Konu: Katarakt

Katarakt denince normalde şeffaf olan lensin, matlaşmaya başlayarak gözün önünde görme netliğini bozan bir sis perdesinin oluşması anlaşılmaktadır. Sis perdesi zamanla daha da yoğunlaşarak görmeyi önemli ölçüde bozar.

Bazı yayın organları tarafından "katarakt'ta mucize ilaç" gibi sansasyonel haberlerle, kataraktı önlediği ya da durdurduğunu iddia eden ilaçlar piyasaya sürülmektedir. Bilmelisiniz ki lenste oluşan matlaşmayı herhangi bir ilaç ne durdurabilir ne de oluşmuş olan matlaşmayı iyileştirebilir. Kısaca "Katarakta karşı göz damlalarından hiçbir şey beklemeyin"

Bugüne kadar bu konuda en etkili tedavi yöntemi, ağrısız, sızısız, başarı oranı yüksek ve emniyetli bir yöntem olan, matlaşarak görme netliğini bozan lensin ameliyatıdır.

Katarakt Ne Zaman Ameliyat Edilmelidir?
Görme yeteneğiniz, günlük yaşantınızı olumsuz etkilemeye başladı ise ameliyat için en uygun zamandır. Bu konuda kararı ameliyat olacak kişi verir, ancak eğer araba kullanıyorsanız, doktorunuzun ameliyat önereceği tarih sizin ameliyat için planladığınız tarihten önce olacaktır.
Katarakt nedeni ile yapılan ameliyatlarda komplikasyon oranı çok düşüktür. % 90 hasta, eğer başka bir hastalık söz konusu değilse görme yeteneği ve netliğini çok belirgin bir şekilde yeniden kazanır.
Eskiden, matlaşmış olan lens ameliyatla çıkartılır, hastaya görme kusurunun düzeltilmesi için de yüksek numaralı gözlük veya kontakt lens verilirdi. Bugün ise "İntraoküler Lens İmplantasyonu" ameliyatları başarı ile yapılmaktadır. Bu ameliyatlar da; bugün çok sıklıkla uygulanmıyan veya sadece bazı zorunlu hallerde uygulanan "İntrakapsuler- Extraksiyon " veya çok yaygın olarak yapılan " Extrakapsüler-Extraksiyon" olmak üzere iki ayrı yöntemle yapılmaktadır. Ekstrakapsüler -Extraksiyonda matlaşmış olan lensin kapsülü, kesilerek içersindeki saydamlığını kaybetmiş lens materyeli çıkartılır kapsül içersine yapay lens yerleştirilir. İntrakapsüler-Ekstraksiyonda ise lens tamamen, kapsülü ile çıkartılır. Yerine yine yapay lens konur ama bundaki teknik daha farklıdır. Bu yöntem çok yaşlı olan hastalarda lens kapsülü açılarak yapay lens yerleştirilmesinde sorun olabileceği, örneğin kapsülün yırtılma riski varsa tercih edilmektedir.

İntraoküler Lensler Herkese Uygulanabilir mi?
Ülkemizde bu konuda sağlıklı istatistik olmayıp mesela Almanya da yılda 150.000-180.000 kişi ameliyat edilmektedir. Bunların büyük çoğunluğunda intraoküler lens uygulanmakta ve mükemmel sonuç alınmaktadır. Ancak bazı özel durumlarda göz hekiminiz bu yöntemi önermiyecektir. Örneğin Diabet yüksek miyopi ve bazı ağır seyreden göz hastalıkları gibi.

Ameliyat Öncesi Hazırlık

Katarakt cerrahisinden sonra hastaya gözlüksüz rahat bir hayat sağlamak ve hastayı mümkün olan en iyi görmeye ulaştırmak amacı ile göz içi lensinin ultrasonik ölçümü yapılır. Bunun için ameliyat öncesinde operasyonda kullanılacak olan göz içi lensinin gücü, doğru bir biçimde hesaplanmalıdır.
Ameliyat bölgesel uygulanan anestezi ile yapıldığı için, genel anestezi ile yapılan ameliyatlarda olduğu gibi bir hazırlık söz konusu değildir ancak tabii ki rutin olarak yapılması gereken muayene ve tetkikler ameliyat öncesi mutlaka yapılmalıdır. Hasta ameliyattan 1 saat kadar önce bir sakinleştirici alır. Bölgesel anestezi uygulandığı için hasta her hangi bir ağrı hissetmez. Ameliyattan sonra yoğun bir yatak istirahati gerekli değildir ancak hasta sakinleştirici aldığı için ilacın etkisi tamamiyle geçmeden yalnız başına hareket etmemelidir. Eğer hasta ameliyat sonrası damla ve pomadlarını evde kendi imkanları ile kullanabilir durumda ise 4-5 günlük hastane yatışından sonra taburcu edilir. Bu konuda doktorunuzun karar vermesi daha uygun olur. Komplikasyonlardan kaçınmanız için, uzun bir zaman aşağıdaki önerilere mutlaka uyunuz.

