Konu: (Esmâül Hüsnâ) ALLAH (c.c.)'ın 99 ismi, resimleri açıklamalı anlamları.

EL-KAVİ

"Çok kuvvetli" anlamına gelen "el-Kavi" ismi celili Kur'ân-ı Kerim'de 9 defa geçmekte. Musa aleyhisselam karşısında firavunun mağlubiyeti anlatılırken Rabbimiz: "Şüphesiz Allah çok kuvvetlidir, cezası şiddetlidir" buyurur. (Enfal 52)


Salih Aleyhisselam karşısında Semud kavminin mağlubiyetini anlatırken de Rabbimizin el-Kavi ismi zikredilir. (Hud 66)


Zülme uğrayanlara harbetme izni veren ayette de Rabbimiz: "Allah kendisine yardım edenlere elbette yardım eder. Şüphesiz Allah çok güçlüdür, Azizdir" (Hac 40) buyurur.


Sayımını yapamadığımız yıldızları, denizdeki canlıları, havadaki kuşları yaratan, yaşatan koyduğu kurallar içinde yöneten çok kuvvetli Rabbe iman eden bir mü'min güçlü ordulara, güçlü paralara, güçlü görünmeye çalışanlara aldırış etmeden Allah yolunda yürümeye devam eder. Baki'nin:


“Baş eğmeziz edaniye dünyayı dûn için,


Allah'adır tevekkülümüz, i'timadımız."


"Değersiz dünya için alçaklara baş eğmeyiz biz. Bizim dayanağımız, güvencemiz, itimadımız Allah'adır" dediği gibi, Enfal suresinin 60'ıncı ayetinde "düşman için kuvvet hazırlayınız" emrine uyarak güçlü olmaya çalışırız ve el-Kavi olan Rabbimize güvenip yolumuza devam ederiz.

EL-MUBDİ - EL-MUİD

"Malzemesiz ve modelsiz yaratan” anlamına gelen “el-Mübdi” ismi şerifi Kur’an-ı Kerim’de el-Mübdi olarak geçmez. Yarattı ve yaratır anlamında fiil olarak 11 defa geçer.

“İlk haline döndüren” anlamına gelen “el-Muid” ismi şerifi de Kur’an-ı Kerim’de 11 defa, iade eder, iade ederiz anlamına gelen fiil halinde geçer.

Kainat yokken Allah vardı. Kainattaki her şeyi malzemesiz ve modelsiz olarak yarattı. Çekirdekten ağacı çıkarıyor, çekirdek tekrar toprağa düşüyor ve baharda yeniden canlanıyor. Ve kocaman ağaca dönüşüyor.

Modelsiz olarak insanı yaratan Rabbimiz onu da bir kanuna bağlamış. Kanunu kıyamete kadar devam edecek.

Kıyametten sonra yeryüzüne gelen ve giden her insanı eski haline döndürecek ve hepsine yaptıklarından dolayı hesap soracak ve amellerine göre mükafat veya ceza verecek.

Rabbimizin tabiat kanunlarına uyduğumuz oranda rahat ediyoruz. Bunda kimse şüphe ve itiraz etmiyor. Tabiat kanunlarını koyan Rabbimiz Kur’an’ıyla şeriat kanunlarını koymuş, her iki kanuna da uyarsak iki dünyamız güzel olur.

EL-KAYYUM

"Her şeyi ayakta tutan” anlamına gelen el-Kayyum ismi şerifi Kur’an-ı Kerim’de üç yerde geçer. “Bütün yüzler diri ve her şeyi ayakta tutana boyun eğmiştir. Zulüm yüklenenler ise perişan olmuştur.” (Taha 111)

Hiçbir yaratık yoktur ki varlığı ve varlığının devamı kendi elinde olsun. Yaratılmışların en akıllısı insan dünyaya gelişinde ve dünyadan gidişinde, dünyada yaşarken, ayakta duruşunda bir başkasına muhtaç. Biz otururken, çalışırken, gezerken, uyurken kalbimizi çalıştıran, kanımızı atıp toplayan, yediklerimizi vücudumuzun ihtiyacına göre hazmettiren ve bizi ayakta tutan birisinin varlığını farketmesek de o bizi ayakta tutuyor. İman edeni de, inkar edeni de ayakta tutuyor.

