İlmihal. “Zarûrât-ı Dîniyye"

http://www.hattataydinkose.com/tr/wp...le-i-serif.jpg

İnsanlığı ve bütün âlemleri büyük bir hikmet ve gâye ile yaratan Allâhü Teâlâ’ya sonsuz hamd ü senâlar olsun. Kâinâta en büyük rahmet, en büyük şefâatçi ve en büyük peygamber olarak gönderilen Muhammed Mustafâ sallallâhü aleyhi ve selleme, onun âline, ashâbına ve bütün ona tâbi olanlara salât ve selâm olsun.

İlmihal, Müslümanların inanç ve ibadetle ilgili öğrenmeleri icabeden hususları bildiren ilimdir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “İlim öğrenmek her Müslüman erkek ve kadın üzerine farzdır.” buyurmuşlar. Kâinâtın Efendisinin bu mübarek sözleriyle Müslümanlara farz olduğunu açıkladığı ilim, muhakkak ki, onların dünya ve âhiret saadetini kazanmalarına yarayacak olan “İlmihal”dir. İşte bunun içindir ki, her Müslüman erkek ve kadının inanç ve ibadet bakımından kendisine lazım olan meseleleri öğrenmesi farzdır. “Zarûrât-ı Dîniyye” denilen bu mühim mevzuları öğrenip inanmadıkça insan, tam ve kâmil bir Müslüman olamaz. Bir Müslümanın temel meseleleri kolayca belleyip, hatırında tutabilmesine yardımcı olmak gayesiyle Hanefî Mezhebi üzere bu İlmihal hazırlandı. Cenâb-ı Hak rızâsına muvâfık buyursun. Âmin.

fazilettakvimi.com.
(Bu paylaşımın devamı da aynı kaynaktan faydalanılmak suretiyle yayınlanacaktır.)

DİNİMİZ İSLÂM

DİN

Din, akıl sâhiplerini kendi irâde ve istekleriyle dünya ve âhirette saâdet ve selâmete kavuşturan ilâhî kânundur. Allâhü Teâlâ hazretleri, ilk insan ve ilk peygamber Âdem aleyhisselâm’dan itibaren insanlara peygamberleri vasıtası ile dini bildirmiştir. Allâhü Teâlâ dinimizi Peygamberimiz Muhammed Mustafâ (s.a.v.) ile tamamlamıştır. Bu dine İslâm denir. İslâm dinine inanan kimseye müslüman denir. Biz de Elhamdülillah Müslümanız. ŞERÎAT Şerîat, din manasına geldiği gibi dînin, ibadet ve muamelelere ait hükümlerine de şerîat denir. Yani, şerîat dindir, din de şerîatdır.



ÎMÂN Îmân, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) Allâhü Teâlâ tarafından getirip tebliğ buyurduğu; bildirdiği şeylerin tamamını kabul ve kalbi ile tasdik etmektir. Îmân, kalbin bu tasdikinden ibarettir. Fakat kişinin, hayatında ve ölümünde kendisine müslüman muamelesi yapılması için kelime-i şehâdeti1 kalbi ile tasdik edip dili ile söylemesi şarttır. Îmânın şartları altıdır. Bu altı şart, aşağıda Arapça aslı ve tercümesi yazılı Âmentü’de açıklanmıştır.


ِhttp://www.manevihayat.com/forum/att...entu-jpg.1170/
Amentu Duasının türkçe okunuşuAmentü billahi ve melaiketihi ve kütübihi ve rusulihi vel yevmil ahiri ve bil gaderi hayrihi ve şerrihi minallahi teala velbasü ba'del mevti haggun. Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve resûluhû.

Amentu Duasının Meali Allahü Teala'nın varlığına ve birliğine inandım. Allahü Teala'nın meleklerine inandım; Allahü Teala'nın kitaplarına inandım. Allahü Teala'nın gönderdiği Peygamberlerine inandım. ahiret gününe inandım. Kader, hayır, şer her şeyin Allah'ın yaratmasıyla olduğuna inandım. Öldükten sonra tekrar dirilmek haktır. Şehadet ederim ki Allah'tan başka hiç bir ilah yoktur. Ve yine şehadet ederim ki Muhammed (aleyhisselam) Allah'ın kulu ve elçisidir.

ÎMÂNIN ŞARTLARI

1- Allâhü Teâlâ’ya inanmak, 2- Meleklerine inanmak, 3- Kitaplarına inanmak, 4- Peygamberlerine inanmak, 5- Âhiret gününe; öldükten sonra dirilmenin hak olduğuna inanmak, 6- Kadere; hayır ve şerrin Allâh’ın bilip dilemesi ve yaratması ile olduğuna inanmaktır.

Îmânın bu altı şartından birini kabul etmeyen, hepsini inkâr etmiş sayılır. Meselâ, îmânın beş şartını kabul edip, âhirete inanmayan kimse mü’min olamaz.

ALLÂHÜ TEÂLÂ’YA ÎMÂN

Îmânın altı şartından birincisi, Allâhü Teâlâ’ya îmân etmektir. Şöyle ki; Allâhü Teâlâ vardır. Onun zâtı, bütün kemâl sıfatları ile vasıflanmıştır. Bütün noksan sıfatlardan münezzehtir; uzaktır. Allâhü Teâlâ’nın sıfatları, sıfât-ı zâtiyye ve sıfât-ı sübûtiyyeolmak üzere iki kısımdır.

SIFÂT-I ZÂTİYYE

Allâhü Teâlâ’nın Sıfât-ı Zâtiyyesi altıdır: 1- Vücûd: Var olmak. Allâhü Teâlâ vardır. 2- Kıdem: Evveli olmamak; ezelî olmak. Allâhü Teâlâ’nın varlığının evveli yoktur.

3- Bekâ: Sonu olmamak; ebedî olmak. Allâhü Teâlâ’nın varlığının sonu yoktur. 4- Vahdâniyet: Birlik. Allâhü Teâlâ zâtında ve sıfatlarında tek olup, ortağı yoktur 5- Muhâlefetün lilhavâdis: Yaratılanlara hiç benzememek. Allâhü Teâlâ sonradan olan hiç bir şeye benzemez. Akla ne gelirse Allâhü Teâlâ onun gayrıdır. 6- Kıyam binefsihî: Vücudunda gayre muhtaç olmamak. Allâhü Teâlâ varlığında hiç bir şeye muhtaç değildir.


SIFÂT-I SÜBÛTİYYE


Allâhü Teâlâ’nın Sıfât-ı Sübûtiyyesi sekizdir: 1- Hayât: Hayât; Allâhü Teâlâ diridir ve dirilticidir. 2- İlim: Bilgi; Allâhü Teâlâ her şeyi bilir. Allâhü Teâlâ kalblerde gizlenen niyetleri dahi bilir. 3- Semi’: İşitmek; Allâhü Teâlâ her şeyi işitir. 4- Basar: Görmek; Allâhü Teâlâ her şeyi görür. Allâhü Teâlâ karanlık gecede, kara taşın üzerinde, kara karıncanın yürüdüğünü görür ve ayağının sesini işitir. 5- İrâdet: Dilemek. Allâhü Teâlâ ne dilerse onu dilediği gibi işler. 6- Kudret: Gücü yetmek; Allâhü Teâlâ her şeye kâdirdir.

7- Kelâm: Konuşmak; Allâhü Teâlâ’nın harf ve sese muhtaç olmadan konuşması demektir. Kur’ân-ı Kerim, Allâh’ın kelâmıdır.

8- Tekvîn: Yoktan var etmek, meydana getirmek, yaratmak. Allâhü Teâlâ bütün mahlûkların yaratıcısıdır.

MELEKLERE ÎMÂN
Îmânın ikinci şartı meleklere inanmaktır. Melekler nurdan yaratılmış, istedikleri sûret ve şekillere girebilen rûhânî ve latif varlıklardır. Meleklerde erkeklik ve dişilik yoktur. Onlar, emrolundukları şeylerde Allâh’a isyan etmezler. Yorulup usanmazlar. Yemek, içmek gibi ihtiyaçları yoktur. Kimi gökte, kimi yerde, kimisi de Arş’ta vazifelidirler. Sayılarını ancak Allâhü Teâlâ bilir. İçlerinden dört büyük melek, meleklerin peygamberleridir.

DÖRT BÜYÜK MELEK

1- Cebrâîl (a.s.): Cenâb-ı Hakk’ın kitaplarını peygamberlere getirmeye, yani vahye memur, Allâh ile peygamberleri arasında bir vâsıta ve elçidir.
2- Mîkâîl (a.s.): Bir kısım hâdiselerin; meselâ rüzgârların, yağışların ve bitkilerin meydana getirilmesine memurdur. 3- İsrâfîl (a.s.): Sûrun üflenmesi, kıyamet gününün meydana gelmesi, insanların ve cinlerin kıyamette tekrar dirilmeleri hususlarına memurdur.
4- Azrâîl (a.s.): İnsan ve cinlerden eceli gelenlerin ruhlarını almaya memurdur. Yani, Allâhü Teâlâ’nın emriyle onların canlarını alır. Ayrıca her insanda, 384 vazîfeli melek vardır. Bunlardan, Kirâmen Kâtibîn melekleri insan ne yaparsa onu yazmakla vazifelidirler.

