Konu: (Esmâül Hüsnâ) ALLAH (c.c.)'ın 99 ismi, resimleri açıklamalı anlamları.

EL-MÜTEKEBBİR -

BÜYÜKLÜĞÜNÜ BİLDİREN manasına gelen bu güzel isim Rabbimiz için Kur’an-ı Kerim’de Haşr 23 de bir defa zikredilmiştir. Kendini ilah yerine koyan, büyüklük taslayan, baskı rejimi kuran zorba firavun hakkında Mü’min suresi 27, 35 inci ayetlerde Mütekebbir olarak tanıtılmaktadır. Doğan, ölen bir tek canlı veya birtek dane veya çekirdek yaratamayan büyüklük taslarsa aleme rezil olur. Zalim birinin adalet ödülü alması gibi gülünç olur.

Ancak “Mütekebbir”=büyüklenen, büyüklüğünü bize zerreden yıldızlara kadar yarattıklarıyla gösteren ve indirdiği kitaplarıyla bildiren Rabbimize iman edenler, gönüllerinde en büyük olarak onu görenler Onun yarattıklarını gözlerinde küçültürler. 40 kilometre koşucusunun ödüle kilitlenerek koştuğu gibi, yol kenarındaki dereler, çiçekler, çimenler onu yolundan alıkoymadığı gibi mü’min insan da “Mütekebbir” Rabbine sığınınca kendini ilah yerine koyanları gözünde büyütmez. Batıdan korkmaz. “Doğuda, batıda Rabbindir” der ve yürür. Yürürken “Gözü kamaşmaz, şaşmaz ve taşkınlık yapmaz” (Necm 17) Bizlere mütevazı olmak düşer. Haddini aşan aşağı düşer.

EL-KAHHAR

"Galip gelen, emri altına alan” manalarına gelen”el-Kahhar” ismi Kur’an’ı Kerim’de 6 defa geçmekte.”Deki: Allah her şeyin yaratıcısıdır. O tekdir, Kahhar (her şeyi emri altında) dır” (Ra’d 16) ”el-Kâhir” ismi Kur’an’da iki defa geçmekte. Firavun ve adamları kendilerini ”el- Kahir” olan Allah’ın ismiyle isimlendirmişler. ”Biz onlara (iman edenlere) galip geleceğiz” demişler. (Araf 127) ama kendileri kahrolmuşlar.

İnsanın ürettiği teknolojiyle Rabbinin yarattıklarının sayımını yapabilmiş değil. O KAHHAR olan Rabbimiz milyarlarca yıldızı, yedi kat gökyüzünü ve yeryüzünü yıllardır yörüngesinde döndürür. Hiçbiri onun çizdiği yörüngeden dışarı çıkamaz.”Ya Kahhar, Ya Kahhar” diyerek esen fırtınalar, dağlardaki milyarlarca ağaçların çürüyen,kuruyan, kurtlanan dallarını budayıp temizleyiverir. “Ya Kahhar" diyerek coşan denizler, denizdeki kirleri, durgunluğu giderir ve canlılara can verirler. Eğer aslan da ve yılan da Rabbimizin Kahhar ismi tecelli etmeseydi insanlar aslanı eşek yapar, yılanı yük yüklemek için ip yapardı.

Eğer Kahhar ismi Kahraman insanlarda tecelli etmeseydi, insanlık zalimlerin elinde inim inim inlerdi. Kahraman müslüman Kahhara iman ettiğinden önce nefsini yener, sonra zalimlere karşı dikilir.

EL-KÂBİD EL-BÂSİT

"Daraltan” manasına gelen el-Kabid ile “genişleten” manasına gelen el-Bâsıt isimleri Kur’anı Kerim’de “Allah daraltır da, genişletirde. Ona döndürüleceksiniz” (Bakara 245) ayetinde maddi yönden fakirleştiren ve daraltanında, zengin edip genişletenin de Allah olduğu bildirilmekte. Zenginken fakir olanları, güçlü iken zayıf olanları, yüksek makamlardan düşenleri, bilginken bunayanları gördüğümüz gibi, fakirken zengin olanları, Mekke’de zayıf görüldüğü halde Medine’de güçlenenleri, Bilal-i Habeşi gibi kafirlerin kölesi iken mü’minlerin efendisi olanları, Yusuf (s.a.v.) gibi hapishaneden Mısır’a sultan olanları, Ümmi iken kıyamete kadar gelecek insanlara ilim öğreticisi olan Hz. Muhammed’i gördük.

