DESTEK TEDAVİSİ:

Sıvı elektrolit izlenmesi ve gerekirse replasmanı

Kan komponentlerinin izlenmesi ve gerekirse

replasmanı (taze donmuş plazma ile faktör trombosit süsp. ile trombosit verilmesi)

Kanama takibi ve gerekirse tam kan replasmanı

Şok durumunda vazopressörlerin kullanımı


ETKENE YÖNELİK TEDAVİ:

Antiserum kullanılması

Ribavirin kullanılması

ANTİSERUM

İyileşen hastalardan elde edilen bağışık serum bazı durumlarda kullanılmış olmasına rağmen yararı gösterilememiştir.


RİBAVİRİN
Ribavirin’in KKHA etkenine maymun vero hücrelerinde in-vitro etkinliği belirlenmiştir.

Hayvan deneylerinde infekte farelerde viremiyi önlemediği ancak organ patolojisini engellediği gösterilmiştir.

İlacın oral ve parenteral formları hem tedavi hem de proflaksi amacıyla kullanılmıştır.



Literatür sonuçları ilacın hem tedavi hem de proflaksi açısından genelde başarılı bulunduğunu belirtmektedir.

İran’da 69 hastanın 61’i (% 88.9) ribavirin tedavisi ile sağ kalmıştır. * Clin Infect Dis 36: 1613-8 2003.

Kore’de askerlerde temas sonrası proflaksi de başarı ile kullanılmıştır.


ŞÜPHELİ YADA TANISI DOĞRULANMIŞ HASTA İÇİN ÖNERİLEN RİBAVİRİN İLE TEDAVİ ŞEMASI *Viral Hemorrhagic Fevers | CDC Special Pathogens Branch.



IV. kullanım : 2 gr (30 mg/kg) yükleme dozu



4×1 gr (15 mg/kg) / 4 gün



3×0.5 gr (7.5 mg/kg) /6 gün.



Oral kullanım: 2 gr yükleme dozu



4×1 gr / 4 gün



4×0.5 gr /6 gün.



Çocuklar için tedavi önerisi henüz yoktur.







Ribavirin embriyotoksik ve teratojeniktir. Gebelik ve laktasyonu bulunan ciddi durumdaki hastalara ribavirin tedavisi doz değişikliğine gidilmeden uygulanmalıdır. Tedavi sırasında emzirme işlemine son verilmelidir.



Ribavirin’in en önemli yan etkisi; geri dönebilen ve tedavi edilebilen hemolitik anemidir.







Endemik bölgelerde kişisel korunma önlemleri :



1. Kenenin aktif olduğu dönemlerde kenelerin bol



bulunabileceği alanlardan kaçınılmalıdır.



2. Kene ısırmasını önlemek için giysilere ve deriye



repellent (sinek böcek savar) uygulamalıdır.



3. Giysilerin ve cildin düzenli olarak kene



açısından kontrolü yapılmalı ve kene varsa



çıkarılmalıdır.



4. Kimyasal madde kullanımı kenelerin kusmasına



neden olacağından keneler mekanik olarak



yavaşça ve tek bir hareketle parçalanmadan



çıkarılmalıdır.



5. Uzun çorap uzun pantolon giyilmeli ve



pantolon çorabın ya da botların içine tişörtün alt



kısmı da bele yerleştirilmelidir.



Endemik alanlarda çiftlik hayvanları ile uğraşan kişiler kendilerini korumak için ek önlemler almalıdır:



1. Deriye (örn.DEET) ve giysilere (örn.permentin)



repellent (böcek kovucu itici sıvı) sürülmelidir.



2. Derinin infekte doku ve kanla temasını önlemek



için eldiven ve koruyucu giysiler giyinmelidir.







Sağlık çalışanları için de korunma önlemleri gereklidir:



1. KKHA’nin nozokomiyal yayılım riski vardır.



2. Tanı alan ya da şüphelenilen hastalar izole



edilmelidir. Temas önlemleri alınmalıdır.



3. Tanı amacıyla kan ve doku örnekleri alınırken



ve laboratuvara yollanırken korunma önlemleri



alınmalıdır.



4. Lab. uygulamaları 4. derece emniyet düzeyi



(biosafety level 4) özelliklerine sahip lab.larda



yapılmalıdır.