Faydalı paylaşımın için teşekkürler Kuzat ,ALLAH C.C Razı olsun...

KİTAPLARA ÎMÂN

Îmânın üçüncü şartı kitaplara inanmaktır. Cenâb-ı Hak, kendi iradelerini, emirlerini, nehiylerini, hikmetlerini kullarına bildirmek için zaman zaman peygamberlerine kitaplar indirmiştir. Cebrâil (a.s.) vasıtası ile peygamberlere vahiy olarak gönderilen kitap ve suhufun (sayfaların) adedi 104’tür. SUHUF (SAYFALAR): 10 Suhuf ÂDEM Aleyhisselâm’a, 50 Suhuf ŞÎT Aleyhisselâm’a, 30 Suhuf İDRÎS Aleyhisselâm’a, 10 Suhuf İBRÂHÎM Aleyhisselâm’a gönderilmiştir ki, tamamı 100 suhufdur.


KİTAPLAR:
1- Tevrat, Mûsâ Aleyhisselâm’a,
2- Zebûr, Dâvûd Aleyhisselâm’a,
3- İncil, Îsâ Aleyhisselâm’a,
4- Kur’ân-ı Kerîm, Peygamberimiz MUHAMMED MUSTAFA’ya (s.a.v.) gelmiştir. Kur’ânın gelmesiyle ilk üçünün hükmü kaldırılmıştır. Kur’ân-ı Kerîm 114 sûre, 6666 âyettir. İki durak arasına bir âyet denir. Kur’ân’ın bir harfi bile değişmemiştir. Dünyadaki bütün Kur’ân’lar aynıdır. Kur’ân-ı Kerim ebediyen Allah’ın himayesinde olup değişmeyecektir.

PEYGAMBERLERE ÎMÂN


Îmânın dördüncü şartı peygamberlere inanmaktır. Peygamberler, Cenâb-ı Hakk’ın, dinini; emirlerini, yasaklarını, haberlerini kullarına bildirmek için gönderdiği seçilmiş zâtlardır. Peygamberler insanları, Allâh’a şirk koşmak ve puta tapmak gibi dalâletlerden kurtarmaya, inananları hem dünyada hem de âhirette saâdete erdirmeye vesiledirler. İnsanların akılları gerçek kurtuluş yolunu bulmakta yetersiz olduğundan Hazreti Allâh, kullarının ebedî saadeti ve doğru yolu bulmaları için rehber olarak peygamberler göndermiştir. Peygamberler, Allâh tarafından mûcizelerle kuvvetlendirilmişler; Allâh’ın izni ile onların elinde birçok hârikulâde şeyler meydana gelmiştir.
İlk insan ve ilk peygamber Âdem aleyhisselâm’dır. Yaratılışı itibariyle üstün bir varlık olan insanın, aslı, bazı kimselerin iddia ettiği gibi maymun değil; yine insandır. Esâsen “İnsanın aslı maymundur” diyenlerin bu bâtıl iddiasını, asrımızın inkişâf eden ilmi ve fenni kökünden çürütmüştür. Hiç şüphesiz bilinmelidir ki, bizim aslımız maymun değil; Cennetten gelme ve tertemiz Hazret-i Âdem ile Hazret-i Havvâ’dır.

PEYGAMBERLERİN SIFATLARI

Peygamberler hakkında bilinmesi vâcip ve zarûrî olan sıfatlar beştir.

1- Sıdk: Peygamberler doğrudurlar. Aslâ yalan söylemezler.
2- Emânet: Emîndirler. Her hususta kendilerine güvenilir.
3- Tebliğ: Allâhü Teâlâ’nın emir ve yasaklarını hiç noksansız ve çekinmeden tebliğ ederler.
4- Fetânet: Son derece akıllı ve zekidirler.
5- Ismet: Masumdurlar; günah işlemekten uzaktırlar.

Peygamberimiz Muhammed Mustafâ’nın (s.a.v.) diğer peygamberlerden ayrı beş vasfı daha vardır:

1- Bütün peygamberlerden efdaldir (üstündür).
2- Bütün insanlara ve cinlere gönderilmiştir.

3- Hâtemü’l-Enbiyâ; peygamberler silsilesinin son halkası, yani son peygamberdir. Ondan sonra peygamber gelmeyecektir.
4- Bütün âlemlere rahmet olarak gönderilmiştir.
5- Şerîatı, kıyâmete kadar devam edecektir. Kur’ân-ı Kerîm’de isimleri geçen peygamberler: Hazret-i Âdem aleyhisselâmdan Peygamber Efendimize (s.a.v.) kadar peygamberler gönderilmiştir. Gönderilen peygamberlerin yalnız 28 tanesinin isimleri Kur’ân-ı Kerîm’de geçmiştir.

Kur’ân-ı Kerim’de adları geçen ve bilinmeleri vâcip olan peygamberlerin mübârek isimleri şunlardır: 1- Âdem 2- İdrîs 3- Nûh 4- Hûd 5- Sâlih 6- İbrâhîm 7- Lût 8- İsmâîl 9- İshâk 10- Yâkûb 11- Yûsuf 12- Eyyûb 13- Şuayb 14- Mûsâ 15- Hârûn 16- Dâvûd 17- Süleyman 18- Yûnus 19- İlyâs 20- Elyesa’ 21- Zülkifl 22- Zekeriyyâ 23- Yahyâ 24- Îsâ 25- Uzeyr* 26- Lokmân* 27- Zülkarneyn* 28- Hazret-i Muhammed Mustafâ (Aleyhimüsselâm)
* Bazı âlimler bu üç mübârek zâta, evliyâdır, demişlerdir.


PEYGAMBERİMİZ (S.A.V.) Peygamberimizin Mübârek Ecdâdı: Peygamberimiz’in (sallallâhü aleyhi ve sellem) Hz. İsmâil’in sülâlesinden olan Adnân’a kadar babası Abdullah tarafından dedeleri şöyledir: Hz. Muhammed (s.a.v.), Abdullah, Abdülmuttalib, Hâşim, Abdimenâf, Kusay, Kilâb, Mürre, Ka’b, Lüey, Gâlib, Fihr, Mâlik, Nadr, Kinâne, Huzeyme, Müdrike, İlyas, Mudar, Nizâr, Me’ad ve Adnân hazretleridir.

Peygamberimizin annesi Amine tarafından dedeleri: Hz. Muhammed (s.a.v.), Âmine, Vehb, Abdimenâf, Zühre, Kilâb hazretleridir. Peygamberlerin her hususta en üstün, en büyük olanı, şüphesiz bizim Peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafâ (sallallâhü aleyhi ve sellem)’dir. Peygamberimizden evvel gönderilen peygamberlerden çoğu, belli bir topluluğa, bir şehir veya köy halkına gönderilmiştir. Peygamber Efendimiz ise bütün insanlığa, bütün mahlukâta yani, onsekiz bin âlemin tamamına rahmet olarak gönderilmiştir. Onun insanlığa nasıl ve ne büyük bir rahmet olduğunu anlamak için, dünyaya gelmezden evvelki insanlığın haline bir bakmak lazımdır:

...Bilindiği gibi, Peygamberimiz Fahr-i Âlem Efendimiz’in teşrifinden önce bütün dünyada her bakımdan kötülüklerin ve karışıklıkların hüküm sürdüğü bir fetret devri mevcuttu. O günün insanları her türlü bid’at ve sapıklık içindeydi. İnsanlık, hak, adâlet ve medeniyetten uzak, korkunç bir vahşetin girdabına gömülmüştü. Fuhuş ve eşkiyalık, her türlü zulüm ve zorbalık almış yürümüştü. Öyle ki, kimin kime gücü yetiyorsa o, diğerinin malına, canına, ırzına tecavüz ediyor, elinde nesi varsa alıyordu. Hatta bir kısım insanlar hurafe ve bâtıl inançlarla kendi kız çocuklarını çukurlara gömüyor, öldürüyorlardı. Vahşet ve ahlâksızlığa dalmışlardı. Kadının cemiyette hiç değeri yoktu. Para ile alınıp satılabilen basit bir eşya muâmelesi görüyordu. İnsanlar, birbirlerine diş bileyen düşman gruplar halinde kabilelere ayrılmış, kabileler arasında kan davaları almış yürümüştü. İşte böyle bir devirde Resûl-i Ekrem Efendimiz (sallallâhü aleyhi ve sellem), Mekke-i Mükerreme’de, Mîlâdın 571’inci senesinde Rebîulevvel ayının 12’inci gecesi sabaha karşı dünyayı şereflendirdiler. Peygamberlik silsilesinin son halkası olan Peygamberimiz’in, kırk yaşına girip daha kendisine peygamberlik verilmezden evvel bile, elinde birçok harikalar zuhur etmişti. “Emrolunduğun gibi dosdoğru ol ilâhî emrine tam manasıyla uyduğu için, hayatının her kademesinde sadâkat ve doğruluğun en güzel bir örneği olmuştur. O her türlü riya ve yalandan uzaktı. Devrinde kimse kimseye itimat edemez ve güvenemezken, herkes ona inanıyor, ona itimat ediyor, ihtilafa düştükleri meselelerde onun hakemliğine ve hükmüne razı oluyorlardı. Onu inkâr eden düşmanları bile, onun sadâkat ve doğruluğunu, yalan ve riyadan uzak olduğunu itiraf ederlerdi. Onda gördükleri eşsiz ahlâk ve yüksek seciyeyi takdir eder, ona “Muhammedü’l-Emîn” (Emniyetli Muhammed) derlerdi. İşte, âlemlere rahmet Efendimiz, cihânın böylesine zulmetle dolu olduğu bir devirde gelmiş, bâtıl inançları kaldırmış, imân ve İslâm nûru ile âlemi karanlıktan kurtarmış, insanlığa dünya ve âhiret saâdetinin anahtarlarını vererek, hakîkî medeniyet yolunu göstermiştir. Bugün, İslâm târihini tarafsız şekilde tetkik eden birçok müsteşrik (gayr-i müslim doğubilimcisi) bile, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) yüksek mertebesini, güzel ahlâkını ve insanlık için gerçekten rahmet ve en büyük kurtarıcı olduğunu kabul etmeye mecbur kalmış, ona hayranlık duymaktan kendilerini alamamışlardır. Mahmud Es’ad tarafından tercüme edilen bir eserde meşhur İngiliz filozofu T. Karlayl şöyle diyor:


