Konu: Eskişehir Ekonomik Durum Lületaşı (Beyaz Altın)

Eskişehir,Ekonomik Durum,Lületaşı,Beyaz Altın,ulaşım,Ekonomik Hayat,Şeker Fabrikası,Makine Fabrikası,Sümerbank,Tarihi Gelişim,Lokomotif,Tamir Atölyesi,Sanayii,Tarım ve Hayvancılık

EKONOMİK DURUMU

Orta Anadolu'nun batıya açılan kapısı olarak tanımlanan Eskişehir; ulaşım kolaylığı, enerji olanakları, uygun tarımsal yapısı ve zengin maden kaynaklarının yanısıra sanayide de oldukça gelişmiş illerden birisidir.

Şehir nüfusunun kırsal nüfusa göre hızla büyümesi, yetiştirilmiş bir iş gücü potansiyelinin varlığı, ilin coğrafi bakımdan dahili pazarlara yakınlığı, enerji ve hammadde kaynaklarının uygunluğu, sanayi için gerekli altyapı yatırımlarının yeterli olması ve ulaşım kolaylıkları, bölge sanayisinin giderek gelişmesini sağlamıştır.

1- Ekonomik Hayatın Tarihi Gelişimi
Cumhuriyetten önce ekonomisi genelde tarıma dayalı olan Eskişehir'de 1894'te Almanlar tarafından Lokomotif ve Tamir Atölyesi kurulmuş ve bu atölye 1924 yılında TCDD işletmesine devredilmiştir.

Cumhuriyetten sonra 1933 yılında Şeker Fabrikası ve ona bağlı olarak Makine Fabrikası, 1965 yılında Sümerbank Basma Sanayi Müessesesi kurulmuştur. Şeker Fabrikasına bağlı Makine Fabrikası 1969 yılında müstakil bir kuruluş haline gelmiştir. Bu fabrikalar bölge sanayiinin gelişmesi ve dolayısıyla ekonominin canlanmasını sağlamıştır.

Kamu sektörünün yanı sıra özel sektör de çeşitli alanlarda faaliyet göstermeye başlamış, Toprak Sanayii, Un ve Mamülleri Sanayii, Ağaç Sanayii, Çimento ve Mamülleri ile Çelik Eşya Sanayii ve Makine Sanayii gelişmiştir.

Bu durumda ilimiz, Türkiye'nin sayılı illerinden biri haline gelmiştir. Sanayinin daha ekonomik ve rahat çalışabilmesi için Organize Sanayi Bölgesi ve Küçük Sanayi Sitesi gibi sanayi alanları oluşturulmuştur.

Ayrıca 1985 yılında temeli atılarak yapımına başlanan F-16 Uçak Motor Fabrikası (TUSAŞ) zamanından önce tamamlanmış ve 10 Haziran 1987 yılında açılışı yapılarak bilfiil üretime başlamıştır.

2- Sanayii
Eskişehir mevcut sanayi alt yapısıyla yatırımcıların tercih ettikleri bir bölge konumundadır. Batı Anadolu ve Marmara Bölgeleri'nde gelişme alanı bulunmayan sanayii için ilimiz her türlü uygun altyapı tesisleriyle donatılmış mevcut Organize Sanayi Bölgesi ve tevsiline başlanan gelişim alanlarıyla son derece cazip bir sanayi merkezi haline gelmektedir.

Ülkemizin tek Uçak Motor Fabrikası (TUSAŞ) ile Dizel Lokomotif motoru üreten tek fabrikası (TÜLOMSAŞ) ilimizdedir. Yine ülkemizin en yüksek kapasiteli Buzdolabı (ARÇELİK) ve kompresör fabrikası ilimizde olup, 2. buzdolabı fabrikasının kuruluş hazırlıklarına başlanmıştır.

Ayrıca bisküi üretimi ve soba üretiminde de ilimiz ülke genelinde ağırlıklı bir paya sahiptir.

3- Tarım ve Hayvancılık
Eskişehir Türkiye'nin önemli tarım merkezlerinden biridir. Özellikle tahıl üretiminde önemli paylara sahip olan ilimiz, şeker pancarı gibi bitkilerin üretiminde de önemli yer teşkil etmektedir. Ekim yapılan arazilerin büyük bir bölümünün kuru arazi olması nedeniyle sahip olunan arazinin tümüne her yıl ekim yapılamamaktadır. Ayrıca ilimize düşen yıllık yağış miktarının azlığı da bu olayı kaçınılmaz kılmaktadır.

ESKİŞEHİR İLİ ARAZİ DURUMU
CİNSİ	BİRİM	2008 (Hektar)	2009 (Hektar)	2009/2008 Artış Oranı %
Tarım Alanı	Hektar	580.065	582.125	0.35%
Çayır - Mera	Hektar	325.851	325.851	0%
Orman - Fidanlık	Hektar	331.263	331.263	0%
Diğer	Hektar	125.581	125.581	0%
TOPLAM	Hektar	1.362.760	1.364.820	0.35%

TARIMSAL ARAZİ KULLANIMI
Arazi Cinsi	Birim	2008 (Hektar)	2009 (Hektar)	2009/2008 Artış Oranı %
Sulu Tarım Yapılan Arazi	Hektar	115.730	118.450	2.35%
Kuru Tarım Yapılan Arazi	Hektar	464.335	463.675	-0.14%
Tarla Arazisi	Hektar	571.740	573.354	0.28%
Bağ	Hektar	1.110	1.210	9%
Meyvelik	Hektar	1.663	1.743	4.8%
Sebzelik	Hektar	5.403	5.660	4.8%
Dudluk	Hektar	3	3	0%
Zeytinlik	Hektar	146	155	6.1%

