Hz.Mevlana "Divan-ı Kebir"

Fe'ilatün, Mefa'ilün,Fe'ilat
(c. III, 1161)

• Ey çalgıcı! Zevk ve işrete yeni baştan başla! Sazmı da bir iki tel daha pesten al, sesini yavaşlat!
• Kavgayı bırak da dostlarla uzlaş, hoş geçin, savaştan vazgeç! Eline kadehi ve sürahiyi al!
• Gülün Iutfuna bak! Dikenin suçunu görme! Sevgilinin saçlarının örgülerini aç, düğümleri çöz de etrafa miskler, anberler saç!
• Gökyüzü de yeryüzü de senin yüzünden semirmiş, güzelleşmiştir. Bir tek yıldızı da zayıf olarak kabul buyur!
• Baht da, devlet de senin ayağının toprağıdır. Sana lazım olan her şey kolaylaşmıştır. Onlar senin ayağına gelirler.
• Mademki saadet ve zafer senin kulun, kölen olmuştur. Senin düşmanların binlerce olsa ne çıkar?
• Ey gönül! Sana Kevser ırmağının suyu gerekse, sen aşk ateşini Kevser say!
• Kimin nabzı aşkla atmıyorsa, Eflatun bile olsa, sen onu eşek say!
• Aşktan kanadı olmayan başı, sen kuyruktan da aşağı, değersiz bil!

553. Yıkılan beden evinin hikayesi
Mefa'îlün, Fe'iiatün, Mefa'îlün, Fa'îlün
(c. 111, 1134)

• Neden değerli ve aziz ömrün varını, yoğunu nefis hırsızı çalıp götürüyor da, hayat kervanında yol alanlardan hiç bir ses çıkmıyor?
• Neden senin ömrünü çalan, seni Hakk'tan habersiz bırakan uykuya ve nefis hırsızına incinmiyorsun, kızmıyorsun da, sana doğru yolu haber veren, gösteren dosta inciniyor, kızıyorsun?
• Seni kıran, seni inciten, senin şeyhindir. Sana öğüt verendir. Dünya sevgisi, su üstüne yapılan resme benzer. Kararı yoktur, geçer gider.
• Birisi durmadan içinde oturduğu eve gizlice; "Ey ev, sakın yıkılma, eğer yıkılacaksan bana haber ver!" diyordu.
• Bir gece ev, birdenbire yıkıldı. Adam ne dedi, bilir misiniz? Dedi ki: "Ey ev, bunca zamandır, sana söylediğim sözler, ettiğim vasiyetler ne oldu? Sözlerim sana hiç mi tesir etmedi?
• Yıkılmadan önce bana haber ver, haber ver de çoluğumla çocuğumla kaçmak için bir çare bulayım, demedim miydi?
• Ey ev, bir habercik bile vermedin. Bu vefasızlık değil midir? îkimiz de senelerce beraber yaşamadık mı? Bunca yıllık dostluk, bunca yıllık sohbetler ne oldu? İnsafsızca başıma çöktün, yıkıldın da beni çoluk çocuğumla perişan bir halde, ağlar, inler vaziyette bıraktın."
• Ev dile geldi de dedi ki: "Gece gündüz kaç kere, ama kaç kere sana haber verdim.
• 'O tarafta, bu tarafta çöküntüler, yıkıntılar oldu. Gücüm kuvvetim kalmadı. Aklını başına al, vakit geldi, çökeceğim!' diye ağız açtım. Durumumu sana açıkça haber verdim.
• Sense çatlayan, ağız gibi açılan yerime öfke ile balçık sıvamaktaydın. Duvarlarım baştan başa deliklerle doldu. Sen o delikleri balçıkla tıkadın.
• Nerede ağız açtımsa, sen ağzımı kapattın, bırakmadın ki söyleyeyim! Ne diyeyim sana ey mimarbaşı?"
• Bu anlatılan ev beden evidir. Bunu böyle bil! Ağrılar sızılar, çöküntüleri, çatlakları göstermektedir. Ey hasta! Bedende hasıl olan ağrı ve sızı deliklerini sen ilaçla sıvamaktasın.
• 0 ilaç, o macun samanlı balçığa benzer, haydi bakalım sen durmadan yarıkları, çatlakları, delikleri samanlı balçıkla sıva!
• Senin bedenin de ağzını açar, hal dili ile sana der ki: "Ben gittim, fakat hekim gelir onun ağzını kapatır, bedeni söyletmez."
• Mahmurluğu, sersemliği ölüm şarabından bil! Menekşe şarabını, nar şarabım bırak, vazgeç onlardan, ölüm şarabı sana yeter.
• Eğer içersen adet olarak iç! Çünkü bu bir yüz örtüsüdür. Fakat bütün sırları bilen Allah'tan içyüzünü nasıl gizlersin? Nasıl örtersin?
• înabe şarabını yani pişman oluş, Allah'a yöneliş şarabını iç, hakkın sevgi ekmeğini ye, tövbeyi macun yap, günahın açtığı yaralara sür! îstiğfar gıdası ile gıdalan!
• Gönlünün, dininin nabzını tut, bak bakalım nasılsın? Bir kerecik de ibadet şişesini gözden geçir, manevî hastalığının ne olduğunu anlamaya çalış!
• Aklını başına al da Allah'a sığın, ona doğru kaç! Çünkü ab-ı hayat ondadır. Her nefeste ondan aman dile!
• Eğer bir kimse sana; "îstemek fayda vermez!" derse sen ona de ki: "îstek Allah'tan istenirse nasıl olur da fayda vermez?"
• Mürid nedir? Koşarak murad isteyendir. Dilek isteyenin, av avlayanındır.
• Sevgilim eğer beni istemediyse bana neden istek verdi? Ve o güzel yanaklarının hasreti ile yüzümü sararttı?
• Bakışları beni aşk okları ile paralamasaydı, neden şu gönlüm kan kesildi? Neden gözlerimden kanlı yaşlar akıyor?
• Sonbahar, ilkbaharı dilediği, özlediği için sararıp soldu, ah edip durmada. Bu sararıp solmalar, bu ah edişler sonunda bahar şeyhi onun baş ucuna gelip, îrişmedi mi?
• Baharı diledin, sonbahar dirildi, ölü bir halde kalmadı. Şu halde nasıl olur da Allah'ı dileyen leş kesilir, yol ortasında kalakalır, toprak olur gider?
• Bahçeye gel de; "Her şey nasıl yaptığını buluyor?" bir seyret! Her temiz tohum layık olduğu çiçeği açmadadır.
• Ey benim canım, baharın elbisesi de kürsüde vaaz edenlerin elbiseleri gibi vemyeşil. Ey dost! Artık sen sus da hal dilini, can dilini aç da o söylesin.

554. Münacat
Fa'ilatiin, Fa'ilatün, Fa'ilatiin, Fa'ilat
(c. III, 1180)

• Efendim ben yorgunum, perişanım, bilgisizlik karanlıkları içinde kalmışım. Sen aydınlık içindesin, gündüzlerdesin. Ben gecemin uzayıp gitmesinden şikayetçiyim. Kaçmak kurtulmak istiyorum ama, nereye kaçacağımı bilemiyorum.
• Sanki benim gecem ellerini uzatmış gündüzün eteğini tutmuş, onu bir yere bırakmıyor. Gecem kaçılacak yer, fakat sığınılacak yeri yok!
• Rabbimiz sana kavuşacağımız, seninle buluşacağımız gün bizi nurlandırdıkça nurlandır. Rabbimiz günahlarımızı affet, bize mağfiret elbisesi giydir!
• Rabbimiz bizim insanlarla aramızda olan dargınlıklar, kırgınlıklar, ancak bedenimiz yüzündendir. Rabbimiz şu beden duvarının ötesindeki dostluk bahçesi, aşk bahçesi ne de güzel bir bahçedir, ne de hoş bir bahçedir.
• Rabbimiz şu duvarı kaldır da aradaki engel, aradaki düşmanlıklar yok olsun! Rabbimiz gerçekten de günahlarımız yüzünden senden utanıyoruz, özür dilemedeyiz.

