Kız ve erkeğin evlenmeden önce konuşmaları...
Evlenmeden önce birbirini tanimanin en önemli ve etkili yollarindan biri de, kizla erkegin karsilikli konusmasidir. Kiz ve erkegin baskalarinin korku ve baskisi olmadan sakin bir ortamda görüslerini birbirlerine söylemeleri zaruridir. Bu konusmaya önceden hazirlanilmali ve sogukkanli bir sekilde yapilmalidir. Konusmaya karar verildikten sonra, taraflarin kendilerini hazirlamalari, isteklerini belirlemeleri ve not etmeleri yerinde bir davranis olur. Bu müzakereler belli araliklarla ve birkaç defa tekrarlanirsa iyi olur. Genel olarak ne kadar zamana ihtiyaçlari varsa bu imkân gençlere saglanmalidir. Bu konusmalarin faydalarindan biri, bu süreçte karsi tarafin iç dünyasinin ve karakterinin anlasilmasidir. Emirül Müminin Ali (a.s.). bu konuda söyle buyuruyor: 'Insanin kalbinde gizledikleri, dilinin sürçmesinden ve yüz ifadesinden belli olur.' Bu, psikolojinin esaslarindan biri olup, Hazret tarafindan bu sekilde dile getirilmistir. Yani; insanin gizli meseleleri ve iç dünyasi diline yansir ve bazen de yüz ifadesi onu ele verir. Konusmak bu açidan kisilerin iç dünyalarini ve gizli özelliklerini anlamanin iyi bir yoludur.
Çocuklarinin saadetini isteyen anne ve babalarin onlari bu önemli konuda desteklemeleri, onlara konusabilecekleri huzurlu bir ortam saglamalari iyi olur . Asla bu is engellenerek yersiz taassup gösterilmemelidir. Bu konusma, Islam ve akil açisindan begenilmistir. Sakin ola ki Islamdan daha atesli ve Peygamberden (s.a.a). hâsâ daha Müslüman olmaya kmayalim.
Maalesef toplumumuzda kizin ebeveynlerinin bu karsilikli konusmayi engellediklerini ve bunu Islamî esaslara dayandirip , kiskançlik meselesi yaptiklarina çokça sahit olmaktayiz. Halbuki çocuklarimizin mutluluk vesilelerini hazirlamamizi emreder islam bize. Bu konusmanin, evlenecek kiz ve erkek arasinda olusacak mutluluk ve anlasmaya etkisi büyüktür.
Bulusmanin Temasi
Bu bulusma ve görüsmelerdeki konular muhteliftir; çünkü kisiler, inançlar, degerler, hedefler ve istekler farklidir. Fakat bazi konular geneldir ve üzerinde konusulmasi gerekir. Gençlerin bulusma konusu olarak faydalanmalari için bunlardan bazilarini sayalim.
1- Hayatin gelecegine dair genel hatlar
2- Gelecekteki Hedefler Hakkinda Konusma: Gelecekle ilgili beklenti ve hedeflerin karsilikli beyani.
3- Samimi bir sekilde, kisisel ve ahlaki özelliklerinin beyani
4- Istekler ve karsilikli beklentiler
5- Birbirlerinin aile ve yakinlarina karsi nasil davranilacagini, bu konudaki karsilikli beklentilerin neler oldugu açikça ortaya konulup, görüs belirtilmesi
6- Gelecekte olacak çocuklarinin yetistirilme tarzi hakkinda görüs belirtme
7- Hastalik ve kusurlarini beyan etme: Kiz ya da erkek eger hastaliklari ve bir kusurlari varsa, dürüstçe ve eksiksiz olarak birbirlerine söylemelidirler; zira evvela bu vaciptir ve kusurlari gizlemek dalavere ve hiyanet sayilir ve haramdir. Ayrica eger bastan söylenirse, karsi taraf onu ya o sekilde kabul edecek veya reddedecektir. Kabul ederse kendini ona tahammüle hazirlar; onu dürüst ve cesur biri olarak görür ve sevgisini kalbine yerlestirir, elecekte kendisini kandirilmis hissetmez. Ama bastan söylenmezse ve karsi tarafin bu kusurdan haberi olmadan evlilik gerçeklesirse,gelecekte o kusur ve eksiklikten haberdar olacak ve kendini kandirilmis, zararda hissedecek; esini ve ailesini yalanci ve hain görecektir; ardindan birçok sorun ortaya çikacaktir. Esinin sevgisini kalbinden söker atar; kin besler; zira insan yalanci ve düzenbazi sevemez. Eger bu kusur ve eksikligi önceden söylemis olsalardi kabul etme ihtimali olurdu ama daha sonrasi için durum degisir.
Es haklariyla ve ileride kuracaklari hayatla hiçbir ilgisi olmayan geçmisteki bazi eksiklik, hastalik ve yanlislarin açiklanmasi gerekli degildir. Eger bir kusur ve yanlis vardi veya var ise ve es haklariyla ve ileriki hayatla ilgisi oldugunu bilmiyor ve dolayisiyla beyan edemiyorsaniz veya ilgisi olmadigi için beyan edemiyorsaniz, bir bilene danisin.
Haksiz Sart ve Istekleri Kabul Etmeyin
Bazen kiz ve erkek evlenmeden önce birbirlerine sartlar ve istekler yüklemekte. Bu dogru degildir ve karsi tarafi kendi haklarindan mahrum etmekte ve otoritesini zedelemektedir.
Bu haksiz sartlari ve istekleri hiçbir sekilde kabul etmemek gerekir. Allahin her kadin ve erkege verdigi yetki ve haklara sahip çikmali, karsidakinin haksiz sartlarini kabul ederek, yetki ve haklarimizi birakmamaliyiz. Kendi kendinize: simdilikkabuldiyoruz ama daha sonra amel etmeyecegiz. Demeyin; zira sarti kabul etmek taahhüt gerektirir. Müminler kabul ettikleri sartlarla amel etmelidirler.
Kadin ve erkegin yetki ve haklari iki türlüdür: Kesin olan ve kesin olmayan. Kesin yani vacip olmayandan sarfi nazar edilebilir; fakat vacip yetki ve kurallari baskasina yükleyemeyiz. Allah hikmet ve maslahat üzere bunlari vacip etmistir ve bunlari birakmak hikmet ve maslahata ters düser; hayati dogal mecrasindan saptirir.
alıntı