Asrın hastalığı panik atak!

[Kartal__13]

Panik atağı nedir? Aniden başlayan ve zaman zaman tekrarlayan, insanı dehşet içinde bırakan yoğun sıkıntı ya da korku nöbetleridir. Hastaların çoğu zaman 'kriz' adını verdiği bu nöbetlere PANİK ATAĞI diyoruz. Panik atağı birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve şiddeti 10 dakika içinde en yoğun düzeye çıkar, çoğu zaman 10-30 dakika, seyrek olarak da 1 saat kadar devam ettikten sonra kendiliğinden geçer.




Panik atağının belirtileri nelerdir?

*Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma
*Çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da hızlı vurması
*Terleme
*Nefes darlığı ya da boğulur gibi olma
*Soluğun kesilmesi
*Baş dönmesi, sersemlik hiss, düşecek ya da bayılacak gibi olma
*Uyuşma ya da karıncalanma. Üşüme, ürperme ya da ateş basması
*Bulantı ya da karın ağrısı
*Titreme ya da sarsılma
*Kendini ya da çevresindekileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme
*Kontrolünü kaybetme ya da çıldırma korkusu
*Ölüm korkusu... Bir Panik Atağında bu belirtilerden en az 4 ya da daha fazlası bulunur. Dörtten daha az belirtinin görüldüğü ataklara ise Kısıtlı Panik Atağı adı verilir.
Panik bozukluğu nedir?

Panik bozukluğu; tekrarlayan, beklenmedik Panik Atakları ve Ataklar arasındaki zamanlarda başka Panik Ataklarının da olacağına ilişkin sürekli bir kaygı duyma; ya da Panik ataklarının 'kalp krizi geçirip ölme','kontrolünü yitirip çıldırma' ya da 'felç geçirme' gibi kötü sonuçlara yol açabileceği inancıyla sürekli üzüntü duyma ya da; ataklara ve olası kötü sonuçlarına karşı önlem olarak (işe gitmeme, spor, ev işi yapmama, bazı yiyacek ya da içecekleri yiyip içmeme, yanında ilaç, su, çeşitli yiyecekler taşıma gibi)bazı davranış değişikliklerinin görüldüğü ruhsal bir rahatsızlıktır.
Panik bozukluğu nasıl oluşur?

İlk atak başlıyor!

Hiçbir neden yokken ve birdenbire başlayan çarpıntı, terleme, göğüste sıkışma, nefes darlığı a da baş dönmesi, dengesizlik, fenalaşma ya da baygınlık gibi belirtiler kişiyi dehşet içinde bırakır. Kişi kalp krizi geçirdiğini ya da felç geçirmekte olduğunu zannederek yoğun bir ölüm korkusu ya da felç olma korkusu yaşar.
Bazen de başında bir tuhaflık, sersemlik hissi, kendisini veya çevresini bir garip ya da değişik hissetme gibi duyguların ortaya çıkmasıyla kontrolünü kaybetmeye ya da çıldırmaya başladığını düşünerek kendisine ya da çevresindekilere bir zarar vermekten korkmaya başlar. Hasta hemen, en yakın doktor ya da acil servise götürülür. Orada yapılan birçok muayene, çekilen film, elektrokardiyografi, tomografi ve diğer incelemelerde hiçbir şey bulunmaz. Hastanın nesi olduğu sorulduğunda doktorlar 'hiçbir şeyi yok' ya da 'stresten olmuş' derler. Çoğu zaman sakinleştirici bir iğne yapılarak evine gönderilir.
Beklenti anksiyetesi gelişiyor

Ataklar tekrarlamaya devam ettikçe, hasta, ataklar arasındaki dönemde gergin, huzursuz ve endişeli bir şekilde her an yeni bir panik atağının geleceğini beklemeye başlar. Bu endişeli bekleyişe 'beklenti anksiyetesi' adı verilir. Atakların çoğu zaman belirsiz zaman ve yerlerde gelmesi bu kaygıyı daha çok artırır. Ataklar sıklaştıkça, kalp krizi geçirip ölme, felç ya da kontrolünü kaybedip çıldırma korkuları pekişir.
Yoğun ve sürekli üzüntü

Hastalar, evde kimsenin olmadığı bir zamanda kalp krizi geçirmekten ve hastaneye ulaşamadan ölmekten ya da kontrolünü kaybederek çıldırıp intihar etmekten, kendisine ya da yakınlarına bıçak ve bu gibi bir şeyle zarar vermekten, başkalarının bulunduğu ortamlarda çılgınca ve garip davranışlarda bulunarak rezil olmaktan şiddetle korkarlar. Bu düşüncelerin sürekli aklına gelmesinden dolayı da yoğun bir üzüntü duyarlar.
Davranışlar değişiyor