555. Herkes kendi cinsiyle uzlaşmış, kendi cinsiyle kaynaşmıştır.
Mef'ulü, Fa'ilatü, Mefa'îlü, Fa'ilat
(c. III, 1116)

*Ey aziz dost, ey eşsiz sevgili! Herkes kendi cinsiyle uzlaşmış, kendi cinsiyle kaynaşmıştır. Herkes kendi tabiatına layık, kendi ruhuna uygun birisini dost edinmiştir.
*Madem lütfun, sevgin bizi bizden aldı, kendimizden geçirdi. Lütfunu bizden esirgeme, sensiz bırakma bizi!
*Cins cins herkes, herşey kendi cinsiyle kaynaşır. Herkes, her şey kendi cinsinden birisini, bir şeyi seçer.
*Bu yüzdendir ki birisi cinsinden olmayanla düşüp kalkarsa, o, münafık sayılır. Bu hal su ile yağın, katranla karın beraber bulunuşuna benzer.
*0 bahtsız kişi, cinsinden olmayandan ayrılıp, kendi cinsine kavuşuncaya .dar, bulunduğu yerde susadıkça susar, susuzluğu arttıkça artar.
*Kim senden kaçar da başkasından hoşlanırsa, kim senden ürker, seni bırakır başkasıyla karar kılarsa;
*0 aslından, kendi cinsinden ayrı düştüğü için sevdiği sandığının yanında suratını ekşiterek bulut gibi somurtkan oturur. Kendi cinsinden olanın yanındaysa ilkbahar gibi gönlü açılır, neşelenir.
*0 kendi cinsiyle beraber olunca susam çiçeği gibi dil kesilir, cinsinden başkasının yanında dilsiz kalır. Kendi cinsiyle bir arada olunca gül gibi açılır, güzel kokular saçar. Cinsinden başkasına ise diken olur.

556. Yine gönül kuşum göğsümden uçmaya başladı.
Mef'ulü, Fa'ilatü, Mefa'îlü, Fa'ilat
(c. III, 1198)

• Kaf Dağı'ndaki zümrüd-ı anka yine geldi. Yine gönül kuşu göğsümden uçmaya başladı.
• Aynlık gecesi kanlara gark olan göz, yine vuslat sabahının yüzünü görmeye başladı.
• Hz. Peygamber Efendimiz ile Hz. Ebubekir bir mağarada buluştular. Örümcek de mağaranın ağzına yine ağ örmeye başladı.
• Mısır'daki iffetli kadınlar yine Hz. Yusufun yüzünü gördüler, onun güzelliğine hayran oldular da turunç yerine ellerini doğradılar.
• Beden sarayında oturup duran ruh kadını aşık oldu da yine çarşafını başına aldı. Koşmaya başladı.
• Halil îbrahim'i seyret, yine kendi parmağından belki süt emmeye başladı.
• Uyuyanların, uykuya dalanların fikir damına çıkan gönül, yine aşkımızla yıldızlan saymaya başladı.

557. Ben bedenden kurtuldum, ruh oldum.
Müfte'ilün, Fa'ilat, Müfte'ilün, Fa'ilat
(c. III, 1200)

• Ey ruhanîlerin sakîsi! Ben bedenden kurtuldum ruh oldum. Kalk, kalk da halk kıyametin ihtişamını debdebesini görsün.
• Dün gece sevgili beni çağırdı. Benim hakkımdaki hükmünü verdi. Korkudan bedenimde kan kalmadı. Sen bana acı da özümün gönül kanını doldur!
* Ben öyle şaşılacak bir hale geldim ki, canın da, gönlün de düşmanı oldum. Onları içimden kovdum, artık ben bundan sonra cansız ve gönülsüz yaşayacağım. îçim padişaha av olmuş ama, dışım ondan kaçmadadır.
* Ben her nefeste Circis peygamber gibi huzurunda ölürüm. Senin önüne baş koymak benden, keskin kılıcı vurmak da sendendir.
* Ben kumlardan daha susuzum. Testiyi, kabı bırak! Can sakîsi de bir işe yaramaz. 0, talihsiz ciğerimle dünden beri savaştadır.
• Ben gönlümün içkisini içdiğimden beri ciğerimden vazgeçtim. Beni kabre oydukları zaman, sen gönül kadehini çeyiz olarak benim yanıma koy!
* Ey sevgili! Kadehi bırak, testi ile bana şarap sun! Çünkü benim küçücük kadehim ancak testidir. Ben kepçeyi ne yapayım?

558. Sen bugün rahmetten bir merdiven yaptın,
yücelere, ötelere göçmek istiyorsun.
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Fe'ulün
(c. III, 1189)

*Bu kış günü sen de bizim gibi düşünüyorsun, bugün zevk peşindesin, gezip dolaşmak, gönlünü eğlendirmek istiyorsun.

*Sen bir güneşsin, biz de senin ışığındaki zerreleriz. Sen bugün bizi başsız ve ayaksız ettin.
*Sen bugün bizi Hz. îsa gibi dördüncü kat göğe çıkardın, güneşin yanına oturttun.
*Ey gönül! Sen bugün kayaların gönlünden yüzlerce kaynak fışkırt! Bugün sözünde duruyor, bol bol bağışlarda bulunuyorsun.
*Sen bugün rahmetten bir merdiven yaptın, yücelere, ta ötelere göçmek istiyorsun.
*Bu ne devlet; senin yücelere çıkışın, göklere şereftir, mutluluktur

560. Ey kırık gönlü sevindiren sevgili! Gönlüm kırılmadan önce kalk!
Mef'ülü, Mefa'ilün,Fe'ulün
(c. III, 1190)

*Ey uyuyup kalan aşık! Sevgiliyi anarak kalk, o mağara dostu geliyor.
*Halka emniyet veren, huzur veren o üstün varlık geldi. Kalk, kalk da ondan nan dile!
*Binlerce îsa'ya can veren geldi. Kalk ey geçen senenin ölmüş kişisi, kalk! Ey kullarını besleyip yetiştiren sakî! îki üç mahmurun hatırı için kalk! Ey yüzbinlerce hastaya ilaç olan; işte o kararsız biçare hasta şurada, kalk!
*Ey lütfu hastanın elinden tutan aziz varlık; kalk ayağıma diken battı, sana îldim.
*Ey güzelliği tertemiz canlara tuzak olan! îşte sana zavallı bir av; kalk da avla
*Senin aşkının yüzünden gönül kan oldu. Kan da coştu kaynadı. Bütün bunları bize reva görme, kalk!
*Zorda kaldım da hep sana; "Kalk, kalk!" dediysem, sen beni mazur gör;benim özürümü kabul et de kalk!
*Ey mest bir halde uykuya dalmış nergis! Ey yanağı ve yüzü hoş olan diIber, haydi kalk!
*Kalk kulunun ve senin bildiğin o şarapla kadehi doldur, bana sun! Ey kırık gönlü sevindiren sevgili! Gönlüm kırılmadan önce kalk!

571. Sevgilinin gamından neler çektiğimi benden sorma. Elini gönlümün üstüne koy, o söylesin
Müfte'ilün, Fa'ilat, Müfte'ilün,
(c. III, 1212)

• Sevgilinin gamından neler çektiğimi bana sorma! Elini gönlümün' üstüne koy, o söylesin! Gözlerimin içine bak, şarabı ve kadehi bana sorma!
• Aşk ordu çekti, geldi, can alemini ele geçirdi. Artık sen, ben zavallının halini benden sorma, aşktan sor!
• Aşıkların gönülleri, sevgilinin yüzünden kuş yüreği gibi çırpınıp duruyor. Aşıklığa ait nükteli, üstü örtülü sözleri, çırpınıp duran gönüllerden başkasına sorma!
• Pencereden uçan kuşun özelliği nedir? Uçmak değil mi? Eğer sen kuş gibi isen kanadını aç, uç! "Kapı nerededir?" diye sorma, kapı senin ne işine yarar?
• Aşığın babası da, anası da onun aşkıdır. Bu yüzden sen, babadan o kadar çok bahsetme, anayı da o kadar sorma!
• Aşıkların gönülleri kızgın tandıra benzer. Tandıra gelince artık başka bir şey sorma!
• Gönül kuşu, tandırdaki ateşe aşık ise pervane gibi kanadının yanması sana daha yakışır, daha hoştur. Artık kanadı sorma!
• Sevgili ile sen, her ikiniz bir baş olduysanız, iki ayrı beden de bir beden olduysa, artık geri adım atma, artık şu başı da sorma!
• însanoğlunun kulağı da, gözü de hangi toprakla doludur? Arayıp durdugun hazineyi, görülmesi gereken inciyi sen, balçığa bulaşmış baş gözünden sorma! Sen onu gönül gözünden sor!-
"Bu beyitte geçen hazine ile, insanda bulunan ilahî emanete, "kenz-i mahfî" (=gizli hazine)'ye işaret edilmektedir."

