Konu: Hz.Mevlana "Divan-ı Kebir"

673. Galiba ben, şimdi bu hale gelmemişim, ezelde de böyle imişim.
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Fe'ulün
(c. III, 1506)

• Ben her zaman böyle zeki değildim. Ben akıldan, fikirden çıkmış bir kişi değildim.
• Senin gibi ben de akıllı idim. Böyle deli, divane değildim. Ben böyle düşkün ve perişan bir halde de değildim.
• Güzeller gibi gönüller avlar dururdum. Ben gönül gibi kanlar içinde değildim.
• 0 nasıldır; bu nasıldır; diye arar dururdum. 0 nasıl olduğu bilinemeyen büyük yaratıcının yarattıklarına böyle hayran değildim.
• Sen benim gibi değilsin, senin aklın başında, otur da bir düşün bakalım; galiba ben şimdi bu hale gelmemişim. Ezelde de böyleymişim.
• Ben böyle günden güne artan aşka av olmamıştım. Eskiden herkesten üstün olmayı arar dururdum.
• Sonunda bir defîne gibi topraktan dışarı çıktım. Çünkü ben toprağa gömülen Karun değildim, ben ilahi bir defıneydim.

674. Öyle bir arkadaş istiyorum ki, benim derdimi kendine dert edinsin.
Mefa'îliin, Mefa'îlün, Fe'ulün
(c. 111, 1505)

*Şu anda öyle bir mutrip (çalgıcı) istiyorum ki, mest olsun kendinden geçsin de ne çaldığının farkında olmasın.
*Öyle bir arkadaş istiyorum ki, benim derdimi kendine dert edinsin. Fakat öyle kendinden geçsin ki neşe ile gamı birbirinden ayırt edemesin.
"Mevlana kendi derdini dert edinen arkadaş istiyor. Behçet Kemal merhum da "İstiyorum" adlı şiirinde:
"Bir zincir istiyorum, hırsımı bağlayacak
Bir yangın istiyorum, ruhumu dağlayacak
Bir ana istiyorum, başımda ağlayacak." diye yazmıştı.
*0 bütün varlığı ile mest olsun da Ademoğlu olmaktan çıksın, değişsin, başka birşey olsun.
"Ademoğlu Eşref merhum da:
"Gözlerim Ademoğlu'ndan o rütbe yıldı kim
İstemem bir fatiha, tek çalmasınlar taşımı." demişti.
*Müslümanlık ondan nur alsın da, varlığından sıyrılsın, çıksın.
*Allah'ım, bize mest olmuş bir güzel gönder de sunacağı şarapla karnımızı davul gibi şişirsin.
*Davul çala çala kendimizden geçelim, dışarı çıkalım, sakîyi karşılamayı düşünelim.
*Bugün perişan, darmadağın sözler söylemek istiyorum. Elbette perişan olmuş bir kişi perişan sözler söyler, başka ne söyleyebilir ki?
*Bu perişan sözleri bana söyletmemek için sakinin gelmesi, birbiri ardınca nacağı kadehlerle ağzımı kapaması gerekmektedir.

675. Seni tanımadan önce, gece gündüz aşk masalları okurdum.
Şimdi senin aşkınla ben kendim masal oldum.
Mefa'îlün, Mefa'îliin, Fe'ulün
(c. III, 1499)

• Sevgilim gel ki, aşkından deli divane oldum. Bir şehir gibiydim, yıkıldım, harap oldum.
• Aşkının yüzünden her şeyimi kaybettim. Maldan, mülkten oldum. Şimdi ben senin aşkının derdi ile aynı evde, gönül evinde beraber oturmaktayız.
• Ben anlatılamayacak derecede tenbel birisiydim. Senin yüzünü görünce canlandım, bir yerde duramaz oldum.
• Canımın senin canınla dost olduğunu görünce, bütün dostlardan, akrabalardan ayrıldım.
• Ben seni tanımadan önce, gece gündüz aşk masalları okurdum. Şimdi senin aşkınla ben kendim masal oldum.

