12- (1932) Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ile İshak b. İbrahim ve İbni EM Ömer rivayet ettiler. (İshâk) «Ahberenâ» dedi. ötekiler: «Bize riva*yet etti» tabirini kullandılar. (Dediler ki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Zührî'-den, o da Ebû İdrîs'den, o da Ebû Sa'Iebe'den naklen rivayet etti. (Şöyle demiş): Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) yırtıcı hayvanların azı dişlilerini yemekten nehiy buyurdu.
İshâk ile tbnû Ebi Ömer kendi hadislerinde şu cümleyi ziyade etti*ler. Zühri dedi ki: Ama biz bunu Şam'a gelinceye kadar işitmedik»
13- (...) Bana Harmele b. Yahya da rivayet etti. (Dedi ki): Bize İbnû Vehb haber verdi. (Dedi ki): Bana Yûnus, İbni Şihab'dan o da Ebû İdris el-Havlâni'den naklen haber verdi ki Ebû tdris, Ebû Sa'lebetel Hu-şenî'yi şunu söylerken işitmiş: Resûlüllah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) yırtıcı hayvanlardan azı dişlileri yemekten nehiy buyurdu.
Ibnü Şinâb demiş ki: «Ben bunu Hicazdaki ulemamızdan işitmedim. Nihayet bana Ebû İdris rivayet etti. Kendisi Şamlıların fukahasindan idi»
14- (...) Bana Harun b. Saîd El-Eyli de rivayet etti. (Dedi ki): Bize İbnû Vehb rivayet etti. (Dedi ki): Bize Amr (yanı tbnül-Haris) haber verdi. Ona da tbnü Şihab, Ebû İdris El-Havlânî'den, o da Ebû Sa'Iebetel Huşenî'den naklen rivayet etmiş ki: Resûlüllah (Sallallahü Aleyhi ve Sel-lem) yırtıcı hayvanlardan her azı dişliyi yemeyi yasak etmiş.
(...) Bana bu hadisi Ebû't-Tahir de rivayet etti. (Dedi ki): Bize İbnû Vehb haber verdi. (Dedi ki): Bana Malik b. Enes ile İbni Ebî Zi'b, Amr b. Haris, Yûnus b. Yezid ve başkaları haber verdi. H. Bana Muhammed b. RâfV ile Abd b. Humeyd, Abdurrezzak'dan o da Ma'mer'den naklen rivayet ettiler. H.
Bize- Yahya b. Yahya da rivayet etti. (Dedi ki): Bize Yûsuf b. Mâci-şûn haber verdi. H.
Bize Hulvanî ile Abd b. Humeyd, YaTtub b. İbrahim b. Sa'd'dan rivayet ettiler. (Demiş ki): Bize babam, SâÜh'den rviâyet etti. Bu râvîlerin hepsi bu isnadla Zührî'den Yûnus ve Amr'm hadisleri gibi rivayet*te bulunmuş. Hepsi yemeyi zikretmiştir yalnız Salih ile Yûsuf müstes*na. Zîra onların hadisi: «Yırtıcıların her azı dişlisinden nehiy buyurdu» şeklindedir.
15- (1933) Bana Züheyr b. Harb rivayet etti. (Dedi ki): Bize Ab-durrahman (Yani İbni Mehdi) Malik'den, o da İsmail b. Ebî Hakîm'dcn, o da Abide b. Süfyaıı'dan, o da Ebû Hüreyre'deıı o da Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellerimden naklen rivayet etti: «Yırtıcılardan her azı dîş-Ünİn yenmesi haramdır» buyurmuşlar.
(...) Bana bu hadisi EbıVt-Tahir de rivayet etti. (Dedi ki): Bize İbni Vehb haber verdi. (Dedi ki): Bana Malik b. Enes bu isnadîa bu hadisin mislini lıaber verdi.
16- (1934) Bize übeydullah b. Muâz El-Anbcrî rivayet etti. (Dedi ki): Bize babam rivayet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be, Hakem'den, o da İbnû Abbas'dan naklen rivayet etti. (Şöyle demiş): Resûlüllab (Sallallahii Aleyhi ve Sellem) yırtıcıların her azı dişlisinden ve kuşların her pençelisin*den nehiy buyurdu.