572. Sen bugünkü kıyameti gör de, yarınki kıyameti hiç sorma!
Fa'ilatiln, Fa'ilatiin, Fa'ilatün
(c. 111, 1208)

• 0 güzel, o ay yüzlü sevgili olmayınca bizim halimiz nice olur? Sorma, hele aşkından başımıza ne geldiğini, neler çekdiğimizi hiç sorma!
• Bak da gör, yerler de, gökler de onun yüzünün nuru ile doldu, onun boyunu bosunu, salınışını, edasını hiç sorma!
• Aşk gayreti ile inci daneleri gibi dökülen gözyaşlarıma bak, fakat aşk denizinin ne kadar saf olduğunu, dalgalarının ne kadar hoş olduğunu sorma!
• Gönlümüzün kanına ayağını basma, sevdadan da bana hiç bir şey sorma!
• Ayağını basma diye yalvardığım, gönlümün kanını gör, fakat kimseye ondan bahsetme, bir şey söyleme, o şuh, kavgacı güzeli de hiç sorma!
• Yüzbinlerce gönül kuşunun çok kanat çırptıkları için kanatlarının döküldüğünü gör, fakat Kaf Dağı'ndan, zümrüd-ı ankadan bir şey sorma!
• Onun aşkının belasında yüzlerce kıyamet var. Sen bugünkü kıyameti gör de, yarınki kıyameti hiç sorma!

573. Ey gönül, sen kendi hayalinden ürküp kaçıyorsun, sen kendi kendinden kaçıyorsun.
Müfte'ilün, Mefa'îlün, Müfte'ilün, Mefa'îliin
(c. III, 1206)

• Onun dudağına kim yaklaşsa, onu öpmek istese, önden arkadan yaralanır. Çünkü nerede balarısı varsa oraya yaklaşanı sokar.
• Onun yüzü bir gül bahçesidir. Orada yılan gizlenmiştir. Siyah saçları geceye benzer. Hırsızlar, gece bekçileri orada toplanırlar. Bu yüzden orada huzur yoktur.
• Sensiz cihanın ne hüneri, ne değeri vardır? Sensiz o nasıl var olabilir? Can la, cihan da senin kulun ve kölendir. Aslında can da sensin, cihan da sensin.
• Yüzlerce güneş, yüzlerce ay, senin nurundan alınmış birer parıltıdır. Senin güneşin manevî olduğu için, hiç bir zaman batmaz.
"Hz. Mevlana bu beyti yediyüz sene önce söylemişti. 0 zamanki kozmoğrafyada, dünyada tek bir güneş olduğu sanılıyordu. Bugün onbeş milyar ışık yılı uzakta güneşler keşfediyorlar. Bu görüş, Mevlana'nın kerametlerinden birisi olamaz mı?"
• Gök senin mana suyunda döner, durur. Akıl senin hekimliğinin önüne bütün ecza sevablarını sunuyor.
*Zerre zerre bütün yiyecekler, senin hudutsuz, sınırsız olan sofranın önünde dizilmişler, her nefeste bütün canlı varlıklara gıda olmak ümidi ile secdeye kapanarak ihsanını, lütfunu dilerler.
*0 sevgili elini açarak der ki: "Baharın çerçöpe nefesi ile verdiği hayatı, ben bütün cihana veririm."
*Toprak nur yediği için, içinde gümüş ve altın vardır. Toprak aynı zamanda su içtiği için börülceler, mercimekler bitirir.
*Dünyada görülen çeşitli renkler, büyülere benzer. Aşk ise Hz. Musa'nın asasıdır. Ağzını açar da bir nefeste onların hepsini yutar.
*Ey gönül, kendi nakşından, kendi hayalinden ne kadar çok korkuyor, ne adar çok kaçıyorsun? Arkana dön de bir bak! Senden başka kimse yok! Sen kendi kendinden kaçıyorsun.
"Mevlana Mesnevî'nin V. cildinin 669. 670 numaralı beyitlerinde aynen şöyle söylemişti:
"Başkasından kaçan adam ondan kurtulunca rahata kavuşur, karar kılar. Halbuki benim düşmanım da benim, benden kaçan da ben! Şu halde işim kıyamete kadar boyuna kaçmaktır. Ben kendimden kaçarken kendimi de beraber götürüyorum."
• Artık yeter! Sen sakanın atından da daha aşağı değilsin ya! Saka bir müşteri bulunca atın boynundaki çıngırağı çıkarır.

574. Onun adını kim anarsa, mezarda kemikleri çürümez.
Mefa'îliin, Mefa'îlün, Fe'ulün
(c. III, 1235)

• Canla aradığım güzeli, burada bulunanlar arasında göremiyorum.
• Burada bulunanlar arasında yok, acaba nereye gitti? Bu mecliste ondan bir nişane, bir iz göremiyorum.
• Her yere, her tarafa bakıyorum. Onun gül bahçesinden bir iz göremiyorum.
• Müslümanlar; güzelliği ile etrafa nam sarmış olan o güzeli, mum gibi bu meclisin ortasında ışık saçarken görmüştüm. 0 nereye gitti?
• Adını söyle, onun adını kim anarsa mezarda kemikleri çürümez.
• Elini öpene ne mutlu! Can verirken onun adını ananın ağzı tatlılaşır.
• Yüzünü gördüğüme mi, yoksa huyunu öğrendiğime mi şükredeyim? Dünya onun bir eşini benzerini görememiştir.
• Yeryüzünün onu bulamamasına şaşmamalı. Gökyüzü bile onun aşkı ile dönüp duruyor.

575. Aşk bir tek candır, ama yüzlerce şekle girmiştir.
Mefulü, Mefa'îlün, Mef'ulü, Mefa'îlün
(c. III, 1227)

• Yüzü de güzel, saçı da güzel, hele alnına dökülen o kıvrım kıvrım kakülleri daha da güzel! Her an, her saat onun canına da, dinine de yüzlerce rahmet olsun.
*0 her lahza, her saat bir önceki nazından, edasından daha da tatlı, daha da güzel. Haydi sevgilim, yeni bir eda, yeni bir işve göster.
*Büklüm büklüm saçlarını rüzgar karıştırınca, büklümlerinde yüzlerce Çin, yüzlerce Maçin ülkesi kaybolur.
*Ey benim gözüm; nefesini kes, sus! Gülüp duran, güzelliğinin anlatılmasına imkan olmayan o ay yüzlüye dikkatle bak! Ara vermeden onu seyret!
*Onun ab-ı hayatının üstünde, yüzlerce gökyüzü döner. Onun temkinli hizmetinde yüzlerce dağ, el pençe divan durur.
*Aşk bir tek candır, ama yüzlerce şekle girmiştir. Onun bu haline. bu kurnazlıklarına, oyunlarına baktım da şaşırdım, deli divane oldum.
*Görülmemiş güzellikler, işitilmemiş edalar, aşk şekline girmiş de, gelmiş anın karşısına çıkmış. Böylece aşk, canın gerçek ve ölümsüz güzelliğine kavuşmasını, anlatılamaz manevî zevkler duymasını sağlamıştır.
*Artık ben susayım, ey çalgıcı! Sen bu hali perdeye vur, çalgınla sen söyle! perdelerden çıkan nağmelerden, aşkın ihtişamını, debdebesini duy, güzelliğini işit!

576. Gündüzler senin güzel yüzünün aydınlığıdır, geceler ise siyah saçlarının gölgesidir.
Mef'ülü, Mefa'îliin, Mef'ulü, Mefa'îlün
(c. III, 1128)

*Ey ay yüzlülerin Yüsuf'u! Ey mevkii, şerefı. güzelliği hoş dilber! Ey Hüsrev, ey Şirin, ey yüzü gözü, bedeni güzel, hayali güzel varlık!
*Ey yüzü aya benzeyen sevgili! Sanki yüzün bir sudur, fakat o suyun içine îş düşmüştür. Hem ateşin görülmemiş bir ateş, hem dupduru, saf olan suyun çok hoş, çok tatlı bir su!
• Ey Allah'ın lütfunun, ihsanının şekle, sürete bürünmüş hali! Gerçekten de suretin hoş! Ey şekli ve sureti ruhanî güzel! Senin güzellik ve ululuk nurun pek hoş!
• Ey akılların sarhoşluğu! Artık sevgi ile bir coş! Ey buluşma sabahının pek hos, pek doyulmaz olduğu dilber! Artık bizi birbirimize kavuşturmaya çalış!
• Gündüzler senin güzel yüzünün aydınlığıdır, geceler ise siyah saçlarının gölgesidir. Ey falı ve talihi güzel varlık! Bu gece ay gibi doğ!
• Eğer sen bana lütuflarda bulunur, kavuşturmakla sevindirirsen, yahut cefa ve imkansızlıklarla beni hırpalarsan, üzersen; mademki sen benim canımla karışmışsın, benim için yalnız safan değil, cefan da imkansızlığın da hoştur!
• Gönül bir gün bana dedi ki: "Ay elbette bir yıl olur, döner gelir." Can gönlün kulağına; "Ey gönül!" dedi, "Senin ay'ın da güzel, yılın da güzel!"