Kabid ve Basıt’e iman eden bir mü’min haksız insanların ellerine aldığı, zimmetine geçirdiği hakları onlardan alarak hak sahiplerine dağıtarak birini daraltırken, haklıların dışını ve içini genişletir.

Zalimlerin yüreğine korku salarak daraltırken mazlumların gönlünü genişletir ferahlatır.

EL-MUİZZ EL-MUZİLL

“Kur’anı Kerimde Ali İmran suresi 26 da “Deki: Ey mülkün sahibi Allah’ım! Sen mülkü dilediğine verirsin, dilediğinden alırsın. Dilediğini aziz edersin, dilediğini zelil edersin. Hayır senin elindedir. Sen her şeye Kadirsin” ayetinde dilediğini zelil edenin Allah olduğunu haber verir. “İzzet Allah’a, Rasulüne ve Mü’minlere aittir” (Münafikun 8) ayetinden anladığımıza göre Müslüman bir insanın zelil olması mümkün değildir.

Müslüman, dünyanın en fakir insanı olsa bile o haliyle izzetini korur. Müslüman en zengin olsa yine malıyla da, haliyle de izzetini korur.

Rabbin sofrasının bitmeyeceğini bildiği için tama’kâr olmaz. İnsanları yücelten kanaattır. Alçaltan ise tama’dır.

Şahin kuşu yücelerde uçarken, bıldırcın ve keklik etiyle havada beslenirken yeryüzündeki bir arpaya tama’ edince tuzağa tutulur, kanatları yolunur.

Kafir dünyada malıyla yükselse, haliyle yükselmez. Ahirette ise her haliyle alçaltılır ve cehenneme atılır.

Başkasının servetine el uzatan iki dünyada da horlanır. Başkasının namusuyla oynayanlarda horlanır.

Haram servetten, haram şehvetten ve haram şöhretten uzaklaşanlar iki dünyalarında da izzet bulur. Dolu kovayı yükseltirler, boş kovayı kuyunun dibine atarlar. Gönül imanla, akıl ilimle dolu olursa yükseltiliriz. Yoksa Cehennemin dibine atılıveririz. Allah korusun.

EL-LATİF

“İncelik gösteren, sezilmez yollardan nimetler veren, en ince işlerin içini bilen” manalarına gelen “el-Latif” ismi cemili Kur’an-ı Kerim’de 7 defa geçmektedir. “O hiç yarattığını bilmez mi? O Latif’dir, her şeyden haberdardır.” (Mülk 14)

Yusuf aleyhisselamın kuyuya atılma, pazarda satılma, hapise tıkılma ve Mısır’a sultan olmaya kadar giden yolu çizen, bilen ve hükmedenin Latif olan Allah olduğunu haber verir. (Yusuf 100) Gökyüzünden su indirip yeryüzünü yeşertenin Latif olan Allah olduğunu haber verir Rabbimiz. (Hac 63) Gökyüzünde, yeryüzünde veya bir kayanın içinde hardal tanesi ağırlığında bir şey olsa onu dahi bilir ve huzuruna getirir. O Latif olan Allah (c.c.) ) (Lokman 16)

Elimize alıp da inceleyemediğimiz aklımızı, ruhumuzu yaratan Latif yine görünmeyen gönlümüze, görünmeyen sevgimizi veren Latif dir.

Beynimiz en gelişmiş bilgisayardan daha mükemmel çalışır. İnsan beyni ise Hz. Ademde de aynı idi. İşte o Latife iman edenler incelik gösterirler. Nazik davranırlar, yaptıkları iyilikleri onur kırmadan, gönül incitmeden, hissettirmeden yaparlar.