El-Kayyuma iman edenler olarak bizler de ihtiyaç sahibi her canlının ihtiyacını karşılamak için gayret göstereceğiz.

EL-KADİR

“Her şeye gücü yeten” anlamına gelen bu “el-Kadir” ismi celili Kur’an-ı Kerimde 12 defa geçmiştir.

“Gökleri ve yeri yaratan,onları yaratmakla yorulmayan Allah’ın, ölüleri diriltmeye Kadir olduğunu görmediler mi? Evet o her şeye gücü yetendir.” (Ahkaf 33)

Mübalağa sığasıyla “el Kadîr” ismi şerifi 45 defa geçmektedir.

Dilediğini istediği zamanda yaratır. Yarattığının sağlamlığı,güzelliği, faydalılığı ve çevreye uyumluluğuyla kudretine dikkatimizi çeker.

İlim alemimizin yıldızı olarak parlayan ve adı da saygıyla anılan ilim adamlarımız aylarca,yıllarca lâboratuar da çalışıyor. Rabbimizin yarattıklarının kanununu keşfederek Rabbin yarattığı malzemeden bir kaçını bir araya getiriyor ve büyük üne ve imkana sahip oluyor.

Suyun kaldırma gücünün hesaplarını yapan bilgin ilgilileri tarafından takdir edilir. Edilmelidir. Ancak suyun kaldırma gücünü veren, o bilgine akıl veren, her şeye gücü yeten “el-Kadir” unutulmamalıdır.

El-Kadir’ e iman eden bir mümin gücünün yettiği şeyleri sağlam, güzel, faydalı ve uyumlu yapmaya özen gösterir ve Allah’ın dışında hiçbir güce boyun eğmez.

EL-EVVEL - EL-AHİR

“Başlangıcı olmayan ilk ve nihayeti olmayan son” anlamlarına gelen bu “el-Evvel” ve “el-Ahir” ismi şerifleri Kur’an-ı Kerim’de birer defa geçmekte. “O ilktir, sondur, apaçıktır, gizlidir. O her şeyi bilendir” (Hadid 3)



Bizim dilimizde ilk ve son kelimeleri zamana ve mekana ve duruma göre anlam kazanır. Allah (c.c.) için zaman ve mekan olmadığından bu “ilk” ve “son” isimleri Onun evvelinin olmadığı, sonunun da olmadığını ifade ettiği gibi esmasının tecellisiyle ilk yaratanın Allah olduğunu en son yaratanın da yine O olacağını, kainatı ilk defa yaratan, kıyamette kainatı yok eden, yaratılışdan kıyamete kadar her şeyi yine yeniden yaratan. O “İlk” ve “son” olan Allah’tır. “Evvel” ve “Ahir”in yarattıklarının bir başı ve bir sonu vardır. Yaşımız kadar yaşıyoruz ve bizi ilk defa getiren, son defa götürüyor. Yani O’ndan geldik O’na dönüyoruz. Öyle ise O’na yaraşır işler yapalım.

İslami hizmetlerde ilk ve öncü olalım. Hayırlı hizmetlerde ilklere imza atalım.