577. Şu tertemiz lütfa bak! Bir avuç toprağa mekansızlık aleminde yer vermede.
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Mefa'îliln, Mefa'îlün
(c. 111, 1225)

• Bizim önümüzde riyazet yoktur. Bütün lütuf ve bağış, bütün sevgi, gönül alış, bütün zevk ve safa içinde yaşama vardır. Rahat ve huzur vardır.
• Yoksulluktan bunalan, can bahçesinde yetişen meyveler elde eder. Bu lütuf yoksullara padişahtan geliyor. Bundan ötesi süsten, gösterişten ibarettir!
• Onun yolu bütün görüştür. Sarayının her tarafı başköşedir. Beden eriyip gidiyorsa ne gam, sen cana bak; her an , cana canlar katmadadır.
• Şu tertemiz lütfa bak! Bir avuç toprağa mekansızlık aleminde yer vermededir.
• Nice körler, kötürümler onun yüzünden yol görür, yol alır oldular. Nice gamlıların canları onun lütfu ile şeker yiyen dudular oldular.
• Şu beş duygudan, dört unsurdan, altı yönden dışarıda nice hançersiz açılmış
yaralar vardır ki; bu yaralar, sakîsi ancak kan sunan, susamış aşkın eliyle açılmışlardır.
• Ben onun mumundan alev aldığım için, tatlı tatlı yanıyorum. Yarın ötelerde,ruh aleminde bana bağışlayacağı devlet yüzünden ben bugün çok sevinçliyim.
• Ben niçin toprak olmuşurn, ayak altında çiğneniyorum? Neden aşağı bir hale düşmüşüm? Çünkü aşığım, mestim; onun bedenimi yırtan, harap eden aşkı yüzünden baştanbaşa can oldum.
• Onun yüzünden bu gönül nasıldır? Ne haldedir? Gönül onun yüzünden kanlara gark olmuştur. Onun yüzünden gökyüzünde gürültüler kopmuştur. canın feryadları ile, hay huyları ile doludur.

578. Ben, ötelerden geldiğim için, bu dünyaya ait olan altı yönden de,
beş duygudan da kurtuldum.
Müstefilün, Müstef'ilün, Müstef'ilün, Müstef'ilün
(c. III, 1231)

*Hoş bir haldesin, şeker gibi tatlısın. Sen çok büyük bir varlıksın. îran hükümdarı Cemşid senin bir kölendir. Güneş bile senin ayak basacağın yerlere serilmiş.

*Selvi boyunla sevine sevine gel, Allah'a yemin ederim ki; senden başka hiç kimsede bu naz, bu eda, bu güzellik olamaz. Rengi ile, kokusu ile hiç bir meyve sana benzeyemez. Bu güzellik, ne gökte vardır, ne ayda, ne de aya benzer güzellerde.
• Bu mecliste bizden, senden, bir de adı hoş sakîden başkasına yer yoktur. Tencere gibi kederlerle, gamlarla kaynayıp coş! Gel de safa şarabını, zevk şarabını kumlar gibi doymadan iç, iç! Ben ötelerden geldiğim için;
• Bu dünyaya ait olan altı yönden de, beş duygudan da kurtuldum. Hepsini de kırdım, geçirdim. Ya Rabbî! Bu beş duygu ile, bu altı yönle bu dünyada kim savaşabilir; nefsanî duygularını ayak altına alıp da üstün insan olabilir?
• Ey hoş nefesli güzel, ey şarap içinde şarap, ateş içinde ateş olan sevgili! Hiç bir hazırlığım yokken gaflet içinde geldim, senin tuzağına düştüm.

579. Aşk yüzünden değil midir ki, Hz. Musa'nın Tur dağı kendinden geçmiştir.
Müstef'ilün, Müstef'ilün, Müstef'ilün, Müstef'ilün
(c. III, 1215)

• Sevgilim, şu hoş gökyüzü de, yıldızlar da senin ay yüzünü görerek sarhoş olmuşlar; senin yüzün de güzel, kaşın, gözün, saçların da güzel! Senin her şeyin güzel ama, edan o kadar güzel ki, güzelliğe de sığmaz, güzellikten de üstün daha güzel!
• Gökler şimdiye kadar ne senin gibi bir can Leylası, ne de benim gibi bağrı yanık bir Mecnun görmüştür. Zaten senin gibi bir Leyla ve benim gibi bir Mecnun dünyaya hiç bir zaman gelmemiştir ve gelmeyecektir!
• Yeryüzündeki bütün zerreler, senin nağmenle oynarlarsa hiç onlara şaşılır mı? 0 aşk yüzünden değil midir ki Hz. Müsa'nın Tur dağı da kendinden geçmiş, oynayıp duruyor.
• Ey gönül! Altın sevdasına kapılmışsın, hünerler göstermedesin! Fakat altından da, hünerden de zenginleşmiş de, sonunda yere gömülmemiş bir Karun gördün mü?
• Zenginlik, para, pul, yüksek mevki; görünüşte göze hoş gelirler, güzel görünürler ama, onlarla gerçek güzelliğe, zevke, huzura yol yoktur. Onlar güzel bir panzehir içine gizlenmiş korkunç zehirdir. Dağ yılanının zehiri gibi bir zehirdir.

580. Senin canın Hakk meclisine, ilahî aşkla mest olarak gelsin,
bedenini bırak halk arasında, halktan biri olarak dolaşsın dursun!
Fa'ilatün, Fa'ilatün, Fa'ilat
(c. III, 1258)

*Sen bizimsin, gönlün bizim gibi neşelensin, gül bahçesindeki selvi gibi hür ol, salına salına uzun boyunu göster!
*Ey ince duygulu, zarif varlık! Sen aşk kalfalarından isen, aşk gibi gönülleri açmada usta ol!
• Eğer bir gam gelip de bizim huzurumuzu bozmak isterse, adalet emîn ol, insanları perişan ve huzursuz ettiği için onun boğazını sık, öldür, intikam al!
*Senin canın Hakk meclisine ilahî aşkla mest olarak gelsin! Bedenini bırak halk arasında, halktan biri olarak dolaşsın dursun!
*Bazan onun gül bahçesi gibi kokular, renkler, neşeler saç! Bazan bülbül gibi ağla, hoşça feryad et!
*Selvi uzun boyu ile gurura kapılıp, nazlı nazlı salındıkça ona karşı yerlere seril, toprak ol, gül bahçesi anber gibi hoş kokular saçmaya başlayınca, sen oları etrafa yaymak, insanlara yararlı olmak için rüzgar ol, es!

581. Ben kimim? Ben kendime ancak gam yemeyi, ızdırap çekmeyi layık buldum.
Fa'ilatün, Fa'ilatiin, Fa-ilatün, Fa'ilat
(c. III, 1246)

• Dün padişahımın sarayına gittim. Canımı, sakînin elindeki sürahinin içinde gördüm.
• Ona; "Ey sakîlerin canlarına can olan aziz varlık!" dedim. "Allah aşkına kadehi doldur, ahdini, peymanını, verdiğin sözü unutma!"
• Bir hoşça güldü de dedi ki: "Ey kerem sahibi, hizmette kusur etmem, sana saygı gösteririm."
• Güzel yüzü gibi parıl parıl parlayan şaraptan bir kadehe doldurdu da, kadehi öptü ve bana sundu.
• Birbiri üstüne bir kaç kadeh sundu. Onları içince içime bir ateş doldu. 0 ateş beni benden aldı, kendi ateşi madenine götürdü.
• Baht, kısmet, alın yazısı herkesi bir meyhaneye çeker götürür. Ben kimim? Ben kendime ancak gam yemeyi, ızdırap çekmeyi layık buldum.
• Ben susayım, susayım da, meclisin emîri kendi gizli meclisinin yüzbinlerce destanını size söylesin.

582. Seher vaktinde aşkının ezanını canımın kulağı işitir. 0 ezan aşığa der ki:
"Ateş gibi yakıcı belalarla dolu olan şu dünyadan sıçra, kurtul da gel benim sevgi ateşime gir, yan!"
Fe'ilatü, Fa'ilatün, Fe'ilatü, Fa'ilatün
(c. III, 1249)

*Senin güzelliğinin üzerlik tohumu oldum. Artık benim vatanım ateşin tam ortasıdır. Mademki ok senin okundur; elbette kolun ateşten yayı çeker.
*Aşığın canı yanınca sevgiliden baş çıkarır. Kim ateşinde yanmıştır da ateşin anı olmamıştır.
*Ancak gönlümü yak, gönlümden başkasını yakma! Çünkü bağrım senin ateşinle dağlanmıştır. Gönlüme bak da ateşten olan kılıcının açtığı yarayı gör!
*Ateşin çıkardığı kıvılcımlar, yanmış yakılmış kişiye sıçrarsa, o kişide ateşten nişaneler, izler bulur.
*Senin aşkının gamı ateşlidir. Beni ağaç gibi kurutur. Ağaç kuruyunca da ateşte yanmaktan başka bir işe yaramaz.
*0 kişi ne mutlu kişidir ki, onun yasemini de gülü de bahçede bitmez de, senin ateşinde biter. Ateşin safasını, ateşin dilinin tatlılığını ancak Halil îbrahim hazretleri bilir.
*Onun Halil'i duman gibi ateşe biner. Çünkü Halil sanki cehennemin kapıcısı Malik'dir de ateşin dizgini onun elindedir.
*Seher vaktinde senin aşkının ezanını canımın kulağı işitir. 0 ezan aşığa derki: "Ateş gibi yakıcı ızdırapla, belalarla dolu olan şu dünyadan sıçra, kurtul da gel benim aşk ateşime gir, yan!"
*"Ateşlerle dolu ağzım, ateşin dilinden ne zamana kadar söz söyleyecek, ne amana kadar yanmıştan, yakılmıştan bahsedecek?" diye tandıra henzeyen gönlüm soruyor.

