Konu: Maksut sorulari.

Maksut sorulari.


1-Maksudun musannifi,maksut ne kelime olur ve ilali nasil yapilir.

2-Masdardan cikankar nelerdir.ve nicin cikma lüzumunu his etmislerdir.

3-Hemze-i vasil ve hemze-i kat-i ler nelerdir.

4-Emir ve Nehinin yapilisi ve cezm alametleri nelerdir.

5-Müteaddinin lazim lazimin müteaddi olma sebebleri nelerdir.

6-müfaale ve tefaul bablari arasindaki fark nelerdir.

7-iftial babinin tesinin kalb oldugu yerler ve kaideleri nelerdir.

8-if-al babinin hemzesinin ve istif-al babinin sininin manalari nelerdir.

9-9 Ilal kaideleri nelerdir birer misal ile anlatiniz.

10-mehmüz fiilin hükümleri nasildir yaziniz.



cevapları

1- Musannifi İmam-ı Azam Ebu Hanife hz'leridir.Sülasi mücerredin ikinci babından ismi meful olup;kasade-yaksidü-kasden-fe hüve kasidün-ve zake maksudün olarak tasrif olunur.Aksam-ı Seba'dan sahihdir.İllet harfi olmadığı için iğlal yapılmaz.

2- Hemze-i vasıllar semai ve kıyasi olmak üzere iki kısımdır.

Semaen hemze-i vasıllar:Hemzetübnin-vebnemin-vebnetin-vemrain-vemraetin-vesneyni-vesneteyni-vesmin-vestin-ve eymünin.

Kıyasen hemze-i vasıllar:Ve hemzetül mazi vel masdari vel emri minel humasiyyi ves südasiyyi ve emril hazıri mines sülasiyyi vel hemzetül muttasılatü bi lamıt tağrifi.

Hemze-i Katiler:

Ekrame gibi ifal babının hemzesi,her babdan mütekellimin hemzesi,
efulün ve efalün gibi ceminin hemzesi,erracülü fiddari gibi istifhamın hemzesi,ismi tafdilin hemzesi,ya Allahü gibi ya-i nidadan sonra gelen ismi celalin hemzesi,ehmeru gibi sıfat-ı müşebbehenin hemzesi,ehaze ve ekele gibi mazinin kendi hemzesi,lamı tarife muttasıl olan hemzedir.

5- Lazımın tağdiyesine beş sebeb var ey beşer

Biri hemze,biri taz'ıf birisi de harfi cer
Rabiğinci hazif ile hamisinci nakleylesen
Bu beşi biğle kür ta olasın müğteber

Müteaddi, tağdiye sebeblerini hazif ve inkesera babına nakil ile lazım olur.


6- müfaale ve tefaul bablari arasindaki fark nelerdir.

mufaale ve tefaul babi arasinda 3 fark vardir.
1 binalari. mufaale bab 2 kisi arasinda musareket ve vahidi nisbet (2- tefaaul:iki kisi ve yukselici oldugu halde musareket (2+
2 mufaale babinda galibiyet maglubiyet vardir ve ise baslayan belli tefaaul:galibiyet maglubiyet olmayip ise baslayan belli degil
3 mufaale babinda sarahaten (acikda) fail olan (zimnen) manada meful tefaaul de her ikisi sarahaten faildir
sarahaten meful olan zimnen fail olur

birde bence masdar mimindeki kaidelerde onemli. ve talea gibi saaz olan kelimelerin masdar mimindeki tasrifleri




8- İfal babının hemzesi;tağdiye,sayrure,vicdan ,haynüne,bir şeye duhul ve kesrat içindir.
İstefale'nin sini de;talep,sual,itikad,tahavvül, vicdan ve teslim içindir.



1 Hemze sakin makabli müteharrik olursa hemzeyi hali üzerine terk etmek veya makablinin harekesi cinsinden bir harfe kalbetmek caiz olur.Makabli zamme olursa hemze vav'a,kesra olursa ye'ye,fetha olursa elif'e kalbolunur.Yaakülü,yüüminü,iiz en gibi.

2 Hemze müteharrik makabli de müteharrik olursa sahih gibidir değişmez.Karae gibi.

3 Hemze müteharrik,makabli sakin olursa o hemzeyi hali üzerine terk etmek veya harekesini makabline vermek caiz olur.Ves'elil karyete demekte,Veselil karyete demekte caiz olur.

cezakellahu hayran

ALLAH(c.c) rzı olsun.
emeğine sağlık, ellerin dert görmesin.
haceesma KARDEŞİM.