(...) Bana Haccâc b. Şâir de rivayet etti. (Dedi ki): Bize Sehl h. Hamnıad rivayet etti. (Dedi ki): Bize Şırbe bu isnadîa bu hadisin mislim rivayet eyledi.
(...) Bize Ahmed b. Ilanbcl do rivayet etti. (Dedi ki): Bize Süleyman b. Davud rivayet etti. (Dedi ki): Bize Ebû Avâne rivayet etti. (Dedi ki): Bize Hakem île Ebû Bişr, Meymûn b. Mihrân'dan, o da îbnû Abbas'dan naklen ı-ivâyet ettiler ki: ResûîüIIah (SaUallabü Aleyhi ve Seîîem )jıtUci-lann her azı dişlisinden ve kuşların her pençelisinden nehîy buyurmuş.
(...) Bize Yahya b. Yahya da rivayet etti. (Dedi ki): Bize Hüseyni, Ebû Bişr'den naklen haber verdi. H.
Bize Ahmed b. Hanbeî de rivayet etti. (Dedi ki): Bize Hüşcym riva*yet etti. Ebû Bişr demiş ki: Bize Meymûn b. Mihrân, îbnû Abbas'dan naklen haber verdi. îbnû Abbas ise Nehiy buyurdu» demiş. H. Bana Ebû Kâmil el-Cahderî dahi rivayet etti. (Dedi ki): Bize Ebû Avâne, Ebû Bişr'*den. o da Meymûn b. Mihran'dan, o da İbnû Abbas'dan naklen rivayet etti. İbııü Abbas Şu'be'nin Hakem'den rivayet ettiği hadis gibi: «Resûlül-lah (Sallallahü Aleyhi ve Sellenı) n'ehİy buyurdu.» demiş.
Bu hadîsin Ebû Sa'lebe rivayetini Buhârî «Zebayih» ve bahislerinde; Ebû Dâvud, Tirmizi ve İbnû Mâce «Sayd» bahsinde muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.
Hadisin ie'vilinde ulema ihtilaf etmişlerdir. Küfe uleması ile İmam Şafii bundaki nehyin tahrim ifade ettiğine kail olmuşlar*dır. Binaenaleyh onlara göre yırtıcı hayvanların azı dişleriyle avlanan*ları ve kuşların pençeleriyle avlananları yenmez. İmam Şafiî bu umûmdan yalnız Sırtlanla Tilkiyi istisna etmiştir. Çünkü bu hayvanların azı dişleri zayıfdır. Fakat Bedreddin-i Aynî, Şafiî 'nin bu ta'lilini nasb mukabilinde olduğu için fâsid görmüştür.
îbnü Kassar: «Bu had'ısdeki nehiy İmam Ma1ik'e göre kerahate hamle d ilm iştir. Buna delil yırtıcı hayvanlar domuz gibi haram kılınmamışlardır. Zira onlar hakkında ashab ihtilaf etmişlerdir. Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellemfin sırtlanın yenmesine cevaz ver*diği rivayet olunmuştur. Bu hadisi Hâkim, Hz. Câbir'den riva*yet etmiş ve isnadının sahih olduğunu söylemişdir. Sırtlan azı dişli bir hayvandır. Bu gösterir ki Peygamber yırtıcı hayvanların her azı dişlisi*ni haram kılmakla keraheti kasdetmiştir» diyor.
Hasılı Atâ b. Ebî Bebah, îmam Malik, İmam Şafii, İmam Ahmed ve İshâk sırtlan yemeyi mubah görmüşlerdir. Zahirilerin mezhebi de budur.
Hasan-ı Basrî, Saîd b. Müseyyeb. Evzâî Sev-t i, Abdullah b. Mübarek, İma m-ı Âzam, imam Ebû Yûsuf ve İmam-ı Muhammed sırtlanın yenilmeye*ceğine kaildirler. Delilleri bu hadistir. Hadîsi şerif umumiyle bütün azı dişlilere şamildir ki, sıtlanda onlardan biridir. Cabir hadisi meşhur değildir. Bir de o hadis sırtlanın yenilmesi helâl olduğunu, babımızın hadîsi ise haram olduğunu gösteriyor. Kaide icâbı haram bildiren hadîs ihtiyaten tercih olunur. Câbir hadisinin mensuh olduğunu söyle*yenler de vardır.