Yaş Evrelerine Göre Çocuğa İslam'ı Anlatmak
Çocuğumuza İslamı'ı Nasıl Anlatalım?
1)Okul öncesi:0-6 YAŞ
Bebeklik çağı:0-2=İlk çocukluk
Oyun çağı :3-6 ... 4 . yaş dinle ilgili soru sormaya başlanan yaştır.Sorulara onlarım yaşlarına uygun somut örneklerle cevaplar verilmelidir.Çocuk bu yaşta " Kişilik ve karakterini geliştirir" .Ayrıca bu yaş " Taklit " çağındadır.
2)Okul çağı:7-12
12yaş:Son çocukluk
13yaş:Erinlik öncesi
13-15yaş:Erinlik ,buluğ
16:Erinlik sonrası
Temyiz çağı 8-9 yaş civarıdır.Cennet cehennem bu yaşlarda çocuğa öğretilebilir.Çocuk bu yaşta korku ile tanışabilir - Cehennem - ; Sevgi doğuştandır,korku sonradan kazanılır.Engelleyici değil ufuk açıcı olmak gerekir.Yapma dediğimiz şeyin alternatifi olmalıdır.
3) Gençlik : 18-20
Bu döneme ikinci doğum adı da verilmektedir.
15-20 YAŞ ÖĞRENCİLERİNDE DAVRANIŞ PSİKOLOJİSİ
1)Bu yaş grubunda yaşanması gerekenler yaşanmalı.Bu devirde yaşanması gerekenler yaşanmazsa 30 'unda da çocuk gibi davranırlar.
2)Erken yaşta olgunlaşma sağlanmalıdır.
3)Yetişkin muamelesi yapılmalıdır.
4)Bu yaş Toplumsal gelişim açısından en zayıf dönem:Büyüklerle bir arada olmaktan hoşlanmazlar.
5)Yetişkinlere karşı isyandadırlar.Yetişkinlerde gördükleri olumsuzluklar onlarda yıkımlara sebep olur.
6)Hayalperesttirler.
7)8-10 yaşlarında idol edindikleri kişilerde gördükleri yanlışlıklar onlarda yıkıma sebep olur.
8)Beden kimyasında ciddi değişiklikler olur. Fiziksel olarak ta gelişir.(Gergindirler, hassas dönemdedirler.Emrivaki , onur kırıcı , kişiliklerini aşağılayıcı davranılmamalı)
9)Sakardırlar.(Bedeni hızlı geliştiği için) daha önce kavradıkları uzandıklarına daha çabuk ulaşır ve bu onları sakar yapar...
10)Otorite kabul etmezler (Rica ile istekte bulunulmalı, aksi durum nefrete sebep olur )
11)Arkadaş(akran) önemlidir.(İyi arkadaş seçimine yardım etmeli , rehberlik bunaltmadan yapılmalı , atılımları engellenmemelidir)Kontrollü serbesti sağlanmalıdır.
12)Aileden kopar,ailesini beğenmez(Kompleks değildir)
13)Bağımsızlığına düşkündür(Dinin " yasaklar " bölümünü ön plana çıkarmamalıyız)
14)İdolleri iyi seçmek lazım (İdolleri iyi seçilmezse artistlere, şahsiyetsiz ve karaktersizlere taparlar)
15)Şairdirler, duygusaldırlar...
16)Arkadaşlıkları çok kuvvetlidir.Arkadaşı için canını verir.Arkadaşına yaptığınız bir yanlışı kendilerine yapılmış kabul ederler
17)Aşırı hareketlidirler (Enerjilerini attırtmak gerekir,oyun ihtiyacını karşılamalıyız)
18)Giyim kuşama düşkündürler .
19)Monotonluktan hoşlanmazlar(Değişiklik,yenili k yapmak lazım) “Din duygu eğitimidir, bilgi eğitimi değildir.Bilgi eğitimi olsaydı dini en güzel İlahiyatçı , mesela İlahiyatçılar yaşarlardı.”Kaynakwh:
Dini hissettirtmek, Allah ve Resulünü hissettirtmek lazımdır.Duyguları harekete geçirerek filmler,resimler piyesler,kıssalar, menkıbeler ön plana çıkarılmalıdır...