Bir süre sonra ataklara ve ataklar sırasında gerçekleşeceğine inandıkları 'felaketler'e karşı bazı önlemler almaya ve kimi davranışlarını değiştirmeye başlarlar. Ataklara neden olabileceğini düşündükleri etkinliklerden, yiyecek ve içeceklerden vazgeçerler. Ataklara karşı evden çıkarken genelde ilaç kullanırlar. Ataklar sırasında kullanmak üzere de yanlarında ilaç, su, yiyecek v.b.taşırlar. Ataklar sırasında olabileceklere karşı önlem alırlar.
Örneğin; Atak sırasında kontrolünü kaybederek çocuklarına zarar vereceğine inanan hastaların önlem olarak evdeki bütün bıçakları kilit altında tuttukları, çocuklarıyla yalnız kalmamaya çalıştıkları, atak sırasında fenalaşarak kendini yitireceğinden ya da bayılacağından korkan bayan hastaların, baygınken çalınır diye takılarını yanlarına almadıkları, onu baygın bulanların yardımcı olabilmesi için evinin, eşinin, ailesinin adresini; telefon numarasını, hatta tıbbi yardım için ulaşabilmek üzere doktorunun kartvizitini taşıdıkları görülür. Bu hastalar, gerektiğinde acil yardımı çabuk alabilmek için bütün günlerini hastane bahçesinde geçirmeyi ya da evlerini muayenehane, eczane ve acil servis bulunan yerlerden seçmeyi tercih ederler.
Agorafobi nedir?

Hastaların `'ından fazlası, atakların geleceği yer ve durumlardan kaçınmaya başlarlar. Yanlız başına evde kalamaz, sokağa yalnız çıkamaz, otobüs, vapur, deniz otobüsü gibi taşıt araçlarına, asansöre binemez, dar sokak ya da köprülerden geçemez, Pazar yeri, büyük mağazalar gibi kalabalık yerlere giremez olurlar. Bazen de, ancak yanlarında birisi ile yoğun bir endişe ve rahatsızlık duyarak bu tür yerlere gidebilirler. Hastaların yalnız başlarına Panik Atağı geleceğini zannettikleri yerlere gidememe, o tür yerlerde kalamama durumlarına Agorafobi denir.
Panik bozukluğu nasıl bir hastalıktır?

Panik Bozukluğu psikiyatrisiler tarafından iyi bilinen ve çok sık görülen bir rahatsızlıktır. Öyle ki, toplum içinde herhangi 100 kişinin yaklaşık 3-4'ü bu hastalığı ya daha önce geçirmiştir ya da halen bu hastalığı yaşamaktadır. Her yaşta başlayabilmekle birlikte en sık 20-35 yaşları arasında başlar. Kadınlarda, erkeklere göre 2-3 kat fazla görülür.
Panik bozukluğu neden oluşur?

Panik bozukluğunun neden oluştuğuna ilişkin iki bilimsel açıklama vardır:
1-Panik bozukluğu, beynimizde nöron adı verilen sinir hücrelerinden salgılanan, heyecan ve duygusal yaşantılarımızı düzenleyen bazı beyin hormonlarının düzensiz çalışması sonucu oluşmaktadır.
2-Panik Bozukluğu, günlük yaşantımızda yaptığımız bazı davranışlarımızın sonucunda ortaya çıkan ve tamamen 'doğal ve zararsız' olan çarpıntı, terleme, nefes sıkışıklığı ya da baş dönmei gibi bedensel belirtilerin, hasta tarafından kötü bir hastalığın belirtileri olarak değerlendirilmesi ve bunun sonucunda da 'kalp krizi geçiriyorum, öleceğim','çıldırıyorum','felç olacağım' şeklinde yanlış yorumlaması ile oluşur.
Tedavisi mümkün mü?

Panik Bozukluğu, tedavisi Allah'ın izniyle mümkün bir hastalıktır. Bugün için etkinliği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış iki türlü tedavisi vardır. Bunlar:
1- İlaç tedavisi

İlaçlar, beyin sinir hücrelerindeki hormon faaliyetlerini düzenleyerek Panik Bozukluğu Allah(c.c)'ın izniyle iyileştirirler.
2- Bilişsel-davranışçı tedavi

Bu tedavide iki amaç vardır: İlkinde hastanın aslında tamamen zararsız olan Panik Atağı belirtileri hakkındaki yanlış bilgi ve inanışların düzeltilmesi ve bu hastanın bu belirtilerle korkmadan baş edebilmesinin öğretilmesi amaçlanır.
İkincisinde, Panik Atağı gelirse' endişesi ile sokağa çıkma, vapur, otobüs, trene binme, kalabalık yerlere gitme gibi tek başına yapmaktan korktuğu şeylere bir plan dâhilinde yeniden alıştırılması amaçlanır.
Lütfen! Bu saydıklarımız sizde varsa muhakkak bir uzmana başvurunuz...
Kaynak: Gülser Sümeyye Bağlar