Konu: (Esmâül Hüsnâ) ALLAH (c.c.)'ın 99 ismi, resimleri açıklamalı anlamları.

EL-VEDUD

“Seven ve sevilen” anlamına gelen el-Vedüd ismi cemili Kur’anı kerimde iki defa geçmekte. “Rabbinize istiğfar edin. Sonra ona tevbe edin. Şüphesiz benim Rabbim çok merhametlidir, çok sevendir.” (Hud 90)

“O afvedendir, çok sevendir.” (Büruc 14)

Sevmeyi yaratan O, Sevdiklerimizi yaratan O. Öyle ise öküz gözü gibi her karpuz kabuğunun peşine düşmektense kimleri ne için seveceğimizi, sevgiyi yaratandan öğrenelim.

Allah’a ve Rasulüne karşı düşmanlık yapan, onlara sınır çizen ve karşı kanunlar koyanlar, Allah’a ve ahirete iman edenlerin, babaları, çocukları, kardeşleri ve akrabaları dahi olsa sevemeyeceklerini bildirir. (Mücadele 22)

Domuza inci gerdanlık takılmadığı gibi, gül küllüğe atılmadığı gibi Vedüd Rabbimizin bizlere lütfettiği sevgiyi de israf edip kafirler, zalimler ve soygunculara sevgi göstererek onları cesaretlendirmeyelim.

İman edip ameli Salih işleyenlere sevgi vereceğini haber verir Rabbimiz (Meryem 96)

İleride iman ettiği takdirde sıcacık dostumuz olacak olan düşmanlarımıza dahi kötü söz söylemememiz istenir bizden. (Mümtehine 7)

EL-VEKİL

“Güvenilen, dayanılan” anlamlarına gelen ‘El-Vekil’ ismi cemili Kur’anı kerimde 13 defa geçmekte.

Yaratılmışların en değerlisi olan insanoğlu sahip olduğu bütün teknolojik imkanlara rağmen çaresiz kaldığında dayanak arıyor.

İşler tıkırında giderken her şeyi kendinden bilir. Ayna karşısında kendine hayran kalır. Aklı, becerisi, bileği, çalışması kendini o hale getirdiğine inanır. Ama bir kasırgayla evinin uçmaya başladığını, depremle iş yerinin göçmeye başladığını, teknoloji üretim merkezlerinin bile yıkılıp yok olduğunu gördüğünde, yıkıma, yangına, fırtınaya, selíe, kıtlığa karşı dayanamadığında zorunlu olarak “Allaaaaaah!” diye feryat etmeye başlıyor.

Amerika’yı kasırga kasıp kavururken hükümet, valilikler, özel ve kamu kuruluşları bütün şehirlerin meydanlarına ışıklı levhalarla “Allah’a dua edin” diye yazılar yazdılar. Rabbimiz bu tür davranışların psikolojisini de bize haber verir.

Bu tür insanların denizde dalgaya tutulduklarında Allah’a yalvardıklarını, kurtulunca eski isyan, taşkınlık ve şirke geri döndüklerini haber verir. (Yunus 22, Ankebut 65, Lokman 32)

“el-Vekil”e iman eden müíminler ise en kolay gördükleri işte dahi kul olarak üzerlerine düşen görevi yaparlarken yine de Allah’a tevekkülü elden bırakmazlar.

Ana rahminde iken bizi gıdasız bırakmayan, doğunca anneden iki çeşme gibi sütümüzü akıtan, büyüyünce kara toprağı yiyeceğe dönüştüren el-Vekil’e tevekkülümüz aralıksız devam etmeli. Ondan başkasına da işlerimizi havale etmemeli.

“Benden başkasını vekil edinmeyin” (İsra 2) ayetiyle bizi uyarmakta. Ancak milletvekili seçmek veya bazı işlerimizin takibi için vekil tayin etmek Allah’dan başka vekil edinmek anlamına gelmez.

Çünkü onlarda bizim gibi insanlar. Onlarında yapamayacakları, bilemeyecekleri var. Bizim dayandığımız, güvendiğimiz Allah ise her şeyi bilen ve her şeye gücü yetendir.

Nemrut’un adamları İbrahim (a.s.)’ı ateşe attıklarında İbrahim (s.a.v.)’in Allah’tan başka dayanacak ve güvenecek kimsesi yoktu. “Allah bana yeter. O ne güzel vekil” diyordu. Ve Rabbi onun ateşini gülistana çevirdi. (Bak: Enbiya 69)

Bugün Çeçenistan da Rus nemrutlarının batılı firavunlardan aldıkları dolar desteğiyle altı cihetten Müslümanların üzerine alevler yağdırırken Çeçen Müslümanların bir tek dayanağı var. O da Allah (c.c.)

