Gazi Yakup Bey Hamamı, Lapseki Çardak’ta Fatih Sultan Mehmet’in emri ile Gazi Yakup Bey’in XV.yüzyılda yaptırdığı külliyenin bir bölümünü oluşturmaktadır.


Hanın giriş kapısı üzerinde, iki mermer sütunun taşıdığı üç yazıttan ikisi günümüze ulaşmıştır. Buradaki kitabede:


Şanı parlak, Burhanı, delili, me’ali olan bu güzel hanın inşası, ihsanı, aleme şayi olan Sultan Murad oğlu Sultan Mehmet tarafından, divanında kulu bulunan Emir-i mübteba Ya’kub Bey’e emrolunmuştur.
Cenab-ı Hak bünyanını müsibetlerin savletinden muhafaza buyursun, Dur.
Rahmet itsun ol kişinin ruhuna had hûda kide ihlasile bünyad idene bunu dua.
Hem Şefi’d, Ömer, Osman, Aliyy-i Murtaza.
Kim Cihan bakiy değildur anı bilür hasüam baki olan cihand, Ancak dua dur vesselâm. 1463-1464.


Gazi Yakup Bey hanı 61.90x18.45 m. ölçüsünde dikdörtgen planlı bir yapıdır. Moloz ve düzgün taştan yapılmıştır. İç mekanda bulunan üç dizi halinde yirmişerden atmış sütun kırma çatıyı taşımaktadır. Bu sütunlardan orta dizidekiler mermerden, yan dizidekiler de ahşaptandır. Sütunların başlıkları ve sütun gövdeleri çevredeki antik yapılardan getirilmiştir. Hanın yan bölümlerine konuklar için odalar yapılmıştır.



Sefer Şah Hamamı (Ezine)


Ezine Köprübaşı Mevkiinde bulunan Sefer Şah Hamamı, XIV.yüzyılda Yıldırım Beyazıt döneminde yaptırılmış olan Sefer Şah Camisi’nin yanındadır. Yapı tekniği yönünden bu hamam camiden daha muntazam bir işçilik göstermektedir.


Hamam, Osmanlı mimarisindeki çifte hamamlar gurubundan olup, soğukluk, ılıklık ve halvet bölümlerinden meydana gelmiştir. Giriş kapısından sonra girilen soğukluk bölümü pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Buradan geçilen ılıklık bölümü kare planlı ve oldukça küçüktür. Sıcaklık bölümünün ortasında sekiz köşeli bir göbek taşı ile bunun çevresinde üç eyvan ve iki de halvet hücresi vardır. Bu bölümdeki kurnalar stalaktitlerle bezenmiştir. Sıcaklığın üzerini pandantifli bir kubbe örtmektedir.


Hamam kesme taş ve tuğladan yapılmıştır. Kadınlar kısmı ile erkekler kısmı birbirinin eş plan düzenindedir.



Asilhan Bey (Aslan Bey) Hamamı (Ezine)


Ezine’nin 12 km. kuzeybatısındaki Kemalli Köyü’nde, Sultan I.Murad döneminde, XIV.yüzyılda yapılmış olan Asilhan Bey Camisi’nin batısındaki vadide Asilhan Bey Hamamı yer almaktadır.


Klasik Osmanlı mimarisindeki hamam tiplerinden olup, soğukluk, ılıklık ve iki halvet hücresinden oluşan sıcaklıktan meydana gelmiştir. Oldukça küçük ölçüde olan bu hamamın üzeri Türk üçgenlerinden geçilen dört kubbe ile örtülmüştür.


Bu hamamın Osmanlı hamamları arasında en erken örneklerden biri olarak kaynaklarda ismi geçmektedir.



Kasapoğlu Ali Bey Hamamı (Gelibolu)


Gelibolu Has Ahmet Mahallesi’nde bulunan bu hamam Sultan II.Murad döneminde Kasapoğlu Ali Bey tarafından yapılmıştır. Oldukça küçük ölçüde, tek hamam planındadır. Soğukluk ve iki halvet hücresinden meydana gelmiştir. Her iki bölümün üzeri de Türk üçgenlerinin taşıdığı iki kubbe ile örtülmüştür. Bu hamamın soğukluk kubbesi yıkılmış ve çatı ile örtülmüştür.



Saruca Paşa Hamamı (Gelibolu)


Gelibolu Alaaddin Mahallesi, Karaman Mevkiindeki bu hamamı Gelibolu Tersanesini yaptıran kale komutanı Saruca Paşa 1391 yılında yaptırmıştır.


