Sahlep / Çayirotu / Çemçiçegi / Orchis / Tuber salep ) OrchisOphyris
Serapias
Platanthera
Dactylorhiza vs. cinslerine âit türlerin yumrularina verilen ad. Bu bitkilerin toprak altinda iki yumrusu bulunur. Bunlardan biri ana yumrudur ve o senenin gövdesini verir. Digeriyse gençtir (hemsire veya kardes yumru) ve gelecek yilin yumrusunu verir. Salep elde edilen türlerin hepsi yumruludur. Salep daha çok kireçli topraklari sever. Ormanlik bölgelerde yetisen saleplerin yumrusu iri olur. Çayirlarda yetisen saleplerin yumrusu ise daha zayiftir. Anadolu’da salep genellikle Orchis ve Ophyrus türlerinden elde edilir.
Salep eldesi: Bitki çiçekteykentoprak altindaki yumrulari toplanir. Yalniz yan yumru alinir
gövdeyi tasiyan ana yumru genellikle alinmaz. Fakat her ikisi de kulanilabilir. Yumrular kremsi
yumurta seklinde veya çatalsidir. Toplanan yumrular suyla yikanarak temizlenir
ipe dizilir ve su veya sütle kaynatilir
sonra açik havada kurutulur. Kurutulan yumrular dövülerek toz edilir. Elde edilen bu toz kullanilacak hâle gelmis olan salebi verir.
Türkiye’de yetistigi yerler: Çogunlukla BatiGüneybati
Güney ve Kuzey Anadolu olmakla beraber Anadolu’nun birçok yerinde yetisir.
Kullanildigi yerler: Bilesiminde nisastasekerler
musilaj ve azotlu maddeler vardir. Bilhassa çocuklarda ishal kesici
kuvvet verici ve gidâ olarak kullanilir. Barsak nezlesinde soguk alginliklarinda ve öksürüge karsi halk arasinda çok kullanilmaktadir. Afrodizyak (Cinsel gücü artirici) etkisi vardir.