TARIMSAL ÜRETİM
Üretim	Birim	2008 (Ton)	2009 (Ton)	2009/2008 Artış Oranı %
Sebze (Muhtelif, Örtü Altı Dahil)	Ton	166.557	145.062	-13%
Şeker Pancarı	Ton	888.550	852.243	-4%
Papates	Ton	48.415	40.614	-16%
Soğan (Kuru) + Sarımsak (Kuru)	Ton	171.518	124.386	-27%
Meyve (Muhtelif)	Ton	16.212	16.843	4%
Yaş Üzüm	Ton	3.020	2.933	-3%

BESİ HAYVAN VARLIĞI
Besi Hayvanı Türü	Birim	2008 (Adet)	2009 (Adet)	2009/2008 Artış Oranı %
Manda	Adet	309	243	-21%
Dişi Sığır (İnek, Düve vb.)	Adet	81.201	76.692	-6%
Erkek Sığır (Dana, Tosun vb.)	Adet	27.124	27.373	1%
Koyun	Adet	427.819	449.133	5%
Kıl Keçi	Adet	53.302	47.320	-11%
Tavuk (Et, Yumurta Tavuğu )	Adet	2.996.270	3.054.197	2%
Hindi	Adet	98.372	111.389	13%
Ördek	Adet	4.825	4.626	-4%
Kaz	Adet	17.186	14.750	-14%
Arı Kovanı	Adet	10.962	14.705	34%

HAYVANSAL ÜRETİM
Üretim	Birim	2008	2009	2009/2008 Artış Oranı %
Tiftik + Kıl Üretimi	Ton	118	109	-8%
Et (Kırmızı)	Ton	3.986	5.142	29%
Su Ürünleri (Balık, Karides, vb.)	Ton	44	34	-23%
Süt	Ton	143.886	162.419	13%
Bal	Ton	156	134	-14%
Yumurta	Adet	158.222.000	243.693.050	154%
Yapağı	Ton	692	680	-2%
Yem Üretimi	Ton	242.473	142.243	41%
Soğuk Hava Depoları ve Şoklama Üniteleri ( Kapasitesi)	M2	6.647	6.555	-1%

4- Vergi Gelirleri
2009 Yılı itibariyle ilimizde 482.390.912,45 TL Gelir Vergisi tahakkuk ettirilmiş ve bundan 414.243.755,36 TL tahsilat sağlanmıştır. Tahsilat oranı %85.87 olmuştur.
2010 Yılının ilk altı ayında ise 269.904.331,58 TL Gelir Vergisi tahakkuk ettirilmiş, 181.015.869,96TL tahsilat sağlanmıştır. Tahsilat oranı %67.07 olmuştur.
5- İhracat



6- Şirketler


7- Kooperatifler


8- Bankacılık
İlimizde bankacılık faaliyetleri 19. yüzyılın sonlarında başlamıştır. Osmanlı Bankası ve Ziraat Bankası' nın açtıkları şubelerle başlayan bankacılık faaliyetleri, 1930'lu yıllarda gelişmeye başlamış ve 1950'den sonra hızlı bir gelişme göstermiştir. İlimizde Banka ve Finans Kuruluşlarına ait olmak üzere 103 adet banka şubesi bulunmaktadır.

LÜLETAŞI " BEYAZ ALTIN "
Lületaşının, beyaz, sarımtrak, gri ya da kırmızımsı ve mat renklileri vardır. Sertlik derecesi 2 - 2.5 olup, hafif yapışkan ve gözeneklidir. Toprağın 20- 60-130 metre derinliklerinde, irili ufaklı yumrular halinde bulunur. Küçük yumrular, derinlere açılan kuyular ve kuyulara bağlı tüneller kazılarak toplanır.



Bu kuyuların bir kısmı kuru, bir kısmı suludur. Sulu olan kuyuların taşları daha makbuldür. Pensilvanya, Güney Karolina, Utah, Meksika, Madrid, Nayirobi gibi değişik yerlerde de lületaşı üretilmektedir; ancak bunlar önemsiz ve düşük kalitededir. En kaliteli lületaşı Eskişehir'de bulunmaktadır. Kururken nem ve gazın içindeki artıkları bünyesinde tutma özelliği ile, çok uygun bir pipo malzemesi olduğu gibi, pek çok sanayi dalında kullanılan iyi bir absorban, filtre, yalıtım ve dolgu malzemesidir. Yıllardır sanayide, vazgeçilmez bir madde haline gelmiştir. Ağızlık, pipo, süs eşyası ve otomobil boya sanayiinde kullanılır. Porselen hamuruna, böcek ilaçlarına, pudra ve leke çıkartma ilaçlarına katılır.

Jeolojik olarak üç kademe halinde teşekkül etmiştir:

Birinci sıralık: Kumlu-killi toprak arasında 10-14 m. derinliklerdeki cevherdir.

İkinci sıralık: 40-60 m. arasında oluşur.Killi seviyesinde teşekkül eden cevherdir.

Üçüncü sıralık: Kongremera serisinde teşekkül eden en kaliteli lületaşı serisidir ve bu da 80-130 m. arasında topografyaya uygun olarak teşekkül etmiştir.

Diğer lületaşı cinsleri ise ; parçapamuklu, daneli dökme, birim birlik ve cılızdır.



Eskişehir' de lületaşı çıkartılan yerler ise:
Sarısu, Yenişehir, Türkmentokat, Gökçeoğlu, Karaçay, Söğütçük, Sepetçi, Margı, Nemli, Kümbet, Yeniköy, Kepertepe, Karahöyük ve Başören'dir.



Kaynak: Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı