Konu: Nasihatleri.

Her Şeyi Takdir Eden de Yol Gösteren de O'dur

„Cenâb-ı Mevlâ'yı zü'l-Celâl ve'l-Kemâl Hazretleri, Kur'ân-ı Kerîm'de, bizlere zâtını anlatırken, «O, takdir eden ve yol gösterendir.» (Sûre-i A'lâ, 1-3) buyuruyor.“
„Abdülvehhâb-i Şa'rânî hazretleri, Nil kenarında bu ayet-i celilenin tefsirini yazmak için düşünürken bakmış ki, bir zehirli böcek sür'atle Nil'e doğru gidiyor. Arkasını tâkip etmiş. Böcek, su üzerindeki kaplumbağanın sırtına binip karşı tarafa geçmiş. Sonra öteden koşup gelen bir yılanın boynuna atlayıp onu sokmuş. Yılan çaresiz çabalanırken oradaki ağacın altında yatmakta olan adam uyanmış. O sırada yılan da ölmüş. Dehşet ve hayret içinde kalan o adam, Şa'rânî Hazretleri hâdiseyi nakledince, Mevla'ya karşı vazifesinde kusurlu olduğunu itiraf etmiş. Şa'rânî Hazretleri de Allâhü zû'l-Celâl ve'l-Kemâl Hazretleri'nin nasıl takdir edip de hidâyet ettiğini gördükten sonra tekrar düşünüp, "Vallâhi ente kadderte ve hedeyte" (Vallâhi, sen takdir ettin ve sen yol gösterdin) deyip tefsirini yazmaya başlamış.“
Bu âyet-i kerîmenin tefsirinde, Fahreddîn-i Râzî hazretleri şu açıklamada bulunuyor:
„Âyetteki "kaddera" kelimesi, hem zâtları hem de sıfatları açısından bütün mahlûkâtı içine alıp her birinin kendilerine göre olduklarını ifâde eder. Dolayısıyla Cenâb-ı Hakk, gökleri, yıldızları, dört ana unsuru, madenleri, bitkileri, hayvanları ve insanları, belli bir yapıda, kütlede, cüssede ve büyüklükte takdir etmiştir. Yine her birisi için, bilinen bir müddet bekâ tayin etmiş; çeşitli sıfatlar, renkler, tadlar, kokular, yükseklikler, alçaklıklar, güzellikler, çirkinlikler, saâdetler, şakâvetler, hidâyetler ve dalâletler gibi şeyler takdir etmiştir. Nitekim bir başka âyet-i celîlede, «Her şeyin bizim nezdimizde hazîneleri vardır ve biz her şeyi, belli bir ölçü (miktar) ile indiririz.» (Sûre-i Hicr, 21) buyurmuştur."

İbrahim Aleyhisselâmın Ezeldeki Nezri

„İbrahim aleyhisselâm, oğlu Hz. İsmâil'i kurban etmek gibi büyük bir imtihana tâbi tutulmuştur. Muhyiddîn-i Arabî hazretleri Fütûhât'ında ve daha birçok ekâbir küşûfât-ı sahîhalarında, bu imtihanı şöyle îzah etmişlerdir:
İbrahim aleyhisselâm, tâ âlem-i ezelde, kendisine bir evlat verildiği takdirde, onu rızâ-yı İlâhî için kurban edeceğini nezr etmiş. Bu nezrini âlem-i dünyada tekrarladıktan sonra aradan geçen zaman içinde unutmuş. Hazret-i Mevlâ da kendisini rüyâ vâsıtasıyla îkaz buyurunca, oğlu İsmâil'e hitâben;
«- Ey yavrum! dedi. Ben rüyâmda görüyorum ki, seni kesiyorum. Bak artık, sen ne dersin?
Oğlu İsmâil de;
- Ey babacığım, ne emrolundunsa yap. İnşâallah beni sabredenlerden bulacaksın, dedi.» (Sûre-i Sâffât, 102)
«Muhakkak ki bu, açık bir belâ ve parlak bir imtihandır.» (Sûre-i Sâffât, 106)
Ey 20. asrın insanları!
Vahşet devri diye vasıflandırılan o asırlarda, bakınız itâat-ı İlâhîde olan mü'minler ne kadar medenî imişler. Şimdi böyle bir baba ve böyle bir oğulu nerede bulabilirsiniz?"

