(Kabir)
Kabir Azabı
Ondan Allah'a sığınırız. Kur'an-ı Kerimde müteaddit yerlerde bahsi geçmiştir. «İklil fi istinbat et-tenzil» adlı kitabımda o yerleri zikretmişim.
Buhâri, Ebu Hüreyre (Radıyallahû anh) 'dan rivayet ettiğine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle dua ederdi.
«Ya Rabbi ben kabir azabından sana sığınırım.».
Yine Buhari. Âişe (Radıyallahû anhâ) 'dan rivayet ettiğine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) :
«Kabir azabı haktır diye buyurdu.
îbn-i Ebi Şeybe ve Müslim, Zeyd bin Sabit (Radıyallahû anh)'den rivayet ettiklerine göre şöyle demiştir:
«Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) Beni Neccar'a âit bir duvarın yanında, katırın üzerinde iken, birden binek koşup nerdeyse Resûhillah'ı yere düşürecekti. Orda altı veya beş veya dört kabir vardı. Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) :
«Kim bu kabirlerin sahiplerini tanır» diye buyurdu. Bir adam: «Ben bilirim» dedi.
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) «Ne zaman öldüler» deyine
«Bunlar şirk üzere öldüler» dedi. Sonra Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
«Bu ümmet kabirlerinde mutlaka imtihana çekilirler. Eğer siz ölüleri defnediyor olmasaydınız, Allah'a duâ edip benim işittiğim kabir azabını size de işittirmesini dileyecektim.»
îbn-i Ebi Şeybe, Buhari ve Müslim, Âişe (Radıyallahû anhâ) 'den rivayet ettiklerine göre, Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
«Kabristanlılar, kabirlerinde bir azap görürler ve hayvanlar o azabın sesini işitirler.»
İmam Ahmed, Bezzâr, Câbir (Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiklerine göre, şöyle demiştir:
»Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) Beni Neccar'a ait bir hurma bahçesine girdi. Benî Neccârlı bazı adamların (ki cahiliyet döneminde ölmüşler) azap görürken seslerini işitti. Hemen korkulu bir halde çıkıp sahabelerine kabir azabından Allah'a sığınmalarını emretti..
îmam Ahmed, Ebû Ya'la, Acûri, Ebû Said-i Hudri (Radıyallahû anh)'den rivayet ettiklerine göre, Resûlullah {Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle demiştir:
«Kâfirin başına kabrinde doksandokuz ejderha musallat olur. Kıyamet kopuncaya kadar, onu ısırırlar.»
Ebû Ya'la, Acuri, ibn-i Mende, Ebû Hüreyre (Radıyallahû anh)den, rivayet ettiklerine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
«Mümin kabrinde bîr bahçe içindedir. Kabri yetmiş zira genişlenir, dolunay gibi nurlanır. Bilir misiniz şu âyet-i kerime hangi konuda nazil olmuştur:
: Kim zikrimden yüz çevirirse muhakkak ona dar bir geçim vardır.[23] Sahabeler, Allah ve Resûlu daha iyi bilir dediler. Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) buyurdu ki;
«O dar geçim, kabir azabıdır. Nefsim kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki, ona doksan dokuz ejderha musallat olur. Vücudunu şişirirler, onu sokarlar ve kıyamete kadar cesedini tahriş ederler.
îbn-i Ebi Şeybe, îbn-i Ebi Dünya Acûri, Ebû Hüreyre (Radıyalla*hû anh)'dan rivayet ettiklerine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
«Bevlden sakınınız, çünkü kabir azabının çoğu ondandır)
îbn-i Ebi Şeybe, Müslim ve Buhari, ibn-i Abbâs (Radıyallahû anhüma'dan rivayet ettiklerine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) iki kabrin yanından geçerken, şöyle buyurdu:
«Bunlar, azap görüyorlar. Azapları da büyük günahlardan dolayı değildir. Birisi bevlden temizlenmiyordu, diğeri de arada koğuculuk yapardı. Sonra, Resûlullah elinde bulunan yaş bir değneği ikiye bölüp kabirlerine dikti. Ashab; Bunu neden yaptın yâ Resûlullah deyince;
«Umulur ki bunlar yaş kaldıkça azapları hafiflenir» buyurdu.
îbn-i Ebi Dünya, Beyhaki, Meymûne (Radıyallahû anhâ'dan rivayet ettiklerine göre Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
«Ey Meymûne! Kabir azabından Allah'a sığın. Kabrin en şiddetli azabı gıybet ve bevldendir.»
Ahmed ve Isbehani, Ya'la bin Siyabe (Radıyallahû anh)'den rivayet ettiklerine göre;
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) sahibi azap gören bir kabrin başına geldi. «Bu, insanların etini yiyordu» dedi. Sonra yaş bir dal istedi. Onu kabrine dikti. Ve «umulur ki, bu dal yaş kaldıkça azabı hafiflesin» diye buyurdu.
Beyhaki «Delailüfn-nübüvvet»te, Ya'la bin Mürre'den rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir:
Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) ile bir kabristandan geçiyorduk. Bir kabirden sıkışma sesini işittim. «Yâ Resûlullah! Kabirden sıkışma sesini duyuyorum» dedim.
«İşittin mi ya Yala diye buyurdu. Ben «Evet» dedim.
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) «O, kolay işlerden dolayı azap görüyor» buyurdu.
Ben «nedir onlar» dedim. Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) :
«O insanlar arasında koğuculuk yapardı. Bevlden temizlenmezdi» diye buyurdu. Sonra, umulur ki azabı hafiflesin,» diye kabrine bir çubuk dikti.
Not: Ya'la bin Murre (Radıyallahû anh) Ya'la bin Siyabe'dir. Siyabe (Radıyallahû anhâ) anası idi.
İmam Ahmed, Enes (Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiğine göre şöyle demiştir:
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) Ebû Talha'nın bir hurma bahçesinde iken Bilal da arkasında yürüyordu; bir kabrin yanından geçtiler.
Yâ Bilâl işittiğimi işitiyor musun?
«Bu kabrin sahibi, azap görüyor. Sorguya çekilmiş, yahudi olarak belirlenmiş,» dedi.
Beyhaki, Ebû Hüreyre (Radıyallahû anh) 'dan rivayet ettiğine göre, peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
«Kabir azabı üç şeyden olur. Gıybetten, koğuculuktan ve bevlden. Mutlaka bunlardan sakının.
Yine Beyhaki, Katâde'den rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir: Kabir azabı üç bölümdür. Bir bölümü gıybetten bir bölümü koğuculuktan, bir bölümü de, bevldendir.
İbn-i Ebi Şeybe, îmam Ahmed, Ibn-i Hibban, Acûri, ümmü Mübeşşir (Radıyallahû anhüma)'dan rivayet ettiklerine göre;
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi" ve Sellem) : «Kabir azabından Allah'a sığınırım» diye buyurdu. Ben:
«Yâ Resûlullah, insanlar kabirlerinde azap mı görecekler?» dedim. Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) :
«Evet hayvanların işiteceği bir azapla, azap görecekler.» dedi.
Taberâni «el-Kebir»de İbn-i. Mesûd (Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiğine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem,) :
«Ölüler, kabirlerinde azap görürler. Öyle ki hayvanlar onların seslerini işitirler.»
Yine Taberâni «el-Evsat»da, Ebû Saîd-i Hudri'den rivayetine göre şöyle demiştir:
Ben Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) ile bir seferde beraberdim. O, bineği üstünde gidiyordu. Birden hayvan irkildi. Ben: «Yâ Resûlullah! Neden bineğin irkildi?» dedim.
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) : «Hayvan, kabrinde azap gören bir adamın sesini işitti, bu yüzdan irkildi diye buyurdu.
îbn-i Ebi Şeybe, îkrime (Radıyallahû anh)'den: «Nasıl ki kâfirler kabirdekilerden ümitsizliğe düştüler [24] mealindeki âyet-i kerime hakkında demiştir ki: «Kâfirler kabirlerine kondukları zaman, Allah'ın onlara hazırladığı azabı görüp, Allah'ın rahmetinden ümitsiz olurlar.»
Taberani «el~Evsat»da, ibn-i Ebi Dünya Kitabü'l-Kubûr da, Lâl-kai «es-Sünnet»de, ve îbn-i Meali, İbn-i Ömer (Radıyallahû anhüma)'-dan rivayet ettiklerine göre, şöyle demiştir:
Ben, Bedir taraflarında gezinirken, birden bir çukurdan, boynunda bir zincir olan bir adam çıktı.
«Yâ Abdullah! Bana su ver» diye beni çağırdı. Bilmiyorum ismimi mi bildi, yoksa Arapların Abdullah (Allah'ın kulu) kelimesini kullandıkları gibi mi kullandı. Sonra aynı çukurdan elinde cop olan bir adam çıktı, «ya Abdullah ona su verme. Çünkü o kâfirdir» diye söyledi. Sonra copla onu çukura koyuncaya kadar ona vurdu.
Ben gittim, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) e anlattım. O, «Gördün mü?» dedi. Ben «evet» dedim. Buyurdu ki;
«O Allah'ın düşmanı Ebû Cehil'dir. O gördüğün durum da kıyamete kadarki azabıdır.»
İbn-i Ebi Dünya, «Ölümden sonra yaşayanlar» adlı kitabında, Hallal, Sünnet'de îbn-i el-Berra Ravzada îbn-i Ömer (Radıyallahû anhüma) 'dan rivayet ettiklerine göre şöyle demiştir:
Bir seferinde çıkıp, câhiliyet kabirlerinden bir kabrin yanından geçtim. Birden karşıma boynunda ateş gıcırdatan bir zincir olan bir adam çıktı. Beraberimde bir su kabı vardı. O, beni gördüğü vakit;
«Yâ Abdullah bana su ver» derken ardından bir adam kabirden çıkıp:
«Yâ Abdullah ona su verme, O kâfirdir» dedi. Kendisini copla vurdu. Boynundaki zinciri tutarak, onu çekti, kabrine soktu.
İbn-i Ömer (Radıyallahû anh) dedi ki:
Sonra o gece ihtiyar bir kadının evinde misafir oldum. Evin yanında bir kabir vardı. Kabirden bir ses işittim : «Bevl mabevi» «Şennmaşenn» diyordu. Ben ihtiyar kadına «nedir bu» dedim. O:
«Bu benim kocam idi. Bevl ettiği zaman sakınmıyordu. Ona «sana yazıklar olsun! Deve de bevl ettiği vakit temizlenir. Sen niye temizlenmiyorsun» derdim. O kabul etmezdi. İşte öldüğü günden beri böyle «Bevl ma bevl» diyor, dedi
Ben «şenn» nedir dediğimde kadın dedi ki:
Çok susamış bir adam ona (kocama) geldi. «Bana su ver» dedi. O «al kırbayı (şenni) dedi, Adam baktı ki içinde damla yok. Ve düşüp öldü. İşte o, öldüğü günden beri «şenn maşenn» diyor.
Sonra, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem)'e gittim. Haber verdim. Kişinin yalnız başına sefere çıkmasını yasakladı.
îbn-i Ebi Dünya, «el-Kubur» kitabında Huveyris bin er-Rebâ'dan rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir:
Ben seferden dönerken, üstü başı alev tutmuş demir bir çerçeve içinde bir adam kabirden çıkıp üzerime geldi. İki sefer «Bana su ver» dedi. Ardında bir insan çıktı, «Kâfire su verme» dedi. Ona kavuşup, zincirinden tuttu. Yerde çekip beraber kabre girdiler.
Huveyris dedi: Deve öyle olmuştu ki, ona hiç bir şey yapamıyordum. Boynundan tutunca ıhdi. Ben indim, akşam ve yatsı namazlarını kıldım. Sonra bindim ta Medine'de sabahladım.
Ömer bin el-Hattab'a vardım. Ona meseleyi anlattım. Halife «Yâ Huveyris, ben seni ittiham etmiyorum, bana doğru bir haber verdin» dedi. Keyfa essuğra'dan cahiliyet dönemini görmüş bâzı ihtiyarları çağırdı. Sonra Hüveyrisi'de çağırdı ve dedi:
«Bu bana bir şeyler anlattı. Onu ittiham ediyor değilim.
Yâ Huveyris bana anlattığını onlara da anlat.» Huveyris anlattı. Onlar;
«Yâ emirel-Müminin Biz bunu tanıyoruz. Beni Gifardan bir adamdır. Cahiliyette öldü. Misafirlere hakk tanımıyordu» dediler.
Yine ibn-i Ebi Dünya, Hişam bin Urve'den, o da babasından rivayet ettiklerine göre, babası şöyle demiştir:
Mekke Medine arasında bir binici gidiyordu. Bir kabristandan geçerken, demire vurulmuş, üstü başı alev tutmuş bir adam «Yâ Abdullah! Yâ Abdullah! Bana su ver» dedi. Ardından gelen birisi «Yâ Abdullah su verme» dedi. Bunun üzerine binici bayıldı. Saçları ağardı.
Olay Hz. Osman (Radıyallahû anh)'a iletildiğinde, kişinin yalnız olarak sefere çıkmasını yasakladı.
îmam Ahmed, Nesâi, İbn-i Hüzeyme, Beyhaki Ebu Rafi (Radıyallahû anh) 'dan rivayet ettiklerine göre,. şöyle demiştir:
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem)'e Baki kabristanın'dan geçiyordum. O, (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) «off off» dedi. Beni kastettiğini sandım.
«Yâ Resûlullah bir şey mi yaptım?» dedim. O; «Ne demek istiyorsun?» dedi. Ben: «Bana of çekiyorsun» dedim. O;
-Hayır, bu kabir sahibi filan kişiyi, filan kabileye zekât memuru olarak göndermiştim. Bir zırhı arakladı. Şimdi ona ateşten bir zırh giydirilmiş, görüyorum» dedi.
îbn-i Ebi Şeybe, Hennad, İbn-i Ebi Dünya, Amr bin Şerahbil'den rivayet ettiklerine göre, şöyle demiştir:
Muttaki görünen bir adam ölmüş. Kabrine gelip, «sana yüz sopa vuracağız» demişler. Adam:
«Neden bana vuracaksınız, ben kötülüklerden sakınır, Allah'dan korkardım,» demiş. Bir sopaya ininceye kadar aralarında böyle tartışma sürmüş. Ve o sopa vurulunca kabri ateş tutuşmuş. Adam helak olup bir daha diriltilince;
Neden bana vurdunuz?» demiş.
Onlar:
«Bir gün âbdestsiz olarak namaz kıldın. Ve yardım isteyen mazlumun yanından geçerken, yardım etmedin,» demişler.
Buhari ve Ebû Şeyh, «et - Tevbih* kitabında ibn-i Mesûd (Radıyallahû anh) 'dan rivayet ettiklerine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
«Allahın kullarından bir kula kabrinde yüz sopa vurulması emrolundu. Adam bir sopaya indirinceye kadar, Allah'a yalvardı. Yalnız bir sopa vurulunca kabri ateşle doldu. Ateş kalkınca, adam ayıldı. «Neden bana vurdunuz» dedi.
Melekler:
«Sen abdestsiz olarak bir namaz kıldın. Bir mazlumun dalyanından geçip yardım etmedin» dediler.
Buhari, Beyhaki, Semûrete bin Cündüpten rivayet ettiklerine göre şöyle demiştir:
Resûlullah'ın, ashabına çok fazla söylediği şeylerden birisi'de: «İçinizden kimse rüya gördü mü?» sözü idi.
Bir gün sabahleyin, şöyle buyurdu:
Bu gece iki kişi gelip «bana hazırlan» dediler. Onlarla beraber çıktım, beni Arz-ı mukaddese götürdüler. Yatan bir adamın yanına vardık; elinde taş olan diğer bir adam başında duruyordu. Taşı başına vurup başını sıyırıyordu; Taş yuvarlanır giderdi. Peşinde gidip taşı alıyordu. Vuran adam daha dönmeden, vurulanın başı eski haline gelip iyileşiyordu. Döndüğü vakit ilk sefer yaptığı gibi bir daha onun başına vuruyordu.
Ben o arkadaşlarıma «Sûbhanallah nedir bunlar» dedim. Onlar:
«Git» dediler. Gittik, tâ, baş üstü yatmış bir adama vardık. Elinde çengel olan diğer bir adam onun yanında idi. Yanaklarına çengeli takıp kafasına kadar yırtardı. Burnuna koyup kafasına kadar yırtardı, gözüne takıp kafasına kadar yırtardı. Sonra dönüp öbür tarafı da aynen öyle yapardı. Onu bitirmeden öbür taraf eski haline dönüp iyileşiyordu. Yine öbür tarafa yaptığını bu tarafa yapardı.
Ben arkadaşlarıma «Sûbhanallah nedir bunlar?» dedim. Onlar;
«Çık» dediler. Çıktık. Tandır gibi bir şeyin yanına vardık, içinde sesler ve gürültü vardı. İçine baktık, çıplak kadın ve erkek dolu. Altlarından alev kendilerine vuruyor. Alev vurdukça bağrışıyordular.
Ben arkadaşlarıma «Nedir bunlar» dedim. Onlar;
«Git» dediler. Gittik. Kan gibi kızıl bir nehrin yanına vardık. Nehirde yüzen bir adam vardı. Nehir kenarında da ellerinde küçük çakıllar olan bir adam vardı. O arada, adam, yüzdüğü kadar yüzüyor. Sonra, çakılları biriktirenin yanına gelip ağzını ona açıyor. Ağzına bir taş atınca gidip yüzüyor, sonra bir daha ona dönüyor, ağzını açıp adamdan bir taş daha yutuyordu.
«Bunlar kimlerdir?» dedim. «Git» dediler. Gittik, Hiç benzerini görmediğim çirkin bir adamın yanına vardık. Yanındaki ateşi karıştırıp etrafında dolaşıyordu.
Arkadaşlarıma «Bu kimdir» dedim. Onlar «Git» dediler. Gittik. Yemyeşil, içinde baharın her nevi çiçeği olan bir bahçeye girdik. Bahçe ortasında başını göremeyeceğim kadar uzun bir adam vardı. Etrafında hiç görmediğim çocuklar vardı.
Arkadaşlarım bana «Çık» dediler çıktık. Büyüklükte ve güzellikte benzerini göremediğim büyük bir bahçeye vardık.
Arkadaşlarım bana «yüksel» dediler. Yükseldik, binaları altın ve gümüş kerpiçten olan bir şehre vardık. Şehrin kapısını çaldık, bize açıldı.
İçine girdik, bir tarafları çok güzel, bir tarafları çok çirkin adamlar bizi karşıladılar. Arkadaşlarım onlara dediler ki, gidin şu nehirde yıkanın. Orda suyu bembeyaz geniş bir nehir vardı. Onlar gidip yıkandılar. Sonra bize döndüler. Çirkinlik onlardan gidip en güzel şekle girdiler.
Arkadaşlarım, «işte bu senin evindir,» dediler. Ben «Allah'ın bereketi üzerinize olsun bırakın içine gireyim,» dedim. Onlar «fakat şimdi giremezsin» dediler.
Ben, o arkadaşlarıma «bu gece çok acaip şeyler gördüm, nedir bu gördüklerim» dedim. Onlar dediler ki:
Başı sıyrılan adam ise, Kur'an'ın hükümlerini bırakandır.
Uykudan dolayı farz namazlarını kaçırandır. Kıyamete kadar ona öyle yapılacaktır.
Yüzü, gözü ve burnu kafasına kadar yırtılan adam ise, sabahleyin evinden çıkıp her tarafta yalan söyleyendir. Kıyamete kadar ona Öyle yapılacaktır.
Tandır gibi yerdeki çıplak kadın ve erkekler ise, onlar zina edenlerdir.
