Kornea Nakli

Kornea nedirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Kornea gözün dış tabakasının en önünde yer alanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif şeffaf yapıda ve kubbe şeklinde bir dokudur. Bu şeffaf yapının hemen arkasında gözün rengini veren iris yer alır. Korneanın başlıca iki görevi vardır. Birincisihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif gözün içindeki yapıları korumakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ikincisi ise dışarıdan gelen ışığı kırarak retina adı verilen ve görmeyi sağlayan sinir tabasına net bir şekilde odaklamaktır. Gözün en yüksek kırıcılığı kornea tabakasındadırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bu yüzden korneadaki bir bulanıklık veya şekil bozukluğu görmeyi ileri derecede bozar.

Kornea nakli ne demektirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Kornea naklihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif şeffaflığını yitirmiş ya da şekli bozulmuş kornea dokusunun çıkarılarak yerine ölüden alınan sağlıklı kornea dokusunun yerleştirilmesi ameliyatıdır. Göz nakli halk arasında yerleşmiş yanlış bir ifade olarak kornea nakli yerine kullanılmaktadır. Bugünkü tıbbın imkanları içinde gözde nakli yapılan kornea tabakasıdır. Göz küresinin nakli söz konusu değildir.

Kornea nakli neden yapılırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Normalde şeffaf ve damarsız olan kornea dokusuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif değişik sebeplerlehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yara dokusunun oluşmasıyla ya da ödem (şişme) nedeniyle bulanıklaşabilir. Korneanın bulanıklaşmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif gelen ışığın düzgün kırılamamasına ve görmenin azalmasına neden olur. Bazı durumlarda bulanık kornea ile beraber şiddetli ağrı da olabilir. Kornea nakli görmeyi düzeltmekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ağrıyı azaltmak ya da göz bütünlüğünü korumak için yapılabilir.

Hangi durumlarda kornea nakli gerekebilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
- Göz cerrahisi sonrası korneanın şeffaf kalmasını sağlayan hücreler hasar görürse ve kornea bulanıklaşırsa

- Korneanın kubbe şekli bozulursahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif örneğin konikleşirse (keratokonus)

- Kalıtsal geçiş gösteren bazı kornea hastalıklarında

- Enfeksiyon nedeni ile korneada yara dokusu ve yeni damarlanma olursa (örneğinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Herpes -uçuk virüsü- keratiti sonrası)

- Kazalar nedeniyle kornea bulanıklaşırsa veya bütünlüğü ağır derecede bozulursa

- Kornea nakli sonrası vücut dokuyu reddederse

Nakil yapılacak kornea dokusu nasıl ve nereden temin edilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif Göz bankası nedirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Ülkemizde Ankara ve İstanbul’da çalışan göz bankaları vardır. Ayrıca pek çok hastanehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bir bankaya bağlı olmadanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kendi bünyesinde kornea temin edebilmektedir. Göz bankaları kornea dokusunu ölüden almakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif uygun besleyici ortamlarda saklamakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif alınan dokunun nakile uygun olup olmadığını belirlemek ve doku nakli yapılacak merkezlere ulaştırmak ile yükümlüdür.
Korneahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çeşitli nedenlerle ölen ancak korneası sağlıklı yapıda olan kişilerden alınır. Korneaların kullanılabilmesi için kişinin ölüm nedeninin bilinmesi gerekir. Nakil yapılacak kişiye herhangi bir hastalık geçmemesi için vericinin kanında AIDShttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bulaşıcı hepatit ve frengi gibi hastalıklara yol açan mikroorganizmaların varlığı araştırılır. Kornea damarsız bir doku olduğu için kan grubu uyumu gerekli değildir.
İdeal olarak ölümden sonraki ilk 12 saat içinde kornea alınır. Gelişen teknoloji ve uygun doku saklama yöntemleri ile ölüden yalnız kornea dokusu (gözün önündeki şeffaf tabakahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yaklaşık 15 mm çapındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 0.6 mm kalınlığında) alınır ve gözün tümünün alınması gerekmez. Bu nedenle kornea alımıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ölen kişide görünen bir değişikliğine yol açmaz.
Ölüden alınan ve özel besleyici solüsyonlarda saklanan korneaların hücre özellikleri ve nakil için yeterli olup olmadıkları göz bankalarındaki özel mikroskoplarla incelendikten sonra belirlenir. Uygun olanlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ideal olarak 7 gün içinde bekleyen hastalara nakledilir.