İhlâs Sûresini Çok Okumak

„Her gün hakk-ı Kur'ân (Kur'ân-ı Kerim'in günlük hakkı) 200 âyettir; elli İhlâs-ı Şerif okunursa, Kur'ân-ı Kerim'in hakkı ödenmiş olur. Buna riâyet eden, bu vesîle ile dünyada hiç bir sıkıntı görmez, rızkı da geniş olur."

İlim ve İbadet

„Oğlum, ilimsiz ibâdetin tadı olmaz. Tek kanatlı kuş uçmaz. İnsanların dünyaya dalıp, istikbâl sevdasına düştükleri şu günde, Mevlâ'nın ilmini okuyacağız. O, insana iki cihanda izzet ve şeref veren âlî bir iştir. İhlâs ve samimiyetle Allah ve Rasûlune yönelen kimse, gölge gibi dönen dünyayı ve her hayrı kendine tabi kılar. Âhirete çalışan, dünyayı elde eder. Dünyaya çalışan ise âhireti kazanamaz. Zira âhiret hakikat, dünya haleftir. Ağacı kökünden götürürsen, gölge de beraber gider. Âhirette ne varsa, dünyada onun misâli vardır. Eğer olmasa âhiret yalan olur. Dünyada ne varsa, âhirette onun misâli vardır. Eğer olmasa dünya yalan olur. Teyemmüm abdestin halefidir, dünya da ahiretin."

İmamlık

„Fâsık ve fâcirin fıskı, itikadda değil de amelde ise, imâmeti câizdir, zira mihrabın kerâmetiyle, günahları üzerinden alınır. Tekrar günah işlemedikçe iâde edilmez. Eğer tekrar işlerse, merkebin semeri gibi diğer günahları ile birlikte bindirilir.
Fıskı, itikadda ise imâmeti câiz olmaz. Bozuk makineden düzgün kumaş çıkmaz."

İman Bahtiyarlığı ve Emanetler

„Yemin ederim, çocuklar, bu dünyanın en bahtiyar insanlarısınız. Daha size bazı şeyleri vermeyecektim. Amma benimle kara topraklara gitmesinler diye veriyorum. Bu civardan geçen bütün aktâb-ı kirâm, üzerlerindeki emânetleri, bugünün merkezine bırakmadan geçmediler. Çünkü geleceği biliyorlardı."

İnsana Verilen Yedi Anahtar

„İbn-i Mes'ûd (radıy'allâhu anh)'tan rivâyet edilen bir hadîs-i şerifte beyan olunur ki:
"Kur'ân-ı Kerim 7 kapıdan nâzil olmuştur."
İnsanlara da 7 anahtar verilmiştir.
• Birinci anahtar, kalb.
Kalbi nûr ile dolan kimseye bir kapı açılır. Kur'ân'ın bir türlü mânâsını vermeğe vâkıf olur.
• İkinci anahtar ruh.
Rûhu nurlanan kimseye, diğer bir kapı açılır ve başka bir mânâ vermeğe muktedir olur.
• Diğer anahtarlar da; sır, hafî, ahfâ, nefs-i nâtıka, nefs-i küllî'dir.
İşte bu latâif-i seb'anın (yedi latîfenin) hepsini nûr ile dolduran kimseye 7 kapı açılmış olur ki, her biriyle bir başka esrâra vâkıf olur.