Nehirde yüzüp taş yutan adam ise, o faiz yiyendir.
Ateş karıştıran adam ise, o cehennemin bekçisi ve sahibidir.
Bahçedeki uzun adam ise İbrahim, (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem.)'dir. Etrafındaki çocuklar ise, İslam fıtratı üzere ölen çocuklardır.
Sahabeler;
«Yâ Resûlullah! Müşriklerin çocukları da mı?» dediler. Peygamber (Sallallâhû Aleyhi.ve Sellem} :
«Evet, müşriklerin çocukları da...» dedi.
Bir tarafı çok güzel bir tarafı çok çirkin olan o topluluk ise: onlar iyi, salih bir ameli, diğer kötü bir amelle karıştıranlardır Allah onları affetti.
Ben ise Cibril'im. Bu da Mikail'dir,
Âlimler demişler ki: Bu, hadis, Berzah âleminde azabın varlığına dair bir nasstır. Çünkü peygamberlerin rüyaları gerçeğe tam uygun olan vahydir. Nitekim hadisde, «kıyamete kadar buna öyle yapılacak» diye ifade vardı.
Darekutni'ye göre, Hadisin bazı rivayetlerinde şu ifadeler vardır :
Bana bahçeyi anlat, dedim. Arkadaşım dedi ki:
İbrahim (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm) bu bahçede, bu çocuklara bakıcılık yapıyor. Kıyamete kadar onları besleyecek.
Ben «kanda yüzen kimdi?» dedim. Arkadaşım, «o faiz sahibidir» dedi. «Kıyamete kadar taş ile beslenecektir.»
Ben, başı sıyrılan adam kimdir» dedim. Arkadaşım;
«O, Kur'an Öğrenip unutacak şekilde uykuya dalıp Kur'an'ı bırakandır ki kıyamete kadar, kabirde uyudukça, başına vururlar} bırakmazlar ki, uyusun...
Hatip, ibn-i Asakir, Ebû Musa el-Eş'ari hadisinden şöyle rivayet etmişler: Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) :
«Bâzı adamlar gördüm, derileri ateşten makaslarla makaslanıyordu.
«Nedir bunların hâli» dedim. Arkadaşım dedi ki:
«Bunlar, süslenmekte, helâl dairesini aşan kimselerdir.»
Pis kokulu, bir kuyu gördüm. İçinde bağıranlar vardı.
«Nedir bu» dedim. Arkadaşım dedi ki:
«Bunlar süslenmekte helâl dairesini aşan kadınlardır.»
Hayat suyunda yıkanan bir topluluk gördüm.
«Bunlar kimdir?» dedim. Dedi ki:
«Bunlar, kötü amel ile iyi ameli karıştıranlardır.»
îbn-i Asâkir, «Tarihlinde, Ali bin Ebû Talib (Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiğine göre:
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) sabah namazını kıldı. Namazı bitirince bize yöneldi ve şöyle dedi:
Bu gece bana iki melek geldiler. Kollarımdan tutup dünya göğüne çıktık. Bir meleğin yanından geçtik, elinde bir taş vardı. Önündeki insanın başına vuruyordu. Adamın beyni bir tarafa, taş bir tarafa düşüyordu.
«Nedir bu» dedim. Arkadaşlarım, «geç» dediler. Geçtim, baktım, bir melek, önünde bir adam, meleğin elinde demirden bir çengel; sağ yanağına daldırıyor, kulağına kadar yırtıyor. Sonra sol yanağı da aynen öyle yapıncaya kadar, sağ taraf düzeliyor.
Ben «nedir bu» dedim. Arkadaşlarım, «geç» dediler. Geçtim, kandan bir nehir gördüm. Kazan kaynar gibi kaynıyordu... Kenarlarının içinde çıplak bir topluluk vardı. Nehrin kenarında, ellerinde çamur çakılları olan melekler vardı. O çıplaklardan dışarı çıkmak isteyen olunca, ağzına bir çakıl atar, onu nehrin dibine götürüyordu.
«Nedir bu» dedim. Arkadaşlarım, «geç» dediler. Geçtim, baktım önümde bir ev, altı üstünden daha dar, içinde çıplak bir topluluk vardır. Altlarından alev yükseliyordu. Ben onların pis kokusundan burnumu kapattım.
«Kimdir bunlar» dedim. Arkadaşlarım, «geç» dediler. Geçtim, Siyah bir tepeye vardım. Üstünde çeşitli hastalıklara çarpılmış bir millet vardı. Arkalarından ateş savrulup ağız burun, göz ve kulaklarından çıkardı.
Ben «nedir bu durum» dedim. Arkadaşlarım «geç» dediler. Geçtim. Her tarafı saran bir ateş gördüm. Başına bir melek müekkel kılınmış, hiç kimsenin ondan çıkmasına fırsat vermiyor.
«Nedir bu?» dedim. Arkadaşlarım «geç dediler. Geçtim. Kendimi bir bahçede buldum. Orda güzellikte benzeri olmayan bir yaşlı zat vardı. Etrafında çocuklar bulunuyordu. Ve etrafta, yaprakları fil kulağı misali ağaçlar vardı. Allah'ın müsaade ettiği kadar o ağaca yükseldim. Ta güzellikte benzeri bulunmayan, şeffaf incilerden, yeşil zebercedden, kızıl yakuttan evler buldum.
Ben «nedir bu» dedim. Arkadaşlarım «geç» dediler. Geçtim. Gümüş ve altın iki köprüden bir nehre vardım. Nehrin kenarında güzellikte eşi olmayan yapıları, şeffaf inciden, yeşil Zebercedden, kızıl yakuttan olan evler vardı. İçlerinde dizilmiş bardak ve ibrikler vardı.
Ben «Nedir bu» dedim. Arkadaşlarım, «İn» dediler, indim. Elimi o kaplardan birisine vurdum. Avuçlayıp içtim. Baktım baldan daha tatlı, sütten daha beyaz, kaymaktan daha yumuşaktır.
Arkadaşlarım bana dediler ki: İşte o başları vurulup, beyinleri yere akıtılanlar ise, onlar yatsı namazını kılmadan yatanlardır. Namazları vakitlerinde kılmayanlardır. Onlar o taşla vurulurlar, sonra cehenneme giderler.
Yüzleri çengel ile yarılanlar ise, müslümanlar arasında koğuculuk yapanlardır. Onlar cehenneme gidinceye kadar öyle azap görürler.
Ağızlarına çakıl atılanlar ise, onlar faiz yiyenlerdir. Cehenneme gidinceye kadar o nehirde öyle azap görürler.
O çıplak millet ise, zinâkarlardır. O pis koku ise avretlerinin kokusudur. Onlar da ateşe varıncaya kadar öyle azap görürler.
Çeşitli hastalıklara çarpılmış o millet ise, kavm-ı Lut gibi oğlancılık yapanlardır. Alttaki de, üstteki de Öyle azap görürler. En sonunda Cehenneme giderler.
O her tarafı saran ateş ise, Cehennemdir.
O bahçe ise, Cennet'ül-Mev'adir.
O gördüğün yaşlı adam ise, İbrahim'dir. Etrafındaki çocuklar da müslümanların çocuklarıdır.
O ağaç da sidretü'l-müntehâdır.
O evler ise, peygamberlerin, sıddıkların, şehidlerin, salihlerin evleridir.
O nehir ise, Allahın sana verdiği kevser nehridir. Kenarlarındaki evler, ise senin ve ehli beytinin evleridir.
Beyhaki, Delail'de, Ebû Said-Hudri (Radıyallahû anh)'dan, Miraç hadisinde Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem)'den rivayet ettiğine göre, şöyle buyurmuştur :
Sonra bir az daha geçtim. Baktım, orda, üstünde büzülmüş et olan sofralar var, kimse ona yanaşmıyor. Aynı yerde diğer sofralarda, kokuşmuş pis et vardır. İnsanlar oturup ondan yiyorlar.
Ben «Yâ Cibril kimdir bunlar?» dedim. O dedi ki: «Ümmetinden bir millettir. Helâli bırakıp harama girerler.»
Sonra biraz daha geçtim. Karınları evler gibi olan bir topluluğun yanına vardım. Kalkmak istedikçe yere düşüyordular. «Yâ Rabbi kıyameti koparma» diyordular. Onlar Ali Firavunun yolunda idiler. Yoldakiler onları ezip geçiyordular. Allah'a yalvardıklarını işittim. . :
«Yâ Cibril! Kimdir bunlar» dedim. Cibril:
Bunlar, «senin ümmetinden faiz yiyenlerdir» dedi.
Sonra az daha gittim. Dudakları deve dudakları gibi büyük bir milletin yanına geldim. Ağızlarını açıp o ateşten yutuyor, ateş arkalarından çıkıyordu.
«Kimdir bunlar» dedim. Cibril:
«Bunlar, senin ümmetinden yetimlerin malını zulmen yiyenlerdir» dedi.
Sonra yine öyle geçtim. Memelerinden asılmış kadınlar gördüm. «Kimdir bunlar?» dedim.
«Bunlar zina edenlerdir» dedi.
Sonra biraz daha gittim. Yanlarından et kesilen, bir millet gördüm. O kesilen et onlara yediriliyordu. Onlara, «kardeşinin etinden yediğin gibi bunu da ye» deniliyordu. «Kimdir bunlar?» dedim. Cibril :
«Bunlar gıybet edici ve ayıplayıcılardır» dedi.
İbn-i Adiy, Beyhaki, yine Miraç hadisinde Ebu Hüreyre
[Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiklerine göre.Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
Başları, taşla ezilen bir milletin yanından (Miraç gecesinde) geçtim. Başları ezildikçe bîr daha düzeliyordu. Bu ezilmekten dolayı onlardan hiç bir şey eksilmiyordu.
«Yâ Cibril kimdir bunlar?» dedim. Cibril
«Bunlar, başları namaza ermeyen kimselerdir» dedi.
