Kanda bulunan kırmızı kan hücreleri (eritrositler) dokulara ve hücrelere oksijen taşırlar. Bunu içlerinde bulunan hemoglobin maddesi sayesinde yaparlar. Hemoglobin aynı zamanda kana kırmızı rengini de veren maddedir. 1 gram hemoglobin 1.4 mL oksijen taşır. Normalde kanda 13-15 gram / 100 mL hemoglobin bulunur. Kırmızı kan hücrelerinin ömürleri 4 ay kadardır. Böbreklerimizden salgılanan eritropoetin adlı hormonkırmızı kan hücrelerinin yapımını başlatır.
Kansızlık (anemi)akdeniz anemisi gibi altta yatan hastalığı da belirtecek terimler kullanılır.
Ortaya çıkan şikayetler ve saptanan bulgular doku ve hücrelere yetersiz oksijen taşınmasına bağlı olarak gelişmektedir. Anemili hastalarda yorgunluktırnak yataklarında ve deride de belirginleşir. Anemiye yol açan nedene bağlı olarak çok çeşitli bulgular gelişebilir.
Laboratuvar Testleri
- Kırmızı küre sayısı (erkek: 4.5-6.0 milyon)-(bayan: 4.0-5.5 milyon)adet/ml
- Hemoglobin (erkek: 14-18)-(bayan: 12-16)gr/dL
- Hematokrit (erkek: 41-51)-(bayan: 37-47)%
- MCV (Mean Corpuscular Volume); (87 ± 7 fl). Kırmızı kan hücrelerinin ortalama hacmi. Buna göre aneminormositer ve makrositer olarak tanımlanabilir.
- MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin); (29 ± 2 pg). Kırmızı kan hücrelerinde bulunan ortalama hemoglobin miktarıdır. Yanikırmızı kan hücresindeki hemoglobinin ağırlığıdır.
- MCHC (Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration); (34 ± 2 gr/dL). Bir kırmızı kan hücresinde bulunan ortalama hemoglobin konsantrasyonudur. Yani birim hacimdeki ağırlıktır (g/dl). MCH ve MCHC sonuçlarına göre anemihipokrom ve normokrom olarak sınıflanabilir.
- Periferik yaymakanın şekilli elamanlarının mikroskopla incelenmesidir.
- Serum demirivitamin B12 düzeyleri ve serbest eritrosit protoporfirin de gerekirse tanı için incelenebilir.
Anemi Nedenleri
- Kan kayıpları
- Kırmızı kan hücrelerinin aşırı yıkımı
- Kurşun ve diğer toksik maddelerle olan zehirlenmesi
- Glutatyon veya globulin senaaalerinin bozulması
- Glikoliz veya hücre zarı bozuklukları
- Bazı enfeksiyonlar
- Dalağın fazla çalışması
- Bazı ilaçlar
- Yetersiz kırmızı kan hücresi üretimi
- Temel yapım maddelerin eksikliği (demirbakır vs)
- Kronik hastalıklar (Kronik böbrek hastalığısiroz)
- Eritroblast eksikliği(aplastik anemiantikorlar)
- Kemik iliğinin diğer hücreler tarafından işgali (lösemimultipl myeloma)
- Endokrin hastalıklar (Miksödemadrenal yetmezlik)
Anemi Türleri
Mikrositer anemiler
- Demir eksikliği anemisi
- Talassemiler
- Kronik hastalık anemisi
- Sideroblastik anemi
Normositer anemi
- Kronik hastalık anemisi
- Hemolitik anemiler
- Kemik iliğinin infiltratif hastalıkları
- Kronik böbrek hastalıkları
- Kronik karaciğer hastalıkları
- Malign hastalıklar
Makrositer
- Kronik karaciğer hastalıkları
- Hipotroidi
- Postsplenektomi
- Vitamin B12 eksikliği
- Folik asit eksikliği
- İlaçlar (kemoterapi)
Tedavi
Altta yatan nedene göre tedavi edilirkanamaya bağlı olanlarda kanama odağı tedavi edilir…