İnsanın Letaifi

„İnsan on latifeden mürekkeptir. Bu letaifin beşi âlem-i emirden, beşi âlem-i halkdandır. Âlem-i emirden olan beş latife; Kalp, ruh, sır, hafi, ahfadır. Bunların usûlu (asılları) arş-ı mecidin fevkîndedir (üstündedir). Cevahir-i mücerrede olan işbu usûlün (asılların) Kudret-i ilahiye ile âlem-i imkânda cesed-i insanın (insan cesedinin) mevazi-i müteaddidesine taallukları vardır ki, o mevazi-i latifenin (latifelerin yerleri) ehline malum olan mahalleridir.
• Latife-i Kalp: İnsanın sol memesinin iki parmak altında et parçası olan kalbin civarındadır. Ezeli kudret eseri olarak üzerine lafza-i celâl (Allah ismi celâli) nakşolunmuştur. Bu latifenin aslı, âlem-i emirde ve nûru kırmızı akîk rengindedir. Ef'al-i ilahî'nin tecelliyatına bağlıdir. Latife-i kalp; Âdem (a.s.)'ın kademidir. Kurb vilâyeti de (yakınlık ve velilik) Âdem (a.s.)'in kurb ve velâyetine münasebet tutar.
• Latife-i Ruh: İnsanın sağ memesinin iki parmak altında olup latife-i kalbin tam hizasındadır. Latife-i kalp gibi bunun da üzerine lafza-i celâl nakşolunmuştur. Bu latifenin rengi sarı olup Sıfat-ı ilâhî'nin tecelliyatına bağlıdır. İbrahim (a.s.)'ın kademidir.
• Latife-i Sır: Sol memenin iki parmak üzerinde olup rengi beyazdır. Diğerleri gibi bunun da üzerinde lafza-i celâl nakşolunmuştur. Zât-ı ilâhî'nin tecelliyatına bağlıdır. Musa (a.s.)'ın kademidir.
• Latife-i Hafi: İnsanın sağ memesinin iki parmak üzerinde olup üzerine lafza-i celâl nakşedilmiştir. Rengi yeşil olup Ubud-i ilahî'nin tecelliyatına bağlıdır. (Ubudiyet Nûru) Hz. İsa (a.s.)'ın kademidir.
• Latife-i Ahfa: Rengi beyaz olup etrafı kahverengi ile çevrilidir. Uhud-i ilahî'nin tecelliyatına bağlıdır. Resulullah Efendimizin Kademidir. Ezelde alınan ahd nümunesi sırr-ı muhammedi, burada mevcuttur. Ervah-ı ezelde ruhların Cenab-ı Hakk'a verdikleri ahdin üç nüshadan birisinin bulunduğu mahaldir. Bu ahdin diğer bir nüshası "Levh-i Mahfuz"da, üçüncü nüshası da "Hacerü'l- Es'ad/Esved"e nakşolunmuştur.
Yukarıda bahsedilen letaifden sadece latife-i kalbin üzerindeki lafza-i celâl yazılarını sâlik, rabıta esnasında görebilir. Diğer letaifteki lafza-i celâl yazılarını, bu letaifin envarı, latife-i kalbe nisbetle daha keşif olduğundan sâlik göremez.
İnsan vücudunda herbirinin ayrı bir mahalli bulunan bu latifeler, zikir haline yükselip tevhid durumuna gelince, ruh yaratılışı gereği olan marifete ererek (seyr-i sülûkunu tamamlayarak) Hakka'l-Yakîn mertebesine yükselir."

İrâde-i Cüz'iyye

„Ezelde Ahmed Cennetlik, Mehmed Cehennemlik diye zât ve şahıs üzerine bir hüküm yoktur. Ancak elbiseler biçilmiş; (iman elbisesi, itâat elbisesi, nur elbisesi) şu elbiseleri giyenler Cennetlik denilmiş; ayrıca küfür, isyan, zulmet elbiseleri biçilmiş, bunları giyenler de Cehennemliktir denilmiştir. Kul, irâde-i cüz'iyyesiyle bu elbiseleri seçmekte tamâmen serbest bırakılmıştır. Binâenaleyh, insan irâde-i cüz'iyyesiyle bunlardan hangisini seçer ve giyerse oraya gider."

İstanbul Efendisi

„Benim evlatlarım, çarıklarını sürüye sürüye gelirler, birer İstanbul efendisi olarak dönerler.“
„Şimdiye kadar müslümanları hakir görmüşler; üstü başı pejmürde, kirli, paslı insanlar olarak millete tanıtmaya çalışmışlardır. Benim evladlarım tertemiz giyinip gezecekler, yolda, sokakta yürürken gayet vakûr bir şekilde ilerleyecekler. Müslümanlığın şahsiyetini, bu millete tanıtacaklar, onu hakkı ile temsil edeceklerdir."