Âlimlerimize göre şeytanla savaşıp onu yenmek üç vasıta ile mümkündür.

1. Vasıta: Şeytanın hile ve tuzaklarını iyi öğrenmek. Bunu yaptığın takdirde, ev sahibinin içeride olduğunu hissedip kaçan hırsız misali, üzerine gelmeye cesaret edemez.

2. Vasıta: Vesveselerine aldırmamak, onlara kalbinde bir eğilim göstermemek ve asla uymamaktır. Onun durumu havlayan bir köpeğe benzer. Üzerine varırsan azar, inatlaşır. İlgi göstermezsen susar.

3. Vasıta: Dilinle ve kalbinle Allah’ın zikrine devam etmelisin. Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurur: “Şeytan için Allah’ı zikretmek, aynen insanı öldüren bir hastalık gibidir.”

Şeytanın Hileleri

Soru: Şeytanın hileleri nasıl bilinir, bunları tam olarak kavramanın yolu nedir?

Cevap: Bunun için şu iki hususu bilmek gerekir:

Birincisi: Şeytanın insanlara ok gibi attığı vesveseleri vardır. Kalbe doğan düşünceleri ve bunların çeşitlerini tanıyınca bu anlarsın.

İkincisi: Yine şeytana ait, avcıların kurdukları ağlara benzer tuzakları vardır. Bunu da, şeytanın tuzaklarını, tuzak kurduğu ve dolaştığı yerleri tanıyınca anlarsın.

Âlimlerimiz kalbe doğan düşünceleri/havâtırı birkaç çeşide ayırmışlardır. Biz de sırf bu konuyla ilgili olarak “Telbîsu İblîs” adlı bir kitap yazdık. Orada bunları geniş geniş açıkladık.

İmam Gazâlî, Minhâcü’l-Âbidîn, sf. 94-95