Ülseratif Kolit Nedir?



Ülseratif kolit bir kalın barsak (kolon) hastalığıdır. Kalın barsak ince barsaktan sonraki barsak bölümüdür. İnce barsak süregen bir hastalıktır. Yıllarca devam eder. Tedavi ile hastanın şikayetleri ve barsaktaki hastalık hali düzelir. Ancak zaman zaman tekrarlamalar gösterir. Hastanın ilaçlarını doktor kontrolü altında sürekli kullanması gerekir.







Ülseratif kolitin nedenleri nedir?



Ülseratif kolitin nedeni bilinmemektedir. Gıda içerisinde alınan çeşitli maddeler iltihabın gerilemesini sağlayan anti-inflamatuvar ilaçlardır.







Ülseratif kolit bulaşıcı bir hastalık mıdır?



Hayır. Ülseratif kolit bir infeksiyon hastalığı değildir. Hasta hastalığını çevresindeki insanlara bulaştırmaz.Kirli su ya da çiğ sebze ve meyve ile oluşan bazı barsak infeksiyonlarında ülseratif kolitli hastadaki şikayetlere benzer belirtiler olur. Bu infeksiyöz barsak hastalıkları dışkı incelemeleri ile ülseratif kolitten ayırtedilir.







Stress ya da başka faktörler ülseratif kolit oluşmasına veya hastalığın alevlenmesine yol açar mı?



Hayır. Bazı hastalarda stresli dönemlerde hastalığın alevlendiği görülürse de antibiyotikler ve muhtemelen ağrı kesici ilaçlar hastalığın alevlenmesini tetikleyebilir.







Ülseratif kolit gebe kalmaya engel midir? Gebeliği etkiler mi? Gebelikte ilaç kullanılabilir mi?



Hastalığın aktif olduğu dönemde gebe kalınmaması önerilir.Gebelik sırasında yarı yarıya hastalık alevlenebilir normal kişilerden farklı değildir.







Ülseratif kolit hastanın çocuğuna geçer mi?



Ülseratif kolit anne aynı aile içinde birden fazla hasta birey bulunabilir. Hastanın çocuğunda ülseratif kolit olması düşük olasılıktır.







Ülseratif kolit hastanın aile yaşamını etkiler mi?



Ülseratif kolit ailesinin sevgi ve anlayışı hastalığın yarattığı zorlukları göğüslemesinde yardımcı olacaktır.







Ülseratif kolit nasıl teşhis edilir?



Hastanın hikayesinde kalın barsaktan olan kanama bu konuda özel eğitim görmüş doktorlar tarafından yapılır. Kolonoskopla makattan girilerek bütün kalın barsağın iç yüzeyi gözle görülerek incelenir. Hastalığa özel bulgular saptanır. Hastalığın şiddet derecesi ve barsaktaki yaygınlığı belirlenir. Kolonoskopi sırasında barsak mukozasından alınan minik bir parçanın (biyopsi) mikroskop altında incelenmesi ile teşhis kesinleştirilir.Yine hastalığa ait bulguların saptanması amacıyla barsak filmi çekilir. Gerek barsak filmi gerekse kolonoskopi hastanın takibi sırasında doktorun gerekli gördüğü zamanlarda tekrarlanır.







Ülseratif kolit kanser midir? Ülseratif kolitli hastada barsak kanseri olur mu?



Ülseratif kolit kanser değildir. Kanser; vücudun herhangi bir yerinde kontrol edilemeyen aşırı büyümedir. Ülseratif kolit tamamen farklı normal insanlara göre artmış kanser riski vardır. Özellikle tüm kolonun hasta olduğu ve hastalığın 10 yıldan daha fazla süredir mevcut olduğu hastalarda risk söz konusudur. Bu nedenle hastaların doktor kontrolü altında bulunmaları gerekir.







Barsağın yalnızca bir bölümünü tutan hastalık barsağın tümüne yayılabilir mi?



Hastalığın alevlendiği dönemlerde şiddetli ataklarla birlikte yaygınlığı artabilir.







Ülseratif kolit tedavi edilebilir mi?



Evet ancak hasta barsağın ameliyatla çıkarılması ile mümkün olur.







Ülseratif kolit tamamen iyileşebilir mi?



Hastalığın belirti ve bulguları yıllarca ne yazık ki dönem dönem alevlenmeler göstererek seyreder.







Ülseratif kolitin tedavisinde diyetin yeri var mıdır?



Ülseratif kolit tedavisinde özel diyetlerin çok az rolü vardır. Hastalığa neden olan ya da şiddetlendiren belirlenmiş herhangi bir diyet yoktur.Tedaviye iyi cevap vermeyen bazı hastalarda süt ve sütlü gıdanın diyetten çıkarılması ile önemli ölçüde iyileşme olmaktadır.







Ülseratif kolitde ameliyat tedavisi gerekir mi? Hangi hallerde gerekir?



Kalın barsağın tümünü yada büyük kısmını ameliyatla çıkartmak gerekebilir. Ameliyatı gerektiren durumlar şunlardır:



a) Yoğun ilaç tedavisine rağmen iyileşmeyen barsak felci veya delinme riski taşıyan çok şiddetli aktivasyon olması.



b) Yıllarca sık tekrarlayan ataklar nedeniyle hastanın iyileşmemesi.



c) Özellikle kalın barsağın büyük kısmı ya da tümü hasta olanların tedaviyle hızlı düzelmemeleri.



d) Vücudun diğer organlarında da (göz eklem) iltihabi hastalığın sık sık tekrarlaması.



e) Kalın barsakta kanser gelişme riskinin belirmesi.







Tedavide kullanılan ilaçların yan etkileri nelerdir?



Kortikosteroidler : (Deltakortril geçici şeker hastalığı gibi olumsuz etkiler oluşturacağından doktorunuz uzun süreli yüksek doz kortikosteroid kullanımından kaçınacaktır.



Kortikosteroid lavman ve köpükler : Bu preperatlar genellikle önemli yan etkiye yol açmamaktadır.



Sulphasalazine : (Salozopyrin) Genellikle önemli bir yan etki olmaz. Bazı hastalarda döküntü herhangi bir önem taşımamaktadır.



Mesalazine ve diğer 5-ASA ilaçları : (Salofalk baş ağrısı ve deri döküntüleri görülebilir.



Azathioptin : (Imuran) Bağışıklık sistemini etkileyen bu ilaç idame tedavisi sırasında bulantı grip benzeri yakınmalar veya karın ağrısına yol açabilir. Kan hücrelerinde de düşüklük yapabileceğinden ilacın kullanımı sırasında kan sayımlarının düzenli olarak takip edilmesi önerilmektedir