5. Kesici ve delici aletler vücut atıkları güvenli bir



şekilde atılmalı veya dekontamine edilmelidir.



6. Sağlık çalışanları cerrahi prosedürler esnasında



oluşabilecek kesici yaralanmalar nedeniyle de



yüksek risk altındadırlar. (Abdominal semptomların



nedenini araştırmak için cerrahi girişim yapan hekimlere



infeksiyonun bulaştığı gösterilmiştir.)



7. İnfekte kan ve doku ile temas eden sağlık



çalışanları temastan sonraki 14 gün boyunca ateş



ve semptomlar yönünden günlük olarak



izlenmelidir.



8. Şüpheli veya doğrulanmış olgu ile temas



sonrasında ribavirin ile proflaksi de



uygulanmalıdır: 4 x 0.5 gr/ 7gün PO.



Aşı: KKHA’ne karşı fare beyin derivesinden inaktif bir aşı elde edilmiş ve Doğu Avrupa’da küçük çapta kullanılmış olmasına rağmen insanlar için etkin ve emniyetli aşı henüz mevcut değildir.



Akarisidler (akar ilaçları) ile kene kontrolü en etkin ve akılcı uygulamadır.







Bunlar da Sağlık Bakanlığının sitesinden alınan korunma yöntemleri;







* Hasta ve hastanın sekresyonları ile temas sırasında mutlaka üniversal önlemler (eldiven temaslının en az 14 gün kadar ateş ve diğer belirtiler yönünden takip edilmesi gerekmektedir.



* Hayvan kanı dokusu veya hayvana ait diğer vücut sıvıları ile temas sırasında da gerekli korunma önlemleri alınmalıdır.



* Kene mücadelesi çok önemli olmakla birlikte oldukça zor görülmektedir. Keneler yumurta dönemleri hariç diğer biyolojik evrelerinde insanlara hücum ederek kan emebilir. Hem mera keneleri hem de mesken keneleri gelişmelerini sürdürebilmek ve nesillerini devam ettirebilmek için konakçılarından kan emmek zorundadırlar; genel olarak da konakçı spesifitesi göstermezler. Coğrafik bölgelere ve türlere göre değişmekle beraber KKKA’yı bulaştıran Hyalomma soyuna ait keneler genel olarak nisan ve ekim aylarında aktiftirler; bu dönemlerdeki salgınların sebebi de budur. Bu nedenle öncelikle konakçılar kenelerden uzak tutulmalı ve kenelerin kan emmeleri engellenmelidir.



* Mümkün olduğu kadar kenelerin bulunduğu alanlardan kaçınılması gerekmektedir. Hayvan barınakları veya kenelerin yaşayabileceği alanlarda bulunulması durumunda çivi çıkarır gibi) alınmalıdır.



* Diğer önemli hususlardan birisi de piknik amaçlı olarak su kenarları ve otlak şeklindeki yerlerde bulunanlar döndüklerinde bu gibi yerlere çıplak ayakla veya kısa giysilerle girilmemelidir.



* Ormanlarda çalışan işçilerin ve ava çıkanların lastik çizme giymeleri veya pantolonlarının paçalarını çorap içine almaları kenelerden koruyucu olabilmektedir.



* Hayvan sahipleri hayvanlarını kenelere karşı uygun akarisitlerle ilâçlamalı çatlaklar ve yarıklar tamir edilerek badana yapılmalıdır. Kene bulunan hayvan barınakları uygun akarisitlerle usulüne göre ilâçlanmalıdır.



* Gerek insanları gerekse hayvanları kene enfestasyonlarından korumak için repellent olarak bilinen böcek kaçıranlar dikkatli bir şekilde kullanılabilir. Repellentler sıvı hayvanların kulaklarına veya boynuzlarına takılabilir.



* Kenelerin çevrede çok olması halinde mera püskürtme cihazı monte edilmiş araç veya sırtta taşınan pompalar kullanılmalıdır.



* Açık alanlarda yapılabilecek kene mücadelesi amacıyla1-1 kg olarak uygulanabilmektedir.



* Son yıllarda kene popülâsyonunun kontrolünde biyolojik yöntemlerin kullanılmasına ilişkin çalışmalar da yürütülmektedir