ÜRTİKER (Kurdeşen)
etrafı kızarık ortası solukyüzeyel ve kaşıntılı cilt döküntüleridir.
Döküntü birden başlar; kaşıntılı30 santimetreye ulaşabilen değişik boyutlarda ve şekillerde plaklar şeklindedir.
Plak şeklindeki bu döküntüler genelde 20 dakika ile 3 saat arasında sürüpardından başka bir bölgede yeniden çıkar.
Başlıca iki tipi vardır. Her iki tipte de döküntünün görünümü aynıdır. Sadece süreleri farklıdır:
1. AKUT ÜRTİKER : Genelde 24 saat içinde düzelir. Nadiren bir ay kadar sürebilir. Her yaşta görülebilir.
4 K sendromu….olarakta bilinir…
kaşıntı
kızarma
kabarma
kaybolma ile karakterizedir….
2. KRONİK ÜRTİKER: Bu döküntülerin en az 6 hafta süreyle hergün veya bir iki gün arayla ortaya çıktığı tablodur. Daha çok erişkinlerde görülür.
Ürtikeri oluşturan etken eğer cildin daha derin tabakalarını etkilerse ANJİOÖDEM denen tablo ortaya çıkar.
Cildin gevşek bölgelerinde ortaya çıkansınırları belirsiz doku şişliği şeklindedir. Ürtikerle birlikte veya tek başına ortaya çıkabilir.
AKUT ÜRTİKER NEDENLERİ
• Enfeksiyonlar
• İlaçlar ve diğer kimyasal maddeler
• Besinler (çerezler…)
• Böcek sokmaları (arı…)
KRONİK ÜRTİKER NEDENLERİ
Hastaların ancak bir kısmında neden bulunabilir. Bunların başlıcaları;
• Stres
• Diğer bazı cilt hastalıkları veya cilt dışı sistemik hastalıklar
• Ailesel hastalıklar
ÜRTİKER TANISI
Öykü ve muayene sonrası doktorunuz bazı tetkikler isteyebilir. Ancak hastaların sadece bir kısmında allerji ile ilgili testleri yapmak gereklidir.
ÜRTİKER TEDAVİSİ
1. Tedavide ilk basamak ürtikere neden olan faktörün uzaklaştırılması ve alımının durdurulmasıdır. Ancak neden kesin olarak gösterilip doktor tarafından önerilmedikçe gereksiz yere diet yapılmamalıdır.
2. Eğer başka bir hastalık ürtikere neden olmuşsa onun tedavisi yapılmalıdır.
3. Ürtikerin neden olduğu yakınmaların tedavisi. Bunun için kullanılan başlıca tedavi seçeneği antihistaminiklerdir. Doktorunuz bunu tek bir ilaç veya diğer ilaçlarla kombinasyon şeklinde önerebilir. Size verilen ilacı doğru zamanda ve şekilde almanız çok önemlidir. Bu nedenle önerilere dikkatle uyulması gereklidir. Genel olarak ürtiker antihistaminik tedavisiyle düzelme gösterir.
4. Kronik ürtikerli hastalar yakınmalarını nelerin uyardığını bilip ona göre önlem almalıdırlar. Bu hastaların ürtiker tablosu uzun süre sürebileceğinden antihistaminik tedavisini ne zaman kullanacaklarını da bilmelidirler.
5. Genel olarak ürtikeri iyi seyirli bir hastalıktır. Uzun süren durumlarda bile altta yatan hastalık bulunması nadirdir. Önemli olan hastanın ürtikeri kontrol etmeyi bilmesidir.
KRONİK ÜRTİKERLİ HASTALARIN DİKKAT ETMESİ GEREKEN DURUMLAR
Genel olarak kabasıkı ve yünlü giysiler giyilmemelidir
Ortam çok sıcak olmamalıdır
Aspirin ve benzer ilaçlardan ve salisilat içeren besinlerden kaçınılmalıdır
Stresden uzak durulmalıdır
Sıcak suyla duş alınmamalıdr
Soğuk ürtikeri olan kişiler yalnız yüzmemelisoğuk bir ortama kontrollü
olarak girmelidirler
Güneş ürtikerinde güneşten koruyucu kremler kullanılmalıdır
Eğer hasta çocuksa okuluna hastalığı ile ilgili bilgi verilmelidir