583. Kaybolan aşığı nerede aramalı?
Mefa'îlün, Mefa'îlün, Mefa'îlün, Mefa'îlün
(c. III, 1221)

• Eğer bir aşık kaybolursa onu sevgilinin yanında arayın! Eğer aşık bir şeyden ürker, saklanırsa, onu sevgilinin mahallesinde arayınız.
• Eğer bu canımın bülbülü ansızın bu bedenden uçup giderse, onu dikenlerden sormayınız, onu o gül bahçesinde arayınız.
• Eğer onun aşkının hastası bu meclisten kaybolursa, onu fettan güzelin nergis gözlerinde arayınız.
• Sarhoş gönül günün birinde o şişeyi taşa vurur parçalarsa, o zaman meyhaneye gidin, onu meyhaneciden arayın, sorun!
• Aklınızı başınıza alın, kaybolan aşığı şimşekler çaktıran, yıldırımlar yağdıran, aman vermeyen güneşin kucağında arayınız!
• Eğer bir hırsız duvara bir delik deler de aşığın varını yoğunu çalarsa; siz o hırsızı, o kurnaz sevgilinin misk gibi kokan simsiyah saçları arasında arayınız!
• Ben, o sevgilinin nerede olduğunu, gönül diyarında bir pîrden sordum. Pîr parmağı ile beni işaret ederek; "Onu sırlar içinde arayınız!" dedi.
• Ben o pîre dedim ki: "Allah'a yemin ederim ki, işaret ettiğiniz sırlar sizsiniz!" Pîr; "Evet" dedi, "încilerle dolu deniz benim, onu engin denizlerde arayınız!"
• Müslümanlar! 0 ne güzel bir incidir ki, nurları ile denizleri dolduruyor. Siz onu o nurlarda arayınız!

cnm allah c.c razı olsun paylaşım için

584. Yaşayan kişiler kimlerdir? Hakk'ın aşkı ile ölen kişilerdir.
Mef'ulü,Mefa'ilün,Fe'ülün
(cIII,1242)

• Dünyada bütün nefsanî isteklerden kurtulma, hiç bir şeye aldırmama, duygusuz, bayağı insanların sapık yolu mudur? Asla asla! Her iki dünya da bu yola düşenlerin, şehvanî duygulara sırt çevirenlerin kurbanı olsun, kölesi olsun.
"Biz dünyada zevk için yaşıyoruz." diyen Epicure (341-370) milattan asırlarca önce bu fikri ortaya atarak "Zevkiye mezhebi'ni kurmuştur. Bir çoklarının sandığı gibi Epicure veya Epikoros "Hayatın gayesi zevkdir." dediği zaman, ye iç eğlen, canının istediği herşeyi yap demek istememiştir. Bizim Ziya Paşa'mızın dediği gibi:

"İç bade, güzel sev var ise akl u şuurun,
Dünya varmış ya ki yokmuş ne umurun!"

(Aklın varsa, içki iç, güzelleri dost edin, dünya varmış, yokmuş diye ilgilenme. Sen gönlünün istediği gibi yaşamaya bak.) görüşünü benimsememiştir. Çünkü bizim zevk adını verdiğimiz şey, bedenimize ait nefsani isteklerden asıl yaşayış, zevk ve safayı terk etmek, nefsini ayak altına alarak ruhen temiz kalmaktır. Nitekim Epicure; "Bu hayatın gayesi zevktir." dediği halde, kendisi bir bahçe içinde bir kulübede yaşıyor. Tam bir derviş gibi bütün isteklerden kurtulmuştu. Bu şekilde nefsanî ve şehevanî isteklerden kendini kurtararak manevî zevki buluyordu. Namık Kemal merhum da bir beytinde:
"Kimi vicdana dokundu, kimi cism ü cana
Zevk namıyla ne yaptımsa pişman oldum"
demişti. Fuzulî merhum da
"Bütün emelleri gönlünden eylemiş ib'ad
Ne verseler ana şakir ne kılsalar ana şad"
(Bütün istekleri gönlünden uzaklaştırmış, ne verseler ona şükrediyor, ne kötülük yapsalar Hakk'tan bilerek ondan memnun oluyor.) demişti. Alman mütefekkiri Fichte (1782-1814):
"Bu dünyada da öteki dünyada da zevk için yaşayan kişiler, en kötü insanlardır." diye yazmıştır. Mevlana bu konuyu bir beyitte ne güzel hülasa etmiş.
*Ey dünyayı görüp de canı görmeyen kişi! Şunu bil ki dünya fanîdir ve bir nefesten ibarettir!
*Dünya dediğin bir yığın tozdur. Havaya yükseliyor, bu tozun içinde süpürge de kirlenmiş, süpüren de!
*Zavallı insan öldüğün, haşhaş gibi kırılıp döküldüğün gün, bu hayat meşgalesi, bu didinip durmalar neymiş görürsün, anlarsın.
" Mevlana'nın bu gazeli bendenize, Tanzimat Edebiyatı öncülerinden Pertev Paşa'nın Jean Jack Rousseau'dan tercüme ettiği "Ruhun ölümsüzlüğü" adındaki şu manzumeyi hatırlattı:

"Hab-ı pür-ıztıraptır bu hayat
Doğmuşuz ölmek üzere va hayfa
Var ise zerre zerre zevkiyat
Onu da kahr-ı dehr eder ifna

Gideriz böyle cehl ü gafletle
Ka'r-ı girdab-ı mevte hasretle
Türlii mihnetle, bin meşekkatle
Mahv ü kemnam eder bizi dünya
Bizse seyreyleyip bu bünyadı
Aranz tarhına nedir badi?
Haliki, halkı sırr-ı icadı

Cümleyi bilmek isteriz hala
Sıyrıhp ruh zulmet-i tenden
Süzülüp eyledikte azm-i vatan
0 zaman hallolur bu şüphe ve zan

Bilinir hasılı nedir mana" (Bu hayat ıztıraplarla dolu bir rüya gibidir. Ne yazık ki biz ölmek için dünyaya gelmişiz. Yani anamızdan doğduğumuz andan itibaren ölüme doğru gideriz. Dünyada az da olsa zevkler vardır, fakat o zevkleri dünyanın kahrı burnumuzdan getirir. Bizler hayat yollarında bilgisizlikle, gafletle, hasretle ölüm girdabının derinliklerinde kaybolur gideriz. Akla gelmez çeşitli mihnetlerle, bin türlü meşekkatle dünya bizi mahveder, geçer gideriz. Adımız bile anılmaz olur. Halbuki bizler ölümü düşünmeden, kainatın nasıl yaratıldığına dair sebepler ararız. Yaratıcıyı, yaratılmışları, yaratılmanın sırlarını arar dururuz. Biz kendi halimize bakmadan her şeyi bilmek isteriz. Fakat ruhumuz beden karanlıklarından sıyrılarak geldiği yere ruh alemine kendi asıl vatanına gidince, o zaman şüphelerden ve zanlardan kurtulur. Hayatın ne olduğu belli olur.)
• Şu hem gizli, hem apaçık olan meydanda bulunan aşk, ne kadar kan dökücüdür, ne kadar zalimdir?
• Onun eliyle öldürüldüğün gün, yaşamaya kavuşacaksın. Yaşayan kişiler kimlerdir; aşk yüzünden ölen kişiler!
"Hallac-ı Mansur "Muhakkak ki ölümümde hayat vardır." demişti.
• Aşkın gizli kalmasına imkan yok! Aşık olanın bütün sırlan meydandadır.
• Aşk yoksa, zevk veren güzellik de yoktur! Bu ne güzelliktir; bu güzelliği alkışlayınız!