Asırlardır İslam milletine diş bileyen, onları bölüp parçalamak dileyen, tek dişi kalmış aç kurtlar gibi üzerinize saldıran batının Hıristiyan ittifakına karşı kurtuluş savaşını verenlerin başında gelen Akifimiz:

“Cehennem olsa gelen göğsümüzde söndürürüz.

Bu yol ki Hak yoludur. Dönme bilmeyiz, yürürüz” meydan okur.

El-Vekil’e tevekkül ederken bizler insan olarak görevimizi yapacağız. Tarlayı süreceğiz. Tohum atacağız. Sulaması, gübresi, ilaçlaması, bilimsel yollarla yapıldıktan sonra Allah’a havale edeceğiz.

Toprağı saksıda gören, aydın geçinen biri “Bu işlemleri yaptıktan sonra niye Allah’a tevekkül edeyim?” diyebilir. Ama işi çiftçilik olan hiçbir insan bunu söylemez.

Çünkü o bilir ki Allah dilemezse o ekin toprakta çürür. Yağmurlar yağmaz. Yeraltı suları çekilir, veya çok yağmur yağdırır, çürütür. Veya dolu yağdırır yerle bir ediverir.

Sonra bizim tevekkülümüz bizim ibadetimizdir.

El-Vekil’e iman eden bir Müslüman da birilerine vekil olduğunda kendisine vekalet verene ihanet etmez. Onun beklentilerini boşa çıkarmaz. Aldığı vekillik görevini hakkıyla yerine getirmeye çalışır.

EL-MUHSİ

"Her şeyin sayısını bilen" anlamına gelen "el-Muhsi" ismi şerifi Kur’anı kerimde el-Muhsi olarak geçmiyor.

Fakat "Allah her şeyi teker teker saydı" anlamında ayetler indirdi. (Cin 28, Meryem 94, Yasin 12, Nebe 29)

Biz insanlık ailesi bu kadar gelişmiş teknolojiye rağmen yeryüzünün en değerli varlığı olan insanların sayımını tamamlamış değiliz.

Çiçekler, böcekler, yıldızların sayımıda yapılmış değil. Ama Rabbimiz denizlerdeki damla sayısını, her damlada yaşayan canlı sayısını, bir damla kan içindeki alyuvarları, akyuvarları, onların gıdasını, gıdanın içeriğini her şeyin sayısını bilmekte.

El-Muhsi’ye iman eden bir mü’min tabiatta gördüğü, duyduğu, tuttuğu, kokladığı, tattığı her şeyin Rabbin bilgisi içinde orada durduğunu, açtığını, uçtuğunu bilir ve Rabbin hazinesine zarar vermeden onlardan yararlanma tarafına gider.

Vücudunda her hücrenin hesabını vereceğini bildiğinden Rabbin emrettiği doğrultuda hareket eder.

EL-HAYY

"Diri” anlamına gelen el-Hay ismi şerifi Kur’an’ı Kerim’de 5 defa tekrarlanmakta. “Allah. Ondan başka ilah yoktur. O diridir, her şeyi ayakta tutandır” (Bakara 255)

Her binanın bir ustası, her resmin bir ressamı, her bestenin bir bestekarı mutlaka vardır. “Kendiliğinden olmuştur” demiyoruz.

Açan çiçekler, uçan kuşlar, yüzen balıklar, gezen, seven, veren insanlar bütün bunlar birini bize işaret ederler.

ES-SAMED

“Her şey ona muhtaç , o hiçbir şeye muhtaç değil” anlamına gelen “es-Samed”


Kur’anı kerimde bir defa geçer .

“De ki O Allah tekdir. Allah Samed’dir.” (İhlas 2)

Bizler birbirimize muhtaç olarak yaratılmışız. Birimiz terzi, birimiz berber, birimiz doktor, birimiz mühendis, birimiz çoban, birimiz yönetici, birimiz asker olacağız ki birbirimizin ihtiyaçlarını karşılayalım.

Rabbimiz Zuhruf suresinin 32. Ayetinde farklı yaratılışımızın hikmetini birbirimizin işini görmek olarak bildiriyor.

Ama şunu unutmayalım ki; ihtiyacımızı karşılayan her şahsı , her damlayı, her daneyi , her ilacı yaratan Allah (c.c)dır.

Her nefeste biz O’na muhtacız. İnsanlar ihtiyacımızı karşıladığında insanlara teşekkür edeceğiz . O insanları yaratan Allah’a hamd edeceğiz.

Es-Samed e iman edenler onlar hiçbir muhtacı boynu bükük geri çevirmeyeceğiz.

