2-ŞEMA ÖNCESİ DÖNEM (4-7) YAŞ ARASI
Üç yaş çocuğu tipik yuvarlak kafa çizebilir. İnsan çiz değince baş ve ayaklarıolan insan çizebilirler. Yüz hatlarını belirleyebilir. Dört yaş çocuğu kollarıve bacakları olan çöp adam çizebilirler. Beş yaşındaki çocuğunun yaptığı insanve evler daha belirgin olmaktadır. Altı yaş çocuğunun yaptığı resimler de artıkyavaş yavaş konuda vardır. Resimlerde yer zemini çizgisi mevcuttur. Resimlerdesaydamlık da vardır. Örneğin ev çizimlerinde evin içindeki eşyalarındaçiziliyor olması gibi.
RENKLERİN ANLAMLARI (4-7) YAŞARASI
Dört beş yaşlarındaki çocuklargenelde renk ayrımı yapmadan resmi boyarlar. Bu yaşlarda ana ve ara renkleriöğrenebilirler. Mutlu resimlerde genelde sarı renkgerçekduygularını bastıran …. çocukları temsil edebilir.
3-ŞEMATİK DÖNEM (7-9) YAŞLAR ARASI
Resimler daha belirgin ve ayrıntılıdır. İlk bakışta resmin ne olduğu kolaylıklaanlaşılabilir. Resimler daha gerçekçidir. Resimde mekansal ilişki vardır.Çocuklar yer çizgisi kullanırlar. Yer çizgisi çocuğun kendisi ve çevresiyleolan ilişkinin boyutunu temsil eder. Bu dönemde kuşbakışı resim çizimleriağırlıktadır.
4-GERÇEKÇİLİK DÖNEMİ (9-12)YAŞLAR ARASI
Bu dönemde resimlerde daha ayrıntılı çizimler ve gerçekçi bir yaklaşım görülür.Resim konularında kızlar ve erkekler arasında farklılıklar gözlemlenir. Kızçocukları daha çok bebek resmiaşırı hassasiyet ve kendini ifadegüçlüğü görülür.
5-DOĞALCILIK DÖNEMİ(12-14)YAŞLAR ARASI
Nesneler orantılıdır. Resimler perspektiftir. Yakın çevrede gördüğü objelerinorantılarınıboyutlarını ve derinliklerini çizgileriyle yansıtmaya çalışır.Renkleri ise en iyi şekilde kullanırlar.
ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN RESİMLERİ
Resimlerde belirgin herhangi birkonu yoktur. Plansızdır. Yaşıtlarının resim özelliklerinden oldukça gerilikgösterir. Resim cılız ve ilkeldir. Çoğunlukla kağıda resim yerine çeşitlikaramalar yaparlar. Ayrıntılar bulunmaz. Örneğin insan resmi çiz dediğimizde sadecesınır belirten bir çizgi çizilir. Gözlerbahçesi başka bir yere çizilir. Çocukta resimleriters çizme sıklıkla karşılaşılıyorsa öğrenme güçlüğü çekebileceğidüşünülebilir. Örneğin ağaçların ters çizilmesi gibi.
ÜSTÜN YETENEKLİ ÇOCUKLARIN RESİMLERİ
Üstün kabiliyetli kişi diğer insanlardan farklı düşünebilme davranabilmekabiliyetine sahiptir. Resimlerde dikkati çeken ortak özellikler kısacarenklerin genelde canlı olması kağıdın tamamınınkullanılması gibi……
UNUTULMAMALIDIR Kİ
Çok güzel resim yapan çocuk zekidirzeki çocuklar güzel resim yaparlar DENİLEMEZ.
ÇOCUĞUN PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİNİ YANSITAN RESİMLER
OKUL FOBİSİ : Resimlerde aile bireyleri ağırlıklı olarak çizilir.Okulöğrenci resmi çizmek istemezler. Ev ve evde mutlu çocuk resimleriçizerler. Resimler saydamdır.
GÜVENSİZLİĞİ YANSITAN RESİMLER: Kağıdıntamamı kullanılmazbencilliği de ifade etmektedir. Güvensiz çocuğun resimlerindekiçizgiler daha çok silik ve kesik kesiktir.
HİPERAKTİF ÇOCUKLARIN RESİMLERİ: Taşkınve çok renkli resim çizerler.Gerilimli oldukları için genelde karalamayı tercihederler ve resimleri hep yarım kalır. Çizdiklerinde ise resimleri çok büyükolur.
CİNSEL KİMLİK KARMAŞASI : Anneve babaya aşırı yaklaşılmasıava gidensakal bırakan anne figürlerinin çizilmiş olması bize bazı ipuçları vermektedir.