EŞ-ŞEKUR -

“Azıcık teşekküre çok karşılık veren” anlamına gelen “eş-Şekür” ismi cemili Rabbimizin ismi olarak Kur’anı kerimde 4 yerde geçer.

Bu eş-Şekür ismi Rabbine kul olan, onun verdiği nimetlere kalple, elle, dille, bedenle teşekkür eden insanlar için de kullanılmış.

Kalbimizde ilah olarak Allah’dan başkasına yer vermemek suretiyle Rabbimize teşekkür edeceğiz.

Dilimizden çıkan kelimelerin çoğunluğu Allah’ı, kitabını, Rasulünü, emir ve yasaklarını anlatmakda kullanılırsa dilimizle teşekkür etmiş oluruz.

Kur’an okuyan, namaz kılan, gizlide açık da yardım eden, (Fatır 29,30) iyilik yapan (Şura 23) yardım olsun diye borç para veren (Teğabün 17) insanların bu yaptıklarının hepsinin Allah’a teşekkür olduğunu ve Allah’ın da bu teşekkürlere kat kat karşılık vereceğini ifade eder.

Hata bizden Ata (bağış) ondan

Şükür bizden şekürlük ondan.

Ziraat fakültesinin bir kitabında okumuştum. “Üç tonluk bir ağaç üç ton oluncaya kadar topraktan 57 gram almış.”

Çölde bir damla su görmeyen çöl çiçeklerini taçlandıran Rabbimiz, bizim azıcık ibadetlerimizi çok sevapla karşılayacağını va’dediyor.

Teşekkür büyük bir nezakettir, ama teşekkürlere daha iyi ve güzel bir şekilde karşılık vermek daha büyük bir inceliktir.

EL-HASİB

“Yarattıklarının hepsine yeten ve hesaba çeken” manasına gelen “el_Hasib” ismi celili Kur’an-ı Kerim’de 5 defa geçmekte. Ayrıca yedi defa da “Hesabı çabuk görendir” manasına gelen seri-ül-hisab geçmektedir. “Muhakkak Allah her şeyin hesabını yapandır.” (Nisa 86)

“Benzemez hesabı hesabımıza” Zerre kadar iyilik karşılığını görecek. Zerre kadar kötülük de yine karşılığını görecektir. (Zilzal) Onun için organlarımızın hepsi dinimizin kontrolü altında hareket etmeli.

Daraldığımız, bunaldığımız, bir işin altından kalkamadığımız zamanlarda “Hasbünallah” Allah bize yeter deriz ve biraz olsun rahatlarız.

O (mü’minlere) insanlar “şüphesiz düşmanınız olan insanlar sizin için kuvvetlerini topladılar. Onlardan korkunuz” dedi de bu onların imanını artırdı ve onlar: “Allah bize yeter, O ne güzel vekildir” dediler.

Dünyanın bütün orduları birleşse bir mü’minin üzerine yürüse el-Hasibe iman eden bir Müslüman Hasbünallah=Allah bize yeter der ve yoluna devam eder.

EL-VASİ

“Her şeyi kuşatan, geniş” anlamına gelen el-Vasi ismi şerifi Kur’anı kerimde 9 defa geçmekte. “Sizin ilahınız ancak O Allah’tır ki Ondan başka ilah yoktur. Her şeyi ilmi ile kuşatmıştır.” (Taha 98) Onun ilminin dışında hiç bir varlık yoktur. Günümüzde değer verdiğimiz ilim adamlarının ilminin konusu olan maddeyi yaratan, yaşatan ve yöneten O her şeyi kuşatan Allah’tır.

Rahmetiyle her şeyi kuşatan (A’raf 156) Kürsisi kainatı kuşatan (Bakara 255) el-Vasi’a iman edenlerin yürekleri yedi kat sema kadar geniş olmalıdır. Kendisine kötülük yapanı afvetmeli, vermeyene vermeli, gelmeyene gitmeli.