Verecek hiçbir şeyimiz yoksa gül gibi yüz, bal gibi sözle gönüllerini alarak göndereceğiz.

EL-EVVEL - EL-AHİR

“Başlangıcı olmayan ilk ve nihayeti olmayan son” anlamlarına gelen bu “el-Evvel” ve “el-Ahir” ismi şerifleri Kur’an-ı Kerim’de birer defa geçmekte. “O ilktir, sondur, apaçıktır, gizlidir. O her şeyi bilendir” (Hadid 3)

Bizim dilimizde ilk ve son kelimeleri zamana ve mekana ve duruma göre anlam kazanır. Allah (c.c.) için zaman ve mekan olmadığından bu “ilk” ve “son” isimleri Onun evvelinin olmadığı, sonunun da olmadığını ifade ettiği gibi esmasının tecellisiyle ilk yaratanın Allah olduğunu en son yaratanın da yine O olacağını, kainatı ilk defa yaratan, kıyamette kainatı yok eden, yaratılışdan kıyamete kadar her şeyi yine yeniden yaratan. O “İlk” ve “son” olan Allah’tır. “Evvel” ve “Ahir”in yarattıklarının bir başı ve bir sonu vardır. Yaşımız kadar yaşıyoruz ve bizi ilk defa getiren, son defa götürüyor. Yani O’ndan geldik O’na dönüyoruz. Öyle ise O’na yaraşır işler yapalım.

İslami hizmetlerde ilk ve öncü olalım. Hayırlı hizmetlerde ilklere imza atalım.

EL-MÜTEAL

"Pek yüce" anlamına gelen "el-Müteali" ismi celili Kur'anı kerimde bir defa geçmekte. "Gizli olanı da açık olanı da bilir. Büyüktür, pek yücedir."(Ra'd 9)
Ana rahmindeki değişimleri bilen, toplumsal gelişmeleri ve değişmeleri bilen ve yönlendiren "el-Müteali" pek yüce olan Rabbimizin bir ismi de "el-Ali" idi ve bu ismin açıklamasında geniş bilgi verildi, oraya bak.
Gizliyi de açığı da bilen ve pek yüce olan Rabbimizden hiçbir şeyin gizlenemeyeceğini bilelim.
Her sahada yücelmek için yüce olan Rabbimizin ilmine, sanatına, kudretine, ikramına sarılıp onun yaptıkları ve yarattıklarına bakarak ilmimizi, ahlakımızı geliştirmeliyiz.
Kimseyi aşağılamadığımız gibi aşağılananları islâmla yüceltmeye çalışmalıyız.

ER-RAUF

“Çok şefkatli” anlamına gelen “er-Rauf” ismi cemili Kur’an’ı Kerim’de on defa tekrarlanmakta


“İman edenlere karşı gönlümüzde bir kin bırakma. Şüphesiz sen çok şefkatlisin, merhametlisin” (Haşr 10)

“Şefkat” deyince akla anneler gelir. “Anne” deyince de akla şefkat gelir. Ama iyi bilinsinki şefkatli anneleri yaratan ve çocuklarını sevimli hale getiren er-Rauf olan Allah (c.c.)’dır.

Peygamber efendimiz bir yolculuk esnasında ekmek yapan bir kadına uğrar. Kadın, peygamber efendimizi görünce “bir anne yavrusunu şu ateşe atamaz, Allah ise kullarından daha merhametli Allah kendi kullarını ateşe nasıl atacak?” dediğinde Efendimizin gözlerinden yaşlar boşalır ve şöyle der.;

“Israrla Allah’a baş kaldırmayan ve La ilahe illallah= Allah’dan başka yaratan, yaşatan, yöneten yoktur diyeni Allah yakmayacaktır” buyurur.

Bu hadisi bazı farklılıklarla Buhari, Edeb bab 18, Hadis 5628, Müslim, Tevbe bab 4, Hadis 2754, ibni Mace Zühd, bab 35, Hadis 4297’de rivayet edilmiştir. Şefkatinden İslam ümmetini vasat yani toplum için bir denge unsuru kılan (Bakara 143) kullarının iyi işlerini cennet karşılığında satın alan (Bakara 207) kendisine karşı gelmekten sakınmamızı isteyen (Ali İmran 30) bizi zorluklardan kurtarmak için bildiğimiz ve bilmediğimiz binekler yaratan (Nahl 7) Allah (c.c.), Rasulünü de Rauf ve Rahim isimleriyle isimlendirmiş.

Er-Rauf’un elçisi olan şefkatli peygamberimiz bir kuş yuvasını bozan sahabeyi azarlamış, susuz bir köpeği sulayan günahkar kadının afvedildiğini haber vermiş. (Müslim, Selam 154)

Bizde çok şefkatli peygamberin ümmeti olarak kafirin küfrünü günahkarın isyanını temizleyerek şefkatimizi gösterceğiz.