“Hazret-i Muhammed (s.a.v.) riyâdan tamamen uzak olduğundan onu severim... Beşerde Hazret-i Muhammed’i (s.a.v.) tartacak bir terazi de yoktur. O, tartılamayacak kadar ağır ve büyüktür.” İnsaf sahibi gayr-i müslimler, Peygamberimize bu derece hayranlık duyar, alaka ve muhabbet gösterirse, onun ümmeti olan bizlerin, ona nasıl bir sevgi ve hürmetle bağlanmamız gerektiğini düşünmek lazımdır. Burada şunu da ilave edelim ki, Peygamberimiz dünyayı şereflendirdikten sonra, daha önce gelmiş Peygamberlerin getirdikleri şeriatların hükmü kalmamıştır. Hakkâniyet ve hükümranlık sadece Kurân-ı Kerîm’e ve bizim Peygamberimize aittir. Onun içindir ki, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir ara Hazret-i Ömer’in elinde mensuh Tevrat sahifelerinden bir parça görünce ona adeta çıkışarak: “Siz de Yahûdi ve Hıristiyanlar gibi bana verilen nübüvvetten, bana indirilen Kur’ân’dan şüphe ve tereddüt mü ediyorsunuz? Vallâhi, Tevrat kendisine indirilen Mûsa Peygamber (şu anda) hayatta olsa idi, bana tâbi olmaktan başka hiçbir kudreti olamazdı.” buyurmuşlardır. Binaenaleyh, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) ve Kur’ân-ı Kerîm’in gelmesiyle İncil ve Tevrat’ın hükmü kaldırılmıştır. Kıyamete kadar hükmü geçerli tek kitapKur’ân-ı Kerîm’dir. Tasarruf ve hükümranlık da, ancak bizim Peygamberimiz Muhammed Mustafâ (s.a.v.)’ya âittir.

PEYGAMBERİMİZİ İYİ TANIYALIM


Dünya ve âhirette şerefli, faziletli ve iyi insan olabilmek, âlemlere rahmet olan Peygamberimiz Muhammed Mustafa’yı (s.a.v.) iyi bilmek, iyi anlamak ve ona hakîki ümmet olmakla mümkündür. Bir insan, Peygamberimizi bilmedikten, tanımadıktan, sevmedikten sonra hiçbir şeyle şerefli ve faziletli olamaz. Peygamberimizin adı Muhammed, babasının adı Abdullah, annesinin adı Âmine’dir. Ana rahminde yedi aylık iken babası vefât etmiştir. Mîlâdî 571 senesi Nisan ayının yirminci; Rebîulevvel ayının onikinci (Pazartesi) gecesi sabaha karşı Mekke’de doğmuştur. Doğduğu zaman hiçbir çocuğa benzemiyordu. Ondaki peygamberlik nûru, bakan gözleri kamaştırıyordu. Dört yaşına kadar sütannesi Halîme’nin yanında kaldı. Sonra ailesine teslim edildi. Altı yaşında iken annesi Âmine vefât etti. Dedesi Abdülmuttalib onu yanına aldı. Annesinden iki sene sonra, sekiz yaşında iken dedesi de vefat etti. Bu defa da amcası Ebû Tâlib’in yanında kaldı. Peygamberimizin çocukluk ve gençlik çağları, bekârlık- evlilik devirleri, hâsılı bütün hayâtı hiç bir insana nasîp olmayan fazîlet ve kemâlât ile geçmiştir. Yirmi beş yaşında Hadîcetü’l-Kübrâ vâlidemiz ile evlendi. Hiçbir zaman putlara tapmadı.

Çocukluğun dan beri onları hiç sevmezdi. Hazret-i İbrâhim Aleyhisselâm’ın dîni üzere Allâh’a ibâdet ederdi. Zaman zaman Mekke civarında bulunan Hirâ dağına gider, Allâh’ın kudret ve büyüklüğünü düşünürdü. Allâh’ın kendisine tâ ezelde ihsân ettiği aşk ile muhabbet denizine açılır, kalbinde yanan tevhid nûrunun pırıltıları içinde Allâh’ı zikrederdi. Peygamberimiz yine bir gün, Hirâ mağarasında iken Cebrâîl aleyhisselâm Allâh’ın emri ile ona peygamberlik vazîfesini bildirmeye geldi. İnsanlığın kurtarıcısı ve Allâh’ın sevgilisi Hazret-i Muhammed sallallâhü aleyhi ve sellem’e: “Oku!” dedi. Peygamberimiz Efendimiz (s.a.v.) “Neyi okuyayım” dedi. Cebrâîl (a.s.) Peygamber Efendimiz’i tutup sıktı, sonra bıraktı. Cebrâîl (a.s.) tekrar: “Oku!” dedi. Peygamberimiz Efendimiz (s.a.v.) “Neyi okuyayım” dedi. Cebrâîl (a.s.) tekrar Peygamber Efendimiz’i tutup sıktı, sonra bıraktı ve üçüncü defa: “Oku!” dedi. Peygamberimiz Efendimiz (s.a.v.) “Neyi okuyayım” dedi. Cebrâîl (a.s.) tekrar Peygamber Efendimiz’i üçüncü defa tutup sıktı, sonra bıraktı. Böylece Cebrâîl (a.s.) tarafından kendisine mânevî bir ameliyat tatbik edilmiş oldu. Sonra Cebrâîl (a.s.), “Seni yoktan var eden, tedrîcen terbiye edip büyüten, kemâle ulaştıran Rabbinin ism-i şerîfi ile oku.


O, insanı pıhtılaşmış kandan yarattı. Oku! O çok kerîm olan Rabbinin hakkı için ki, o, kalemle tâ’lîm etti; insana bilmediğini öğretti.” meâlindeki Alak Sûresinin ilk beş âyetini okudu. Böylece Hazret-i Muhammed (sallallâhü aleyhi ve sellem)’e Peygamberlik vazifesi verildi. Kur’ân-ı Kerîm, yirmi üç senede tamam oldu. On üç sene insanları Mekke’de hak yola davet etti. Büyük meşakkatlar ve ızdıraplar çekti. Her şeye sabredip Allâh’ın varlığını, birliğini yaymaya çalıştı. Sonra Medîne-i Münevvere’ye hicret etti. On sene de Medîne’de peygamberlik vazifesini bütün gücü ile yerine getirdi. İnsanlara insanlığı öğretti, medeniyeti belletti. Karanlık gönülleri İslâm’ın nûru ile aydınlattı. Böylece vazifesini tamamladı. Altmış üç yaşında vefât etti.2 İnsanlık âlemine hidâyet rehberi olan Kur’ân-ı Kerîm’i ve sünnet-i seniyyesini tavsiye ve emânet etti. Salât sana, selâm sana ey Allâh’ın Resûlü. Seni hakkı ile bilen ve öven âlemlerin Rabbi Allâhü Teâlâ’dır. Sen Muhammed Mustafâ’sın (sallallâhü aleyhi ve sellem). Sen âlemlere rahmetsin. Bütün insanlar ve cinlerin peygamberisin. Sen Hâtemü’l-Enbiyâ’sın; peygam2 Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) hayatı hicrî takvime göre 63 yıldır. Çünkü hicretten 53 yıl önce doğmuş ve hicretten 10 yıl sonra vefat etmişlerdir. Mîlâdî takvime göre ise hayatı 632-571= 61 yıldır. Aradaki 2 yıl fark, hicrî takvimde bir yıl 354 veya 355 gün, mîlâdî takvimde ise 365 gün olmasındandır.

Peygberlerin sonuncususun. Senin hakkında “Levlâke levlâk, lemâ halaktü’l-eflâk”3 buyuruldu.

