ki, fazla iştigâlâttan yorgun düşmüş bir fikir, kendini eğlendirmek, istirahat etmek ister. Biz meşgul olduğumuz pek derin, pek geniş, pek ciddî olan hakâik-ı Kur'âniye ve îmaniye,

(Sh: B-308)
fazla meşguliyetimizden gelen yorgunluğu tahfif edecek ve yorgun fikrimizi neş'elendirecek ve eğlendirecek tevâfukat nevinden, lâtif bir san'at-ı bediiye suretinde bir lûtfunu gösterdi.

Hem o lâtif ve hafif ve mahbub ve câzibedar tevâfukattaki inâyet, bir anahtar hükmüne geçip, Kur'ân'ın bir hazine-i esrarına bir nevi rehber olduğu için ziyade ehemmiyet verdim. Yoksa hizmetimize terettüb eden ve yardım eden, inâyet-i Rabbâniye o kadar çoktur ki, eğer saysam binden geçer, Şu Onuncu Söz'ün hurufatındaki sır, hiç kimsenin sun' ve ihtiyarıyla olmadığını herkes tasdik ettiği için, daha ehemmiyetli göründü.

Fakat ben mutlak işarete ehemmiyet verdim. Lâkin tafsilâtını ehemmiyetle tedkik edemedim. En iyi bir tarzda beyân edemedim. Bir-iki saat zarfında nota nev'inden işaretler koydum. Birinci defaya itimad edip daha tedkik etmedim. Halbuki, tâbiratımda bazı kusur var, fehmi işkâl eder. Isparta'daki kardeşlerimiz maksadı anlamamışlar, hakları var. Çünki, o ibare o maksudu ifade edemiyor.

Mâdem öyledir, bu sözün lâtif tevafukat-ı harfiyesindendir ki, (mebhasındaki) hem sahifenin yirmiiki olmak itibariyle, yazı bulunanların yerinde (yarısından ziyade yazılı bulunan sahifelerin) hakikî ve itibarî satırlarına ve baştaki yaprağın cild üstünde isminin iki satırı ilâvesiyle bin üçyüz kırk iki (1342) ilh... Hem o mebhasdaki bu cümle, hem âhirdeki beyaz sahifeyi saymak cihetiyle altmış altı olup baştaki âyetin melfuz (altmış altı) hurufuna tevâfuk ediyor. Birinde, âhirdeki iki beyaz sahifeyi saymak cihetiyle (altmış yedi) olup baştaki âyetin melfuz altmış yedi hurufuna tevafuk ediyor. O âyet Sûre-i ihlâsın hurufatına, hem Lafzullah'ın makam-ı ebcedîsine tevâfuk ediyor, denilmeli. Biz bir nüshayı öyle yaptık, size gönderiyoruz. Yanınızdaki nüshaları ona göre yap. Eğridir'deki nüshaları da öyle yapınız.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî
(Sh: B-309)
237
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, ciddî, sıddık kardeşlerim, hizmet-i Kur'âniyede samimî ve kuvvetli arkadaşlarım Sabri, Husrev, Ali, Re'fet, Bekir, Lütfü, Rüşdü!

Cenâb-ı Hakk'a hadsiz şükür olsun ki, sizleri hududsuz bir sahrâ-yı hakikatta bana enis arkadaş ve yoldaş vermiş. Bu acib sahradaki hareket ve sülûk, bazan pek ince ehemmiyetsiz görünen bir şeyde mühim istifadeler edilir. Onun için zâhir nazarda mâlâyâni zannedilen bazı mes'elelerde, fazla tâkip ediyorum. Ve ziyade nazar-ı dikkatinizi celbediyorum. Ezcümle; Onuncu Söz'deki elif tevâfukatı, mühim bir mes'ele gibi nazar-ı dikkatinize gösteriyorum. Bunun sırrı şudur ki:

Bir iltifât-ı hâssaya gizliden gizliye bir işaret bulunduğunu kat'î hissettiğim için, ihtiyarsız olarak kemâl-i sürur ve ferahımdan taşkıncasına bağırarak, "Aman geliniz siz de görünüz" diyorum. Evet nasıl ki, bir padişahın has bir ednâ işaretine mazhar olmak, kanun-u umûmiyle bir müşiriyyet teveccühünden fazla medar-ı sürurdur. Öyle de, Hâlik-ı Zülcelâl'in hususî iltifatını îmâ eden en gizli bir işarete, yüz bin can olsa ve feda edilse ve yüz bin sene ömür var ise, o yolda sarfedilse yine ucuzdur.

İşte bu sırdan gelen sürurun verdiği cezbekârâne taşkınlıkla, dikkatsizlere mâlâyâni ve israf sayılan böyle tevâfukata dair bahisler açıyorum. İşte bir bahis daha açacağım.

Onuncu Söz, Kur'ân'ın bir sülüsünü inkâr etmek niyetiyle, haşr-i cismanîyi resmen millet içinde inkâr etmek fikrinde bulunan zındıkları susturmakla, hârika bir şu'le-i İ'câz-ı Kur'ânî'yi gösterdiği gibi, daha müteaddid emâreler ile, mânevî İ'câz-ı Kur'ân hesabına fevkalâde bir mahiyeti bulunduğunu icmâlen hissetmiştik. Ve şimde yeniden tekrar Onuncu Söz'e nazar-ı dikkat-i âmmeyi celbetmek için, ihtiyarsız olarak onunla meşgul edildim ve baktım.

(Sh: B-310)
Bu def'a lâfzullahın en birinci harfi olan elif, Onuncu Söz'de öyle bir tevafuk gösterdi ki, kat'iyyen tesadüfe havale edilmediği gibi, başka emâreler ile o tevafukta gaybî bir işareti kat'iyyen hissettim. Sonra işaretlerini koydum. Hem işarete medâr olmak için hârikulâde olmak lâzım değildir. Çünki, çok âdi perdeler içinde mühim işaretler verilir, ehli anlar.

Mâdem işâret-i gaybiye var; elbette tesadüf içinden kaçar, daha hükmedemez, en cüz'î rakamları da o işarete mâledilir. Mâdem mecmûunda işaret var, bütün eczâsı o işaretin hikmetine tâbidir, tesadüf orada oynayamaz. Hatta yirmi dokuzuncu sahifede Üçüncü Hakikattaki elif sayılmamak lâzım gelirken, sehven saymıştım. Sonra anladım ki, bana saydırılmış. Baştaki Onuncu Söz kelimesi ile, şu Üçüncü Hakikat ikisi sahife başında bulundukları için, hakları sayılmaktı. Onların sâir arkadaşları sahife rakamları gibi bazı vazifeyi gördürmek için bir cihette saymak işareti olarak haberim olmadan bana yazdırılmış. Her ne ise... Kendimin tereddüdü için değil, çünki, kat'î kanaatım gelmiş. Belki başkasının şüphe ve tereddüdünü izale için bazı muvâzeneler yaptım:

Onuncu Söz'ün âhirinde yazıldığı gibi, altı yüz sahifeden ziyade bir mübarek kitabın tevâfukatı yüz yirmi beş çıktı. Üç yüz elli sahifeden ibaret diğer bir kitabı yine saydım. Elli tevafuk çıkmadı. Yine eskiden kendi te'lifâtım Türkçe ve Arabî olan ikiyüz seksen sahifeten ibaret bulunan kitabın eliflerini saydım, tevafukatı kırkı tecavüz etmedi.

