Ilk olarak büyük mimari yapilarda, daha sonralari da bir çok evde karsimiza çikan vitray sanati ile tanistiniz mi? Cam süsleme (Vitray) sanatinin gelisimi
Cam süsleme sanati, çok eski zamanlardan beri bilinmektedir. Cam süsleme sanati aslen Dogu Akdeniz'den gelmektedir. O zamanlarda da cam üretimi yapiliyordu. Kalin ve küçük boyuttaki camlar, mermerler, bronzlar ve küçük cam parçalari ile birlikte bu sanat ortaya çikti. En eski boyali vitray örnekleri 9. ve 10.yy'da bulunmustur. Daha sonra vitray gotik mimarliginin yayilmasina kosut bir gelisme göstermistir.

1260 yillarinda yeni bir dönem basladi. Bu tarihte vitray çok canli ancak isigi daha az geçiren renklerden yapiliyordu. Osmanli Devleti de yapilarinda Cam süsleme sanatini kullanmistir. Cami, konak, saray ve türbelerde vitraylara rastlamak mümkündür. Özellikle bu yapilarin tepelerinde görülen camlarda birlestirici madde olarak alçi kullanilmistir. Topkapi Sarayi, Sehzade Türbesi, Süleymaniye Camii, Yeni Cami bunlara örnek olarak gösterilebilir.

Günümüzde vitray giderek önem kazanmis, özellikle iç mimarlikta daha çok kullanilmaya baslanmistir.

Cam süsleme(Vitray) teknikleri
Cam süsleme sanatinda uygulanan 5 teknik var:

Mozaik vitray: Mozaik vitrayin yapimi için gerekli olan malzemeler; beyaz cam materyalleri, transparan cam vitray boyasi, siyah cam vitray boyasi, firça, siyah kontur, 40x30 mat cam.





1 . 40x30 ebatlarinda olan camin mat tarafina siyah konturla eskiz çizilir, çizilen eskizin içi firça yardimi ile transparan cam vitray boyasi ile boyanir.
2. Boyanan bölgelere camlar serpistirilir ve kurumaya birakilir.
3. Kuruduktan sonra eskiz siyah cam vitray boyasiyla boyanir.
4. Bir süre daha kuruduktan sonra çerçeve yapilir.

Macunlu vitray: Macunlu vitrayin yapimi için gerekli olan malzemeler; yapilacak yerin ebadi kadar cam, selülozik vernik, selülozik tiner, renkli camlar, elmas, macun, ispirtolu kalem, pense ve silikon.

1. Öncelikle eskiz çizilir ve renklendirilir.
2. Eskiz camin altina yerlestirilir.
3. Rengine göre cam alinir, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardimi ile cam çizilen yerden kesilir.
4. Fazla parçalar pense ile alinir ve kesilen cam yerine koyulur.
5. Bütün parçalar bu sekilde kesildikten sonra renkli camlar selülozik vernikle camdaki yerlerine yapistirilir.
6. Bu islem de bittikten sonra camlarin aralari macun ile doldurulur.
7. Macun kuruduktan sonra selülozik tinerle silinir.
8. Biten cam yapilan yere silikonla yapistirilir.
9. Renkli camlar bu iki camin arasinda kalir.

Kursunlu vitray: Kursunlu vitrayin yapimi için gerekli olan malzemeler; renkli camlar, elmas, ispirtolu kalem, pense, havya, kursun, pamuk, lehim, selülozik tiner.

1. Öncelikle eskiz çizilir ve renklendirilir.
2. Çizilen eskiz masa üstünde sabitlestirilir, bir kösesi iki kursunla havya yardimi ile lehim yapilir.
3. Rengine göre camlar alinir, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardimi ile cam çizilen yerden 1,5 mm distan kesilir.
4. Fazla parçalar pense ile alinir ve cam kursuna yerlestirilir.
5. Açikta kalan kismi da kursunla birlestirilip lehim yapilir.
6. Lehim yapilan yer pamuk yardimiyla silinir.
7. Islem bu sekilde devam eder.
8. Biten cam selülozik tinerle silinir ve yapilan yere yapistirilir.

Boyali vitray: Boyali vitray için gerekli olan malzemeler; cam vitray boyalari, firça, kontür.




1. Eskiz çizilir ve renklendirilir.
2. Eskiz camin altina yerlestirilir ve kontür ile çizilir.
3. Daha sonra olusturulan renkler boyanir ve islem biter.

Boyali vitrayin baska bir teknigi de var. Bu teknikte yukaridaki malzemeler aynen kullaniliyor. Ancak cam vitray boyasi yerine fuxy cam vitray boyasi ve leitz (seffaf dosya) kullaniliyor...

1. Eskiz çizilir ve renklendirilir.
2. Çizilen eskizin üzerine leitz yerlestirilir.
3. Kontürle eskiz üzerinden geçilir.
4. Kuruduktan sonra fuxy boya ile renklendirilir.
5. 4-5 saat kuruduktan sonra eskiz leitz üzerinden çikartilir. Istenilen yere yapistirilir.

Tifani: Tifani'nin yapimi için gerekli olan malzemeler; renkli camlar, elmas, ispirtolu kalem, pense, havya,bakir folyo ,lehim




1. Eskiz çizilir ve renklendirilir.
2. Çizilen eskiz sabitlestirilir.
3. Rengine göre camlar alinir, eskizin üzerinde çizilir, sonra elmas yardimiyla cam çizilen yerden kesilir.
4. Fazla parçalar pense ile alinir.
5. Camin kenarlari bakir folyo ile kaplanir.
6. Bütün parçalar bittikten sonra camlar birbirine havya yardimiyla lehimlenir.
7. Biten cam papilan yere yapistirilir.