ASHÂB-I KİRÂM

Ashâb, Peygamber Efendimiz’i bir kere bile olsa îmân gözüyle görüp, sohbetinde bulunan müslümanlardır. Ashâb’ın hepsi çok büyük derece sahibidirler. Çünkü onlar, Peygamberimizi gözleriyle görmüş, en zor zamanlarda onun etrafında kenetlenip mallarıyla, canlarıyla Îmân ve İslâm’ın yayılması için cihâd etmişler, büyük gayretler göstermişlerdir. Böylece Peygamberimizin en büyük teveccühünü kazanmışlardır. Hepsi de tepeden tırnağa âdeta nûr haline gelmişlerdir. Ulvî dînimizin yayılmasında en büyük hizmeti onlar yapmışlardır. Bu devirde bir insan tek başına bütün dünyâyı fethetse, dünya dolusu altın tasadduk etse, yine de ashâbın en küçüğünün mertebesine erişmesi mümkün değildir. Biz müslümanlar, Ashâb-ı Kirâm’ın hepsini sevmek, saymak ve hepsine hürmet etmekle mükellefiz. Onların aralarında meydana gelen bâzı ihtilaflardan dolayı, hiçbirinin aleyhinde tek kelime söyleyemeyiz. Zîrâ onlar müctehiddir ve ictihadla hareket etmişlerdir. Onlardan birinin aleyhinde konuşan insanın îmânı zayıflar, dîni çok büyük zarar görür. O insan inancını düzeltmedikçe asla kâmil bir mü’min olamaz. Ashab iki kısımdır: 1- Muhâcir, 2- Ensâr. Muhâcir, mallarını, mülklerini bırakarak Allâh rızâsı için Mekke’den Medîne’ye hicret eden Mekkeli müslümanlardır. Ensâr ise, Medîne’nin yerlisi olan müslümanlardır. Medîne’ye hicret eden müslüman kardeşlerine, Allâh rızâsı için bütün varlıklarıyla yardımda bulunmuşlardır. Her iki zümre de Allâh rızâsı için yaptıkları bu hareketlerinden dolayı çok büyük sevap ve derece kazanmışlardır. Peygamberlerden sonra insanların en büyüğü Ashâb-ı Kirâm’dır. Ashâbın da en büyüğü sırasıyla Hazret-i Ebû Bekir, Hazret-i Ömer, Hazret-i Osman ve Hazret-i Ali’dir. (Radıyallâhü anhüm)

3 Hadîs-i Kudsî’de “Sen olmasaydın (Habîbim) , kâinâtı yaratmazdım.” buyrulmuştur.

birinin aleyhinde konuşan insanın îmânı zayıflar, dîni çok büyük zarar görür. O insan inancını düzeltmedikçe asla kâmil bir mü’min olamaz.

Ashab iki kısımdır:
1- Muhâcir,
2- Ensâr. Muhâcir, mallarını, mülklerini bırakarak Allâh rızâsı için Mekke’den Medîne’ye hicret eden Mekkeli müslümanlardır. Ensâr ise, Medîne’nin yerlisi olan müslümanlardır. Medîne’ye hicret eden müslüman kardeşlerine, Allâh rızâsı için bütün varlıklarıyla yardımda bulunmuşlardır. Her iki zümre de Allâh rızâsı için yaptıkları bu hareketlerinden dolayı çok büyük sevap ve derece kazanmışlardır. Peygamberlerden sonra insanların en büyüğü Ashâb-ı Kirâm’dır. Ashâbın da en büyüğü sırasıyla Hazret-i Ebû Bekir, Hazret-i Ömer, , Hazret-i Osman ve Hazret-i Ali’dir. (Radıyallâhü anhüm)

ÂHİRET GÜNÜNE ÎMÂN

Îmânın beşinci şartı âhiret gününe inanmaktır. Sûr’un üflenmesi, bütün ölülerin dirilip kabirlerinden kalkması, amel defterlerinin verilmesi ve mahşer meydanında toplanıp suâl ve hesaba çekilmesi ile mîzân, şefâat, sırat, kevser, cennet ve cehennem gibi âhiret hayâtına âit hususlara inanmaktır. Âhiret, bu dünyâdan sonraki sonsuz hayâttır. Allâhü Teâlâ, bu dünyayı ve bütün varlıkları geçici bir zaman için yaratmıştır. İsrâfîl Aleyhisselâmın birinci sûru üfürmesiyle kıyamet kopup bütün canlılar ölecek, dünya ve dünya dışındaki her şey yok olacaktır. İkinci sûrun üflenmesi ile de mahlukât yeniden dirilerek hesap vermek için mahşer yerine toplanacaklardır. Mahşerde

....Allâh’ın huzurunda bütün insanlar ve cinler yaptıklarından hesâba çekilecek, en ince teferruâtına kadar hesap verecekler, haklı, haksızdan hakkını alacaktır. Hesap işi bittikten sonra, iyiler Cennet’e, kötüler Cehennem’e girecektir. Mü’minler Cennet’te Cenâb-ı Hakk’ın cemâlini göreceklerdir. Âhirete inanmayan, Allâh’a ve peygambere de inanmamış olur. ECEL Ecel, insanın mukadder (Allâh tarafından yazılıp kararlaşmış) olan ömrünün nihâyetine denir. Ecel geldiği zaman, ne bir dakika ileri gider ne de bir dakika geri kalır. İnsan her ne sebeple ölürse ölsün, eceli ile ölmüş olur.



KADER VE KAZÂYA ÎMÂN


Îmânın altıncı şartı kadere inanmaktır. Kader ve kazâ meselesi bazan zor anlaşıldığından, kolay kavrayabilmek için, önce insandaki irâde-i cüz’iyye’yi îzâh edelim. İRÂDE-İ CÜZ’İYYE İrâde-i cüz’iyye, Cenâb-ı Hakk’ın kuluna verdiği sınırlı bir salâhiyet ve tercih hakkıdır. Fakat ehemmiyeti pek büyüktür. Zîrâ insan, irâdesini hayra sarf ederse Mevlâ hayrı, şerre sarf ederse şerri yaratır. Bu itibarla insan, cenneti de, cehennemi de bu irâde ile kazanır.

Evet, Hâlık (Yaratıcı) yalnız Allâhü Teâlâ’dır. O dilemezse, o yaratmazsa hiç bir şey olmaz. Şu kadar ki, kul kâsib yani isteyip çalışan, Mevlâ ise Hâlik yani yaratan’dır. İnsana verilen irâde-i cüz’iyye otomobilin direksiyonu gibidir. İnsan direksiyonu ne tarafa çevirirse otomobil o tarafa gider. Bu sebeple, Allâh’a isyan eden bir kimse, “Ben ne yapayım, Allâh böyle dilemiş, böyle yaratmış” deyip mes’uliyeti üzerinden atıp sıyrılamaz. Evet, Allâh dilemiştir ama kulun irâdesi ve çalışması bu yolda olduğu için dilemiştir. Zâten kulda, böyle bir irâde-i cüz’iyye yani tercih hakkı olmasaydı, Cenâb-ı Hak kuluna imtihan fırsatı vermemiş, onu hayra veya şerre zorlamış olurdu. Hâlbuki Cenâb-ı Hak kuluna zorla bir günahı yaptırıp, sonra da cezâlandırmaktan münezzehtir.


Bazı kimseler, “Ezelde bazılarının rûhu secde etmiş, bazılarının etmemiş. Ezelde rûhu secde etmeyenler kâfir gider.” derler. Asla böyle bir şey yoktur. Bu iddiâ insanın îtikâdını kökünden sarsar. Ezel îtirâz yeri değildir. Orada isteyerek veya istemeyerek herkes secde etti. Cenâb-ı Hak bütün ruhlara “Elestü bi rabbiküm (Ben sizin Rabbiniz değil miyim?)” diye sorduğunda bütün ruhlar istisnâsız olarak, “Belâ (Evet, Rabbimizsin)” diye ahid verdiler. Bazı kimseler “Sen ne yaparsan yap, Allâh dilediğine hidâyeti dilediğine dalâleti halkeder” diyorlar. Bu

da asla doğru değildir. Bu husustaki Âyet-i Kerîme’yi çokları yanlış tefsir ve izah ediyor. Süleyman Hilmi Tunahan Efendi Hazretleri bu husustaki Âyet-i Kerîmeyi: “Allâh, hidâyeti isteyip, hidâyeti dileyenlere hidâyeti; dalâleti isteyip, dalâleti dileyenlere de dalâleti halkeder” diye tefsir ve îzâh etmişler ve şöyle buyurmuşlardır: “Ezelde Ahmed cennetlik, Mehmed cehennemlik diye zât ve şahıs üzerine bir hüküm yoktur. Ancak elbiseler biçilmiş; (İman, itaat, nur elbiseleri biçilmiş) bu elbiseleri giyenler cennetliktir, denilmiş. Ayrıca küfür, isyan, zulmet elbiseleri biçilmiş, bunları giyenler de cehennemliktir, denilmiştir. Kul, irâde-i cüz’iyyesiyle bu elbiseleri seçmekte tamamen serbest bırakılmıştır. Binaenaleyh, insan irâde-i cüz’iyyesi ile bunlardan hangisini seçer ve giyerse oraya gider.” Kul, bütün fiillerinden kendisi mes’ul olduğuna göre artık kulun yapması gereken isyan etmek değil, mukadderâta boyun eğmek ve başa gelene râzı olmaktır. Bununla beraber görünür görünmez belâlardan bizi koruması, sıhhat ve âfiyet içinde bir ömür vermesi için Cenâb-ı Hakk’a yalvarmak da üzerimize düşen mühim bir vazifedir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir hadîs-i şerîflerinde, “Sadaka vermek belâyı defeder, ömrü uzatır” buyurmuşlardır.

