• İnanç sahasındaki fırkalar kaç kısımdır?

İnanç sahasındaki fırkalar; Ehl-i Sünnet, Mu'tezile, Şia, Hariciye, Neccariye, Müşebbihe, Mercie ve Cebriye olmak üzere sekiz sınıfa ayrılmışlardır.

I-) Ehl-i Sünnet: Yukarda da beyan ettiğimiz gibi, Ehl-i Sünnet, Kur'an-ı Kerim ile Hz. Peygamber (a.s.v)'in sünnetine sımsıkı sarılıp, doğru yoldan sapmayan kimselerdir. Bu kimselerin inanç yönünden ne ifradı ne de tefridi vardır.

2-) Mu'tezile: Bu mezhebin mensupları, Allah-u Zülcelal'in kitabını mahluk saymışlardır. Allah-u Zülcelal ne görür ne de görülür, diyerek O'nun Basar sıfatını inkar etmişlerdir. Ayrıca sıratı, mizanı ve evliyanın kerametini inkar ederler. Bunlar kendi aralarında yirmi guruba ayrılmışlardır

3-) Şîa: Bunlarda kendi aralarında 22 fırkaya ayrılmışlardır. Bu mezhebin bazı mensupları, Hz. Ali (r.a)'yi peygamber ve bazıları onu ilah kabul etmişlerdir. Şia'nın bir kısmı Kur'an-ı Kerimin açık hükümlerine ters düştüğü için müslüman sayılmazlar. Bunlar Kur'an-ı Kerimin bir kısmını Hz. Peygamber (a.s.v)'e bir kısmını Hz. Ali (r.a)'ye indiği inancındadırlar. Mesela beş vakit namaz ile Ramazan orucunu inkar eden bir kısım Rafızilerle peygamberliğin Hz. Muhammed (a.s.v)'e değil, Hz. Ali (r.a)'ye geldiğini ve Hz. Aişe (r.a)'nin, Hz. Muhammed (a.s.v)'e ihanet ettiğine inanan, Hindistan da ve Pakistan da bulunan İsmailiye fırkası gibi.
Şia'nın diğer bir kısmı ehl-i bid'at olsalar da müslüman sayılırlar. Mesela yemende bulunan zcydiyyce fırkası Hz. Ali'nin, imamete daha müstahak olduğuna, bununla beraber üst varken astında halife olabileceğine inandıkları için Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer ve Hz. Osman (r.anhum)'in hilafetini reddetmiyorlar. Şiiler arasında ehl-i sünnete en yakın bu fırkadır.

4-) Hariciye: Bu mezhebin mensupları, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Talha, Hz. Aişe (r.a) ve kendileri dışındaki bütün müslümanları tekfir etmişlerdir. Ayrıca bunlar, küçük ve büyük günah işleyenleri de kafir sayarlar. Bunlarda kendi aralarında yirmi guruba ayrılmışlardır.

5-) Neccariye: Bu mezhebin mensupları, Allah-u Zülcelal'in sıfatlarını inkar edip, Kur'an-ı Kerim yazıldığı zaman cisim, okunduğu zamanda a'razdır, derler. Bunlarda kendi aralarında üç guruba ayrılmıştır.

6-) Müşebbihe: Bu mezhebin mensupları, Allah-u Zülcelal'i cisimlikle vasıflandırırlar. Bunlar, Allah-u Zülcelal (haşa) yaratıklara benzer, derler.

7-) Mercie: Bu mezhebin mensupları, Allah-u Zülcelal mü'minlerden her hangi birine ateşle azab etmez, masiyet imanla birlikte zarar vermez, derler. Ayrıca, ameller farz değil fazilettir, yapanlar için iyidir, yapmayanlara bir şey yoktur derler. Bunlarda kendi aralarında beş guruba ayrılmışlardır.

8-) Cebriye: Bu mezhebin mensupları, kulun meydana gelen her hangi bir işte iradesi yoktur, o cansız varlık mesabesindedir, hal böyle olunca, kul emir ve nehy'e muhatap olmaktan da kurtulmuş olur derler.