EL-BERR

"Çok iyilik eden" manasına gelen "el-Berr" ismi cemili Kur'anı kerimde bir defa geçer. "Bundan önce (dünyada iken) biz Allah'a dua ederdik. Şüphesiz O çok iyilik edendir, çok merhamet sahibidir." (Tur 28)

İyiliklerin kaynağı Allah (c.c.)dır. İyiliği de, iyilik yapanı da yaratan O dur.
Yahya peygamberi şefkatli, tertemiz, anne ve babasına iyi davranan bir insan yapan Allah (c.c.)dır. (Meryem 14) İsa aleyhisselamı annesine karşı iyilik yaptıran yine Allah (c.c.)dır. (Meryem 32)
"Çok iyilik eden" Rabbimizin bize en büyük iyiliği akıl vermesi ve bu akıla iman nasip etmesi, sonra sıhhat ve afiyet vermesi. Kalb ve kalıbımızla kendisine kulluk yapmamızı lutfederek başkalarına kul olmamızı engellemesidir.
Bizimde iyilik yapmamızı ister ve iyiliğin ne olduğunu Bakara 177 nci ayette şöyle öğretir.
İyilik: Allah'a, ahirete, kitaba, peygamberlere iman etmek, malını sevdiği halde yetimlere, fakirlere, yolda kalanlara, isteyenlere, kölelerin hürriyetine kavuşması için vermek, namaz kılmak, zekat vermek, verdiği sözü yerine getirmek, zor ve dar zamanlarda savaşta sabretmektir.

EL-MALİKÜL MÜLK

“Mülkün sahibi” anlamına gelen “Malik-ül-mülk” ismi celili Kur’anı kerimde bir defa geçer. “Deki: Ey Mülkün sahibi Allahım! Sen mülkü dilediğine verirsin, dilediğinden çekip alırsın. Dilediğini aziz edersin, dilediğini zelil edersin. Hayır senin elindedir. Sen her şeye Kadirsin” (Ali İmran 26)


Yunus Emre’nin:

“Mal sahibi mülk sahibi, Hani bunun ilk sahibi” dediği gibi Hz. Adem’den bugüne kadar nice peygamber, kral, şah, padişah, Karunlar geldi geçti ve gitti. Hiç biri dünyadan bir avuç toprak götüremedi. Zaten herkes bir avuç toprak götürseydi bize bir şey kalmazdı.

Toprakla beslediğimiz bedeni, toprağa geri verdik. Mülkün sahibinin Allah olduğunu bildiğimizden bu mülk üzerinde tasarrufta bulunurken mülkün sahibinin koyduğu şartlara, kurallara uymaya çalışacağız.

Allah’ın kulları üzerinde söz sahibi olduğumuzda, yönetime geldiğimizde kendimizi o kullardan üstün görmeden mülkün sahibinin koyduğu kurallara göre yöneteceğiz.

EL-ĞANİ - EL-MUĞNİ

“Zengin” ve “zengin yapan” anlamlarına gelen bu iki ismi şerifinden “el –Ganiyy” ismi Kuran-ı Kerim’de 18 defa geçmekte .


“Ey insanlar ,Allah’a muhtaç olanlar sizlersiniz. Allah ise zengindir ,Öğülmeye layıktır.” (Fatır 15)

El-Muğni; zengin eden ismi Kur’an’da bu kalıpda geçmez ama “Zengin eden de memnun eden de O dur” (Necm 48) ayetinde fiil halinde geçmiştir.

Milyarlarca dolara sahip adam demek, birkaç top kerestenin basılı kağıt haline sahip demektir.

Allah zengindir derken yeryüzüne, altınlarına, incilerine, yakutlarına, mercanlarına, gökyüzüne sahipte ondan zengindir demiyoruz.

Bütün bu saydıklarımız Allah’ın katında bir sineğin kanadı kadar değersiz. Onun hiçbir şeye ihtiyacı yok.

Bizim maddi zenginliklerimizi veren O. Mü’mine de, kafire de veren O. Zenginlik saydığımız şeyleri yaratan O.

Biz Rabbimizden helal yollardan zenginlik vermesini isteyeceğiz ve biz de başkalarına yardımla zenginliğimizi göstereceğiz. Başta gönül zenginliği isteyeceğiz.

Hikaye bu ya, denizde bulunan yuvarlak bir şeyi terazinin kefesine koymuşlar, karşısına yüz gram altın koymuşlar, o yuvarlak şey ağır gelmiş. Bir kilo, bir ton koymuşlar yine ağır gelmiş. Ellerine alıyorlar çok hafif geliyor.