Hiçbir şekilde ameliyat olduğunuz taraf gözünüzü ovuşturmayın ve baskı uygulamayın. Unutmayın ki gözünüzün eski mukavemetini kazanması için 6 ila 9 aylık bir zaman gerekmektedir. Ameliyat sırasında konulan dikişler baskı uygulaması ve ovuşturma ile patlayabilir.
Başlangıçta geceleri bir göz bandını koruyucu olarak kullanabilirsiniz. Ameliyat olduğunuz taraf gözünüzün üzerine yatmayınız.
Ameliyatlı gözün su ve sabun ile temas etmemelidir. Bu nedenle ilk üç hafta saçınızı kendiniz yıkamayın, başınızı arkaya bükülmüş olarak başkasına yıkatıp kurulatın.
Ameliyattan bir hafta sonra okuyabilirsiniz. Televizyonu aşırıya kaçmamak üzere seyredebilirsiniz.
Eğer dışarı çıkacaksanız, rüzgarlı ve güneşli havalarda koruyucu gözlük ve göz bandajı kullanın.
Ağır bedeni hareketlerden kaçının, ağır yük kaldırmayın ve taşımayın. Eğer muhakkak eğilecekseniz, başınızı ve vücudunuzu öne eğerek değil, dizlerinizi bükerek eğilin.
Yüzme,dalma ve diğer su sporlarını ne zamandan itibaren tekrar yapabileceğinizi göz doktorunuza danışın.
Doktorunuzun, görme yeteneğinizi yeniden yeteri kadar kazandığınızı ve trafik kurallarına uygun olarak hareket edeceğinize dair onayı olduğu zaman, yeniden araba kullanmaya başlayabilirsiniz.
En önemlisi ve sonuncusu da ameliyat sonrası doktorunuzun tavsiye ettiği ilaçları zamanında kullanmanız ve kontrollara zamanında gitmenizdir.
Ameliyattan Sonra Ne değişecek?
Ameliyat olduğunuzun ertesi günü görmenizde belirgin bir düzelme olduğunu fark edeceksiniz. Ancak bazı nedenlerden dolayı görme netliği son halini almış değildir. Uzak görme ve okuma için doktorunuz numarası düşük bir gözlük önerecektir. Ancak ameliyat sonrası hafif irritasyon bulguları düzelinceye kadar görme yeteneğinizin en son halini alması için sabırlı olmalısınız.

---
alıntıdır

Gözün Kaçınılmaz Hastalığı: Katarakt

Katarakt'lı görüş Normal görüş

Yaşam boyu ışığı, renkleri ve tüm varlıkları anlamlı kılan tek organ gözlerimizdir. Dünyayı tanırken en çok ona ihtiyaç duyar, hayatımızı devam ettirirken en çok onu kullanırız.

Göz sağlığımızı tehdit eden hastalıklar içinde özellikle bir tanesi, öneminden dolayı diğerlerinden ayrılır. Bu hastalık hemen hemen herkes tarafından bilinen katarakt'tır.

Halk dilinde perde veya aksu denilen katarakt, göz sorunlarının en yaygın görülenidir. Göz içerisinde bulanan saydam lensin(merceğin) kesifleşmesidir, saydamlığını kaybetmesidir. Bu saydam bir camın buzlu cam haline geçişi olarak da düşünülebilir. Katarakt, hafif görme azlığından ciddi görme kaybına kadar kişinin gündelik yaşantısını zorlaştıran bazen de gözde kalıcı zararlar oluşturabilen bir rahatsızlıktır.

Kataraktın Nedenleri Nelerdir?

Kataraktın en önemli nedeni yaşlılıktır. Her insan yeteri kadar yaşarsa mutlaka katarakt olur. Yaşlılık dışında göze gelen darbeler, kişinin diyabet, guatr hastası olması, tansiyon yüksekliği , geçirilmiş göz içi iltihapları, göz içi cerrahi geçirmiş olması, bazı ilaçların (kortizon) uzun süreli kullanımı, uzun süre güneş ışığına maruz kalmak, katarakta sebep olabilir.

Bebeklik ve çocukluk çağında da katarakt görülebilir. Doğumsal kataraktlarda en önemli etken annenin hamilelikte geçirdiği kızamıkçık hastalığıdır. Bir göz bebeğinin diğerinden farklı renkte (beyaz) olması veya gözde kayma ( şaşılık) doğumsal kataraktın belirtisi olabilir. Bebeklerde bu belirtiler görüldüğü zaman hiç zaman kaybetmeden göz uzmanına müracaat edilmelidir. Doğumsal katarakt, görmeyi engelliyor ve özellikle tek taraflı ise teşhis edilir edilmez ameliyat edilmelidir.