585. Bülbüle sesleniş.
Mef'ulü, Mefa'îliln, Mefulii, Mefa'îlün
(c. III, 1232)

• Ey bülbül! Sabah şarabı içme zamanı geldi. Zühre yıldızı ile beraber şarkılar söyleyerek, gel sarhoşların arasına gir!
• Nerede bir mahrem varsa hemen onu uyandır, sevgiye mahrem olmayanları, sevgiden anlamayanları sakın güzel, tesirli sesinle uyandırma! Bırak o ham kişiler, o duygusuzlar mahşere kadar uyuyakalsınlar!
• Gönlün kulağına sevgiye dair, remizli sözleri yavaş yavaş söyle de küfür bile îmana gelsin, yüzlerce iman incisi ortaya dökülsün.
• Gökyüzünde padişahın aşkından ansızın bir şimşek çakar. 0 şimşek yüzünden aya bir ateş düşer.

586. Meleklerin bile mahrem olamadıkları o cemal, o güzellik,
insanlara meyletmezse yeridir.
Fe'ilatün, Fe'ilatün, Fe'ilatün, Fe'ilün
(c. III, 1251)

*Dudakları şekerin değerini düşürürse şaşmamalı, yüzü taze gülü beğenmezse haklıdır.
*Bütün alem akıl padişahının kuludur, kölesidir. Fakat akıl padişahı da o güzele hizmet etmek için karşısında el pençe divan durursa yerindedir.
*Gece zencisine kılıç çeken güneş padişahı, onun varlığını korumakta siper olursa doğrudur.
*Meleklerin bile mahrem olamadıkları o güzellik, insanlara meyletmezse, insanları özlemezse yeridir.
*însan meleklerin yüksek iş ve güçlerini yapmaz. Yapmış olsa hepsinin uhdesinden gelmek gücündedir.
*Ben bu gibi sözleri sayıp dururken, gökten şöyle bir ses duydum: "Bunlardan, bu sözlerden vazgeç ki yerine daha başka bir şey gelsin!"

587. Gönül onun derdinden ne zevklere dalmıştır.
Fe'ilatün, Fe'ilatiin, Fe'ilatiin, Fe'ilün
(c. III, 1253)

• Günlük halimiz; yaptığımız iyilikler, kötülükler, padişaha gizli değildir. Nefis baş kaldırırsa onu kulağından tutar da sürüye sürüye çeker.
• Can da, gönül de, gönlün aslı da bize O'nun bir lütfudur. Eğer 0 cana da, gönüle de can vermese, onlara başka kimin yardımı gelebilir?
• Gönül O'nun derdinden ne zevklere dalmıştır! Ne hoşluklar elde etmiştir! O'nun sayısız keremini, bağışını sayıp dökmeye kalkma!
• Allah'ın aşkının gamı, hangi kervanın önünü vurmuşsa, o kervan iki dünyanın da dile gelmez, söze sığmaz karını elde etmiştir.
• O'nun ebedî hayat, ölümsüz yaşayış gerdanlığı ile şereflendiğun günden beri, ölüm meleği Azrail gönlümden ümit kesti.
• Süsen, O'nun lütfundan dil oldu da, O'nu örmeye başladı. Selvi, hürriyeti O'ndan elde etti. Çünkü boyunu bosunu ona 0 bağışladı.
• Bülbül durmadan O'nu över durur. Çünkü bülbüle dili 0 öğretti. Gül O'nun yüzünden elbisesini yırtar. Çünkü gülün yanağına o güzel rengi 0 verdi.
• Kim bu toprağa ümit tohumu ektiyse, O'nun bahar keremi ona, bire karşı yüz bağışlamıştır.
• Güneş, her akşam O'na secde eder. Bu secde yüzünden 0 padişahtan, ne ziyan gördü, ziyan görmek şöyle dursun, onun bedeni can bulmuştur.
• Güneş, her akşam O'na secde ederek batar gider. Yorgun, hasta, perişan bir halde batıp giden güneşe, seher vaktinde öyle genç ve parlak bir yüz bağışlar, gökyüzü, ay ve yıldızlar haset ederler de hasetlerinden ölürler, kaybolup giderler.
• Kim bugün bu dünyada nefsanî arzularını, şehvetini gönülden söker atarsa, her vazgeçtiği, özlem duyduğu, nefsanî isteklerinin, arzularının her biri, mezarında ona bir huri olur, eş dost kesilir.
• Kim azgınlık yolunda at koşturursa, at ona çifteler atar, o çiftelerden perişan olur, gider.
• Sen şu gazeli yarıda bırak da ezel alemini düşün, o güzelliklere hayran ol, şaşır kal! Hiç bir şeye ihtiyacı olmayan, onları tamamlasın, hissettirsin.

588. Şu dünyada gördüğümüz güzeller, gönülde güzeli gizleyen perdedeki resimlerdir.
Fa'ilatün, Fa'ilatün, Fa'ilatıin, Fa'ilat
(c. III, 1244)

• Ey Senayi; gelmiyorsan, git kendi işinle uğraş! Dünyada herkesin bir işi vardır. Sen kendi işinle oyalan!
*Şu kervanda bulunanların her biri kendi malını, kendi eşyasını, parasını pulunu çalmak için yol keser. Sen kervandan geri kal da kendi yükünün başında bulun! Yani onun bunun malını çalan zorbalar kendi ibadetlerinin, iyiliklerinin sevabını itmekte, günaha girmektedirler. Kervandan geri kalan, günaha girmediği için kazançlıdır.
*Bunlar geçici güzellik verirler de geçici aşk alırlar. Sen şu iki kuru ırmağı geç de kendi kendinin ırmağı ol!
*Bu dostlar, insanın elinden tutarlar da çeke çeke yokluğa kadar götürürler. Onlardan elini çek de kendi kendinin elini tut, kendinle yetin!
*Şu dünyada gördüğümüz güzeller, gönüldeki güzeli gizleyen perdedeki esimlerdir. Perdeyi kaldır, içeri gir de, sevgilinle baş başa kal!
*Sen kendi güzelliğin ile kal, güzelleş, güzel şeyler düşün! îki alemden de vazgeç, kendi aleminde ol!
• Yürü, benliği artıran şarapla mest olma, aklını başına al da, o tertemiz yüzü görmeye çalış!

589. Dirilik seni görse ölmez, ebedî olarak diri kalır.
Fa'ilatün, Fa'ilatün, Fa'ilatün, Fa'ilat
(c. III, 1243)

• îçeri gir ey neşenin aslının aslı! Neşelen, sevin ey ab-ı hayatın ab-ı hayatı! îçeriye ak, neşelen, sevin!
• Dirilik seni görse ölmez, ebedî olarak diri kalır. Ölü bile seni görse, senin can olduğunu anlar, neşelen, sevin!
• Böylece sen o ebedî şarabı her an bize sun da, elden çıkalım, kendimizden geçelim. Bundan ötesini artık sen bilirsin, neşelen, sevin!
• Hem arkadaşsın, hem nazik ve nazeninsin, hem bize ışıksın, hem şarapsın, hem cihansın, hem gizlisin, hem meydandasın, neşelen, sevin!
• Zaman zaman bize ötelerden, o cihandan hediyeler getiriyorsun. Getir, getir; pek hoş şeyler getiriyorsun, neşelen, sevin!
• Aşk şarabıyla mest olmuşların canları; varlarını yoklarını senin tarafına çekrnedeler; çek onları, pek hoş çekiyorsun, neşelen, sevin!
• Ey cihanı neşelendiren, sevindiren! Ey yeryüzünü baştan başa defıne haline getiren! Sonunda yeryüzü sana der ki: "Ey gökyüzünün eri, neşelen, sevin!"

590. Sen yol almayı bırakırsan, canın yol almaya başlar.
0 zaman onun canından sana rahmetler gelir.
Mef'ulü, Fa'ilatiin, Mefulü,
(c. III, 1266)

• Nişansız, izi belli olmayan bir ruh var. Biz onun izine düşmüşüz, eserlerine dalmışız. 0 mekanı olmayan bir ruhtur. Fakat başımızdan ayağımıza kadar her birimiz onun mekanı olmuştur.
• Onu bulmak istiyorsan, bir an için olsun onu arama! Bilmek istiyorsan bir an için olsun onu bilme!
• Onu gizli gizli ararsan, apaçık meydanda oluşundan uzaksın. Apaçık görüldüğünden senin haberin yoktur. Onu apaçık olarak ararsan, bu sefer de onun gizliliğini göremezsin, perde altında kalırsın.
• Kesin bir burhan, bir delil elde eder de apaçık aramaktan, gizli aramaktan kurtulursan, o zaman ayaklarını uzat, emanını elde ederek uyu!
• Sen yol yürümeyi bırakırsan, canın yol almaya başlar. 0 zaman onun canından, onun ruhundan sana ne rahmetler gelir, ne rahmetler!
• Ey canımı hapseden aziz yarlık, ne zamana kadar dizginlerini kısacaksın? Atını onun dünyasına sür, beni ona kavuştur!
• Bedenin körlüğünü bil de, hırsa kapılmadan ayağını iyi bas! Çünkü beden, hırsı yüzünden ona tercüman olamaz.
• Görgüsüz ve basit insanlar gibi ne zamana kadar bir iki lokma ekmek için coşup duracaksın? Ne zamana kadar, onun kılıcını yiyeceksin?

