Dinimizin bizden uyulmasını istediği hususlardan biri de adabdır Adab, edebin cem’idir ki, islam dininin biz insanlara tavsiye ettiği terbiye sistemi ve insani davranış usulleri demektir. Diğer bir ifade ile edep, elde, dilde ve ruhta yerleşen ve hareketlerimizi kontrol altına alan bir melekedir.
Cemiyet halinde yaşayan insanların birbirlerinin hukukuna riayet etmeleri diye hulasa edebileceğimiz âdâb-ı muaşeret talebe için daha da lüzumludur. Ve şöylece ifade edilmiştir.
Talebe hocasına saygı ve hürmet gösterip huzuruna selamla çıkmalıdır. Derste yüzü daima hocasına dönük olduğu halde oturmalı zaruret yoksa saygıdan dolayı çok yakın oturmamalıdır. Hocasının huzurunda iken sağa sola bakmamalı, sakin ve edepli durmalı, eli veya gözü ile olsa bile asla lüzumsuz bir hareket ve işarette bulunmamalıdır. Hocanın yanında ve derste elbisesi veya başka bir şey ile oynamamalı, önünden yürümemeli, saygı gereği bir adım kadar arkasından yürümelidir. Ve onun makamına “Masa, kürsü, rahle, vs.”ne oturmamalı, hocasının yanında ancak izin alarak konuşmalı, mümkün olduğu kadar az konuşup sözü fazla uzatmamalıdır.
Ayrıca talebe hocası ile aynı mecliste otururken başkasına bir şey sormamalı, hocaya olan hürmetini çoğaltmalı, hocası hakkındaki dedikoduyu reddedip mani olmaya çalışmalı, aksi halde meclisi terk etmelidir. Talebe, hocasına karşı gelmek, inat ve iddiaya bürünmek, gurur ve kibir gibi hislere kapılmak suretiyle hocasına karşı ukalalık etmemelidir.
Talebe hocasına güçlük çıkarmayıp bilakis ona teşekkür etmelidir. Nitekim Rasülüllah (s.a.v) Efendimiz şöyle buyurur:
“Öğreniniz fakat güçlük çıkarmayınız”
Hatta gördüğü bir kusurdan dolayı hoca azarlasa bile talebe yine teşekkür etmelidir. Çünkü hocasının gayesi onu irşad ve islah etmektir.
Talebe hocasının eksik taraflarını ve hatasını araştırmayıp bilakis gördüğü veya duyduğu bir hatası varsa onu iyiye haml etmeli, hocayı hataya nisbet etmekten sakınmalıdır.
Umumi meclisler dışında kalan yerlerde hocasının yanına mutlaka izin alarak girmeli izin verilmezse geri dönmeli, ve tekrar tekrar izin istememelidir. İzin istediği hususta hocanın bildiğinden şüphe ederse ancak üç defa izin ister. Yani kapıya üç defa vurur, kapıya vurmak hafif edepli ve parmak ucu ile olmalıdır.
Ders sonunda hoca gitmek üzere ayağa kalktığında talebe de ayağa kalkmalı hoca ayakta iken oturmamalıdır.