Sonra, keçi koyun gibi dolaşan, zakkum, dikenli otlan, Cehennemin çakıl ve taşlarını yiyen bir milletin yanına geldim. «Kimdir bunlar» dedim. Cibril;
«Bunlar, mallarının zekâtını vermeyenlerdir» dedi.
Sonra, başka bir milletin yanına geldim. Ellerinde pişmiş et ve piş çiğ et vardı. Temiz eti bırakıp pis eti yiyordular.
Ben «Kimdir bunlar?» deyince Cibril cevaben:
Bunlar, helâl hanımını bırakıp pis kadının yanında sabahlayan erkek ve helâl kocasmı bırakıp pis erkeğe giden, yanında sabahlayan kadınlardır.»
Sonra, taşınamayacak kadar büyük bir yığını biriktirmiş ve arttırmayı isteyen bir adam gördüm. «Kimdir bu» deyince Cibril:
«Yanında ödeyemeyecek kadar, insanların emanetleri olan ve yine emânet almak isteyen kişidir» dedi.
Sonra, dili ve dudakları demir makasları ile kesilen, bir milletin yanına geldik. Kesildikçe eski hâline dönüyordu. Hiç bir şey eksilmiyordu. «Kimdir bunlar» deyince, Cibril cevaben:
Bunlar, ümmetinin hatipleridir» dedi.
Ebû Dâvud, Enes (Radıyallahû anh)'den rivayet ettiğine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
Miraca çıkarıldığım gece, bâzı kavimlerin (toplulukların) yanından geçtim. Tunçtan, tırnakları vardı. Kendi yüzlerine ve göğüslerine batırıyorlardı.
«Yâ Cibril kimdir bunlar?» dedim. Cibril:
«Bunlar, insanların etini yiyen (gıybetini yapan) ve ırzlarına geçen kişilerdir» dedi.
îbn-i Ebi Dünya «el-Kubur» kitabında Hasan'dan merfûan rivayet ettiğine göre Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur :
«Kim sahabelerimden birisine söverek dünyadan ayrılsa, Allah ona bir hayvan musallat eder, etini kemirir, ondah kıyamete kadar elem duyar
İbn-i Huzeyme, İbn-i Hibban, el-Hâkim, Taberani, İbn-i Merde-veyh kendi Tefsirinde ve Beyhaki, Ebü Umâme (Radıyallahû anh)'~ dan rivayet ettiklerine göre, şöyle demiştir:
Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) sabah namazından sonra yanımıza geldi. Buyurdu ki: Ben hak bir rüya gördüm, dinleyin:
Bu gece bana bir adam geldi. Elimden tuttu, peşimden gel dedi. Ta, sarp korkunç bir dağa geldik. Bana «dağa çık» dedi. Ben «Çıkamam» dedim. O, «ben onu sana kolaylaştıracağım» dedi. Adımlarımı attıkça bir basamağa rastgeliyordu. Ta dağın zirvesine çıktık. Orda ağızları yırtık, erkek ve kadınlar vardı. Nedir bunlar dedim. O, «bunlar dediklerini yapmayanlardır» dedi.
Sonra çıktık, göz ve kulakları mıhlanmış erkek ve kadınlar karşımıza çıktı. «Nedir bunlar» dedim. O;
«Bunlar bakıp ta görmeyen, işitip de dinlemeyenlerdir» dedi.
Sonra çıktık. Kuyruk sokumlarından asılmış, başları aşağıda, memelerini yılan kemiren kadınlar gördük. «Kimdir bunlar» dedim. O;
«Bunlar çocuklarına süt emzirmeyen kadınlardır» dedi.;
Sonra, çıktık. Kuyruk sokumlarından asılmış, baş aşağı az miktarda buldukları suyu yalayan kadın ve erkekleri gördük. «Nedir bunlar» dedim. O;
«Bunlar oruç tutup, sonra keffaret vermeden orucunu' bozanlardır» dedi.
Sonra, çıktık. Çok çirkin manzaralı, çok çirkin elbiseli,; çok pis kokulu kadın ve erkekleri gördük. Kokuları pislik kokusu idi. «Kimdir bunlar» dedim.
«Bunlar zina eden kadın ve erkeklerdir» dedi.
Sonra çıktık. Korkunç derecede şişmiş, çok pis kokulu ölüler gördük. «Nedir bunlar» dedim. O;
«Bunlar kâfirlerin ölüleridir» dedi.
Sonra çıktık, ağaç gölgesinde oturan adamlarla karşılaştık. «Nedir bunlar» dedim. O;
«Bunlar müminlerin ölüleridir» dedi.
Sonra, çıktık, genç erkek ve kızları gördük. İki nehir arasında oynuyordular. «Kimdir bunlar» dedim. O;
«Bunlar müminlerin zürriyetidir» dedi.
Sonra, çıktık. Güzel yüzlü, güzel elbiseli, hoş kokulu adamlarla karşılaştık. Yüzleri bembeyaz kâğıt gibi parlaktı. «Kimdir bunlar» dedim. O;
«Bunlar siddıklar, şehidler ve salihlerdir» dedi.