Korneası bulanıklaşan herkes kornea naklinden fayda görür mühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Kornea naklinden fayda görebilmek için gözün kornea dışındaki yapılarının normal olması gerekir. Gözün görüntüyü algılayan ve beyine gönderen retina tabakasında bir hasar varsa kişi yapılan nakilden fayda görmez. Hastanın en azından ışığı seçer düzeyde bir görmesinin olmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif retina dokusunun ve diğer göz içi yapılarının sağlıklı olması gerekir. Hastanın bu ameliyattan yarar görüp göremeyeceği göz doktorunun yapacağı ayrıntılı muayenehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif göz ultrasonografisi ve gerekirse retinanın durumu hakkında bilgi veren bazı (elektrofizyolojik) testlerle tespit edilir.

Kornea nakli ameliyatı nasıl yapılırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Kornea nakli ameliyatı çoğunlukla lokal anesaaai altında yapılır. Hasta uyutulmazhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yalnız gözü ve çevresi uyuşturulur. Çocuklardahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif lokal anesaaai ile duramayacak hastalarda veya cerrah tercihi ile genel anesaaai altında yapılabilir.
Mikroskop altındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yuvarlak özel bir bıçak ilehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif hastanın bulanık korneasının merkezinden 7http://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif5-8 mm çapında bir pencere çıkarılır ve ölüden alınan şeffaf kornea dokusu uygun boyutta kesilerek bu bölgeye dikilir. Eğer hastanın kataraktı varsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kornea nakli sırasında kataraktı da alınabilir.

Kornea nakli ameliyatının riskleri var mıdırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Hiç bir cerrahi girişim risksiz değildir. Olabilecek komplikasyonlar (istenmeyen sonuçlar) arasında enfeksiyonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kanamahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif retina tabakasının yerinden ayrılması (retina dekolmanı)http://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif göz içi basıncının artması (glokom)http://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif göz merceğinin şeffaflığını yitirmesi (katarakt oluşumu) sayılabilir. Bazı durumlarda hastanın gözü yeni nakledilen dokuyu reddedebilir ve kornea bulanıklaşabilir.
Ayrıca ameliyat dışındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif lokal veya genel anesaaaiye bağlı komplikasyonlar gelişebilir. Bu tür komplikasyonlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ameliyat öncesi hastanın genel durumunun iyi değerlendirilmesi ve eğer varsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kalp hastalığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif şeker hastalığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif akciğer ya da böbrek hastalığı gibi hastalıklarının öncelikle tedavi edilmesi ile en aza indirilir.

Doku reddi ne demektirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Doku reddihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif vücudun bağışıklık sistemininhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bir yabancıdan nakledilen dokuyu tanıması ve ondan kurtulmaya çalışma çabasıdır. Bu çabahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yeni kornea dokusunda bulanıklaşma ve damarlanma ile kendini gösterirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif nakledilen doku yok olmaz.
Kornea dokusu damarsız olduğu içinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif diğer bütün organ ve doku nakillerine göre çok avantajlıdırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ve doku reddi az oranda olur. Doku reddihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif daha çokhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gifhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif daha önceden yoğun damarlanma varsa ortaya çıkar.

Doku reddi tedavi edilebilir mihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Doku reddi çoğu hastada (%90) steroidli damlalarla tedavi edilerek ortadan kaldırılır. Steroidli damlalarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif alıcının bağışıklık sistemini baskılarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ve yeni dokuyu reddedmesini önler. Damlalar yeterli kalmazsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif damardan yüksek doz steroidli ilaçlar vermek gerekebilir.

Nakil yapılan bir hastada doku reddi nasıl anlaşılırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Nakil yapılan bir hastadahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif gözde kızarıklıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ışığa hassasiyethttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif görmede azalma ve ağrı olursahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif doku reddi olabileceği düşünülmeli ve hemen göz doktoruna başvurulmalıdır. Erken dönemde başvurmak doku reddinin tedavi edilebilmesi için en önemli kriterdir.

Doku reddi tedaviye yanıt vermezse ne olurhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Kornea doku reddi ile yeniden bulanıklaşırsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif tekrardan aynı göze nakil yapılabilir.

Kornea naklinden sonra gözün rengi değişir mihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Hayır değişmez. Gözün rengini veren iris dokusu korneanın arkasında yer alır ve cerrahiden etkilenmez.

Gözleri bağışlamak için ne yapmak gerekirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/Soru.gif
Gözlerinizi bağışlamak için öncelikle bu düşüncenizi en yakınlarınızla paylaşınız. Ölümden sonraki süreçte yakınlarınız bu isteğinizi yerine getirmekten mutluluk duyacaklardır.
Ayrıcahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif organ ve doku nakli yapılan üniversite ve devlet hastanelerinden temin edebileceğiniz organ ve doku bağışı kartlarını doldurabilirsiniz. Yasalarımıza göre kornea bir - organ değil- doku olduğu içinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif aksi beyan edilmedikçehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ölümden sonra bağışlanmış sayılır.
Unutmayın kihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bağışlayacağınız korneanızhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bir başka insan için bir umut ve bir ışık olacaktır. nakil yapılan kişinin korneasında