Konu: Mantarlar ve Bilinmeyenler

MANTAR HAKKINDA
Ağaçlar güneş enerjisini, havayı, suyu, topraktaki mineralleri kullanarak farklı tat ve renklerde, kusursuz ambalajlara sahip meyveler üretirler. Elleri kolları olmayan ağaçlar, bu üretimde köklerinin ihtiyaç duydukları malzemeleri temin ederken onlara yardım eden birileri vardır.

Kimdir bu yardımcılar?

Ağaç köklerinin ihtiyaçlarını nereden bilmekte ve bunları nasıl sağlamaktadırlar?

Yüce Allah yeryüzündeki her canlı türü gibi ağaçları da tam ihtiyaçlarına uygun özelliklerle var etmiştir. Ağaçları, her biri ayrı birer mucize olan yapraklar ve köklerle birlikte yaratmıştır.

Ağaçların yapraklarındaki özel yapılı gözeneklerden, ağacın kendi besinini üretmesi için gerekli olan karbondioksit ve suyun bir kısmı temin edilir. Kökler ise ağacın altından toprağın içine doğru dallar halinde uzanır. Bu sayede geniş bir yüzey alanı elde edilmiş olur. Çok sayıda dala ayrılan bu küçük köklerin hepsi adeta birer kimya mühendisi gibidir. Bu mühendisler toprakta bulunan mineralleri inceler, analiz eder, ne olduğunu anlar, ondan sonra gerekli olanların gerektiği kadarını topraktan emer.

Son yıllarda yapılan araştırmalar kökler hakkında çok ilginç bilgileri ortaya çıkarmıştır. Bilimsel adı Arbuscular Mycorrhizal fungi olan mantarlarla kökler arasındaki yardımlaşma bilim adamlarında hayranlık uyandırmıştır. Kökler ihtiyaç duydukları nitrojen ve fosforu mantarların yardımıyla temin eder. Bu mantarlar da, ağaçlardan fotosentez yoluyla temin ettikleri karbon bileşiklerini alır. (Jin H., Pfeffer P. E., Douds D. D., Piotrowski E., Lammers P. J., Shachar-Hill Y. The uptake, metabolism, transport and transfer of nitrogen in an arbuscular mycorrhizal symbiosis.New Phytologist New Phytologist (2005) 168: 687-696 )

Evinizin ihtiyacını karşılamak için birisine para verseniz, o da gidip marketten istediğiniz şeyi bulup sizin için getirse bunun için tesadüflerin eseri bir alışveriştir demek ne derece mantıklı olacaktır?Elbette ki bu son derece mantıksız bir düşüncedir. Peki kendileri için fayda-zarar nedir bilmeyen bu canlılara böyle bir yardımlaşmayı kim yaptırmaktadır? Ağaçlar, mantarların kendilerine gerekli olan fosforu ve nitrojeni karşılayabileceğini nereden bilmektedirler? Kuşkusuz, mantarların ağacın yardımına koşmaları, ağaçların da mantarlara yarar sağlamaları doğadaki yardımlaşmaya güzel bir örnektir. Araştırmaların gösterdiği çok ilginç bir sonuç daha vardır. (He XH, Critchley C, Bledsoe C. 2003. Nitrogen transfer within and between plants through common mycorrhizal networks (CMNs). Critical Reviews in Plant Sciences 22: 531-567. ) Farklı ağaç türleri arasında da nitrojen yardımlaşması vardır. Bu yardımlaşmada da taşıyıcılar yine mantarlardır.

Bitkiler ve mantarlar arasındaki yardımlaşma ile ilgili çalışmalarıyla tanınan Dr. John Klironomos konuyla ilgili şunları söylemektedir:

“Bizim laboratuvarımız şunu göstermektedir ki: Bitkiler birbirleriyle rekabet etmiyorlar, birlikte yaşayabilmeleri için, mantarlar bitkilerin besinlerinin birinden diğerine verilmesine yardımcı oluyorlar. Böylece bitki ekolojisinin merkezinde, bitkilerde rekabet değil, karşılıklı bağımlılık vardır, ki bu da her şeyi değiştirebilir.”

Hiçbir şeyden habersiz olan kökler üzerinde tecelli eden bu üstün akıl ve ilim Yüce Allah'a aittir. Allah, yeryüzünde yarattığı çeşit çeşit canlı ve bu canlılardaki örneksiz sistemler ve hayranlık uyandıran özellikler ile bize sonsuz sanatını ve sınırsız ilmini tanıtmaktadır.

AMBER NEDİR VE NASIL OLUŞUR?
Amber:
Güzel kokulu, külrenginde bir madde. güzel kokulu kimi maddelerin ortak adı.

Amber, ağaçlardan salgılanan reçinenin canlının üzerinde donması ve canlının o anki haliyle muhafaza edilmesiyle oluşur. Milyonlarca yıl önce ormanlardaki ağaçlardan salgılanan reçinenin içinde hapsolan canlılar, reçinenin donmasıyla adeta mumyalanarak günümüze kadar hiçbir bozulmaya uğramadan muhafaza olmuşlardır.

Amber içindeki fosillerin meydana gelmesi için, canlının reçineye yakalanmasından sonra iki önemli süreç arka arkaya yaşanır. Birincisi, soğuma ya da kuruma nedeniyle oluşan katılaşmadır. İkincisi de, reçine içindeki canlının dokularının çürümesidir. Bu çürüme esnasında canlının bedeninden salgılanan sıvılar, reçinenin sıvısıyla karışarak özel bir yapı oluşturur. Canlının bedeni, adeta bir baloncuk görünümündeki bu köpüğümsü yapının içinde muhafaza olur. Reçinenin tam anlamıyla ambere dönüşmesi içinse, pek çok kimyasal ve jeolojik aşamadan geçmesi gerekir.
Reçine, kimyasal olarak farklı organik maddelerden meydana gelir. Suda çözülmez, havayla temas ettiğinde ise çok kısa sürede donar. Daha sonra polimerizasyon (monomer moleküllerin üç boyutlu zincirler meydana getirmek için kimyasal reaksiyona girmeleri) süreci başlar ve reçine milyonlarca yıl boyunca katılaşmaya devam eder. Bu şekilde reçinenin üzerine döküldüğü canlı da o anki haliyle milyonlarca yıl boyunca hiçbir bozulmaya uğramadan saklı kalır.