Dinimizi bilgi yığını olmaktan çıkarmalı,duygu yoğunluğu haline getirmeliyiz.
20)Korkuları vardır –Gruptan dışlanma ...vs gibi -
21)İftiraya uğramaktan nefret ederler(Hayal edilemeyecek davranışlar, tepkiler verirler)
22)Yalancılık itham edilmek ( "Yalan söyleme , doğru söyle "sözcüğü dahi bizden nefret etmelerine sebep olabilir.Hataları Yüze vurma yapılmamalıdır-hayasızlaşırlar...)
23)Güvenlerini, kendilerini sevmelerini sağlamalıyız.k.Kendileriyle, aileleriyle,çevresiyle,Yaratan ıyla barışık olmasını sağlamalıyız.Toplumla iyi ilişkiler kurmasına yardımcı olmalıyız.Küçük görevlerle = başarmaları sağlanmalı = sorumluluk almaları sağlanmalı ve sonunca söz ile bile olsa takdir edilmelidirler... zaman kendilerine güven kazanabilirler .
24)Onları kırmamalıyız.
25)Onlara Öfkelenmemeliyiz.Onlarla için dertleşelim hoşlanırlar.
26)Toplantı- etkinlik, yarışma,gezi , piknikler,küme çalışması,Eğitici faaliyetler ile kendisine Sorumluluk kazandırtmalıyız.
BU YAŞLARDA ÇOCUĞU DİNE YAKLAŞTIRAN ŞEYLER
1)Sonsuzluk duygusu=Ebedilik arzusu=Cennet,Cehennem
2)Sevgi ve sığınma ihtiyacı(Dini sığınak olarak verelim)
3)Güven içinde olma ihtiyacı(intiharın, mutsuzlukların en ağır olduğu yıllardır.)
4)Suçluluk ve günah duygusu(Dini sığınağı için almalıyız)
5)Yalnızlık ve teselli ihtiyacı (Din içinde tövbe-Psikiyatri)
6)Çözümsüz sorular(Ölüm sonrası,Rüyada gözsüz görüyoruz...Bilimin çözemediği sorular)Hepimizin cevabı BİLİMİN IŞIĞINDA DİNİ AÇIKLAMALAR İLE verilmelidir.
7)Tepkisel yapıda olanlar daha sonra dine yönelebiliyorlar ...
8)Toplumsal yapının bozuklu =Batının yönetmesi...vs
DİNDEN UZAKLAŞTIRAN ŞEYLER
1)Bağımsızlık ihtiyacı=Sınırsız özgürlük. “Hak'ka esir olmayan herkese kul olur.”
2)Cinsel arzuların yoğunluğu .
3)Yanlış ve hurafe bilgiler.
4)Din dilinin yetersizliği (Kelime kavramlarını anlamaması)
5)Rehbersizlik(Önder , rehber ,idol,örnek Müslüman )
6)Müslümanlık ve baskı =Baskıcı Müslüman ailede yetişen gençlere İslam'ı anlatmak - sevdirmek - özümsetmek çok daha zordur)
7)Dini konuda desteksizlik (Bilgisayar,Internet kitap eksikliği ...)
8)Modern hayatın çekiciliği.
9)Söylenenle uygul******r arasındaki çelişki.
10)Dini kötü temsil edenlerin varlığı.
GENEL ÖZET
1) 14-15 Yaş Din gelişimi : Dini uyanış,Dini duyarlılık,samimi,sıcak oldukları dönemdir. İbadete düşkünlük vardır.Mübarek gün ve gecelere çok önem verirler. 15-16 Yaş Din gelişimi : Dine karşı çıkar, akılla doğruları bulmaya çalışır.Mantıkla din anlaşılmaz.Akıl sınırlıdır,din sınırsızdır.Akılla dini yorumlarlar olumsuzluk oluşur.
2)Cinsel konularda arzu ve istekleri meşru zeminde tatmin etmek isterler. Din buna karşı olduğu için dine karşı davranış sergilerler.