Gelibolu hamamlarının en büyüklerinden olan bu hamamın içerisinde mermerden yapılmış çizme bulunuyordu. Bu çizme ile hamamın bir asker tarafından yaptırıldığı simgesel olarak belirtilmişti. Günümüzde bu mermer çizme Gelibolu Tanıtma Merkezi olan kale burcunda teşhir edilmektedir.


Saruca Paşa Hamamı, Osmanlı döneminde ilk yapılan hamamlardandır. Duvarları kesme taştan yapılmış olup, yer yer dikey ve yatay tuğlalar ile hareketli bir görünüm verilmiştir. Hamam soğukluk, ılıklık ve halvet bölümlerinden meydana gelmiştir. Halvet bölümünün ortasında bir göbek taşı, duvar kenarlarında da kurnalar bulunmaktadır. Bu halvetlerde bulunan kurnalar mermer ve alçı bezemelidir.


1970 yıllarına kadar işlevini sürdüren bu hamam terkedilmiştir.



Şengül Hamamı (Gelibolu)


Gelibolu Şengül Hamamı Sokağı, Feneraltı Mevkiinde, deniz kıyısında bulunan bu hamamın ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir.


Hamam ılıklık, sıcaklık ve çift halvetten meydana gelmiştir. Bölümler arasında ölçü farklılıkları bulunmaktadır. Hamam günümüzde terk edilmiş olup, harap durumdadır.



Yakup Paşa Hamamı (Gelibolu)


Gelibolu Fransız Mezarlığının karşısında bulunan Yakup Paşa Hamamı, Yakup Paşa tarafından yaptırılmıştır.


Osmanlı hamam mimarisi örneklerinden olup, ılıklık, soğukluk ve halvet bölümlerinden meydana gelmiştir. Halvet bölümünün üzeri Türk üçgenlerinin taşıdığı bir kubbe ile örtülmüştür. Duvarlarının yapımında kesme taş ve tuğla kullanılmıştır. Günümüzde harap bir durumdadır.



Afrodit Kaplıcası (Ayvacık)



Çanakkale, Ayvacık İlçesi Çetni Köyü’ndeki Afrodit Kaplıcasının ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Bununla beraber bu kaplıcanın eski bir tarihi olduğu ve Cenevizliler tarafından da yenilendiği sanılmaktadır.


Bu kaplıca ile ilgili bir söylentiye göre; Zeus ile arası açılan Aphrodit İda Dağı’nda bir mağaraya konulur ve güzelliğinden uzaklaşır. Ancak bu mağaradaki 42 C.lik sıcaklıktaki suda yıkanan Aphrodit eski güzelliğine kavuşmuştur. Bu öyküye göre Aphrodit Kaplıcası güzelleşmek ve iyileşmek isteyen hastaların uğrağı olmuştur.




Tuzla Köyü Kaplıcası (Ayvacık)



Çanakkale, Ayvacık Tuzla Köyü’nün doğusunda bulunan ve içerisinde 80 C. Termal suyu olan kaplıca Çanakkale Valiliği tarafından değerlendirilmiştir. Bu kaplıca suyu romatizma ve kadın hastalıkları başta olmak üzere bir çok hastalığa iyi gelmektedir. Bunun yanı sıra sıcak su kaynağının yakınındaki çamur banyosu da birçok hastalığı iyileştirmektedir.


Kaplıcanın bulunduğu yerin dağ eteklerinden çıkan suyu bol tuz içermektedir. Bu nedenle de buraya tuz elekleri yapılmıştır. Bu eleklerde su kaynatılarak tuza dönüştürülmektedir. Sıcak havalarda bu sudan oluşan tuzlar kurutularak halk tarafından kullanılmaktadır.



Külcüler Kaplıcası (Bayramiç)


Çanakkale Bayramiç ilçesinin 18 km. doğusunda bulunan Külcüler Kaplıcasının suları 29-34,5 C sıcaklığındadır. Kaplıca suları sodyum sülfatlı ve kükürtlü olup, 8.7-14.1 oranında radyoaktifiviteyi de kapsamaktadır. Bu kaplıcanın suları romatizma, deri, nefrit, solunum yolu ile kadın hastalıklarında etkilidir. Ayrıca felçli hastalar üzerinde de olumlu etkisi bulunmaktadır.