KADER

Kader, ilâhî programdır; ezelden ebede kadar hayır ve şer –iyi kötü– meydana gelecek bütün hâdiseler hakkında Cenâb-ı Hakk’ın kendi ilmi îcâbı bilip irâde ve takdir buyurmasıdır.

KAZÂ
Kazâ, Cenâb-ı Hakk’ın ezelde takdir buyurduğu hâdiselerin, zamanı gelince ilim ve irâdesine uygun olarak meydana gelmesidir. Meselâ; herhangi bir insanın falan günde dünyaya gelmesini Allâhü Teâlâ’nın ezelde dilemiş ve takdir etmiş olması bir kaderdir. O insanın takdir edilmiş günde yaratılması bir kazâdır.
RIZIK
Rızık, Allâhü Teâlâ’nın, hayat sahiplerine gıdalanmaları için verdiği ve onların da yediği şeylerdir. Lâkin insan öz irâdesi ile rızkını helâl veya haram yollardan kendisi seçer ve Allâhü Teâlâ da o yoldan verir. İşte bunun için, rızkını helâlden talep etmeyip haram yiyenler irâde ve ihtiyarlarını kötüye kullandıklarından mes’uldürler. Rızka değil, Rezzâk’a, yani rızkı verene bağlanmak lazımdır. Her canlının rızkını veren Rezzâk-ı Âlem olan

Hz. Allâh’dır. Ona inanmak, ondan istemek gerekir. Zîrâ onun hazinesi büyüktür, sonsuzdur. Ona hakîki bir imanla bağlananlar sıkıntı çekmezler. Fakat Rezzâk olan Allâhü Teâlâ’yı unutup da rızka bağlı kalanlar çok sıkıntı çekerler ve hüsrandan kurtulamazlar. TEVEKKÜL Tevekkül, maksada erişmek için, maddî ve mânevî sebeplerin hepsini yerine getirdikten sonra, neticesini Allâhü Teâlâ’dan beklemektir. Kişi şayet beklediğine ulaşamazsa, üzülmemeli; “Hakkımda belki bu daha hayırlıdır” diyerek, kaderine râzı olmalıdır. Çünkü Kur’ân-ı Kerîm’de Cenâb-ı Hak, “Siz bir şeyi seversiniz, onun için çalışır ve onu elde etmek istersiniz, fakat bilmezsiniz ki, onun sonunda sizin için şer vardır. Yine siz bir şeyi sevmezsiniz, hoşunuza gitmez ve istemezsiniz, fakat bilmezsiniz ki, sizin için onun sonunda hayır vardır.” buyuruyor. Açılır bahtımız bir gün hemen battıkça batmaz ya, Sebepler halk eder Hâlık, kerem bâbın kapatmaz ya. Benim Hakk’a münâcâtım değildir rızk için hâşâ, Hudâ Rezzâk-ı âlemdir, rızıksız kul yaratmaz ya. Erzurumlu İbrâhim Hakkı (k.s.)

ÎMÂNIN DEVAMININ ŞARTLARI

Îmânı muhafaza hususunda bütün müminlerin aşağıdaki hususlara dikkat etmesi lazımdır: 1- Gaybe inanmak. Gayb, beş duygu ile anlaşılamayan şeylerdir. Allâh, melek, cennet, cehennem ve cin gibi. 2- Helâlin helâl olduğuna inanmak. Yani helâl şeylere haram dememek. 3- Haramın haram olduğuna inanmak. Yani haram olan şeylere helâl dememek. Meselâ: Bira dâhil alkollü içkilere, faize ve diğer haram olan şeylere helâl dememek. 4- Dâimâ Allâh’dan korkmak. 5- Mukaddesâta (İslam’ın mukaddes saydığı şeylere) hürmetkâr olup hafife almaktan kaçınmak. 6- Allâh’ın rahmetinden ümidini kesmemek. 7- Kâfiri kâfir bilmek, mü’mini mü’min bilmek. Bir kimse, sözle, yazıyla veya fiilen din düşmanlığı yapan birine Müslüman dese dinden çıkar. Ayrıca, dine hizmet eden ve dîni yaymaya çalışan îmân sahiplerine de kâfir diyen, yine dinden çıkmış olur. 8- Allâh’a mekân izâfe etmemek. Meselâ, Allâh göktedir, demek insanı dinden çıkarır.

9- Kur’ân’a şüphesiz inanmak. Meselâ, Kur’ân’ın eksik veya fazla olduğunu söylemek, Cebrâil hata etti demek, insanı dinden çıkarır.

ÎMÂNIN KORUYUCU KALELERİ

Îmân, mü’minin kalbinde Allâh’ın yaktığı bir meşale, bir nurdur. Bunun koruyucu kaleleri, surları ise, aşağıdaki şekilde görüleceği gibi farzlar, vâcipler, sünnetler, müstehaplar, menduplar ve nâfilelerdir. Îmân, bu ibâdetlerle çerçevelenip kale içine alınarak korunur. Îmânı koruyan bu kaleleri yıkanlar yani, farzları, vâcibleri, sünnetleri terk edenler, îmânlarını kolay kolay muhafaza edemezler. Farz, vâcip, sünnet, müstehâb, mendûb ve nâfilelerin tarifleri ilerideki sayfalarda gelecektir. ÎMÂN Farzlar Vâcipler Sünnetler Müstehaplar Menduplar Nâfileler

HER MÜSLÜMANIN DİKKATLE KAÇINMASI GEREKEN HUSUSLAR


1- Ehl-i Sünnete uymayan (bozuk) i’tikatlar, 2- Sâlih amelleri terk etmek, 3- Niyette ve işlerinde doğruluktan ayrılmak, 4- Günahta ısrar etmek (Günah işlemeye devam etmek), 5- İslâm nimetine şükrü terk etmek, 6- Îmânsız ölmekten korkmamak, 7- Başkalarına zulmetmek, 8- Sünnet üzere okunan ezana icâbet etmemek, 9- Dîne aykırı olmayan hususlarda, anne ve babasına âsî olmak, 10- Boş yere ve çok yemin etmek. 11- Namazı hafife almak, tadîl-i erkânı terk etmek, 12- Haram olan (sarhoşluk veren) içecekleri içmek, 13- Müslümanlara eziyet vermek, 14- Velî olmadığı hâlde velîlik iddiasında bulunmak, 15- Günahını unutmak ve küçük görmek, 16- Kendini beğenmek, kendisini çok âlim görmek, 17- Koğuculuk ve gıybet etmek, 18- Mümin kardeşine hased etmek, çekememek, 19- Ülü’l-emre itâat etmeyip isyan etmek, 20- Bir adam için, tahkik etmeden; bilmeden iyi veya kötüdür diye hüküm vermek,

21- Yalan söylemek, 22- Dîni öğrenmekten kaçınmak (öğrenme imkânı varken öğrenmemek), 23- Erkeklerin kadınlara, kadınların erkeklere benzemeye çalışması, 24- İslâm dininin düşmanlarına sevgi beslemek, 25- Hakîkî din âlimlerine düşman olmak.

EDİLLE-İ ŞER’İYYE Edille-i şer’iyye, dînî ve şer’î hükümlerin çıkarıldığı ve dayandıkları kaynaklardır ki, bunlar da dörttür: 1-Kitap: Kur’ân-ı Kerîm. 2-Sünnet: Peygamberimizin (s.a.v.) mübârek sözleri, işledikleri ve başkaları tarafından yapılan işlerde o işi tasvip mâhiyetindeki sükûtlarıdır. 3-İcmâ-ı Ümmet: Bir asırda, Ümmet-i Muhammed’in müctehidlerinin bir mesele hakkında ittifak etmeleridir. 4-Kıyâs-ı Fukahâ: Bir hadisenin kitap, sünnet ve icmâ-ı ümmetle sabit olan hükmünü; aynı illete dayandırarak o hadisenin tam benzerinde de ictihad yolu ile isbât etmekten ibârettir. İctihâd: Şer’î hükmü, şer’î delîlinden çıkarma husûsunda olanca ilmî kuvvetini sarfetmektir.

Müctehid: Herhangi bir şer’î hükmü âyet-i kerîme ve hadîs-i şeriflerden çıkaran, kıyas yapabilen büyük âlimdir. Müctehid olabilmek için, bütün İslâmî ilimlere vakıf olduktan sonra mevhibe-i ilâhî (Allâh vergisi) olan ledünnî ilme de sahip olmak lâzımdır. İlmin Yolları ve Bilgi Vasıtalarımız İlmin yolları üçtür. 1- Havâss-i selîme: Görme, işitme, tatma, dokunma ve koklama isimlerini verdiğimiz beş duygu. 2- Haber-i sâdık: Doğru haberdir ki, iki kısımdır: a- Peygamberlerin verdiği haber, b- Yalanda birleşmeleri mümkün olmayan bir topluluğun verdiği haber. 3- Akıl.