Demek bu Onuncu Söz'de ve İşârâtü'l-İ'câz'daki ekseriyet-i mutlakanın tevafukatı, gizli bir işaret-i gaybiyeyi tazammun ediyorlar. Mecmûunda işâret bulunsa yeter. Her cüz'ünde işareti göstermek lâzım değildir, fakat her cüz işaretin malıdır ve onun hikmetine tâbidir. Size acele edip, en evvelki işaret olunan nüshayı göndermiştim. Az hâşiyeleri sonra ilâve ettik. Bu def'a Süleyman Efendi ile gönderilen nüsha ile mukabele ediniz, tekmil ediniz ve Halil İbrahim Efendi ile gönderilen nüsha ile, yine bu nüsha ile mukabele ederek, sonra Âsım Bey'e gönderiniz.
(Sh: B-311)
Bu def'aki Hulûsi Bey'in mektubunu size gönderdim. İşaret ettiğim iki kavs içerisinde bulunan kısım, Yirmi Yedinci Mektub'un Dördüncü Zeylinde yazılacak. Kavslar hâricinde bulunan ve üzerlerine kırmızı çizgi çekilenler yazılmayacaktır. Hafız Ahmed ve Mehmed Celâl ve Hafız Veli gibi kalbi cezbeli dostlarıma ve tarîk-ı hakikatta sâir kardeşlerimize selâm ediyorum. Hafız Veli ile çendan geç görüştük, fakat Hafız Veli'nin burada Mehmed Usta isminde, o senelik hâlis bir dostu bulunduğundan ve o Mehmed Usta benim sekiz senedir tarîk-ı âhirette gayet ciddî bir kardaşım olduğundan, Hafız Veli'ye de o münasebetle eski dost nazarıyla bakıyorum. O bana mektup yazmaştı; vakit bulamıyorum ki, mektubuna cevap vereyim. Ehl-i Kalb için bazan sükût dahi bir konuşmaktır.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Said Nursî

Kardeşlerim, afvedersiniz, bu intizamsız perişan mektubla sizinle konuşmak istemiyorum. Fakat müteaddid işlerle ve tedkikatla meşgul olduğumuz anda, sür'atli bir surette fikrimizin bir köşesiyle yazdık. Keçeli kâtibin hâli mâlûm. Kafasını başka yerde bırakmıştı, mektub perişan oldu, onun için kusura bakmayınız.

Tevafuktaki müdahale-i gaybiyeyi bir mektupta size böyle bir temsil ile beyân etmiştim Meselâ, benim avucumda nohut, leblebi, üzüm, buğday gibi maddeler bulunsa, ben onları yere atsam, üzüm üzzüme, leblebi leblebiye karşı sıralansa, hiç şübhe kalır mı ki, elimden çıktıktan sonra, gaybî bir el müdahale edip sıralamasın. İşte hurufât ve kelimât o maddelerdir, ağzımız o avuçtur.

238
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ بِعَدَدِ عَاشِرَاتِ دَقَآئِقِ اَيَّامِ الْفِرَاقِ

Aziz, sıddık, muhlis, hâlis kardeşim!

Evvelâ: Sizin bayramınızı ve nurlarla ciddî iştigalinizi ve daima birinciliği Nur dairesinde ve sadâkatinde muhafaza etmenizi, bütün ruh u canımla tebrik ederim.
(Sh: B-312)
Sâniyen: Hiç merak etme, seninle muhabere ma'nen devam eder. Bütün mektublarımda "Aziz sıddık kardeşlerim" dediğim zaman muhlis HULغSİ saff-ı evvel muhatapların içindedir.

Sâlisen: Nurlar pek parlak ve galibane fütuhatı geniş bir dairede devam ediyor. (Sırran tenevveret) sırrıyla, perde altında daha ziyade işliyor. İki makine, bin ve beşyüz kalemli iki kâtip olmasıyla, inşâallah zemin yüzünü de ışıklandıracak derecede ders verecek.

Kardaşım ben de senin fikrindeyim ki, Nur Hizmeti için, Kader-i İlâhî seni gezdiriyor. En muhtaç yerlere sevk eder. Hususan o havali, memleketim. Güzel levha-i hakikatın hâhikalarına geçirmek için, nur şâkirdlerine gönderdik. O civarda nurlarla alâkadar zâtlara selam.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Seni unutmayan
Hasta Kardaşınız
Said Nursî
Biraderzadem Nihad'ın gözlerinden öperim.
O da babası ile beraber daima duamdadır.

239
(Mes'ud'un garip bir fıkrasıdır.)

Kamer yeni tulû' ettiği esnada, onun aydınlığına ve gecenin serinliğinde, arpanın yumuşaması hasebi ile orak biçmekte iken, kamerin güzelliğine ve şeffaflığına bakarak ve oraığın bitmemesi, nurları yazmaktan mahrum kaldığımı tahassürâne ve me'yusâne düşünmekte iken, bilmem iğfalât, bilmem tulûat, hâtırıma gelen şu sözü söyledim: (Ya Rabb! İsmim Mes'ud, kendim bîsud, çok çalıştım olamadım mes'ud) dedim ve arpa biçmeye devam ettim. Aradan bir müddet geçtikten sonra yattım. Menamda dediler ki: (Bırakma Üstadın Said'in eteğini, eyler seni mes'ud). Derhal uyandım, ay hemen kaybolmak üzere. Derhal (Ya Rabb! ben saadet-i dünyeviye istemedim, tevbekâr oldum) saadet-i uhreviyemin, sizin duanızla olacağı telkin edilmiştir ve duanıza muhtacım. Bendenizi duadan dirîğ buyurmamanızı temenni eder, el ve ayaklarınızdan öperim Efendim hazretleri.

Mes'ud (R.H.)

(Sh: B-313)
240
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
Aziz Kardeşlerim!

Bilmukabele bayramınızı tebrik ederim. Sıhhatimi soruyorsunuz. Buranın çok şiddetli kışı ve odamın çok soğuğu ve üç hazin gurbetin te'siri ve üç asabî hastalığın sıkıntısı ve bütün bütün yalnızlık ile, kabil-i tahammül olmayacak çok zahmetlere mâruz olduğum halde, Hâlikıma hadsiz şükür ederim ki: Her derdin en kudsî dermanı olan îmanı ve îmân-ı bilkaderden kazâya rızâ ilâcını imdadıma gönderdi. Tam sabır içinde, tam şükür ettirdi.

Kardeşiniz
Said Nursî
(Sh: B-314)

(Yıldız Mektubu)

وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ

اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ

Aziz, sıddık kardeşlerim, hizmet-i Kur'âniye'de çalışkan arkadaşlarım Sabri (R.H.), Husrev, Hâfız Ali (R.H.), Re'fet, Bekir, Lütfi (R.H.), Rüşdü!