676. Genç iken mana şarabı içseydi, ihtiyar feleğin beli bükülmezdi.
Mefa'îlün, Mefa-îlün, Fe'ulün
(c. III, 1500)

* Cenab-ı Hakk Hz. Adem'e kendi ruhundan üfürdüğünden beri, Ademoğulları o üfleyişten öyle mest olmuşlardır ki, kendilerine verilen canları bile tanımaz olmuşlardır.
* Denizlerin dalgalanması, coşması, köpürmesi hep onun coşkunluğundandır. Dünyada mana şarabıyla mest olanlarda görülen mestlik de Hz. Adem'in ezeldeki mestliği yüzündendir.
* Ezel şarabı ile mest olan insanoğlu, mestliğinden uyanıp matem eylemesin diye ilahi rahmet ecelin boynunu vurmuştur.
* Hakk şarabı helal mi, helaldir. Allah köyünden gelen şarap haram olamaz.
» Genç iken bu şaraptan içseydi, ihtiyar feleğin beli bükülmezdi.
» Yeryüzü, o şaraptan içseydi bulutlardan yağmur dilenmezdi.

677. Ben halkı zindandan azat ettim.
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Fe'ülün
(c. III, 1502)

*Ben halkı zindandan azat ettim. Aşıkların gönüllerini neşelendirdim.
*Nefis ejderhasının ağzını yırttım, aşk yolunu mamur bir hale getirdim.
*Yusufları, Yakublar'dan duydum da hepsini kapıdan çıkarıverdim.
*Hoş bir şekilde tertib ettiğim gönül bahçesi ne de güzel bir bahçe! Yeni baştan yaptığım aşk şehri, ne de güzel bir şehir!
*Bütün dünya da bilir ki, ben o şehrin padişahı olarak bulundukça, adaletle hüküm sürdüm, insaflı hareket ettim.
*Bütün dünya da bilir ki, ben cihandan dışarıyım. Benim düşünceye tenezzül edişim sözlerime şahit bulmak içindir.
*Ben nice ustaları mat ettim, nice kalfaları usta yaptım.
*Nice arslanlar, üstüme kükreyerek saldırdılar da, ben onları tilki gibi güçsüz, kuvvetsiz bir hale getirdim.

678. Ben bir kulum, köleyim; ama efendimi azat ettim.
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Fe'ülün
(c. III, 1503)

• Ben bir kulum, köleyim; ama efendimi azat ettim. Ben öyle birisiyim ki üstadı üstad ederim.
• Ben öyle bir canım ki, dünyadan daha dün doğdum. Fakat köhnemiş dünyayı yeni baştan kurdum, imar ettim.
• Benim davam budur: Ben çeliği çelik yapan bir mumum.
• Ben gam gecesinde kara bulutum. Ben öyle bir kara bulutum ki, bayram gününün gönlünü sevinçle doldururum.
• Ben öyle acaip toprağım ki, aşk ateşi ile tüttüm de gökyüzünün burnunu rüzgarla doldurdum.
• Beni ayıplama, beni sen mest ettin. Apaçık ortaya çıkarsam, insafsızlık edersem, sakın darılma!

679. Ey aşk! Sen bedene cansın, ben senin lütfun sayesinde beden hapsinden kurtuldum.
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Fe'ulün
(c. 111, 1496)

• Gece rüyamda ne gördüm ki, bugün mest bir haldeyim? Bugün deliler gibi akıldan kurtuldum, akıl bağından sıçradım, çıktım.
• Yoksa ben uyanıkken mi rüya gördüm? Çünkü bu dert bende iken, gözüme uyku girmiyor
*Yoksa ben, hakiki aşkı mı rüyada gördüm ki, hep onunla meşgulüm, ona yöneldim?
*Gel ey hakiki aşk! Sen bedene cansın, ben senin lutfun sayesinde beden hapsinden kurtuldum.
*Bana; "Perdeyi yırt!" dedin, ben de hiç tereddüt etmeden yırttım. "Kadehi kır!" dedin, hiç düşünmeden onu da kırdım.
*Bana; "Bütün dostlarından ayrıl!" dedin, bütün dostlarımı gönlümden attım. yalnız sana gönül bağladım.
*Kirpiklerimle hayalini topluyordum. Bunu suç saydın, gönlümü yaraladın.
*Ben yedi kat yerin dibine geçsem, sen yanımda bulununca göklerin üstündeymişim gibi yücelirim. Fakat sen yanımda olmayınca, yedi kat göğün üstünde bulunsam orası benim için aşağının aşağısıdır.

