Berat Gecesinin özellikleri
Tefsirlerde bu gece ile ilgili olarak su sekilde izahlar yer almaktadir: Vergi ödendigi zaman nasil ki vergi borçlusuna borcundan kurtuldugunu gösteren bir belge veriliyorsa, Allah Azze ve Celle de Berat Gecesinde mü'min kullarina berat yazar. Zaten bu gecenin dört adi vardir: "Mübarek Gece", "Berae Gecesi", "Sakk Gecesi. Belge ve senet. (Allah Teala bu gece mü'min kullarina beraet yazar)", "Rahmet Gecesi."
"Berat, beraet" kelimesi "el-berâe" kelimesinin Türkçedeki kullanilis seklidir. Beri olmak, aklanmak, temiz ve suçsuz çikmak demektir.
"Berâet" iki sey arasinda iliski olmamasi, kisinin bir yükümlülükten kurtulmasi veya yükümlülügünün bulunmamasi anlamina gelmektedir. Mü'minlerin bu gece günah yüklerinden kurtulup Ilâhî bagisa ermeleri umuldugu için de Berat Gecesi denmistir.
Bir kisim âlimlerin, kiblenin Kudüs'teki Mescid-i Aksâ'dan Mekke'deki Kabe istikametine çevrilmesinin Hicretin ikinci yilinda Berat Gecesinde gerçeklestigini kabul etmeleri de geceye ayri bir önem kazandirmaktadir.3
Berat Gecesinin bes ayri özelligi vardir.
1. Bütün hikmetli islerin ayirimina baslanmasi.
2. Bu gecede yapilacak ibadetlerin diger vakitlere nispetle kat kat sevapli olmasi.
3. Ilâhi rahmetin bütün âlemi kusatmasi.
4. Allah'in af ve bagislamasinin cosmasi.
5. Peygamberimize tam bir sefaat yetkisinin verilmis olmasi.
Bir rivayette bildirildigine göre Resulullah Aleyhissalâtü Vesselam Sâban'in onüçüncü gecesi ümmeti hakkinda sefaat niyaz etti, üçte biri verildi. Ondördüncü gecesi niyaz etti üçte ikisi verildi. Onbesinci gecesi niyaz etti, hepsi verildi. Ancak Allah'tan devenin kaçmasi gibi kaçanlar baska...
Zemzem kuyusunun bu gecede açik bir sekilde cosup çogalmasi da bu manalari kuvvetlendiren kutsal bir isaret olarak yorumlanmaktadir.4
Peygamber Efendimiz bir hadis-i seriflerinde Berat Gecesinin feyiz ve bereketini çesitli sekillerde nazara vermektedir.
"Sâban'in 15. gecesi geldiginde geceyi uyanik ibadetle, gündüzü de oruçlu olarak geçirin. O gece günes battiktan sonra Allah rahmetiyle dünya semasina tecelli eder ve söyle seslenir:
"Istigfar eden yok mu, affedeyim ve bagislayayim. "Rizik isteyen yok mu, hemen rizik vereyim.
"Basina bir musibet gelen yok mu, hemen saglik ve afiyet vereyim.
"Böylece tan yerinin agarmasina kadar bu sekilde devam eder."s
Çünkü o gece Ilâhi rahmet cosmustur. Berat Gecesi beser mukadderatinin programi çizilirken insanlara verilen essiz bir firsattir. Bu firsati degerlendirip günahlarini affettirebilen, gönlünden geçirdiklerini bütün samimiyetiyle Cenab-i Hakka iletip isteklerini Ondan talep eden ve belalardan Ona siginan bir insan ne kadar bahtiyardir. Buna karsilik, her tarafi kusatan rahmet tecellisinden istifade edemeyen bir insan ne kadar bedbahttir.