Size Cemaziye'l-âhir ayında vuku' bulan bir hâdise-i semâviye münasebetiyle bir mes'ele beyân edeceğim. Şöyle ki:

Hazret-i Zât-ı Ahmediye Aleyhissalâtü Vesselâmın zuhuru zamanında, وَاِذَا الْكَوَاكِبُ انْتَثَرَتْ âyetinin bir nümunesini gösterir bir tarzda, recm-i şeyâtîne alâmet olan, yıldızların düşmesi kesretle vuku' bulmuştur. Ehl-i tahkikın nazarında; o zaman vahy zamanı geldiğinden, vahye şübhe gelmemek için, kâhinler gibi, gaybî ve cinler vasıtasıyla semavî haberlerine karışanlara sed çekmeye alâmet ve işaret olmakla beraber, Zât-ı Ahmediye Aleyhissalâtü Vesselâm cin ve inse meb'us olarak teşrifine semâvât ehlince bir şenlik, bir bayram gibi bir alâmet-i sürur olduğunu, ehl-i keşif ve hakikat hükmetmişlerdir.
(Sh: B-282)
Hem o meb'us Zât, ehl-i küfür ve dalâlet için bir nirân-ı muhrika ve ehl-i hidayet için envâr-ı müşrika menba'ı olduğuna, gaybî ve semavî bir işarettir. Şimdi şu Cemâziye'l-âhirde emsâli görülmemiş bir tarzda, gece saat dörtte başlayıp, beş ve beş buçuğa kadar devam eden yıldızların düşmesi ehemmiyetli bir hâdise-i semâviyedir. Semâvâtın hâdisatı zeminimize baktığı cihetle herhalde, o hâdisatın dahi küre-i arzda bir eseri olacaktır. Cenâb-ı Hak'ın rahmetine sığınmalıyız ki, nîrân-ı muhrika yapmasın, envâr-ı müşrikaya çevirsin.

Evet nasıl ki, Kur'ân-ı Hakîm'in surelerinde, âyetler birbirine bakar, işaret ederler. Öyle de, Cenâb-ı Hakk'ın bir Kur'ân-ı kebîri olan şu kâinatın ulvî, süflî sureleri dahi birbirine bakar, birbirinin nüktelerini izhâr eder. Semâ suresinde bizim gibi lâfz-ı Celâli yalnız kırmızı yazmak değil, belki nur yaldızıyla lâfza-i Celâl gibi yazılan yıldızlar ve o yıldızlardan fışkıran nuranî noktalar, elbette bir işaret fişekleri hükmünde, birer sırrı ilân ettiğini, o mu'ciznümâ semavî suresinin şânındandır. Kendimizce bir fâl-i hayr addetmeliyiz.

Sâniyen: Size semâvâtın kırmızı yıldızlarını andıran, Kur'ân'daki ism-i Celâl'in iki bin sekiz yüz altı (2806) def'a tekerrürü, Kur'ân semâsını o nuranî yıldızlarla zinetlendirmiş ve o adedlerin sahifeler, yapraklar, sûreler itibariyle birbirine mânidar münâsebât-ı tevafukıyetleri, daha ziyade letâfetini, zinetini güzelleştirmiş.

Bu def'a size kendi nüsha-i Kur'âniyemi gönderiyorum. Bu nüshamda size gönderilen listeye göre işaretler koydum. İsm-i Celâl ve İsm-i Rabbe ayrı ayrı işaret vaz' edildi.

İsm-i Celâlin tevafukat-ı adediyesi hem muntazamdır, hem mânidardır, fakat bir parça dikkat ister. Çünki, risalelerde görünen tevâfuk gibi, daima sahife sahifeye bakmıyor. Bazen sahife mukabiline değil, belki bir arkasına veya arkasının mukabiline bakar. Bazen bir yaprak atlar, bazen bir sahife iki sahifenin mecmuuna bakar. Meselâ: Otuz beşinci sahifede on üç (13) adet lâfza-i Celâl gelir. Arkasına sekiz (8), sonra beş (5) geliyor. Demek o on üç adet bu iki rakama birden bakar ki, o da on üç ediyor ve

(Sh: B-283)
hâkeza.. Hem bazen bir sahife, iki sahifenin mecmuuna bakmakla beraber aynı suretinde iki adet gelir, her biri onun bir cüz'ünü gösterir. Meselâ: Sûre-i Tevbe'de l88. sahifede on altı lâfza-i Celâl geliyor, arkasında altı geliyor, altının arkasında on geliyor. Beraber yukarıdan okunsa on altı olur, tevâfuk eder.

Sûre-i Ahzab'ın yine sahife dört yüz yirmi ikide (422) on altı İsm-i Celâl geliyor. Zâhirî tevâfuku yok. Halbuki bir sahife daha evvel on gelir ve mukabilinde altı var, terkib edilse on altı olur tevâfuk eder. Hem bazen ism-i Rab ile beraber tevâfuk eder, bazen sahife sahifeye değil, yaprak yaprağa bakar. Hem bazen sahife rakamına bakar.

Dokuz rakamı çok defa sahife rakamına baktığı için tevâfuktan çıktığını hissettim (Hâşiye). Her ne ise, siz de tedkik edersiniz, sonra meşveretinizle gizli tevafukatı gösterecek rakamları yazacağız. Yeni yazdığımız Kur'ân'dan tensib ettiğiniz takdirde kaydedeceğiz. Başta yüz elli sahifede elli bir defa yedi ve sekiz geliyor. Yirmi sekizde sekizdir, yirmi üçte yedidir. Bu yedi, sekiz birbirine muvafık kabul edilmiş, yediden sekize, sekizden yediye geçmekle tevafuk bozulmuyor. Bu iki rakamın Kur'ân'da mühim sırları bulunduğu hissedilir.

Sâlisen: Hazret-i Zât-ı Ahmediye (Aleyhisselâm) nasıl bir şecere-i Tûba olduğunu ve Asfiyâ ve Evliyâ ve Sıddîkîn, o Şecere-i Nuraniyenin meyveleri ve mesâlik ve turuk onun dalları olduğunu gösterir, bir silsile-i azîme, eskiden kalma ve eskimiş bir silsilenâme yanımda var. Onu güzelce tebyiz etmek için hattı güzel, cedvelde mehâreti bulunan zâtları istiyorum. Şimdilik Husrev'le Tenekeci Mehmed Efendi, Bekir Ağa'da bulunan ölçü ile on beş tabaka kâğıt beraber, Hafız Ali'nin haber gönderdiği vakit gelsinler.

(Hâşiye): Elhasıl: Bazı esrâr-ı gaybiye için tevafukat şeklini değiştiriyor. Lâfza-i Celâl'in diğer lâtif ve câzibedar ve mânidar bir tevafuku şudur ki, başta Fatiha sahifesiyle beraber yüz elli bir sahifede, elli bir defa yedi ile sekiz geliyor.


(Sh: B-284)
Râbian: Yirmi Yedinci Mektub'a ilhak edilecek, kardeşlerimizin bazı yeni fıkralarını size gönderdim. Hakikaten bu fıkralar ve umum Yirmi Yedinci Mektub'un fıkraları çık faydalıdırlar. Ehemmiyetli tatlı hoş, güzel mânâlar, dersler; teşvik, teşci' eder hisler vardır. Ben kendim onlardan tatlı istifade ediyorum, tenbel olduğum zaman bana ehemmiyetli bir teşvik kamçısı oluyor. Her ne ise.. Kardeşlerim, gücenmeyiniz; bir miktardır sizlere mektup yazdığım zaman birbirinden uzak mes'eleleri topluyorum. Her mektup bir aşûre olur.