Deylemi'nin Firdevs'inde Enes (Radıyallahû anh)'dan merfuan rivayet edildiğine göre, Peygamber (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
Ümmetimden kim, kavmi Lûtun amelini işlese, Allah onu onların yanına nakleder. Onlarla beraber hoşrolur.»
îbn-i Asâkir'in «Tarih»inde, senediyle Amr bin Eşlem ed-Dımış-ki'den rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir :
Hudutta yanımızda bir adam öldü, defnedildi. Üçüncü gün kabri devşirildi. Taşlar yana dikildi, kabirde hiç bir şey göremediler. Bu durum Veki' bin el-Cerrahtan soruldu. O şöyle dedi:
Bir hadis'de, işitmişiz:
«Kim kavm-ı Lûtun amelini işlerken ölse, kabir onu onların yanına götürür. Ve kıyamet gününde onlarla beraber haşrolur.»
îbn-i Ebi Dünya, Mesrûk'dan rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir :
«Kim hırsızlık yapar veya zina eder veya içki içer veya bunlara benzer bir şey yapar da ölürse kabrinde iki arslan bulunup onu devamlı olarak ısırırlar.»
îbn-i Asakir, Vâile bin el-Eskâ' (Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiğine göre, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur : :
Eğer kaderi veya cüz-i ihtiyari'yi inkâr edenlerin kabri üç gün sonra devşirilse kıbleden yüzleri çevrildiği görülecektir.
Esbehânî, Tergib'te el-Avam bin Havşap (Radıyallahû anh)'dan rivayet ettiğine göre şöyle demiştir:
Bir seferinde bir mahalleye inmiştim, mahalle kenarında bir kabristan vardı. İkindi olduktan sonra, kabrin birisi açıldı. İçinden, başı eşek başı olan bir insan cesedi, çıktı. Soruşturdum, denildi ki:
O içki içiyordu. Akşam eve gidince, anası ona «oğlum, Allah-dan kork,» derdi. O. da anasına «sus, eşek gibi anırma» derdi, işte, ikindiden sonra öldü. Hergün böyle, kabri açılıp üç sefer anırıyor. Sonra kabir üzerine kapanıyor.
Ibn-i Ebi Dünya, Mersed bin Havşep'den naklettiğine göre, şöyle demiştir :
Yûsuf bin Amr'ın yanında oturuyordum. Yanında, yarı yüzü demir darbesini yemiş bir adam vardı. Yûsuf ona: «Gördüğünü Mer-sed'e anlat» dedi. O dedi ki:
«Geceleyin biri için kabir kazdım. Defnedilip üzerinde toprak atip düzeltilince, deve gibi iki büyük kuş geldiler. Biri baş ucuna diğeri ayak ucuna kondu. Sonra kabrini deştiler. Biri kabrine sarkıldı, Öbürü, kabrin kenarında durdu. Ben geldim, kabrin kenarında durdum, işittim, ölüye şöyle diyordu:
— Kibir büyüklük taslamak için sarı.elbiseler içinde kayınlarını ziyaret eden sen değil miydin? Kabrin içindeki adam:
— Ben kibirli olacak kadar güçlü değilim, deyince ona bir darbe vurdu, kabri yağ ve su ile doldu. Sonra döndü ve bir daha ona üç sefer sordu. Her seferinde böylece ona bir darbe indirdi. Sonra, başını döndürüp bana baktı. «Bakınız, nerde oturmuş, boynu kırılsın» dedi. Ve yüzümün bu yanına vurdu. Gece boyunca öyle yerde kalmıştım. Sabahleyin kendimi böyle gördüm.
Yine İbn-i Ebi Dünya, Ebu'l-Cüreys'den o da anasından naklettiklerine göre, şöyle demiştir:
Ebû Cafer, Küfe hendeğini kazarken, halk cenazelerinin yerini değiştirdiler. O arada ellerini ağzıyla tutan bir gencin cenazesi bulundu.
Ebû îshak'dan nakledildiğine göre, şöyle demiştir:
Bir ölüyü yıkamak için çağrıldım. Yüzünden Örtüyü kaldırdığım vakit boğazına sarılmış bir yılan gördüm. Dediler ki:
Bu adam sahabeler (Radıyallahû anhüm)'e sövüyormuş.
Yine Ebû İshak'tan nakledildiğine göre şöyle demiştir:
Yanıma bir adam geldi. Ben, kabir deşen bir adamım. Bazıların yüzleri kıbleye dönük olmadığını gördüm, dedi.
Bunun üzerine Ben Evzai'ye mektupla sordum:
Evzaî: bunlarln sünnet üzere ölmeyenlerdir, dedi.
Abdül'mümin bin Abdullah bin îsa ed-Dabi'den rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:
Tevbe etmiş bir kabir deşen {kefendiz) den soruldu: Gördüğün en tuhaf şey nedir?
O, birinin kabrini deştim, baktım, cesedinin her tarafı çakılmış. Büyük bir mıh başına, diğer büyük bir mıh da ayaklarına çakılmış, gördüm, dedi.