591. Ben ölümden ebedî zevk ve safaya ulaşacağımı haber aldım.
Allah ölümü ebedî ömür peygamberi yapmış, onunla ölümsüzlüğü müjdeliyor.
Mefa'îliin, Fe'ilatün, Mefa'îliin, Fa'îlün
(c. III, 1284)
• Başını kaldır da bak! Haydi zevk ve safa meclisine varalım. Bedensiz can gibi bir an olsun zevk ve safanın kucağına kavuşalım. Onunla kucaklaşalım.
• Ben ölümden ebedî zevke, ebedî ömre ulaşacağımı haber aldım. Cenab-ı Hakk'ın lütfuna bakınız ki, ölümü ebedî ömür peygamberi yapmış, onunla ölümsüzlüğü müjdeliyor.
• Varlığımızın göbeğini ebedî zevk ve safa ile kestiler. Biz zevk ve safa anasından bayram günü doğduk.
• însanların peşinde koştukları zevk ve safa nedir, diye bana sor, söyleyeyim:
"Zevk ve safa şu dünyadaki zevk ve safayı terk etmektir. Aslında şu dünyada çekici, hoş bir şekle bürünerek karşımıza çıkan zevk ve safa, gelecek zevkin, gelecek safanın kapısının ancak dış halkasıdır."
• Ötelerde şu gördüğümüz hayat perdesinin ardında temiz rühlar zevk ve safadadır. Nefsanî isteklere kapılarak şu dünyada arzu ettiğimiz zevk ve safa, onların zevk ve safalarının gölgeleridir.
• Aklını başına al da, altına benzeyen varlığını gerçek, ebedî zevk ve safaya ver, gama, kedere verme! Manevî zevk ve safaya layık olmayan altının toprak başına olsun!
• Dur! Şu gök neden dönüp duruyor, sana söyleyeyim: Onu zevk, safa yıldızının parıltısı döndürüyor.
• Dur! Deniz neden dalgalanıyor, köpürüyor, coşuyor sana söyleyeyim: Onu zevk ve safa incisinin nuru oynatıyor da ondan!
• Şu yeryüzü, toprak neden hüriler, gılmanlar doğuruyor, sana söyleyeyim:
Ona zevk ve safa anberinden kopup gelen rüzgar cennet kokuları verdi de ondan! • Dur, dur! neden eser eser, gelir geçer sana söyleyeyim: Zevk ve safa defterine yaprak yaprak, fakat çabucak gelmeni ister de ondan!

• Dur! Gece neden siyah perdeler geriyor, sana söyleyeyim: Ötelerde düğün var, demek var! Zevk ve safa çarşafına sarıl da düğüne gel, demek ister de ondan!
* Sana beşin de, dördün de, yedinin de sırrını söylerdim ama, zevk ve safa tavlasında bir iki oyunla yenildim de bu yüzden söyleyemiyorum, susuyorum. "Bu gazelde Hz. Mevlana, milattan asırlarca önce gelen Epikoros(341-370)'un felsefî görüşlerini hoş bir ifade ile hülasa etmiştir. Bilindiği gibi Epikoros, "İnsanlar dünyada zevk ve safa için yaşarlar" görüşünü benimseyen "Zevkiyyeci doktirini"ni ortaya atmıştı. Epikoros bütün dünyevî zevklerden kendisini mahrum ederek manevî zevki duymuş, gelip geçici fanî zevklere sırtını çevirmiş bir bahçe içinde, bir kulübede yaşayarak nefsine hakim olma şerefine ermiştir."

592. Hz. Süleyman gönül gözüyle, can gözüyle gördü de,
bu yüzden bütün kuşların dillerini bildi.
Mefa'îlün, Fe'ilatün, Mefa'îlün, Fa'ilün
(c. III, 1281)
* Düşünce hüdhüdlerinden mademki onun nişanı, izi, belirtisi göründü; artık Süleyman'ın mülkü benimdir!
"Neml Suresi, 27/20. ayete işaret var.
* Hz. Süleyman'ın yüksek tahtının yerini peri ile dev bilmezler. Çünkü onun ahtı gözdür, bakıştır. Dünyası ise basiret, gönül gözü ile görüştür.
* Çünkü o, gönül gözüyle, can gözüyle görür de bu yüzden bütün kuşların dillerini bilir. Fakat hiç bir kuş onun diline yol bulamaz. Hiç bir kuş kendi anlayışı ile onun dilini bilemez.
* Onu ancak rindlerin arasında görebilirsin. Çünkü aşk araya girer, onu alır, rindlerin arasına sokar.
* Ötelerden uçup gelen gönül onun okudur. Yoksa onun çok güçlü olan ayını hangi yiğit çekebilir? • Aşkının sakîsi kime şarap sunduysa, kim o sakînin elinden şarap içtiyse, sen yine ona o şarabı sun, kadehi doldur, ver!

593. Kimi ekşi suratlı görürsen, bil ki o aşk ateşinden kaçmıştır.

Müfte'ilün, Fa'ilatü, Müfte'ilün, Fa'ilat
(c. 111, 1274)
• Ey hoca! Neden yüzünü ekşitmişsin? Sen bu şeker ülkesinden, bu tatlılıklar diyarından git, burada herkes güleryüzlüdür. Burada kimse ekşi suratlı değildir.
• Ezel alemindeki gönül ülkesindeki tattan, şeker bile utanır. Sen böyle kaşın asık, çehren ekşi nereden geldin? Belli ki sen ötelerden, o neşe 'diyarından gelmemişsin.
• Dudu kuşları yani ermişler, gökyüzünde şekerler yemedeler. Sen niçin göklere uçmazsın, niçin bu kirli dünyada sürünür durursun? Niçin suratını asmışsın? Yüceleri, geldiğin yerleri hiç düşünmez misin? Yoksa oraları inkar mı ediyorsun?
• Seher vaktinde şarap içen, yani seher vaktini ibadetle geçiren, gündüz arslan avlar. Yani manen güçlü olduğu için hayatın zorluklarını yener. Fakat ayran içen kimsenin, yani dinî ve insanî vazifesini yapmayan kişinin bu dünyada da suratı asıktır, yarın ahirette de.
• îman sahibi de, iman da, din de zevklidir, tatlıdır. Helva tablasının ekşi olduğunu sen nerede gördün? • Bu ekşiliğin hepsi cinsi cinsine gider. Ekşi, ekşi ile birlikte gider olduğundan ötürü, ekşilik de senin önünde ve yüzünde toplanmıştır.

• îlahî güneşin ışığı ile, sıcaklığı ile olgunlaşmayan meyve, şeker kamışı bile olsa ekşidir.
• Aşk güneşinin yakışına sabır gerektir. Sabret, şu uygunsuz hallerine, ekşi davranışlarına bak da bir iki gün sabret, olgunlaş, piş! • Kimi ekşi suratlı görüsen bil ki o, aşk ateşinden kaçmıştır. Hep gölge içinde kalan koruk, salkım, baştanbaşa ekşidir.

594. Vuslat sabahı gelinceye kadar, karanlık geceyi kucakla!
Mef'ulü, Mefa'îlün, Fe'ulün
(c. III, 1241)
• Her kulağa gitmesin, ham adamlar duymasın diye, biz geceleri susarak inleriz, dilsiz, dudaksız feryad ederiz.
• Her ham kişinin burnuna kokusu gitmesin diye vefa tenceresinin kapağını örtüyoruz.
• Gece oldu, halkın coşkunluğu durdu. Kalk şimdi coşkunluğa başlamak sırası bizimdir.
• Bir müddet çalgı dinledik. Şimdi de kendinden geçen canın çalgısını dinleyelim.
• Can arslanını avladı da, tavşan avından bezdi, usandı.
• Şerden kaç, geceye dost olmaya bak! Çünkü gecenin örtüsünü gecenin başına örterler.
• Vuslat sabahı gelinceye kadar, karanlık geceyi kucakla!
* Uyku nedir bilmeyen sevgilinin yüzünü hayal ettikçe, uykuyu unuttuk. * Gece nedir; maksat yüzünün örtüsü! 0 yüze rahmetler, aferinler.