7-028.jpg


Kataraktın belirtileri nelerdir?

Kara olan göz bebeği renginin beyaz renk alması,

Görmede azalma, bulanık görme,

Gözler üzerinde bir film varmış gibi hissetme, bir tülün veya bir çağlayanın ardından bakıyormuş gibi görme,

Derinlik hissinin kaybı,

Göz yorgunluğu ve baş ağrısı,

Gözlük numaralarının sıkça değişmesi,

Işığa karşı hassasiyet, kamaşma,

Çift görme,

Okuma zorluğu, uzağı net yakını bulanık gören hastanın uzak görmesinin bozulup yakın görmesinin daha iyi hale gelmesi,

Gece görüşünde bozulma,

Renklerde soluklaşma veya sararma,

Kataraktın tanısı nasıl konur?

Kataraktın teşhis edilmesi için öncelikle uzman bir göz doktoruna muayene olmanız gerekir. Göz doktoru görme keskinliği testi, gözbebeği büyütülmesi, biyomikroskopik muayene ile katarakt teşhisini koyar.

Katarakt tedavi edilmezse ne olur?

Görme fonksiyonu, uzak ve yakında bozulur veya kaybedilir.

Göz içi basıncında artma gözlenebilir.

Görme tembelliği gelişebilir.

Göz içinde üveite neden olabilir.

Gözün görme merkezi ve retina muayenede izlenemediği için göz içindeki problemlerin teşhis ve tedavisi zorlaşır.

Katarakt Ne Zaman Tedavi Edilmelidir?

Günlük yaşantınızı olumsuz etkilemeye başlayan görme azalması,

Kamaşma ya da iki göz arasında görme farkı varsa,

Katarakt, hastanın göz tansiyonunu yükseltiyorsa ameliyat zamanı gelmiş demektir.

Katarakt Nasıl Tedavi Edilir?

Kataraktın ilaçla veya gözlükle tedavisi mümkün değildir. İlerlemesini de durdurabilecek etkili bir yöntem yoktur. Tek tedavisi ameliyattır. Günümüzde katarakt ameliyatı iğnesiz, narkozsuz ve hastanede yatmadan yapılabilmektedir. Ameliyat, şeffaflığını kaybetmiş olan göz merceğinin alınıp yerine yeni bir göz merceğinin yerleştirilmesi esasına dayanır.

Katarakt tedavisinin en güncel olan ameliyatı FAKO cerrahisidir. Göz ameliyatları içerisinde, başarı oranı en yüksek olanıdır. Hasta ve hekim memnuniyetinin yüksek olduğu bir operasyondur. Katarakt ameliyatı FAKO yöntemi ile dikişsiz olarak gerçekleşmekte, gözün uzun süre bantlanmasına gerek kalmamakta, hasta ameliyatın ertesi günü, günlük aktivitesine kavuşabilmektedir. Katarakt ameliyatı sonrasında hastaların yakın ve uzak gözlüklerinden tamamen kurtulma şansları vardır.

Katarakt Tekrar Oluşur Mu?

Ameliyat sonrası mevcut kataraktlı lensiniz tamamen göz içinden alındığı için ikinci defa katarakt gelişimi kesinlikle söz konusu değildir.

Ameliyat sonrası nelere dikkat etmeliyiz?

Mutlaka doktorunuzun verdiği ilaçları zamanında ve düzenli bir şekilde kullanın.

Ağır kaldırmayınız.

Tozlu ortamlara girmeyiniz.

Gözün, kesinlikle ovuşturulmaması gerekir. Ovuşturmak ya da göze basınç uygulamak dikişlerin açılmasına neden olabilir.

Gözünüzü gelebilecek darbelerden koruyunuz.

Ameliyattan sonra yaklaşık 20 gün, gözün suyla ya da sabunla temas etmemesini sağlamalısınız.

Saçınızı yıkarken başını arkaya eğerek yıkamanız gerekir.

Tokalaşma ve öpüşmeden kaçınınız.

Her damladan önce ellerinizi yıkayıp ve damlalığın ucunu kirpiklere, kapaklara değdirmeyiniz.

Ameliyatlı gözünüzün tarafına yatmamaya dikkat ediniz.

Dışarı çıkarken koruyucu gözlük kullanmanız gerekir.

Bir müddet kitap okumayın ve televizyon izlemeyin. Bu aktiviteler için ameliyattan sonra 10 gün beklemenizde fayda vardır.

Haftaya buluşmak üzere sağlıkta kalın…
Habervaktim.com.Op.Dr.Tamer Sazak