Göklerin Secde Etmesi
Böyle tabirler Arapçada da, Türkçede de vardırMesela, Kur’an-ı kerimde, (Köylülere sor) yerine (Köye sor) buyuruluyor
(Yusuf 82)
Türkçede, (Soba yanıyor) denince, sobanın kendisinin değil, içindeki odun, kömür, gaz gibi şeylerin yandığı anlaşılır
Selefiyiz diyen sapıklar, Kur’an-ı kerimdeki deyimleri, aynen kabul ettikleri için küfre giriyorlarMesela Allah’ın eli var diyerek insanlara benzetiyorlar
Hâlbuki Allahü teâlânın hiç bir şeye benzemediği yine âyet-i kerimeyle bildirilmektedir
İmam-ı Gazali hazretleri bunu açıklarken buyuruyor ki:
Filan belde, filan valinin elindedir denilince hiç kimse, o beldenin valinin iki elinin içinde olduğunu anlamazÇünkü bir belde, elin içine alınmaz
O halde burada, istiare vardır
Valinin eli kesik bile olsa, yine aynı ifade kullanılır
(İlcam-ül avam an ilm-il kelam s
4)
İstiare, bir kelimenin m******* başka manada kullanmaktırBazen de herhangi bir varlığa veya mefhuma asıl adını değil de, benzediği başka bir varlığın adını verme sanatıdır
Birkaç örnek verelim:
1- Cesur ve kuvvetli bir insana aslan demek, ona hayvan demek değildir, onu takdir etmektirYiğitlerim geliyor yerine (aslanlarım geliyor) denir
Buradaki aslan kelimesinin aslanla hiç ilgisi yoktur
Koçum, tosunum demek de böyledir
2- Kurnaz bir kimseye tilki denmekle, o kimse övülmüş veya yerilmiş olur(O ne tilkinin biri) denince, hayvandan değil, insandan bahsedildiği anlaşılır
3- Namusunu kıskanmayan, kötü bir kimseye, (Domuzun teki) denirBuradaki domuzun hayvan olan domuzla ilgisi yoktur
Bunun gibi, o akraba değil akreptir, o öküzün biridir gibi ifadelere istiare denir
Bu beyitte geçen, göklerden kasıt da, göktekiler yani meleklerdirSecdeden de kasıt, imrenmek demektir
Secde Allah’a yapılır
Oradaki secde, sonsuz hürmet, sonsuz sevgi demektir
Demek ki, birkaç Müslümanın Allah için bir araya gelip, dinden, imandan bahsetmesine melekler imrenmektedir
Karanlık gecede yıldızlar görüldüğü gibi, karanlık dünyada imanlılar da, yıldızlar gibi parlarBu yıldızlar nasıl gökyüzüne dağılmış vaziyetteyse, imanlı insanlar da yeryüzünde bu şekilde görünürler
Birkaç Müslüman bir araya gelirse, orada birkaç tane yıldız parlıyor demektir
Bizim yıldızları seyrettiğimiz gibi, melekler de dünyayı seyrederler
O birkaç Müslümana, (Ne bahtiyar bu kimseler, bir araya gelmişler, Allah’tan, Peygamberden bahsediyorlar) diye gıpta ederler
![]()
Bir hadis-i şerif meali de şöyledir:
(İnsanların yaptıklarını yazan meleklerden başka melekler de vardırYollarda, dolaşırlar
Allahü teâlâyı ananları ararlar, bulunca da, birbirlerine seslenirler
Kanatlarıyla onları, sevgiyle sararlar
Allahü teâlâ bu meleklere, “Şahit olun, bu kullarımı affettim” buyurur
Melekler, “İçlerinde başka bir iş için gelen günahkâr kötü biri var
Onu da mı affettin yâ Rabbi?” derler
Allahü teâlâ, “Evet, onu da affettim
İyilerle beraber olan kötü olmaz” buyurur
) [Buhari, Müslim]
alıntıdır