595. Sana susamış kişiye kim su verebilir?
Fe'ülün, Fe'ulün, Fe'ülün, Fe'ul
(c. III, 1289)
• Senin aşkınla yanıp tutuşan kişinin devası ne olabilir? Sana susamış kişiye kim su verebilir?
• Seni seven hastalanır da çarşıda, pazarda dolaşır. Şekerler çiğneyerek senin dükkanını arar durur.
• Bağ sensin, gül bahçesi sensin, parlak gündüz de sensin. Gönlünü demir gibi katılaştırma, yüzünü görmekten bizi mahrum etme!
• Dertlerle, feryadlarla, mihnetlerle, horluklarla ne vakte kadar bizi sarayının dışında bekleteceksin.
• Ey ay! Sen gölgeni onun başı üstünden çekersen hümanın gölgesinden ona ne fayda vardır, ne de rahat!
• Bir an cemalini ve celalini görmezse canı da elemlere uğrar, dünyadan usanır, oturduğu yeri de elemler kaplar.
• Dünya onun güzelliği yüzünden cennete döner, çayırlar, çimenler dilsiz dudaksız onu överler.
• înciler bağışlayan kimdir? Onun denize benzeyen eli, avucu.. Cana canlar katan kimdir? Yanağı, yüzü..
• Dünya senin gölgendir. Sen yürüyünce o da yürür. Var oluşu da senin nurundandır, yok oluşu da! • Edep yolunu tutayım, iki dudağımı da kapayayım da sırlar açan dudakları söze gelsin. Artık o söylesin

596. Aşk Allah'ın Burak'ıdır. Onu yukarılara doğru koştur!
Mefa'îlün, Fe'ilatiin, Mefa'îlün, Fa'îlün
(c. III, 1283)
• Aşığa onun sırlar aleminden şöyle bir ses geldi: "Aşk Allah'ın Burak'ıdır. Onu yukarılara doğru koştur!"
• Allah kutlu etsin, yeryüzünde toprakta yaşayanlara nasıl bir rüzgar esti ki, onun nazındaki ateşten bile su gibi lütuflar coşup fışkırmada?
• Dünyada ay'dan balığa kadar ne varsa her şey Hakk'ın doğanının pençesine düşmüşün aşkıyla birer güvercin oldu.
• Aşıkların çehreleri kuyumcuların aşkından ve elindeki maharetin zevkinden altın rengine ve basılmış sikkelere döndü.
• Nefsanî istekleri tozduran o havada gönül kuşu acaba bizden ne gördü? Neden böyle uçup duruyor?
• Söyleme, kıskançlık her an elini ısırıyor da: "Sevgiliden utanacağına onun işvesinden, edasından, aşkından utan." diyor.

597. O'nun derdini tanıyan deva istemez.
Mefa'îliin, Fe'ilatiin, Mefa'îlün, Fa'îliin
(c. III, 1287)
*O'nun beğenmesi, övmesi de, kusur görmesi, hatta sövmesi de başkasının değil benim olsun. Çünkü O'nun her iki hali de; olgunu da, hamı da benim için ab-ı hayattır.
*Şarabının mahmurluğu mu daha hoş, mestlik verişi mi? Ne olursa olsun canlarımız ebediyyen O'nun şarabının kadehi olsun.
*Ben O'nun sitemiyle, zulmüyle öyle mestim ki sitemi ile lütfunu, adaletini ayırdedemiyorum.
• Cefası, kaçıp giden canımı, yemle, tuzakla tuttu da, beni vefa kuşuna arkadaş etti.
• Canım gitmemek için çok bahaneler buldu. Ama baht 0 bahtsızı adım adım yanına çekti.
• Onun derdini tanıyan deva istemez. Gönlünde O'nu hisseden, can kulağı ile O'nun adını duyan da kendinden geçer, kendinden nişan kalmaz, iz kalmaz.
"Fuzülî merhum da:
"Aşk derdiyle hoşum el çek ilacımdan tabip,
Kılma derman kim, helakim zehir-i dermanındadır." (Ey hekim' Ben aşk derdinden memnunum, hoşum. Bana ilaç verme! Çünkü benim helakim , senin vereceğin dermandadır.) diye yazmış.

598. Bu gördüğün tamamıyla odur! Çünkü onda maddî varlık kalmamıştır.
Mefa'îlün, Fe-ilatiin, Mefa'îliin, Fa'îlün
(c. III, 1282)
• Şu gördüğün tamamıyla odur. Çünkü onda maddî varlık kalmamıştır. Daha ilk dostluğunda işi bitti.
• Benim aşk yolunda pek harap olmuş bir gönlüm var! Bir harabat ehli, bir meyhane dostu onu harap etti gitti.
• Aşka dedi ki: Düşkün ve perişan birisini görmek istiyorsan gel, benim gönlümü gör! 0 tıpkı senin istediğin gibi bir düşkündür. Gel bu düşkünü, yerlere serilmiş olan zavallıyı yerinden kaldır!
• Ona pek yaklaşma, uzaktan bak, içindeki ateşin alevleri seni de yakar.
• Seni ateş sararsa, gözlerimin önüne gel de durumu gör! inciler saçan gözlerimden yaşlar sel gibi akmaktadır.
• Hz. Musa'nın asasını taşa vurarak akıttığı kaynak suyunun örneğini bu kulun akan gözyaşlarında görürsün.
"Bakara Süresi 2/60. ayete işaret var."
• Seslen, "Onun hasta gözleri şifalar dağıtıyor. Nerede bir hasta varsa gelsin, sağlık dağıtma vakti geldi!" diye bağır!
• Dağa çık da nerede gönlü uykuya dalmış biri varsa; "Onun uyanık bahtı ona görüş verecek. Geliniz, geliniz!" diye seslen!

599. Beden ötelerden can şarabı içince, başına gelecek şeyler de o taraftan olur.

Fe'ilatün, Mefa'ilün, Fe'iiat
(c. III, 1290)
• Sevgilinin sövmesi zevkinden mest oldum. Allah'ım aşk şarabı mı daha iyidir, yoksa kadehi mi?
* Onun acı sözleri, hakaretleri, sövmeleri bile insana şaraptan daha fazla zevk vermede ve neşelendirmededir.
• Ben tuzağa yem için gitmiyorum, tuzağının muhabbetine, ızdırabına olan ışkımdan ötürü gidiyorum.
• Doğulu, batılı olmayan ay yüzü ile sevgili, geceleri de gündüzler gibi aydınlatıyor, nurlandınyor.
• Hz. Adem'in toprağı neden akik ile dolu? Tutsun da onu madenine kadar çeksin götürsün diye!
• Gözün de, gönlün de incisi, Allah'ın Peygamberidir. 0 incinin getirdiği haberleri kulağına küpe yap!
• Beden ötelerden can şarabı içince, burada başına gelecek şeyler de aslında ötelerden olur. • Nimetleri verenin güzelliği önünde dünya nimetleri gönüle soğuk geliyor.

600. Gül yüzlülerin hevesine düşmüşsün, ahmakça sözler söylersin.
Müfte'ilün, Fa'ilatü, Müfte'ilün, Fa'ilat
(c. III, 1277)
• Hocam! Sen sevgilinin huyunu, vasfını yanlış anlamışsın. îşin sonucu hakkında gevşek bir zanna, kötü bir şüpheye kapılmışsın.
• Gülyüzlülerin hevesine düşmüş, ahmakça sözler söylüyorsun. Ne olurdu, bir de nar çiçeğine benzeyen kendi güzel yüzünü görseydik.
• Korkudan topallıyasın da yolundan kalasın diye, yol kesenler aşka ölüm adını taktılar.
• Bana kulak ver ki, sözümü senin kulağına küpe yapayım. îşte ben kulağıma küpe ettiğim sözlerden ötürü söze doydum. • Yanıma gel, ben hoşum, güzelim, seni bağrıma basayım. Çünkü benim gelirim, varım yoğum hep senden gelmededir.

601.Aşk ve akıl!
Mufte'iliin, Fa'ilatü, Müfte'ilün,

(c. III, 1276)

• Dün sevgili kendinden geçmiş, mest bir yoldan geldi. Ey tevbe edenler! Dün sevgiliyi bu halde görünce, sizin tevbelerinizi sel aldı götürdü.
• Dün aşk, elinde bir demir tokmakla geldi. Aklın kafasını ezdi ise ne oldu? Aşkın yüceliğinden başımız göklere erdi.
• Dün yeni bir devlet belirdi de, dünya tuzağını yırttı. Şükürler olsun ki güzel aşk kuşu kafesinden kurtuldu.
• Yedi kat göğe sığmayan, meleklerden bile gizlenen aziz varlık, dün bu kirli toprakta, yeryüzünde kendini gösterdi.
• Elsiz, ayaksız olan aşk, dün arslanların bile boyunlarını koparan aklı tuttu da boynunu bağladı.
• Gökyüzünün şişesi, güneşin alevli ışıkları ile canlandı da, gölgesi olmayan birisinin gölgesini gördü. Dün dayanamadı kırıldı.
• Aşıklar gibi güneşin peşinde koşup duran ay, uzun bir ayrılıktan sonra dün sevgiliyi görünce gizleniverdi.