ALERJİYE KARŞI ENFEKSİYON





Alerjik astımla ilgili olarak gerçekleştirilen araştırmalar yepyeni bir gerçeği ortaya çıkardı ; anne karnında alerjiye yatkın bir ortamda gelişen bütün bebekler bazı bebekler alerjiyi tercih ediyor.





Neşe annesinin karnındayken tanışıyor ve doğduktan sonra sadece bir karar veriyor. “Alerjik mi olacağım yoksa enfeksiyon mu geçireceğim..?”



İş her ne kadar bu kadar basit değilse de enfeksiyon geçirmeyen çocuklar genetik faktörlerin de etkisiyle alerjik oluyor. Bilimsel açıdan son derece yeni bir bilgi olan bu durum halen araştırmalarla teyid edilmeye çalışılıyor.



BİR ÇOCUK NASIL ALERJİK YAPIDA OLABİLİYOR..?



Yapılan araştırmalar bebeğin anne karnındayken yer aldığı amnios kesesinin alerjik yapıda olması gerektiğini gösteriyor. Çünkü annenin bebeğini taşıyabilmesi ve 9 aylık sürecin tamamlanabilmesi için bu kesenin içindeki çevrenin çocuğun alerjiye yatkınlığını sağlayan bir çevre olması gerekiyor. Eğer bu ortam sağlanamazsa çocuk düşüğe gidiyor.



ÖYLEYSE HER BEBEK NEDEN ALERJİK OLMUYOR..?



Doğumdan sonraki çevresel ve genetik faktörler yada alerjik yapıda oluyor. Örneğin ülkemizde tüberkülozun azalması alerjinin artmasına neden oldu.



ÇEVRE FAKTÖRLERİ NELER...?



Çocuğun annesi sigara içiyorsa genetik alt yapısı olan çocukta alerjik belirtilerin çıkmasına neden oluyor.



AMNİOS KESESİ ALERJİK BİR ORTAM HAZIRLIYORSAÇOCUKLARIN HEPSİNDE ALERJİ BELİRTİLERİNİN GÖRÜLMESİ GEREKMİYOR MU..?



Aslında bütün çocuklarda bir şekilde alerjik belirtiler görülüyor. Örneğin çocukların yanaklarında ardından çocuğun bünyesinin alerjik olup olmamaya karar vermesi gerekiyor.





ALERJİ BELİRTİLERİ NELERDİR..?



Bebeğin doğumuyla birlikte karşılaştığı ilk alerjen yani alerjik astım başlayabiliyor.



ALERJİK ASTIMIN TOPLUMDAKİ GÖRÜLME SIKLIĞI NE KADARDIR..?



Çocukların yaklaşık % 20’si alrjik olabiliyor.Astım ise bizim ülkemizde %7-10 civarındadır.



GELİŞMİŞ ÜLKELERDE NEDEN DAHA ÇOK..?



Yaşam koşulları ve medeniyetin getirdiği birtakım koşullarla birlikte hijyeni yeterince gelişmemiş toplumlarda çocuklar daha sık enfeksiyon geçirdiği için alerjiden korunuyor.



YANİ VÜCUDUN MUTLAKA BİRŞEYLERLE SAVAŞMASI GEREKİYOR..!



Vücudun mutlaka savaşacağı bir şeye ihtiyacı var. Bu açıdan annelerin çocuklarını aşırı titizlikle korumaya çalışmaları anlamsız. Çocuğun bu hastalıkları yaşamın içindeyken geçirmesi gerekiyor. Örneğin erken yaşta yuvaya giden çocuklarda alerji çok daha az görülüyor. Çünkü orada daha çok enfeksiyonla karşılaşıyor. Yani en doğrusu doğallığı yaşamak..!



ASTIMIN MEKANİZMASI NASIL ÇALIŞIR..?



Astım mekanizması burnumuzdan başlıyor dışarı çıkamıyor. Bu nedenle astımlı hastalar hırıltılı ses çıkartıyor.



NEFES DARLIĞI NEDEN KAYNAKLANIYOR..?



Çocuk yeterli oksijeni alabilmek için solunum sayısını arttırıyor. Normalde dakikada 20 kezsoluyorsa tedavi edilmeyen erişkinlerde kalp yetmezliğine kadar varabiliyor. Ama çocukta alerjik astımdan dolayı kalp yetmezliğine dönüşmesi pek rastlanmıyor. Çünkü uygun ilaç verildiğinde çocuk hemen normal hale dönebiliyor.



ALERJİK ASTIM TANISI NASIL KONULUYOR..?



Başlangıçta kendisini bronşit bronşit olarak gösteren astım %40 çevresel faktörler belirliyor.



Alerjik astımda önce hafif ateş ve burun akıntısıyla birlikte öksürük görülüyor. Bu öksürükler genellikle geceleri ve kuru öksürük tarzında başlayıp çocuğun yaşına göre testler yapılıyor.



ASTIMI ANLAMAK İÇİN NE GİBİ TESTLER YAPILIYOR..?



Testler bu testlerin bir uzman tarafından yapılması.



TESTLERİN DIŞINDA BAŞKA BİR ŞEY YAPILIYOR MU..?



Ayrıca çocuğun akciğer fonksiyonları da ölçülüyor. Daha çok 5 yaşından büyük çocuklara bilgisayara üfleterek akciğer fonksiyonları ölçülüyor. Ssolunum fonksiyon testi adı verilen bu uygulamada amaçhastada olabiliyor. Bunun dışında kanda alerjiyi gösteren IgE değerlerine de bakılıyor.



BAZI HASTALAR ÇOK FAZLA TEST YAPILMASINDAN ŞİKAYETÇİ...



Bu da bilgisizlikten yapılıyor! Çünkü çocuğun yaşına göre değişik paneller uygulanıyor. Örneğin 6 aylık bir çocukta henüz 4 mevsim yaşamadığı için polen alerjisine bakmak yerine çocuğun yaşıda hesaba katılarak uygun bir test paneli hazırlanıyor.



ASTIM GERÇEKTEN TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ..?



Modern tedavi yöntemleri 1990’lardan bu yana uygulandığı için bu sorunun yanıtı tam olarak verilemiyor. Bunun için tedavileri olan çocukların ileride ne olduklarının incelenmesi gerekiyor. Sorunun yanıtı baaşka ülkeler için verilse bile yaşam kalitesini arttırmak.



ASTIM TEDAVİSİ NASIL YAPILIYOR..?



Tedavinin en önemli kısmı aileyi eğitmek. Hastalığın tanısını koyan hekimin birinci görevi rahatsızlığı da doktor kontrolünde tedavi edilmeli. Tabii ki alınması gereken bazı önlemler unutulmadan....



Astım tedavisinde antibiyotiklerin hiçbir yeri yok. Sadece astımın yanında bir sinüzit iyiliğin kanıtlanmasını zorunlu kılan bir hastalık.



Op.Dr. Özgür Leylek