EL-ĞANİ - EL-MUĞNİ

“Zengin” ve “zengin yapan” anlamlarına gelen bu iki ismi şerifinden “el –Ganiyy” ismi Kuran-ı Kerim’de 18 defa geçmekte .

“Ey insanlar ,Allah’a muhtaç olanlar sizlersiniz. Allah ise zengindir ,Öğülmeye layıktır.” (Fatır 15)

El-Muğni; zengin eden ismi Kur’an’da bu kalıpda geçmez ama “Zengin eden de memnun eden de O dur” (Necm 48) ayetinde fiil halinde geçmiştir.

Milyarlarca dolara sahip adam demek, birkaç top kerestenin basılı kağıt haline sahip demektir.

Allah zengindir derken yeryüzüne, altınlarına, incilerine, yakutlarına, mercanlarına, gökyüzüne sahipte ondan zengindir demiyoruz.

Bütün bu saydıklarımız Allah’ın katında bir sineğin kanadı kadar değersiz. Onun hiçbir şeye ihtiyacı yok.

Bizim maddi zenginliklerimizi veren O. Mü’mine de, kafire de veren O. Zenginlik saydığımız şeyleri yaratan O.

Biz Rabbimizden helal yollardan zenginlik vermesini isteyeceğiz ve biz de başkalarına yardımla zenginliğimizi göstereceğiz. Başta gönül zenginliği isteyeceğiz.

Hikaye bu ya, denizde bulunan yuvarlak bir şeyi terazinin kefesine koymuşlar, karşısına yüz gram altın koymuşlar, o yuvarlak şey ağır gelmiş. Bir kilo, bir ton koymuşlar yine ağır gelmiş. Ellerine alıyorlar çok hafif geliyor.

Durumu aklı eren birine soruyorlar. O aklı eren: “Bu, gözü doymaz hırslı bir adamın gözünün etrafında ki kemiktir. Dünyayı verseniz gözü doymaz. Terazinin öbür kefesine bir avuç toprak koyun” demiş. Toprağı görünce terazi dengeyi bulmuş.

Bu hikaye ama sevgili Peygamberimiz şöyle buyurur: “Eğer Adem oğlunun bir vadi dolusu altını olsa, bir vadi daha olmasını ister. Onun ağzını ancak toprak doldurur.” (Müslim, Zekat, 117, Hadis 1048)

EN-NUR

“Türkçesinde de “Nur” dediğimiz bu ismi cemil Kur’an-ı Kerim’de “Allah göklerin ve yerin nurudur” (Nur 35) “Yer, Rabbinin nuruyla parladı.” (Zümer 69) ayetlerinde iki defa geçmekte. Kur’an-ı Kerim’de 43 defa geçen bu “Nur” kelimesiyle kastedilen gönüllerin aydınlığını sağlayan Kur’an ve imandır.

Işık bizim görmemizi sağlar. Ak ile karayı, ip ile yılanı, gül ile dikeni, dost ile düşmanı biz aydınlıkta anlarız. Onun için Rabbimiz gündüzlerimiz için güneş ışığını, gecelerimiz için ayın nurunu yaratmış.

Birde iyiyle kötüyü, hayırla şerri, suçla cezayı, iyilikle mükafatı belirlemek için “Nur” diye isimlendirdiği kitaplarını indirmiş.

Allah, gökyüzündeki güneşini karartıverse onun ışığının yerini tutacak bir ışığı ve ısıyı insanlık yapamaz. Dünyanın tamamını güneşin içine yakıt olarak atsak, sobaya atılan bir kağıt parçası gibi yok olur gider.

İşte Allah’ın kitabı da öyle. İnsanlığın hayatından bir çekiliverse güneşin yerini tutsun diye takılan ampuller gibi her an patlamaya hazır insani ışıklarla altı milyar insanın içini ve dışını aydınlatmak mümkün değildir.

Bir güzele, bir çiçeğe, bir denize, bir manzaraya bakınca heyecana kapıldığımızda hemen görüleni ve gören gözü yaratanı düşünüp ona hamd edelim.

Pervane, kelebekler gibi O Nur’un etrafında Onun gösterdiği yönde dönelim. Mü’minde, kafirde dönüyor ama kafir ters yönde döndüğü için yolun sonu Cehenneme çıkıyor. Cehennemin narını Nur gibi görüyor.

Gönlümüze ve gözümüze nur veren, çocuklarımızı gözümüzün nuru kılan Nur’a iman eden bizler hep aydınlık tarafta olacağız, aydınlatacağız.