Hâmisen: Ben kolu kısa, boyu kısa cübbeme razı oldum, daha birşey lâzım değil, husrev'in sakosu, yanımda makbul misafirdi, gönderiyorum. Vâlidesinin bir derece kesb-i âfiyet ettiğinden çok mesrûr oldum. Cenâb-ı Hak sıhhat ve âfiyet versin. Orada Husrev'in kardaşı Ali Hasan ve Tenekeci Mehmed Efendi ve Hâfız Ahmed gibi Sözler'le alâkadar olanlara selâm ediyorum.

Kardeşiniz
Said Nursî

Nümûne için gönderilen kâğıt zâyi' olmuş, göremedik. Beyaz kâğıttan siz intihab edersiniz. Sulfato geldi, fakat çoktur. Mehmed Efendi bana yeniden bir levha yazması beni minnetdar ediyor. Cenâb-ı Hak yazdığı her bir harfe mukabil bin sevab ihsan eylesin, âmin.. âmin...

225
بِاسْمِهِ وَاِنْ مِنْ شَيْءٍ اِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكَاتُهُ بِعَدَدِ حُرُوفِ الْقُرْآنِ وَ اَسْرَارِهَا

Ey bu dâr-ı fânide medar-ı tesellilerim, bu diyâr-ı gurbette enîslerim ve esrâr-ı Kur'âniyede beni iştiyaklarıyla konuşturan zeki, ferâsetli muhatablarım!

Sizlere, yalnız bir iki dakika temâşâ etmekle, ne derece acınacak bir halde, nâkıs bir hat ile çalıştığımı ve sizin kıymettar kalemleriniz, ne kadar bana ehemmiyetli olduğunu ihsas etmek için, kendi hattımla tashihsiz bir fihriste-i huruf göndermiştim. Halbuki, sizler bir iki dakika değil saatlerce baktınız ve günlerce zaptettiniz. Bundan anladım ki, siz ona fazla merak ediyorsunuz. Onun için size o listenin tebyizini gönderiyorum. İsterseniz kendinize bir suret alırsınız.

(Sh: B-285)
Fakat bunu biliniz ki, bu fihriste muvakkat bir me'haz olmak için takribî bir tarzdadır. Ben kolaylık için, kısmen eski mahfuzatıma, kısmen iki mikyas ile dokuz saatte perişan hattımla yazmıştım. Sonra anladım ki, bu vadide bir tefsir köyümüzde var. O tefsiri getirdik, mukabele ettik. Ekseriyet-i mutlaka ile tevâfuk etmişiz, bir kaç büyük yekûnlarda on-onbeş küçük yerlerde muhalefet oldu.

Tahkikat neticesinde, tefsîrin matbaa ve müstensihlerin eser-i sehvi olarak muhalefet olmuş. İki üç yerde müsvedde listemizi tashih ettik. Sonra o tashihimizin yanlış olduğunu anladık, daha listemizi değiştirmedik. Matbaa hatâsı olarak tefsir tashihe muhtaç zannettik, fakat edemedik. Çünki, sahibi büyük bir müdakkik ve matbaa da Câmiü'l-Ezher yanında ve kurbünde, Ezherî ulemâsının nazarı altında olduğundan tashihe cür'et edemedim.

Aynı tefsiri, tebyîz ile beraber gönderiyorum. Ona bakarsınız, fakat tenkide uğraşmayınız. Çünki, benim listem takribîdir, daha tahkikî yapmadım. Tefsir ise, çoğunda rivayete istinad eder. Hem bazı Sûre-i Mekkiyede Medenî âyetler girmiş. Belki, hesâba dâhil etmemiş, Meselâ, Sûre-i Alâk'ta hurufu yüz küsur demiş. Muradı, en evvel nâzil olan nısf-ı evveldir. O doğru söylemiş. Ben ise eski mahfuzatıma istinaden mecmû-u sureyi zannettiğim için onun savabında hatâ etmişim.

Hem tevâfuktaki esrar, küllî yekûnlara bakar. Takribî fihriste bize kâfidir. Kenzü'l-Arş'ın üç nüktesinde yazılan tevâfukat, küsûrâtın değişmesiyle değişmezler. Belki büyük yekûnların değişmesiyle dahi o tevâfukat bozulmaz. Meselâ, Sûre-i Kehf ile otuz dokuz sure, bin adedinde ititfak ediyorlar. Bir iki tane bin adedeni kaybetse, o mühim tevâfuk bozulmaz. Ve hâkeza... Küsurâtın çendan esrarı var, daha bize tamamıyla açılmadı. İnşâallah açıldığı vakitte fihriste dahi tahkikî bir surete girecek.

Said Nursî

(Sh: B-286)
226
(Husrev'in fıkrasıdır.)

Aziz Üstadım!

Cemaziye'l-âhir ayında vuku bulan وَاِذَا الْكَوَاكِبُ انْتَثَرَتْâyetinin ifade ettiği hâlâtın bir nümunesini îzah eden hâdisat-ı semâviye ile, Kur'ân'ın semasında parlayan lâfza-i Celâl yıldızlarının acîb ve tatlı tevâfuklarını ders veren o kıymetdar mektubunuzu, Hâfız Ali kardeşimiz de dahil olduğu halde Re'fet, Bekir, Lütfi, Rüşdü,Keçeci Mustafa Efendi ve ağabeyim Ali Efendi ile beraber okuduk. O gece meclisimiz pek tatlı idi. Hâdisât-ı Semâviyeyi hayret ve taaccüble ve pek büyük bir sevinçle karşılayarak, mele-i âlânın bayramlarına biz de iştirâk etmiştik. Nasıl ki bu hâdise-i semâviyenin birinci def'a vukuu, (başta insan suretinde yapılmış Hubel tâbir ettikleri büyük putlarıyla 360 putu ilâh kabul eden) müşrikîn-i Kureyş'in helâkini netice vermişti.

İnşâallah bu ikinci vuku'da l4. ci asr-ı Muhammedîde ve Avrupa terakkiyatı ile iftihar ettiği ve yirminci asır nâmını alan bu günde, ehl-i fetretin putperestliğinin daha feci bir surete giren suretperestliğinin kökü kesileceği, bize ilân ediliyordu.

Bu ilân, ümmet-i merhume-i Muhammediyeye, pek güzel ve pek hayırlı bir fütuhatı hazırladığını hatırlatarak, mahzun kalblerimizi şenlendirmiş, ağlayan yüzlerimizi güldürmüş, gamnâk çehrelerimize beşaşet serpmişti. dimağımızda Asr-ı Saâdetin o câzibedar hayatını canlandırmış, güya mâziyi istikbâle çevirerek, bir müddet o âlemlere ve o nezih ruhlu, ulvî düşünceli insanlar arasında yaşatmıştır.

Sâniyen: Lâfza-i Celâlin mânidar ve münasebetdâr tevâfukatını temaşaya koyulduk. Bu tevâfukat, ihtiyarsız nazarımızı kendisine çeviriyordu. İrae edilen kısımlar ve tevâzün ettirilen adetler, o kadar şirin idi ki, okurken kalbimize serinlik, dimağımıza bir inkişaf, ruhumuza bir gıda veriyordu...

