Eski Hamam (Tarsus)


Mersin Tarsus ilçesi Kızılmurat Mahallesi’nde, Yeni Vakıf İşhanı yanında yer alan Eski Hamam, Roma hamamının temelleri üzerinde Ramazanoğulları tarafından yaptırılmıştır. Kitabesi bulunmadığından kesin yapım tarihi bilinmemektedir. XV-XVI. yüzyılına tarihlenen hamam 1873 yılında onarılmıştır. Vakıf kayıtlarında hamamın Mahmut Paşa vakıfları arasında ismi geçmektedir.

Halk arasındaki söylentiye göre Şahmeran burada öldürülmüş ve kanı hamamın duvarlarına sıçramıştır. Bu yüzden da “Şahmeran Hamamı” ismi ile de anılmaktadır.

Hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Hamam moloz taştan yapılmış, dikdörtgen planlıdır. Osmanlı hamam mimarisinde dört eyvanlı hamam mimarisi tipindedir. Soyunmalık bölümü kubbe ile örtülü olup, zamanla orijinalliğinden uzaklaşmıştır. Üzeri kubbeli ılıklıktan geçilen sıcaklık dört eyvanlı, kubbeli olup çevresine 10 ahşap loca yerleştirilmiştir. Hamam günümüzde halen kullanılmaktadır.


Yeni Hamam (Tarsus)

Mersin Tarsus ilçesinde, Ulu Cami’nin yanında bulunan hamamın giriş kapısı üzerindeki kitabeden 1785 yılında yapıldığı öğrenilmiştir. Bu kitabe sonraki dönemde yapılan bir onarımdan sonra buraya yerleştirilmiştir.

Klasik Osmanlı hamam mimarisine göre soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Ayrıca arkasına da külhan kısmı eklenmiştir. Moloz taştan yapılan hamam dikdörtgen planlıdır. Soyunmalık bölümü beşik tonozla, diğerleri kubbe ile örtülüdür. Sıcaklık diğerlerinden farklı olarak sekizgen planlıdır. Sıcaklığın kenarlarına dört eyvan yerleştirilmiştir. Eyvanların arasına da halvet hücreleri bulunmaktadır.

Yeni Hamamın duvarında bulunan, heykel kaidesine ait 1.45x0.52 m. ölçüsündeki kitabe MS. 222-235 yıllarında Severius Alexander’in Roma İmparatorluk dönemine aittir. Bu kitabe yerinden kaldırılarak Kleopatra Kapısının kuzeyine yerleştirilmiştir.

“Bu heykel imparatorluk tapınağının koruyuculuğunu iki kez yapmak, gerek kent, gerekse Kilikya eyalet yönetiminde bazı sivil ve resmi işlerde özel sorumluluk ve yetkilere sahip olmak ve bağımsız eyalet meclisi kurmak gibi pek çok ve seçkin ayrıcalıklarla onurlandırılmış bulunan Kilikya, İsaura ve Lycaonia eyaletlerine başkanlık eden, en büyük, en güzel ve en önde gelen başkent olan Severus Alexander'in Septimus Severus'un Caracalla'nın ve Handrianus'un kenti Tarsus tarafından dindar ve talihli efendimiz imparator Marcus Aurelius Severus Alexander'in esenliği için dikilmiştir.”

Roma Hamamı (Altından Geçme) (Tarsus)


Mersin Tarsus ilçesinde bulunan Roma Hamamı, Eski Cami’nin yanı başındadır. Hamam MS.II.-III.yüzyıllarda yapılmış olup, Tarsus’un en görkemli yapılarından bir örnektir.

Hamam moloz taş ve tuğladan yapılmış, horasan harçla birbirlerine bağlanmıştır. Duvarlar oldukça kalın olup, içlerinde baca ve havalandırma künkleri bulunmaktadır. Hamamın doğusundaki duvarlar günümüze iyi bir durumda gelmiştir. Buradaki kubbe ayaklarından anlaşıldığına göre, üzeri kubbe ile örtülmüştür.

Yapının kuzey ve batı bölümleri tamamen yıkılmış, güney duvarında da 3,50 m. genişliğinde, 4.00 m. yüksekliğinde bir delik açılarak yol geçirilmiştir. Bu yüzden de halk tarafından Altından Geçme olarak isimlendirilmiştir.