3)Özentileri vardır. Din bunu engeller.
4)Çelişkiler vardır (Dindar gibi gözükür-çelişir)
5)Sığınak ararlar. Din en büyük sığınaktır.
6)Kendilerini yalnız hissederler Din burada anlatılınca çözümdür.
7)14-16 Yaş :En problemli dönem. Dinde en kararlı dönem başlıyor,toparlanma başlıyor.Zihin gelişimi en üst düzeydedir.
8)Dini hocaya bakarak öğreniyor,idol ediniyor,idoldeki yanlışlık dinden de uzaklaştırıyor.
Ergenin yetişkin olduğunda özgüveni gelişmiş,kişiliğini sağlıklı temellere oturtmuş,komplekslerden uzak bir insan olmasını istiyorsak onunla olan ilişkilerimizde sevgi ve ilgiye yeteri kadar yer vermeliyiz.Ergen bu özelliklerle yetiştiğinde dini, fonksiyonel olarak yani sadece korkuları yatıştıran, arzuları yerine getiren bir olgu olarak algılamayacaktır.Aksine onun dini anlayışı, müsamaha ,saygı başkalarına iyi niyet, dini emir ve yasaklara riayet,ibadetlerde devamlılık gibi pratik ve gözlemlenebilir etli ve özelliklerle belirlenmiş olacaktır.Böylece o, dini içselleştirmesiyle birlikte, dinin sadece öte dünya için değil bu dünyadaki çeşitli oluşumlar için gerekli olduğu bilincine varacaktır.
EĞİTİMDE 5- 10 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR
5-7 YAŞ EVRESİNDE ÇOCUKLARIN GÖSTERMİŞ OLDUKLARI ORTAK ÖZELLİKLER
Grup içinde çalışma ve oynamaya hazırdırlar, paylaşmayı bilirler, oturup ebeveyni dinleyebilirler.
Konsantre olabilirler, ne zaman ve nasıl sessiz olunması gerektiğini bilirler.
Kendileri ile barışıktırlar.
Hayali oyunlar oynayabilirler, mizah yüklü bir düşünce yapısına sahiptirler .
Yanlış ve doğru duygusu gelişmeye başlamıştır.
Başkaları hakkında keskin yargılar geliştirebilirler .
Cinsel kimliklerinin farkındadırlar.
Ben merkezcidirler ve sıkça kendilerini başkalarının yerine koymayı beceremezler. Kaynakwh:
BU EVREDEKİ UYARI İŞARETLERİ
•Basma kalıp ya da tekrara dayalı oyunlar yada sadece kendi başına oynama.
•Kayıtsız kalma ve duygusuz davranışlar.
•Bulunduğu çevrede sorunlar çıkararak kendini ifade etme.
7-10 YAŞ EVRESİNDE ÇOCUKLARIN SAHİP OLDUKLARI ÖZELLİKLER
Sezgisel düşünmenin yerini mantıksal düşünmeye bıraktığı’ nedensellik dönemi’ başlar.
Bilişsel düşünmenin büyük bir bölümü bu dönemde başlar.
Bu evrede çocuklar örgün eğitim için hazırdırlar.
Motor becerilerinde kaydedilir bir gelişme gösterirler.
Dinleme becerilerinde kaydedilir bir gelişme gözlenir.
Uzlaşma ve işbirliği içindedirler.
Bu özelliklerinden dolayı yakın arkadaşlıklar kurabilme becerileri geliştirirler.
Oyunlarda yenilgiyi kabul edebilirler ve yenilgiden dolayı yıkılmazlar.
Kuralları kabullenirler ve harfiyen uygularlar.
Ödül, övgü gibi somut karşılıklara cevap verirler
Korkuları kabullenmezler.
BU EVREDEKİ UYARI İŞARETLERİ
*Yaş gruplarından kendini soyutlama ya da mahrum bırakma.
*İyi yapamama korkusu, sürekli olarak ödül ve övgülere gereksinim duyma.
*Her zaman birinci olma kazanma gereksinimi.
alıntı
Alıntı
(bebeğimle beraber 5)