Amelde Hak Mezhebler


Ehl-i Sünnet ve Cemâat’in amelde mezhebi dörttür: 1- Hanefî Mezhebi: İmamı, İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe’dir. Adı Nu’mân, babasının adı Sâbit’tir. H.80 (M. 699) târihinde Kûfe’de doğmuş, H.150 (M. 767) târihinde Bağdat’ta vefat etmiştir. 2- Mâlikî Mezhebi: İmamı, İmam Mâlik bin Enes’dir. H. 93 (M. 711) târihinde Medîne-i Münevvere’de doğmuş ve H. 179 (M. 795) târihinde yine Medîne-i Münevvere’de vefat etmiştir. 3- Şâfiî Mezhebi: İmamı, İmam Muhammed bin İdrîs-i Şâfiî’dir. H. 150 (M. 767) târihinde Gazze’de doğmuş, H. 204 (M. 820) târihinde Mısır’da vefat etmiştir. 4- Hanbelî Mezhebi: İmamı, İmam Ahmed bin Hanbel’dir. H. 164 (M. 780) târihinde Bağdat’ta doğmuş, H. 240 (M. 855) tarihinde yine Bağdat’ta vefat etmiştir. Amelde birer hak mezhep olan yukarıda zikrettiğimiz bu mübârek imamların mezhepleri, Kitap, Sünnet, İcmâ-i ümmet ve Kıyâs-ı Fukahâ üzerine kurulmuştur.

İSLÂM

İSLÂM'IN ŞARTLARI

İslâm: Resûlullah Efendimiz’in (s.a.v.) tebliğ buyurduğu şeyleri dil ile ikrâr, kalb ile tasdik ederek Cenâb-ı Hakk’a itâat etmektir. İslâm’ın şartı beştir. Yani İslâm dîni beş esas üzerine kurulmuştur. 1- Kelime-i şehâdet getirmek, 2- Namaz kılmak, 3- Zekât vermek, 4- Ramazan orucunu tutmak, 5- Haccetmek. İslâm’ın şartlarını yerine getiren kimseye mümin ve müslüman denir.

Bu şartlardan herhangi birini inkâr eden ise dinden çıkmış olur.

KELİME-İ ŞEHÂDET İslâm’ın birinci şartı olan kelime-i şehâdet şudur: ُ ه ُ ول ُ س َ ر َ و ُ ه ُ د ْ ب َ ا ع ً د َّ م َ ح ُ م َّ ن َ ا ُ د َ ه ْ ش َ ا َ و ُ ّٰ الل َّ ل ِ ا َ ه ٰ ل ِ ا ٰ ل ْ ن َ ا ُ د َ ه ْ ش َ ا Eşhedü en lâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden ‘abdühû ve resûlüh. Mânâsı: Ben şehâdet ederim ki, Allâh’dan başka ilâh yoktur. Yine şehâdet ederim ki, Muhammed aleyhisselâm onun kulu ve resûlüdür.

EF’ÂL-İ MÜKELLEFÎN İslâm dîni akıllı ve bâliğ (ergen) olan müslüman erkek ve kadınlara bazı şeyleri emretmiş, bazı şeyleri de yasaklamıştır. Bu emir ve yasaklar tekliftir, müslümanlar da mükelleftir. Mükelleflerin işlemeleri veya işlememeleri gereken şeylere ef’âl-i mükellefîndenir. Ef’âl-i Mükellefîn Sekizdir 1- Farz: Kat’î delil ile sâbit olan hükümlerdir ve iki kısımdır: a- Farz-ı ayın: Mükellef her müslümanın ancak kendisinin yapması ile yerine gelen amellerdir. Beş vakit namaz ve oruç gibi. b- Farz-ı kifâye: Bazı müslümanların yapmaları ile diğer müslümanlardan mesûliyeti kalkan farzlardır. Cenâze namazı ve selâm almak gibi. Eğer böyle bir farzı müslümanlardan hiçbirisi yapmazsa hepsi mesul olurlar. 2- Vâcip: Farz derecesinde kat’î olmayan delille sâbit hükümlerdir. Vitir ve bayram namazları gibi. 3- Sünnet: Peygamberimizin (s.a.v.) mübarek sözü, işi ve başkası yaptığında hoş gördüğü şeylerdir. Sünnet ikiye ayrılır: a-Sünnet-i müekkede: Peygamberimizin (s.a.v.) devamlı olarak yapıp, pek az terk ettiği sünnetlerdir. Sabah ve öğle namazının sünnetleri gibi.


b-Sünnet-i gayr-i müekkede: Peygamberimizin (s.a.v.) arasıra yaptığı sünnetlerdir. İkindi ve yatsı namazlarının ilk sünneti gibi. 4- Müstehab: Peygamberimizin bazan işledikleri şeylerdir. Sadaka vermek ve nâfile oruç tutmak gibi. 5- Mübâh: İşlenmesinde sevap, terk edilmesinde günah olmayan şeylerdir. Oturmak, kalkmak, yemek, içmek gibi. 6- Mekrûh: İşlenmesi hoş görülmeyen ve amelin sevâbını eksilten şeylerdir. Namaz içinde etrafa bakmak gibi. 7- Müfsid: Başlanmış bulunan bir ibadeti bozan şeylerdir. Abdestli iken bir yerinden kan veya irin çıkması, namazda gülmek ve oruçlu iken bir şey yemek gibi. 8- Haram: İşlenmesi kat’î delille yasak edilen şeylerdir. Alkollü içki içmek, anaya-babaya asi olmak gibi.

NAMAZ

Allâhü Teâlâ’ya ve Peygamber Efendimiz’e (s.a.v.) îmândan sonra İslâm’ın şartlarının en büyüğü ve en mühimi namazdır. Namaz îmânın alâmetidir. Bütün peygamberler ümmetlerine namazı en faziletli ibâdet olarak bildirmişlerdir. Namazın farzları on ikidir. Namazın dışındaki farzlarına şart, içindeki farzlarına ise rükündenir.

NAMAZIN ŞARTLARI NAMAZIN RÜKÜNLERİ
1- Hadesten tahâret, 1- İftitah tekbîri, 2- Necâsetten tahâret, 2- Kıyam, 3- Setr-i avret, 3- Kırâat, 4- İstikbâl-i Kıble, 4- Rükû, 5- Vakit, 5- Secde, 6- Niyet. 6- Ka’de-i Ahîre.


HADESTEN TAHÂRET

Namazın şartlarından birincisi hadesten tahârettir. Hades iki kısımdır: Küçük hades: Abdesti olmamaktır. Büyük hades: Cünüp olmak, kadınların lohusa veya hayızlı (aybaşı hali) olmasıdır. Kadın olsun erkek olsun; namaz kılacak kimselerin abdestsiz ise abdest alması, cünüp ise gusletmesi yani bütün vücudunu yıkaması şarttır. Kadınların lohusalık ve aybaşı hallerinden sonra da gusletmeleri farzdır. Abdest Abdest, belli âzâları usulüne göre yıkamaktan ve meshetmekten ibaret dinî bir temizliktir. Abdestsiz bir kimse namaz kılamaz, Kâbe’yi tavaf edemez, Kur’ân-ı Kerîm’e dokunamaz. Abdestin Farzları Abdestin farzları dörttür: 1- Yüzünü yıkamak, 2- Ellerini dirsekleriyle beraber yıkamak, 3- Başının dörtte birini meshetmek, yani elini su ile ıslatarak başına sürmek, 4- Ayaklarını (topuklarıyla beraber) yıkamak.


Abdestin Sünnetleri

1- Niyet etmek, 2- Eûzü ve Besmele ile başlamak, 3- Evvelâ ellerini bileklerine kadar yıkamak, 4- Misvak kullanmak, 5- Bir âzâ kurumadan diğerini yıkamak, 6- Ağzına ve burnuna üç kere su vermek, 7- Kulağını meshetmek, 8- Parmaklarını hilâllemek; yani bir elin parmaklarını diğer elin parmakları arasına geçirip çekmek, 9- Âzâları üçer kere yıkamak, 10- Başını kaplama meshetmek, 11- Abdesti tertip üzere almak; yani abdest âzâlarını sırasıyla yıkamak, 12- El ve ayaklarını yıkamaya parmak uçlarından başlamak. Abdest alırken okunacak birçok duâ olmakla beraber evlâ olan bütün âzâlarını yıkarken besmele çekip kelime-i şehâdet getirmektir. Abdestin Mekruhları 1- Sağ el ile sümkürmek, 2- Abdest âzâlarından birini üç defadan fazla veya eksik yıkamak,

3- Suyu yüzüne çarpmak, 4- Güneşte ısınmış su ile abdest almak. 5- Suyu çok az kullanmak veya israf etmek, 6- Abdest alırken konuşmak, 7- Abdestin sünnetlerini terk etmek. Abdesti Bozan Şeyler 1- Önden ve arkadan idrar, kan, gâita gibi necâset ve meni çıkmak, 2- Vücuttan kan, irin ve sarı su akmak, 3- Ağız dolusu kusmak, 4- Delirmek, 5- Sarhoş olmak, 6- Bayılmak, 7- Arkadan yel çıkmak, 8- Yan yatarak veya iki ayağını yana çıkarıp oturağı boşta kalacak şekilde veya bağdaş kurarak oturup uyumak. (Oturağı yere tamamen yerleştirmek sûretiyle uyumak abdesti bozmaz.) 9- Namaz içinde başkası işitecek kadar gülmek, 10- Dişlerin arasından çıkan kan, tükürüğe denk veya tükürükten fazla olmak. Kan tükürükten az olduğu zaman, abdesti bozmadığı gibi, tıraş olmak, tırnak kesmek de abdesti bozmaz.