680, Benim neşem şaraptan değil, başka yönden, başka şeyden.
Mefulü, Mef'ulü, Mefulü, Meful
(c. III, 1494)

*Ben düştüm, ben düştüm, ben suya düştüm. Bir hayli su yuttum. Ama üzgün değilim, korkmadım. Gönlüm neşeli, gönlüm neşeli!
*Ben ne def çalmadayım, ne de ney üflemedeyim. Ben işsiz güçsüz bir kişiyim, Küple değil, şarapla değil, neşem başka yönden. Çok iyi bir haldeyim. kabıma sığamıyorum, huzur içindeyim.
*Ben bir gönül alanın aşkı ile gül bahçesine dönüştüm. Can gördüm, can gördüm, gönül verdim, gönül verdim!
• Şarap içtim, şarap içtim, senin şehrinde dönüp dolaşmadayım. Öfkeliyim, öfkeliyim. Sözlerle doluyum, söylenip duruyorum.
• Ben gökyüzüne, göğün en üst yerine, deniz üstüne, dalga üstüne güzel bir taht kurdum, güzel bir taht kurdum.
• Efendiyim, efendiyim, denizin emrine uymuşum, köpürürüm, dalgalanırım, coşarım. Ona uymuşum, ona uymuşum.
• Ey yıldız, ey yıldız! Aç dudağını aç, hani bir sır vardı ya, o sırrı bana vadettiğin gibi anlat!
• Her zerre, her damla, hem onu arar durur, hem de onun sözü ile, onun lütfu ile; "Ben üstadım, ben üstadım." der durur.

681. Çok uğraşarak, birbirimizle çekişerek, bin türlü zorluklarla elde ettiğimiz servet,
mal, mülk meğer bize birer bela tuzağıymış. Bizim bundan haberimiz yok!
Mefulü, Mefa'îlü, Mefa'îlü, Fe'ulün
(c. III, 1491)

• Şu beğendiğimiz, üzerine titrediğimiz, çeşitli gıdalarla beslediğimiz bedenden bütün halk, herkes iyidir. Fakat bu bedenin ahmaklığı yüzünden şaşırıp kaldık, parmağımızı dişledik.
• Birşeyden kaçacaksan yılandan, akrepten, arslandan, kaplandan kaçma da, bedenden kaynağını alan nefsanî isteklerden, heveslerden kaç! Çünkü başımıza gelen bütün belalar, çektiğimiz bütün zahmetler, meşakkatler boş ve olmayacak heveslerden meydana gelir.
• Vi onun yeşilliğine, onun gül bahçesine bakıyorum da görüyorum ki onun yüzünün nurundan başka sığınılacak yer yok!
• Her sabah kalkıp yüzünü tertemiz yıkayınca, yine günlük işler başlar, yine gönül, hayat mücadelesi sevdasına düşer. zamanında koşulan yere koşar.
*Halkın gönlü güç bir hale uğrayınca, başa bir sıkıntı, bir bela gelince, Allah'ım hepimiz sana muhtacız, irademizi sana vermişiz." diye bir yere yönelir, işte oraya varır.
*Çok uğraşarak, birbirimizle çekişerek, bin türlü zorluklarla elde ettiğimiz servet, mal, mülk meğer bize birer bela tuzağıymış. Dünya işlerinden, hayat mücadelesinden, senelerin getirdiği bitkinlikten artık bıktık ve usandık. kanadı kınk, bedeni yorgun bir halde; "Allahım sana doğru uçuyoruz, sana geliyoruz. Bize acı, merhamet et.!"

682. Sevgili ile öyle bir hale geldim ki, kendimi sevgiliden ayırdedemiyorum.
Mefulü, Mefa'îlii, Mefa'îlii, Fe'uliin
(c. III, 1487)

*Bugün öyle bir haldeyim ki, eşeği sırtındaki yükten ayırd edemiyorum. gün öyle bir haldeyim ki, gülü de dikenden ayırd edemiyorum.
*Sevgili bugün beni öyle bir hale getirdi ki, sevgili ile öyle bir hale geldim kendimi sevgiliden ayırd edemiyorum. Ben kimim? Sevgili kim? bilemiyorum.
*Dün içtiğim şarabın verdiği mestlik, beni sevgilinin kapısına götürmüştü. fakat bugün öyle bir haldeyim ki, evle kapıyı ayırd edemiyorum.
*Geçen sene, gönlümün havf (korku) ve reca(ümit)dan iki kanadı vardı.bugün ise öyle bir haldeyim ki, kanat nedir, uçuş nedir, geçen sene nerede? farkında bile değilim.
*Aşık kişi dünya işlerine karşı kör olur. Fakat benim gibi değil. Çünkü ben, ne sağırın, ne körün farkındayım, ne de işin gücün farkındayım.
*Ben çenge benziyorum. Çıkardığım nağmelerden haberim yok, sırlar söylemedeyim. Fakat sırlar nedir; bilmiyorum.