(Sh: B-287)
Vaktimizi artırmak için, yan yazı ile yazılan Kur'ân-ı Kerîm'in l5.nci sahifesine kadar 7,8 adetler tevâfukatını muhafaza ederek, 51 def'a gelmesi, mektubun nihayetini asel (bal) ile bağlıyordu. Ne kadar gariptir ki, bu rakamların hem yazılmaları birdir, hem sırada kardeşlikleri birdir ve hem de sahifede gösterdikleri rakamla tevâfukları birdir.

Ey sevgili Üstad! Cenâb-ı Hak sizden çok râzı olsun, yeni yeni meyveler ve fâkihelerle tağaddi suretiyle takviye-i ezhana, hem de def'-i cû' sureti ile ıztıraplarımızı teskine vasıta oluyorsunuz.

Husrev

227
(Husrev'in fıkrasıdır.)

Sevgili Üstadım, aziz hocam, efendim hazretleri!

El ve ayaklarınızdan öperek, sıhhat ve âfiyetiniz için duâcıyım. Bu hafta zarfında, yazıp ikmâline muvaffak olabildiğim Yirmialtıncı ve Onuncu cüz'leri ve Kur'ân-ı Kerîm'in tamamen yazılmasından mütevellid sürurlarımı ifade eden, şu arîzamı takdim ediyorum.

Sevgili Üstadım, bu hususta mâruz kaldığım, o Fürkan-ı Ezelî'nin bazı inâyâtından bahsetmekliğime müsaade edilmesini rica ederim. Şöyle ki:

Lâfza-i Celâl ve lâfz-ı Rab tevâfukatı ile, kelime tevâfukatını muhafaza etmek suretiyle, bir Kur'ân-ı Kerîm yazılmasını emir buyurduğunuz vakit, pek büyük bir sevinçle kaleme sarılmıştım. İlk yazdığım üç cüz'ün başlangıcında, o kadar müşkilâtla yazı yazıyordum ki, sevincimi ye'is şevkimi fütur doldurmuştu. Esasen Arabî hattımın hiç olmaması, ye'simi teşdit füturumu tezyîd ediyordu.

Sevgili Üstadım, bu hal çok devam etmedi. İlk günlerde sabahtan akşama kadar çalıştığım halde, beş veya altı sahife yazı yazabilmek, benim için büyük bir muvaffakıyet iken, Kur'ân-ı Azîmü'l-Bürhanın yardımı imdâdıma yetişti. Müşkilâtın yerini sürur, teessürün yerini sevinç kapladı. Bazı günler kalemi elimden bırakmamak için, namaz

(Sh: B-288)
vaktinin uzamasını veyahut gurubun olmamasını temenni ediyordum. Bazan olurdu, sabahlara kadar yazı yazmak isterdim.

Bazan olur, yazılması gayet güç sahifelere, Kur'ân'dan istimdat ederdim. Gayet kolaylıkla, o sahifeyi yazmaya muvaffak olurdum.

Bazan en kolay yazılacak sahifelerde,istimdadı bırakırdım. Elimde kalem gûya yazı yazmakta izhar-ı acz ederdi. Hattâ bazan yanlış yazarak sahifeleri tebdil ettiğim olurdu.

Bu kadar teshilât arasında, arabî hattımın şeklinin değişmekte olduğunu gördüm. Birinci def'a ki, yazdığım yazılarımla son yazdığım yazılarımı karşılaştırdığım vakit, böyle çapraşık bir yazı ile, nasıl olur da dilâver bir pehlivan gibi ortaya atıldığımı düşünerek evvelce çok me'yûs oldum. Sonra da sevincimden mesrûrâne şükürler ettim.

Kur'ân'da mevcut tevâfukatı ile beraber, yazan Hâfız Ali, Hoca Sabri, Hâfız Zühdü gibi, kardeşlerimin yazdıklarını gördükçe, şevkim artıyordu. Ümidin fevkınde bir terakkiyat gördüm. Bu esnalardaki inâyetin bir kısmı kalbe tulû' ediyordu. Bir kısmı idare-i taayyüşüme taallûk ediyordu. Bir kısmı da yazı yazarken vuku' buluyordu. Meselâ son bir hâdiseyi arz edeceğim. Şöyle ki:

En son yazdığım sûre-i Tevbe'nin 197. sahifesinde altı lâfza-i Celâl mevcut, dimağıma sahifenin yazılacak şeklini hazırladım. سَيَرْحَمُهُمُ اللّهُ اِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ âyet-i celîlesindeki iki tane lâfza-i Celâl, tevâfuk harici kalmak suretiyle yazmaya başladım. Vaktâki فَمَا كَانَ اللّهُ daki lâfaz-i Celâli yazdım. Düşündüm ki, istediğim gibi olmayacak, öyle ise üç bir, iki bir tevâfuk olsun dedim. Ben tevâfuk edecek lâfza-i Celâl'e yaklaştıkça, lâfza-i Celâl'ler tevâfuktan uzaklaşıyorlardı. Bir türlü arzu ettiğim şekilde muvaffak olamadım. En nihayet hâl-i hâzır vaziyet vücuda geldi. Sahifeyi değiştirmek istedim. Baktım bu sahife ihtiyarımı dinlememişti. Bunda bir maksat ve bir gaye olacağını hatırlayarak, sahifeyi yırtmadım. 198 nci sahifeyi yazdıktan sonra

(Sh: B-289)
dikkat ettim.197 nci sahifede tevâfuk harici bir satırdaki iki lâfza-i Celâl 198. Sahifede aynı satır üzerindeki, iki lafza-i Celâl ile üst üste geldiğini ve diğerinin 199 ncu sahifede pek cüz'î bir inhiraf ile (belki yarım santim kadardır) diğer bir lâfza-i Celâl'in üstünde olduğunu gördüm,اَلْحَمْدُ ِللّهِ هذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّىdiyerek, Cenâb-ı Hakk'ın benim gibi alîl pek çok ma'siyet ve kusurlu bir kulunu böyle kudsî bir hizmette istihdam ettirdiğinden dolayı, nihayetsiz sürura müstağrak oldum.

Bu inâyet ve muvaffakıyetler fazilet ve mübecceliyette, her şeye tefevvuk eden susmaz ve susturulmaz bir ses, feyyaz bir ziya ve nevvâr bir azametle, yirmi sekiz bin âleme imamlık eden, ders veren o Fürkan-ı Ezelînin, hadsiz kerametlerinden bir kerameti ve nihayetsiz mucezelerinden, kıvılcım-misâl küçük bir lem'ası idi.

Cenâb-ı Hak dergâh-ı izzetinde kabul buyursa benim gibi,zillet ve meskenet her tarafını kaplıyan kusurlu, âciz, bir abd için, ne büyük bir saadet. İşte sevgili üstadım: Himmet-i âlîniz ki ve لَوْلاَكَ لَوْلاَكَ لَمَا خَلَقْتُ اْلاَفْلاَكَ hitâb-ı izzetine mazhar olan menba'-ı füyuzat Aleyhissalâtü vesselâm efendimizin himemat-ı kudsiyyeleri ile ve refik olan Kur'ân-ı Azîmü'ş-şânın kerametleri ile ve Cenâb-ı Vâcibü'l-Vücud hazretlerinin müsaade ve lütufları sayesinde ve yine onların rızası uğrunda, Ümmet-i Muhammed (A.S.M) için vasıta olup yazdırılan bu Kur'ân-ı Kerîm'i, size takdim ederken fakir talebeniz, (size ciddî bir talebe, hakikî bir kardeş, muti' bir evlât ve Peygamber-i Zîşân Efendimiz hazretlerine ümmet ve Hallâk-ı Kerîm'e de kemter bir kul) olabilmek dilekleri ile el ve eteklerinizden kemâl-i ta'zim ve hürmetle öperim. Efendim hazretleri.