Abdest Nasıl Alınır?

1- Mümkünse kıbleye dönülür, yüksek bir yere oturulur, Eûzü ve Besmele çekilir. 2- Eller bileklere kadar üç kere yıkanır, parmaklar birbiri arasına geçirilerek hilâllenir, parmaktaki yüzük oynatılarak altına su ulaştırılır. (Resim: 1) 3- Varsa misvak kullanılır, yoksa başparmak ve şehâdet parmağıyla dişler ovulur. (Resim: 2) 4- Besmeleçekilerek ağıza üç kere su alınır. (Resim: 3) 5- Besmeleçekilir, üç kere burna su verilir. (Resim: 4) Oruçlu değilse su burnun yumuşağına kadar çekilip, sol elle burun temizlenir. 6- Abdeste kalb ile niyet edilip, Besmele çekerek avuca su alınıp saç bitiminden çene altına, yan taraflardan da kulak yumuşaklarına kadar yüz, üç kere yıkanır. Kaşların altı ıslatılır. Bu iş iki kere daha yapılır. Her yıkamada yüz ovalanır. (Resim: 5) 7- Besmele çekerek önce sağ, sonra sol kol dirsekle beraber üç kere ovalanarak yıkanır. (Resim: 6-7) 8- Besmele çekerek sağ elle başın dörtte biri mesh edilir. (Resim: 8) Sonra şehâdet parmaklarıyla kulaklar, başparmakla da kulakların arkası meshedilir. (Resim: 9) Elin baş ve işâret parmakları hariç, diğer üç parmaklar ile de boyun meshedilir. (Resim: 10)


Kaplama mesh yapmak sünnettir.


Kaplama mesh şöyle yapılır: Evvelâ, iki el ıslatılır, başparmak ve işaret parmakları ayrı tutulup diğer parmaklar birbirine yapıştırılır. İç tarafları başın önünde saçların başlangıcına konulur. Başparmak ile şehâdet parmakları ve avuç içi başa dokundurulmaz. İki el geriye doğru çekilerek meshedilir. Avuçların içi ile başın yan tarafı, arkadan öne doğru çekerek meshedilir. Sonra işaret parmakları ile kulakların içi meshedilir. Başparmaklar da kulak arkasına konulup, kulak arkaları yukarıdan aşağıya meshedilir. Diğer üç parmakların dış yüzleri ile de ense meshedilir. Boğaz meshedilmez. 9- Ayaklar sol el ile yıkanır. Besmele ile sağ ayağın ucundan yıkamaya başlanır (Resim: 11) ve ayak parmakları sol elin küçük parmağı ile hilâllenir. Hilâllemeye sağdan sola doğru yani, sağ ayakta küçük parmaktan, sol ayakta ise başparmaktan başlanır ve alttan üste doğru yapılır. Sağ ayak gibi sol ayak da besmele ile yıkanır. (Resim: 12) Abdestte her âzâ yıkanırken kelime-i şehâdet okunur.

Alıntı:

---

Her paylaşımda başlık değişikliği yapılmadığı için.(paylaşılan bölüm) Güncel olma nedeni ile ORUÇ konusunu öne aldım... ileride başlık kısmını tekrar değişeceğim. Kuzat

---

ORUÇ

Oruç, ibadet niyetiyle imsaktan güneş batıncaya kadar hiç bir şey yememek, içmemek ve cinsî münâsebette bulunmamaktır. ORUCUN FARZLARI 1- Niyet etmek 2- Niyette orucun ilk ve son vaktini bilmek, 3- İkinci fecirden (imsaktan) itibaren güneş batıncaya kadar, orucu bozan şeylerden kendini tutmaktır. Oruca başlama zamanına “imsak”, orucu açmaya da “iftâr” denir.
ORUCUN KISIMLARI

Oruç altı kısımdır: 1- Farz, 2- Vâcip, 3- Sünnet, 4- Mendûp, 5- Nâfile, 6- Mekrûh. 1- Farz Oruç: Ramazan orucunun edâ ve kazâsı ve keffâret orucu. 2- Vâcip Oruç: Bozulan nâfile orucun kazâsı ve adak orucu. 3- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9’uncu günüyle beraber Âşûrâ günü yani 10’ncu günü tutulan oruçtur. 4- Mendûp Oruç: Her aydan tutulan 3 gün oruç. O üç günün “eyyâm-ı biyz” yani ayın 13, 14, 15’inci günleri olması da mendûptur. 5- Nâfile Oruç: Bu oruçlardan başka mekrûh olmayan oruçlar nâfiledir. 6- Mekrûh Oruç: Yalnız Âşûrâ gününde tutulan oruçtur. Ramazan bayramının birinci, kurban bayramının 1, 2, 3 ve 4’üncü günleri oruç tutmak tahrîmen mekruhtur.

ORUÇ AYRICA İKİ KISIMDIR:

1- Geceden niyet icap eden oruçlar: Ramazanın kazâsı, nâfileden bozulan ve gününe gün tutulan oruç, keffâret oruçları, zamanı belli olmayan nezir oruçları. Bunlarda mutlaka geceden niyet şarttır. 2- Geceden niyet icap etmeyen oruçlar: Ramazan ayında tutulan oruç, zamanı muayyen olan nezir orucu ve nâfile oruçlar. Bunlara geceden niyet şart değildir. Gece niyet edilebildiği gibi, gündüzün kaba kuşluğa kadar da niyet edilebilir. Ramazan günlerinde ister mutlak oruca niyet edilsin, isterse nâfileye veya başka bir vâcibe niyet edilsin, oruç ramazan orucu olur. Orucu Bozup da Sadece Kazâ İcabettiren Şeyler 1- Oruç hatırında iken boğazına birşey kaçmak, 2- Ağzına aldığı veya burnuna çektiği su hata ile boğazına kaçmak, 3- Ramazan orucuna niyet etmeyerek orucu yemek, 4-Unutarak yedikten sonra, orucu bozulmadığı halde bozulduğunu zannederek bilerek yemek ve içmek, 5- Ağzına giren kar veya yağmur suyunu istemeyerek yutmak, 6- İğne vurdurmak,

7- Burnuna ilaç çekmek, 8- Kulağına yağ akıtmak, 9- İmsak vaktinin girmediğini sanarak sahur yemek, 10- Güneş battığı zannı ile iftâr etmek, 11- Kusmuğunu ağzından çıkarmayıp yutmak, 12- Eşinden veya sevdiğinden başkasının tükrüğünü yutmak, 13- Kendi tükrüğünü dışarı çıkarıp sonra yutmak, 14- Su veya yağ ile ıslanmış parmağını ayıp yerlerine sokmak, 15- Dişi kanayıp kanı, tükrüğünden fazla veya tükrüğü ile müsâvî olduğu halde yutmak, 16- Buhur yakıp, dumanını boğazına kaçırmak. Orucu Bozup Kazâ ve Keffâret İcabettiren Şeyler 1- Bilerek yemek-içmek 2- Bilerek cinsî münâsebette bulunmak, 3- Bilerek sigara içmek, 4- Gıybet ettikten sonra, orucunun bozulduğunu zannedip bilerek orucu bozmak, 5- Eşinin veya sevdiği bir kimsenin tükrüğünü yutmak,
Yukarıda sayılanlardan birini yapan kimse bozduğu orucu kazâ eder ve keffâret olarak da ara vermeden iki ay oruç tutar.

Oruçluya Mekruh Olan Şeyler

1- Zarûretsiz bir şey tatmak, 2- Zarûretsiz bir şey çiğnemek, 3- Önceden çiğnenmiş ve tadı kalmamış bir sakızı çiğnemek, 4- Öpmek, 5- Kişinin eşiyle sarılması ve kucaklaşması, 6- Tükrüğünü ağzında biriktirip yutmak, 7- Kan aldırmak. Orucu Bozmayan Şeyler 1- Unutarak yemek, içmek ve cinsî münâsebette bulunmak, 2- Sırf bakmak veya düşünmekle meni gelmesi, 3- Uyurken ihtilâm olmak, 4- Meni gelmeksizin öpmek, 5- Hacâmat olmak 6- Ağza gelen balgamı yutmak, 7- Burnuna inen akıntıyı yutmak, 8- Kulağına su kaçmak, 9- Dişleri arasında kalan nohuttan küçük bir şeyi yemek, 10- Elinde olmayarak (çok dahi olsa) kusmak, 11- Sürme çekmek, 12- Gıybet etmek, 13- Göze ilaç damlatmak.

