Eminimçoğunuz Cem Yılmaz’ın zekasına ve hazırcevaplık‘ına hayransınızdır. Siz de onun gibi bir cevap verme kabiliyetine sahip olmak istemez misiniz?
Hazırcevaplık Nedir?
Hazırcevaplıkher anda her ortamda sorulan her soruya
anında cevap üretebilme yeteneğidir.
Kimimizani bir durum karşısında ne söyeleyeceğimizi bilmeyiz
bir şeyler geveleyip durumu kurtaramayız ve kendimizden nefret ederiz. Kimimiz ise hazırcevaplık’ıyla haksızsa bile su yüzüne çıkmayı başarır.
İştebunun temelinde çok kelime bilmek yatar.
Bir yazarımızla yapılan röportajdakendisinin hazırcevaplılık’ı üzerine sorulan soruya şöyle cevap vermiştir:
”Hergün düzenli olarak sözlük okuyorum. Hatta sözlükle geçirdiğim vakitkitap okuma seanslarımdan daha da uzundur.”
Galileo’nun hazırcevaplılık’ı:
Kulaklarının büyüklüğü ile ünlü Galileo’ye hasımlarından biri:
- “Efendim”demiş. “Kulaklarınız
bir insan için biraz büyük değil mi?”
Galileo:
- “Doğru”demiş. “Benim kulaklarım bir insan için biraz büyük ama
seninkiler bir eşek için fazla küçük sayılmaz mı?”
Nasıl Hazırcevap Olunur?
Aslında bu iş çok da zor değildir. Yapmanız gereken kelime bilginizi hergün olmasadasık sık sözlük karıştırarak arttırmak ve aşağıda önerilen alıştırmaları yapmak:
*Bir kelimenin son hecesiyle başlayan başka bir kelime bulma oyununu sık sık oynayın(Örneğin: masasalata
taş
aşı
şımarık vs. gibi)
*Herhangi bir kavramıçeşitli kelimelerle açıklamaya çalışın(Tabu oyununa benzer). Örneğin
çopap kelimesi için ‘Kalın
sıcak
ayakkabı
yünlü’ gibi.
*Bir önceki maddede önerdiğim çalışmayı şimdi cümleler kurarak yapmaya çalışın.
*Bunları yaparken aynanın karşısına geçip 1-2 dakika yapmanız size çok şey katacaktır bu yolda.
*Bir arkadaşınızla çağrışım oyunu oynayın. Arkadaşınız bir kelime söylesin. Sizde o kelimenin size çağrıştırdığı bir diğer kelimeyi söyleyin.
*Aynı harfle başlayan kelimelerin oluşturduğu birkaç cümle kurun. Bu size fazla sayıda kelime düşündürtecektir. Örneğin: ”Kitapçı kitabı kapatacakken kitaptkia kısa kısa kesikleri keşfetti.”
*Arkadaşınızla oynayabileceğiniz bir diğer sizi çok geliştirecek oyunumuz ise birbiriyle alakasız kelimelerden metin oluşturma. Arkadaşınız size birkaç birbiriyle alakası olmayan kelime söyleyeceksiz de o kelimeleri kullanarak bir metin yazacaksınız. Daha sonrada bu oyunu sözlü şekilde deneyin. Bu alıştırma dediğim gibi size çok şey katacak.
*Şimdi bir gazeteyi veya dergiyi açın ve röportaj arayın. Kendinize uygun soruları bulun ve sanki sizle röportaj yapılıyormuşçasına sorulara uzun uzun cevaplar vermeye çalışın. Hatta ilk önce bunları yazarak yapındaha sonra aynanın karşısına geçerek sözlü olarak yapın.
*Hazırcevaplığın bir diğer olmazsa olmazı bol bol deyim ve atasözü bilmektir. Yani sadece kelime öğrenerek bu iş olmaz. Elinize deyim ve atasözleri kılavuzunuzu alın ve hergün birkaç tane bilmediğiniz deyim ve atasözünü öğrenmeye çalışın. Günlük
hayatınızda ve alıştırmalarınızdada bu kelimedeyim ve atasözlerini kullanın ki lazım olduğunda aklınıza gelip
işe yarasın.
* İşin özetiokuyun
öğrenin ve öğrendiğiniz şeyleri sürekli günlük yaşamınızda kullanın.
Yazımızı Neyzen Tevfik’in hazırcevaplılık’ını gösteren bir kısa hikayemizle bitirlerim
Tanıdıklarından biriyazdığı romanın müsveddelerini Neyzen Tevfik’ e göstererek fikrini sorar.Neyzen beğenmediğini ifade edince
adam:
” İyi ama” der..”Siz hiç roman yazmadınız ki!”
Neyzen Tevfik şu cevabı verir:
” Ben yumurtanın tazesini bayatını iyi anlarım; ama bu güne kadar hiç yumurtlamadım.”