Fakir Talebeniz
Ahmed Husrev

(Sh: B-290)
228
(Milâs'lı Halil İbrahim'in fıkrasıdır.)

Efendim!

İsterim ki Yirmi Yedinci Mektubun tatlı sadâları içcerisinde benim de boğuk sesim çıksın, lâkin heyhât o maden-i esrâr bahrinden dem vurmak haddim değil. Benim arzum ve iştiyâkım, o gülistana girebilmek ve o güzel güllerden koklamak, yoksa onun tavsifinde âciz ve kâsırım. Gerçi kalbimde galeyan eden mânalar çoktur. Lâkin her nedense, lisan hissiyatımızın tercümanı olamıyor.

Şu kadar diyebilirim ki, elimde mevcut risaleler ve fihristede gördüğüme nazaran, Risale-i Nur eczaları bir şecere-i Nuraniyedir ki, dalları aktâr-ı arza neşr-i Envâr ediyor. Ve ilâ nihaye edecektir. Karanlıklı bir gecede, semâdaki yıldız ve kamerler, zemin yüzünde nasıl rehberlik ederlerse, risale-i Nur eczaları da öyledir. Ve zulmette, nura ihtiyaç ne ise, Risale-i Nur eczaları da odur.

Bahr-ı dalâlet mevceleri arasında, sefine-i Nuh (A.S.) necat verir, her kim dahil olsa, tufan-ı maâsiden halâs bulur. Risale-i Nur eczaları, küre-i arzın mevsim-i erbaa kütüphanesinde bir bahardır. Ve bahar kadar letâfetlidir ve canbâhştır ve ölmüş arza o bahar vasıtası ile hayat verildiği gibi, Risale-i Nur eczaları da ölmüş arz kulüplere taze hayat verir. Risale-i Nur eczaları bir mürşiddir. İnsanı haksızlıktan hakka döndürür ve hayvanlıktan insaniyete ve esfel-i sâfilînden, a'lâ-i illiyyine yükseltir. Otuzüçüncü Söz'ün, Yirmidördüncü mektubu ve emsalleri, insanın ruhunda inşirah hâsıl ediyor. Ve kalbinde Sâni'-i Hakîm'in hikmetine karşı pencereler açıyor. Risale-i Nur eczaları, insanın sıkıntılı vaktinde imdadına yetişir ve teselli eder, bu ciheti aynen gördüm ve elhasıl Risale-i Nur eczaları hakkında her ne desem, yine o nura karşı sönüktür. İşte o fihristeler fihristesi böyle olunca, daha ilerisini ehli olan anlar.

اَلْبَاقِى هُوَ الْبَاقِى

Kardeşiniz
Halil İbrahim (R.H.)



(Sh: B-291)


229
(Hulusî Bey'in fıkrasıdır.)

Bugün hayreti mûcib, nazara câzib, dikkati câlib, mânası lâtîf, tertîbi zarîf, tevâfuku nazîf, envârı zâhir, îcâzı bâhir, zübde-i bürhan, erkân-ı îman, bir lem'ası i'câz-ı Kur'ân olan ve mübarek Hüsrev'in çok mükemmel bir tarzda istinsah ettiği, Yirmidokuzuncu Söz ile, melfufu cidden çok mühim mes'eleleri câmi' ve bedi' cevabları hâvi, Onaltıncı Lem'ayı ve benim gibi tenbellere, mükemmel bir ders-i îkaz olan mektubu almakla bahtiyar ve çoktandır mahrum kaldığım nurlara kavuşmaktan mütevellid ni'mete mazhariyetten dolayı, Cenâb-ı Hallâk-ı Rahîme teşekkürden âcizim.

Orada kardeşlerimizden beş nevi ibadet hakkındaki izahları ile kötü şahsiyetime değil, sırf Kur'ân'a, îmana, nura, hakâika müteveccih hâlime baktım. Ve kanaatlarımı yokladım, ben de aynı şeyleri düşünmüş ve kanâat getirmiştim.

l- Ehl-i dalâlete karşı mücahedede
اِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ اَقْدَامَكُمْ
2- Neşr-i hakikatte üstada yardım
وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى اَطِيعُوا اللّهَ وَ اَطِيعُوا الرَّسُولَ

3- Müslümanlara îman cihetinden hizmet
اِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّهِ اْلاِسْلاَمُ * وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُوا* اِنَّمَا اْلمُؤْمِنُونَ اِخْوَةٌ
gibi âyetlerle اَلدِّينُ النَّصِيحَةُ اَلدِّينُ النَّصِيحَةُ اَلدِّينُ النَّصِيحَةُ hadîs-i şerifi.
4- Kalemle ilmi tahsil ن وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ mâdemki hakikat ilmi tedris edilmiyor. Elbette mahfî hikmetlere binâen mahdut insanların eline geçen, kulağına giren, bu nevi' derslerin ciddî tahsili için, bilhassa okuması yazması olanların, bizzat yazmak suretiyle, bu neticeyi bulacaklarına şüphe edilmemelidir. Bir şey'i yazmak, okumak, anlamak, sonra başka kâğıda nakletmektir ki, bu tarzla matlub istifadenin te'min edileceği muhakkaktır.

(Sh: B-292)
5-Bir saatı bir sene ibadet hükmüne geçecek tefekkür: Evet nurlarla istifade, böyle saatler, zannederim, hepimizin meşhudu olmuştur. Sözlerdeki hakâikı tefekkür, aynen Kur'ân'ın künûzunu mânen taharridir ki, (Fettâh) ismi imdada yetişerek, öyle muhayyiri'l-ukûl kapılar açıyor ki, zevkine nihayet bulunmuyor. Perdesiz, vâsıtasız Kur'ân'a bakınca, zülâl gibi hakâikın tecelli ettiği, bulutsuz havada güneş ve böyle bir havada yıldızlarla süslenmiş semada bedirlenmiş kamer gibi müşahede olunuyor.

Benim gibi bir isyankârın vaziyeti, hâli, kabiliyeti isti'dadı asla müstaid değilken, Allah-ü Zülcelâl'in nihayetsiz kerem ve rahmeti, fazl ve inâyeti ile, iki kere iki dört kat'iyetinde kat'î kanaatım gelmiştir ki, Hazret-i Gavs'ın ve onun Üstadı, iki cihan fahri Nebiyy-i Efhamımız (A.S.M.) Efendimiz Hazretlerinin duâ ve himmetleri, Hazret-i Kur'ân'ın şâkirdleri üzerindedir.

Sû'-i ihtiyarımızla bozmazsak, bu himayet ve sahâbet elbette devam edecektir, kat'î kanaat ve îmanındayım. Şu satırları bana yazdırtan âsâr-ı Nur'un şeref-i vürudları ve feyizleri, inşâallah içinde gizlenmiş olan aşr-i âhir-i Ramazandaki Leyle-i Kadrin, ihya edilmiş sevabını verir ve rızâ-yı Samedanîye mazhariyetle, Saâdet-i Ebediyyeyi kazanmaya bir vesile olur.