El-Vasi olan Rabbimiz kendisini inkar edenlerin dilini kesmiyor. Ekmeğini de kesmiyor

EŞ-ŞEHİD

“Her yerde hazır olan ve her şeyi gören” anlamına gelen “eş-şehid” ismi şerifi Kur’an-ı Kerim’de Rabbimizin ismi olarak yirmi defa geçmekte. “Şüphesiz Allah her şey üzerine şahiddir” (Nisa 33) “Şahid olarak Allah yeter” (Nisa 79) Bu ayet Kur’an’da sekiz defa tekrarlanmıştır.

Rabbimiz bu tekrarıyla anne şefkatinden daha merhametli olduğunu, annenin yavrusunu uyarmak için aynı kelimeleri tekrarladığı gibi Rabbimiz de bizi uyarmakta. Bir insan sevdiği birinin gözleri önünde hırsızlık yapamaz. Sevdiğinin gözlerinin içine bakarak yalan söyleyemez. Çok sevdiği birinden rüşvet alamaz.

Yapılan her türlü kötülükler gizli, belgesiz ve şahidsiz yapılır. Rabbimiz ise her yerde hazır ve nazırdır. Suç işleyecek eli, ayağı, gözü, gönlü yaratan O. Suç işlenecek gizli mekanı yaratan O. O, her şeyi görmekte. Her şey Onu göstermekte. Kırbaçla dövülen adamın hiç bağırmadığını görenler “niçin bağırmazsın?” dediklerinde, “Sevgilim bana bakıyor” demiş. (et-Tahbir-Kuşeyri 67) Rabbimiz, peygamberimize “Rabbinin hükmüne sabret! Şüphesiz sen gözlerimizin önündesin” (Tur 48)buyurmuş. Peygamber efendimiz de kendisine karşı yapılan baskıların hiç birini Ashabına anlatmamıştır.

EL-VELİ

"Gerçek dost" anlamına gelen "el-Veli" ismi cemili Kur'ân'ı Kerim'de 11 defa zikredilmiştir.

"Allah mü'minlerin dostudur. Onları karanlıklardan aydınlığa çıkardı." (Bakara 257)

Ana rahminin karanlıklarından dünyanın aydınlığına çıkardı. Dünyanın karanlıklarından imanın aydınlığına çıkardı.

Bize bütün işlerimizde yardım eden, bizim velimiz gibi işlerimizi kolaylaştıran Rabbimizdir.

Allah, Mü'minlerin dostu olunca Müminler de birbirlerinin dostu olurlar.

"Mümin erkeklerle, mümin kadınlar birbirlerinin dostudurlar. (Tevbe 71)

Mümin olmayanları dost edinmemeleri gerekir.

"Müminler, müminlerden başka kafirleri dost edinmesinler." (Ali İmran 28)

Maide 51'de Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmemiz yasaklanıyor.

"Dost" diye terceme ettiğimiz bu el-Veli kelimesi ile vali kelimesi aynı kökten. Vali, bir şehrin bütün işlerini severek dostça evirip çeviren yöneticidir. Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmeyin derkenRabbimiz bize onlara yönetim işlerini vermeyin anlamında kullanılıyor.

Yoksa Yahudi ve Hıristiyanla komşuluk ilişkileri ticari ilişkiler dostane yürütülür. Ama Müslüman köyüne Yahudi muhtar, Müslüman şehrine Hıristiyan vali atanmaz. Kısacası Müslüman mahallesinde salyangoz satılmaz.

Allah'ı gerçek dost kabul eden bir müminin yüreğine korku ve hüzün gelmez.

"İyi bilinki Allah dostlarına korku yoktur onlar üzülmezler de." (Yunus 62)

Bu dünyada güçlü siyasilerle dost olanlar her türlü kanunsuzluğu yapmaktan çekinmiyorlar. Bizler ise Rabbimizi dost edinince Rabbimizin rızasına uymayan her şeyden kaçınırız. Onun yolunda yürürken hiç kimseden korkmayız ve bize karşı alınan her türlü baskı nedeniyle üzüntü bile duymayız. Akrebin görevi sokmak, ateşin görevi yakmak, bizim görevimiz akrebe veya ateşe kızmak değil, ateşte yanmamak için tedbir almaktır.