AİLEDE İLETİŞİM KOPUKLUĞU VE PROBLEMLERİN OLDUĞUNU İFADE EDEN RESİMLER
Ailedeiletişim kopukluğuiletişim problemlerinin bir göstergesi olarak kabul edilebilir.
Anne babanın çok büyük çocuğun çok küçük veya anne babadan birinin büyükdiğerinin küçük çizilmiş olmasıanne babanın çok abartılıçizimi onlara duyulan hayranlığı da temsil edebilir.
Resimde küçük kardeşin anne babanın elinden tutuyor olması ve diğer çocuğun çokuzaklarda çizilmesi veya hiç çizilmemiş olmasıiç çatışmaların bir göstergesiolabileceği düşünülebilir.
RESİMLERDEKİ FİGÜRLERİN ANLAMLARI İNSAN FİGÜRÜNDEKİ KISIMLARIN ANLAMLARI
Büyükveya çok küçük kafanın çizilmesi zihinsel aktivite de problemlerin olduğunuzihinsel geriliği ifade eder.
Vücudun organlarının çizilmemesi veya eksik bırakılmasırahatsızlık hissedilen kısımları yansıtır.
Kolların abartılı çizimi
Ağzın büyük veya küçük çizimi dil ve konuşma probleminiağzın çizilmemesiiletişim problemlerini….
Gözlerin büyük çizimi merakıboş ve anlamsız bakan gözlerin olması görmeproblemini ve görmeye bağlı öğrenme problemlerini…
Burunun abartılı çizimi astımdesteksizliği..
Kulakların normalinden farklıbüyük veya küçük çizimi işitmeye bağlıproblemlerin olduğunu….
Ellerin çok büyük çizilmesi dayağıçevreye uyum güçlüğünü ….
Ayakların abartılı çizimi kendine olan güveni
cinsel organların çizimi saldırganlığıaşırı endişeyi ve anne babayı çıplakgörmüş olmayı temsil etmektedir.
EV FİGÜRLERİNİN YORUMLANMASI
Evkendini anlatmakta karşılaşılanzorlukları ifade etmektedir.
Evlerdeki bacalardan yükselen kalın dumanlarsürtüşmeleri gösterir.
Yüksek binalar ve gökdelenlergerginliğinyansımasıdır . Ezilme ve başkaldırı vardır.
Evlerden çıkan yollar rehberliğeyol gösterilmeye duyulan ihtiyaçtır.
Resimlerdeinsan resimlerinin azlığı veya yokluğu sosyal ilişkilerde kopukluğubelirtir. İnsan figürünün çokluğu ise sosyal ilişkilerdeki gelişmişlik düzeyinibelirtir.
Çizilen kuş resimleri özgürlüğe duyulan ihtiyacı belirtir.
Çizilen ağaçlarda meyve olması verimli olma isteğiağaçköklerinin olması içgüdüye önem vermesi ve bağımlılık duygularını yansıtır.
Resimlerde çok bulut veya koyu renkli bulutların olmasıçözülemeyenproblemleri ifade etmektedir.
ÇOCUK RESİMLERİNİN GENEL OLARAK YORUMLANMASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Çocuğun bize kendisini yansıtmasıve olaylar hakkında duygu ve düşüncelerini ifade etmesindeyaşı ve kişilik özelliklerinedeniyle sözlü iletişim kurmakta güçlük çeken çocukları tanımada da önemli birteşhis aracı olmasını sağlamaktadır.
Çocuk resimlerini yorumlarkendikkat etmemiz gereken bazı önemli noktalarbulunmaktadır.
Tek resimden yola çıkarak yapacağımız bir değerlendirme bize hatalı sonuçverebilir. Çocuğun diğer resimlerine de dikkat etmeli ve toplu birdeğerlendirme yapılmalıdır. Resim değerlendirmesine başlamadan önce…..Çocuğungenel tutum ve davranışlarınıdiğer önemli özellikleride göz önünde bulundurulmalıdır.
Resim aynı zamanda öğrenilen bir davranıştır. Resim çizmede öğretmen faktörü deönemlidir. Çocuklar resim çizmeyi kendi kendilerineöğretmenlerinden veya arkadaşlarından öğrenebilirler.
Konu seçimi yapmadan haydi bakalım bize bir resimçiz dediğimizdeçocuk ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda içinde yaşadığıpsikolojik duruma uygun ve hayal gücünün de etkisiyle resim çizebilir. Serbestkonu verdiğimizde çocuğun çizmiş olduğu resimdeki tema da çok önemlidir.
Unutulmamalıdır kiyorumlayana göre değişkenlik gösterebilir.