Ey Üstadımın bu fâni âlemde arkadaşları! İnşâallah âhiret âleminde de yoldaşları olacak olan aziz ve kıymetli kardeşlerim! Şu anda kalbim şöyle inliyor, ben de ihtiyarsız yazıyorum. Hazret-i Üstadın gösterdiği yol, aynen Kur'ân'ın cadde-i Kübrâsıdır, ondan ayrılmıyalım, hizmetten kaçmıyalım, fütur getirmeyelim. Sermayesi yalan ve yalancılık olan siyaset propagandaları, sû'-i kesbimiz ile kazanılan ve bugün tevarüs edilen fena şeylere karşı, kaderi ittiham derecesinde muradullaha müdahaleye cesaret etmiyelim. Biz abdiz, sebeb-i hilkatimiz, seyyidimizi, yaratanımızı, râzıkımızı bilmek ve bulmaktır. Hülâsa-i mevcûdat olan Peygamberimiz vasıtası ile inzâl ve ikram buyurulan Kur'ân'ın ahkâmına ve o Hazretin Sünnetine tevfîk-ı harekete bezl ü gayret edelim. İşte o Nur elimizde mürebbi, yanımızda muarrif, aramızda nurları neşre mürebbi ve muarrifimizi

(Sh: B-293)
dinlemeye çalışalım. Biz vazife-i ubudiyeti yapalım, netice-i mükâfatı, Hâlik-ı Rahîmimize bırakalım. Yek diğerimize en büyük yardım olan duayı da esirgemiyelim.

Zühre, Habbe, Katre ve Zeyli'nin arabî bir nüshası bu fakire ihdâ buyurulmuş. Bir gün tercümesinin de yapılacağına işaret olunmuştu. Demek zamanı geldi ve benim gibi arabî bilmiyen kardeşlerin mânevî arzuları, Zühre'nin tercümesine vesile oldu. Çok muhtasar olarak duygularımı arz edeceğim:

Birinci Nota:فَاعْلَمْ اَنَّهُ لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ Kelime-i Tevhidi ile ma'bud-u hakikîye bağlanmalı.

İkinci Nota: اَللّهُ اَكْبَرُ اَللّهُ اَكْبَرُ لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَاللّهُ اَكْبَرُ اَللّهُ اَكْبَرُ وَ ِللّهِ الْحَمْدُ Tekbir-i Ekberi ile kibriya ve azamet sâhibi ancak Allah-ü Zül-Celâl vel-Kemâl olduğunu..

Üçüncü Nota: كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ اِلاَّ وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَاِلَيْهِ تُرْجَعُونَ nass-ı azîmi ile, mâdem her şey helâk olacak, ey zaîf insan! Bundan senin, şemse nisbeten bir zerre bile olmayan hayatının da hissesi olduğunu anla, aklını başına topla yaradılışındaki hikmeti düşün, haddini bil, ömür ve hayatını, sana saâdet-i ebediyeyyi te'min edecek şeylerle geçir, hakikatını..

Dördüncü Nota:
كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ اْلمَوْتِ
{ قُلْ يُحْيِيهَا الّذِى اَنْشَاَهَا اَوَّلَ مَرَّةٍ وَهُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ gibi âyetlerle müeyyed olduğu üzere ba'delmevt ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ اُخْرَى فَاِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنْظُرُونَ âyetinin sırrı zâhir olacak. Ceza ve hesap gününde, mâlik-i yevmi'd-dîn'in huzurunda, mahlûkat ve mevcûdatın en kıymettarı olan insanın, aynen halk olunarak bulundurulacağını..

Beşinci Nota: Avrupa'nın sûrî medeniyetinin hakâik-ı Kur'âniye ile butlanını وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَâyetinin bir muhavere şeklinde tedrîsini..
(Sh: B-294)
Altıncı Nota:

اِنَّمَا اْلمُشْرِكُونَ َنجَسٌ
كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِاِذْنِ اللّهِ gibi âyetlerle, hem îman tâcını giyen Hizbullahın galebesini ve hem zâhir insan suretinde halk olunan müşrikînin ve onların bir nev'i olan, her şeyi inkâr edenlerin, Kur'ân nazarındaki kıymetlerini..

Yedinci Nota: وَلاَ تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا
اِنَّ اللّهَ يَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَاْلاِحْسَانِ
وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى
gibi âyâtın mânasını hatırlattığını,

Sekizinci Nota: Sonunda zikrolunan dört âyet-i celîlenin bir nevi' tefsiri..

Dokuzuncu Nota: Bu günün, Dokuzuncu Sözünün bir çekirdeği olduğunu,

Onuncu Nota: Mârifetullah'a yol açacak, bid'aların kesreti zamanında, Risale-i Nur ünvanını alacak ve en evvel ehl-i îman öldükten sonra dirilmek var, ceza ve hesap günü var, uyanın hitabı ile mevki-i intişara konulacak olan Onuncu Söze, mahfî işaret ettiğini..

Onbirinci Nota: Onbir, Oniki, Onüç, Ondördüncü Sözler gibi, Kur'ân'dan fazlaca bahs eden Nur risalelerine, bilhassa bunlar arasında parlak bir mevkii işgal eden, Yirmibeşinci Sözün geleceğine îmâ edildiğini..

On İkinci Nota: Bütün müslümanlara, muhtelif tarikatlarda sülûk ile kazanılacak neticeye, acz ve fakr ve şefkat ve tefekkür tarîkında Besmele olacak bir ders verdiğini..

Onüçüncü Nota: Yirmialtıncı Söz'üاِنْ اَجْرِىَ اِلاَّ عَلَى اللّهِâyetlerini,مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ hadîsini, Birinci Sözü, mecazi muhabbetteki ma'kul dereceyi göstererek, taklitten tahkika geçmek lüzumunu..

(Sh: B-295)
Ondördüncü Nota: Çok mühim ve pek nurlu bir eser olan, Yirminci tevhid Mektubunu..

Onbeşinci Nota: Üç mes'elesi ile, Kur'ân'daki emir ve nehyin ne kadar yerinde olduklarını ve Şeriat-ı Ahmediye desâtirinin, ne kadar ma'kul ve mantikî esaslara istinad ettiğini, ayân beyân göstermektedir. Çok kusurlu ve âciz talebeniz aldığı feyizleri ancak metindeki yazıları tekrarla ifade edebilir. Hitabı azaltmak için sözü itnâba düşürmemek daha mâkul düşüncesiyle, mâruzatımı kısa kesmeyi daha faideli görüyorum.

Hulûsi

230
(Mu'cizât-ı Ahmediyeyi yaldızla yazan Doktor Abdülbâki Beyin fıkrasıdır.)

Sevgili, müşfik Üstadım, efendim hazretleri!

Kıymetine nihayet olmayan ve her vecih ile medih ve takdir sitayişine şâyân bulunan Risale-i Nur eczalarından bir parçası olan Ondokuzuncu Mektub'u, bu mektubun mazhar olduğu intişarındaki inâyetine mâsadak olan kalemimle, iki gün evvel ikmâl edip, sevgili Üstadıma takdim ediyorum. Bu risâle hakkında aziz Üstadıma kalbî ihtisasatımı arz etmek istiyorum. Fakat ne kalemim ve ne de kalbim ifadeden âcizdir.