Durumu aklı eren birine soruyorlar. O aklı eren: “Bu, gözü doymaz hırslı bir adamın gözünün etrafında ki kemiktir. Dünyayı verseniz gözü doymaz. Terazinin öbür kefesine bir avuç toprak koyun” demiş. Toprağı görünce terazi dengeyi bulmuş.

Bu hikaye ama sevgili Peygamberimiz şöyle buyurur: “Eğer Adem oğlunun bir vadi dolusu altını olsa, bir vadi daha olmasını ister. Onun ağzını ancak toprak doldurur.” (Müslim, Zekat, 117, Hadis 1048)

EL-HADİ

“Yol gösteren” anlamına gelen bu ismi cemili Kur’an-ı Kerim’de iki yerde Allah’ın ismi olarak geçmekte. Beş yerde Allah’tan başka hidayet verecek birinin olmadığını haber vermekte. Bir yerde de (Ra’d 7) peygamberler için kullanılmıştır. “Şüphesiz Allah, iman edenleri doğru yola iletir” (Hac 54) “Yol gösterici olarak Rabbin yeter” (Furkan 31) Rabbimiz bize yolu Kur’an’iyla göstermekte. Bakara suresinin ilk ayetlerinde Kur’an’ın müttakilere yol gösteren bir kitap olduğunu haber verir. Bakara suresinin 185 inci ayetinde bütün insanlığa yol gösterdiğini ifade eder. Tekvir suresinin 27-28 inci ayetlerinde ise “O Kur’an alemler için bir öğüttür. Sizden doğru olmak isteyenler için öğüttür” buyurur. Ömer, Ebu Cehil’e: “Muhammedi bir dinleyelim. Doğrularını alalım, yanlışlarını almayalım” dediğinde, Ebu Cehil “Onun doğrusunu da yanlışını da istemiyorum” diyor. Hz. Ömer gözlerini açıyor, Ebu Cehil ise gün ışığında gözlerini kapatarak çukura düşen gibi Cehenneme düşüyor. Biz Rabbimizin hidayetini insanlara ulaştırmaya çalışacağız. Gönül gözüne küf bağlayanların küfrünü gidermeye çalışacağız.

ES-SABUR

“Çok Sabırlı” anlamına gelen bu ismi cemili Kur’an-ı Kerim’de geçmemekte el- Esma-ül Hüsna hadisinde geçmekte.

“Sen kafirlere mühlet ver. Onlara zaman tanı” (Tarık 17) “Eğer Allah insanları zulümleri sebebiyle cezalandırmış olsaydı, yeryüzünde bir tek canlı bırakmazdı. Ancak onları belirli bir zamana kadar geciktirir.” (Nahl 61) ayetlerinde Allah’ın çok sabırlı olduğunu anlıyoruz. “Allah kahretsin, Allah canının alsın, evini başına yıksın” gibi beddualarımızı Allah kabul etse yeryüzünde adam kalmaz. Babamız, annemiz, çocuklarımız eşimiz kızınca da sevince de dengeyi kaçırabilir. Es- Sabur olan Rabbimiz kendini inkar edenlere de ekmek verip su içiriyor, hava veriyor. İbadetleri yaparken sabredeceğiz. Trilyonları zimmete geçirme makamında sabredeceğiz. Zina imkanı olduğunda sabredeceğiz. Cihat ederken sabredeceğiz. Timur’a “sen bu savaşları nasıl kazandın?” diyenin parmağını Timur ağzına almış. Kendi parmağını da adamın ağzına vermiş. Harp ısırma sanatıdır. İkimiz de ısıralım demiş. Biraz sonra karşıdaki adam aaaa diye bağırır. Timur kendi parmağını çeker ama ısırmaya devam eder. Sonra işte ben sabırla kazandım der.

Şair Taşlıcalı Yahya:

“Sabrı elden komamakdır evlâ

Ki koruk sabrile olur helva.” der.