Abdesten sonra artan sudan ayakta ve kıbleye karşı birkaç yudum içilir. Abdesten sonra şu üç şey menduptur: * Kelime-i şehâdet getirmek, َ ت ْ ن َ ا َّ ل ِ ا َ ه ٰ ل ِ ا ٰ ل ْ ن َ ا ُ د َ ه ْ ش َ ا َ ك ِ د ْ م َ ح ِ ب َ و َّ م ُ ه ّٰ الل َ ك َ ان َ ح ْ ب ُ س َ ك ْ ي َ ل ِ ا ُ وب ُ ت َ ا َ و َ ك ُ ر ِ ف ْ غ َ ت ْ س َ ا * “Sübhânekellâhümme ve bihamdik. Eşhedü en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbü ileyk” duasını okumak ve * 1, 2 veya 3 defa “Kadr sûresini” okumak. KADR SÛRESİ ِ يم ۪ ح َّ الر ِ ـن ٰ م ْ ح َّ الر ِ ّٰ الل ِ ـــم ْ س ِ ب *ۘ ِ ر ْ د َ ق ْ ال ُ ة َ ل ْ ي َ ا ل َ م َ اك َ ر ْ د َ ا ٓ ا َ م َ و *ۚ ِ ر ْ د َ ق ْ ال ِ ة َ ل ْ ي َ ى ل ۪ ف ُ اه َ ن ْ ل َ ز ْ ن َ ا ٓ ا َّ ن ِ ا *ۘ ٍ ر ْ ه َ ش ِ ف ْ ل َ ا ْ ن ِ م ٌ ر ْ ي َ خ ِ ر ْ د َ ق ْ ال ُ ة َ ل ْ ي َ ل *ۛ ۙ ٍ ر ْ م َ ا ِ ّ ل ُ ك ْ ن ِ م ۚ ْ م ِ ه ِ ّ ب َ ر ِ ن ْ ذ ِ ا ِ ا ب َ يه ۪ ف ُ وح ُّ الر َ و ُ ة َ ك ِ ئ ٓ ٰ ل َ م ْ ال ُ ل ّ

Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm İnn¼ enzelnâhü fî leyleti’l-kadr * Ve m¼ edrâke mâ leyletü’l-kadr * Leyletü’l-kadri ‡ayrun min elfi şehr * Tenezzelü’l-mel¼iketü verrûhu fîhâ bi i◊ni rabbihim min külli emr * Selâmün hiye hattâ matla‘ı’l-fecr *4 4 Meâli: Hakîkat, biz onu (Kur’ânı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin (o büyük fazilet ve şerefini) sana bildiren nedir? Kadir gecesi bin aydan hayırlıdır. Onda melekler ve Ruh, Rablerinin izniyle, her bir iş için iner de iner. O gece tan yeri ağarıncaya kadar bir selâmdır.


Gusül Gusül,

cünüplükten, hayız ve nifastan çıkmak için bütün vücudu ağzın ve burnun içi ile birlikte yıkamaktır. Gusül, cinsî münâsebet ve ihtilâm sebebiyle, bir de hayız ve nifasın bitmesiyle îcâp eder. İhtilâm, uykuda meninin tenâsül uzvundan şehvetle dışarı çıkmasıdır.

Guslün Farzları Guslün farzları üçtür:
1- Ağıza su vermek, 2- Burna su vermek, 3- Bütün bedeni yıkamak.

Guslün Sünnetleri
1- Niyet etmek, 2- Besmele çekmek, 3- Önce avret mahallini yıkamak, 4- Önce başına, sonra sağ, daha sonra sol omuzuna üçer defa su dökmek ve her defasında vücudu ovmak.

Gusül Abdesti Nasıl Alınır Sünnet üzere gusül abdesti şöyle alınır:

1- Gusle niyet edilir. Eller yıkanır.

2- Besmele çekilip tam bir namaz abdesti alınır. Ayaklar altında su toplanıyorsa ayaklar en sonunda yıkanır. 3- Bu abdesti alırken ağız ve burna su bolca çekilir. Çünkü bu yıkama ile gusüldeki farz olan ağız ve burna su vermek de yerine gelmiş olur. 4- Başa üç defa su dökülür ve her döküşte ovulur. Bu esnâda, sakal, bıyık ve saç altına suyu ulaştırmak lazımdır. 5- Sağ omuza üç defa su dökülür ve her döküşte vücut ovulur. 6- Sol omuza üç defa su dökülür ve her döküşte vücut ovulur. Vücut, göbek çukuru dâhil hiç kuru yer kalmayacak şekilde ovularak yıkanır.

Gusül Abdesti ve Kaplama Diş Mes’elesi

Hanefî mezhebine göre, gusülde ağız ve burun, bedenin dışı sayıldığından yıkanması farzdır. Şâfiî mezhebine göre ise sünnettir. Gusledecek kimsenin ağzındaki dişler kaplatılmış veya doldurtulmuşsa kaplanan ve doldurulan dişin, kaplamasının ve dolgunun dışının yıkanmasıyla gusül tamam olur. . Ancak dişler sâbit değil de çıkarılabilir ise çıkarılması icap eder.

Bu husus; yara ve sargı üzerine meshin câiz olduğu gibidir. Yaranın üzerindeki sargının altını yıkamak mecburiyeti olmadığı gibi, diş için de hüküm aynıdır. Diş Doldurtma Mes’elesi Dişinin birazı çürümüş veya kırılmış olan kimsenin dişini doldurtması veya kaplatması câizdir. Ancak, zarûretsiz, süs için câiz değildir. Hanefî mezhebi müctehidlerinden İmam Muhammed’e (rah.) göre sallanan dişleri altın tel ile bağlatmak, düşen ve çıkarılan diş yerine altın diş takmak câizdir. İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe’ye (rah.) göre ise altın ile kaplatmak câiz değil, gümüş ile câizdir. İmam Ebû Yusuf (rah.) da (bir rivâyette) İmam Muhammed (rah.) gibi buyurmuştur. Altın ile kaplamada İmam Muhammed’in ictihadiyle amel edilebilir. Âlimler İmam Ebû Yusuf ile İmam Muhammed’in ictihadı üzerine fetvâ vermişlerdir. Ayrıca Osmanlı ulemasından, Şeyhulislam Uryânîzâde, diş doldurmak için fetvâ vermiştir. İslâm dininde, kolaylık yapacağız diye, şerîatin cevâz vermediği bir şeye câizdir denilemez. Fakat câiz olan bir mesele için de, câiz değildir deyip zorluk çıkarılamaz.


Teyemmüm

Teyemmüm, abdest almak veya gusletmek için suyun bulunmaması veya kullanılamaması halinde niyet edip ellerini toprak cinsinden bir şeye iki defa vurarak, birincide yüzünü, ikincide dirseklerine kadar ellerini meshetmektir. Teyemmümün Farzları Teyemmümün farzı ikidir: 1- Niyet, 2- İki darp (vurmak) ve mesh. Teyemmüm Şöyle Yapılır Bir müslüman gusletmek yahut abdest almak için su bulamazsa veya bulduğu suyu kullanmasına hastalığının şiddetlenmesi, düşman tehlikesi vesaire gibi ciddi bir mâni mevcutsa, niyet ederek toprak veya toprak cinsinden bir şeyle teyemmüm eder. Şöyle ki; Niyet edip Eûzü-Besmele çekerek bir defa ellerini toprak veya toprak cinsinden bir şeye vurup ileri geri sürter (Resim: 1). Eller birbirine vurularak fazla tozlar silkelenir (Resim: 2). Onunla yüzünü (abdestte yıkadığı yerleri) mesheder. (Resim: 3). İkinci defa ellerini aynı şekilde vurup, ileri geri sürter, fazlası silkelenir. Evvelâ sağ kolunu mesheder (Resim: 4-5) sonra sol kolunu mesheder (Resim: 6-7). Kolun içinde ve dışında meshedilmedik yer bırakmaz. Tertîbe riayet edip evvela yüzü, sonra kolları mesheder. Ve meshler arasında fasıla vermez. Teyemmüm ederken koldaki saat, bilezik ve parmaktaki yüzüğün çıkartılması veya yerlerinden oynatılması lazımdır.

MESTLER ÜZERİNE MESH

Müslüman erkek ve kadın için, abdest alırken mestler üzerine meshetmek câizdir. Meshin Caiz Olmasının Şartları 1- Mestler, abdestli iken giyilmiş olmalıdır. 2- Mestler topuklarla birlikte ayakları örtmeli ve en az 12 bin adım (takriben 5 km.) yürünebilmelidir. 3- Mestlerin hiç birinde, (ayak parmağının en küçüğü ile) üç parmak miktarı delik ve yırtık bulunmamalıdır. 4- İçine kolayca su almamalı ve bağlamaksızın ayakta durabilmelidir. 5- Mest giyilecek ayağın baş tarafında, en az üç el parmağı genişliğinde bir kısmı bulunmalıdır. (Bir ayağı kesilmiş ve sadece topuğu kalmış bir kimse, diğer ayağına da meshedemez.)

Meshin Miktarı

Mestin ön kısmından üç serçe parmağı kadar bir yeri ıslatarak meshetmek farzdır. Islatılan el parmaklarını açarak, ayağın ucundan itibaren mestin koncuna doğru çekmek sünnettir.

Meshi Bozan Şeyler

Abdesti bozan her şey meshi de bozar. Ancak meshin müddeti henüz bitmemişse alacağı abdestde mestlere mesh yapılır.