Bu risalenin ruhumda vücuda getirdiği tebeddülâtı, tarif imkânsızdır. Hakikaten ruhumun Asr-ı Saâdete ait karanlıklı noktalarını aydınlatmış, kalbimin en derin mahallerine nüfuz ederek, fakir talebenize verdiği ziyaları, nurları ile fakir talebenizi, öyle bir hale getirmiştir ki, bu kusurlu talebenizin Cenâb-ı Hak'tan istediği ve zulümatları yararak nurlar serpen asırda, beşeriyeti helâkden kurtarıp saâdete dâvet eden ve elinde ve lisanında sonsuz mu'cizatı ile, yalnız beşeriyete ve dünyaya değil, bütün mevcudata, dünya ve âhirete kendini tanıttıran o Peygamber-i Zîşâna ümmet olabilmek ve sevgili Üstadıma talebe olabilmek kaydı altında hayatıma hâtime verilmesidir. El ve ayaklarınızdan öperim, efendim.

Abdülbâki


(Sh: B-296)


231
(Ehl-i dünyanın Üstâdımız hakkındaki asılsız üç vehimleri münasebetiyle bir kardeşimizin ettiği sualine karşı cevabdır.)

Üstadımız Barla'da kimsesiz kaldığı için, mütalâa edecek kitabları olmadığından, dünyadan ümidini kesip, âhiret noktasından îman cihetinde, kendi nefsiyle olan mükâlemelerini, düşündüklerini çok defa (Ey nefsim, ey nefsim!) diye kaleme almış. Ne vakit o vaziyetten, o belâdan kurtuldu. Buraya geldi, altı ay zarfında oradaki altı gün kadar bir şey yazmadı. Zaten neşriyat yapmıyor. Ancak kendi nefsi için nota nev'inden kaydettiği mesâili, îman cihetinde vesveseye düşmüş bazı has dostlarının istemelerine binaen, güçlükle onlar alıp mütalâa ediyorlar. Yazdığı en mühim bir eseri, bir müdür, vesveseli ve onun hakkında muannid bir vâliye şikâyet tarzında vermiş, o muannid vâli tedkikatında, bu eserde ve bunun neşriyatında siyasete taallûk edecek bir cihet yoktur. Sırf mesâil-i îmaniyeye aittir, diye hakikatı anlamakla, o müdürü tekdir etmiştir.

Hem hocamız tarîkat zamanı olmadığını, mütemadiyen dostlarına söylüyor. İmanı kurtarmak zamanıdır diyor. Buna delil dokuz senedir hiç bir kimseye tarîkat ta'lim etmemesidir. Yalnız mezhebi Şâfiî olduğu için, namazdan sonraki tesbihatı biraz fazlacadır. O fazlalıkta otuz üçer tesbihattan sonra mezheb-i Şâfiîde sünnet olan bazan on, bazan otuzüç لآاِلَهَ اِلاَّ اللَّهُ ve üç defa da salâvat okumaktan ibarettir. Hususî ibadetinde yanına hiç bir kimseyi bırakmaz, en has hizmetçisi de yanına giremez ve diyor ki: Ben şeyh değilim, ancak bir hocayım. Eskiden dünyaya karıştığım için günahlarım çoktur. Onlara istiğfar ediyorum diyor. Üstadımız hakkında ehl-i dünyanın ve ehl-i hüküm tarafından çok defa ne ile yaşıyor, diye endişekârâne soruluyor. Bu sual altında acaba başkaların hedeyi ve sadakalarıyla mı yaşıyor deniliyor.

Elcevap: Bizler daimî hizmetindeyiz. Hiç bir kimsenin sadaka ve hediyesini ihtiyarı ile kabul etmez. Mecbur kaldığı zaman, mukabilini vermek suretiyle alır. Barla'da köy halkı az olduğundan

(Sh: B-297)
men' edip kendini kurtarıyordu. Buraya geldikten sonra Barla gibi (ben bir şey istemiyorum) diye olan musırrâne redde muvaffak olamadı. Hatırları kırılmıyacak bazı dostların getirdikleri yemekleri bir kaç defa yedi. Sonra birden bire, hasta olmadığı halde iştihası tam kesildi. Bizim kanâat-ı kat'iyyemiz geldi ki, başkasının hediye ve sadakasını yedirmemek için, manevî bir ihtar ve bir itabdır.

Evet iki sene evvel, bütün Ramazanda üç ekmek, bir okka pirinç ona ve dört kedisine kâfi geldiği gibi, bir sene evvel üç fırancala, bir Ramazan yine kâfi gelmişti. Bu Ramazan-ı Şerifte otuz günde, yarım okka yoğurtla, yarım okkadan daha az pirinç ve dört kuruşluk bir fırancala yediğini (yalnız bir iki kupa çay içimek ve iftar zamanında bir çay kaşığı bal yemek müstesna) başka bir şey yemediğini bizzat müşahede ettik. (Hâşiye)

Hem daimî hizmetinde olan bir arkadaş Rüşdü Efendi, üç okkası beş kuruşa satılan ufak balıklardan güzelce kızartılmış üç tane getirmişti. Bunları üstadımıza yedirmek için ısrar etti. Hem Rüşdü Efendinin hâtırını kırmamak, hem de balıkları sevdiği için yedi. O balık yüzünden beş saat mütemadiyen sancı çekti. Bu sancı başladıktan üç saat sonra, Rüşdü Efendiye dedi ki: Hüsrev'deki paramdan balığın fiatını al, sancı devam ediyor, dediği halde balıkların fiatını almadığı için, iki saat daha devam ediyor. En nihâyet dedi ki: Aman parayı al, beni bu sancının verdiği azaptan kurtar. Rüşdü Efendi balığın fiatını aldığı dakika, sancı birden bire


(Hâşiye): Üstadımız has hizmetçilerinden başka, hiç kimseyi ithiyarı ile kabul etmez. Hattâ daimî hizmetinde bulunan, iki üçümüzün beraber bulunduğunu istemez. Şimdiye kadar hizmet edenlerden mâadâsını, beş on günde bir defa bile kabul etmez, geri gönderir. Eski zamanını düşünüp, şimde dahi siyasetle ve ahvâl-i âlemle münasebettâr olduğunu tevehhüm edenlerin, asılsız vehimlerini kat'î red edecek şu hâlidir ki, onüç sene evvel, günde belki dokuz gazete okurken, dokuz senedir biz şehadet ediyoruz ki, bir tek gazeteyi bile ne okudu, ve ne de okutturdu, ne istedi ve ne de arzu ettirdi.


Münavebe ile Münavebe ile Sekiz senelik
Yanında bulunan Bir arkadaşı
Re'fet Bekir
Sekiz senelik hizmetinde bulunan
bir arkadaşı Barlalı Süleyman
Münavebe ile Münavebe ile
Yanında bulunan Yanında bulunan
Süleyman Rüşdü Husrev
Barla'da daimî hizmetkârı
Mustafa Çavuş

(Sh: B-298)
kesildi. Biz üstadımızın halinden, vaziyetinden, bu acîb hâli aynen gördük. İşte Üstadımız hakkında, ne ile yaşıyor diyenler, hatâlarını tashih etsinler.

Bekir, Re'fet, Husrev, Rüşdü

232