Ağız boşluğu hakkında

Ağız boşluğuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sindirim sisteminin birinci bölümü olup dudaklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yanaklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sert ve yumuşak damakla dilin sınırladığı bir boşluktur. Ağız boşluğunun giriş kapısıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif dudakların çevrelediği açıklık (ağız)http://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çıkış kapısı ise yutağa açılanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif tepesinde küçük dil sallanan darlıktır. Ağız boşluğunun yüzeyi sümüksel bir gömlekle kaplanmıştır.

Dişlerin görevi yiyecek maddelerini kesmekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif parçalamakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ezmek ve öğütmektir. Dişlerin konuşmada da büyük rolleri vardır. Bir diş kökhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kron ve boyuncuk olmak üzere üç bölümden oluşmuştur. Diş kronunun üzeri diş minesi adı verilen çok sert bir maddeyle kaplıdır. Diş boyuncuğu ile kökü de mineye göre daha sarımsı renkli ve kemiğe benzer bir dokuyla kaplıdır. Bu örtü sement tabakası adını alır. Mine ve sement tabakalarının altında dişin esas yapısını oluşturan dentin tabakası http://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif dişin kron bölümünde içinde damar ve sinirlerin bulunduğu ve diş özü adı verilen bir yapının yer aldığı diş boşluğuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif' diş köklerinin ortasında çok ince bir diş kökü kanalı vardır. Kan damarları ve sinirlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kök uçlarında bulunan diş ucu deliğinden girerek diş boşluğuna ulaşırlar. Dişler köpekdişlerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif azıdişleri ve kesiciler olmak üzere üç türdür. Azıdişleri de büyük ve küçük azıdişleri olarak iki tiptir. İnsanın ağzında alt ve üstçenede 16'şar olmak üzere 32 adet diş vardır. Üst ve altçenelerdeki dişler de sağlı sollu 8'er adettir. Çocuk doğduktan 6-7 ay sonra dişleri çıkmaya başlar ve iki yaşına kadar dişlenme tamamlanır. Sütdişi adı verilen bu dişler geçicidir ve 20 tanedir. Çocuklar bu dişleri çoğunlukla yedi yaşına kadar taşırlar ve yedi yaşından itibaren bu dişler kök uçlarında bulunan asıl diş taslaklarının oluşmasıyla itilir ve atılır. Sütdişlerinin dökülmesi genellikle 11 yaşına doğru tamamlanır. Dökülme sırasında dökülen dişlerin yerine hem 20 dişhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif hem de bunlara ek olarak her çenede 4'er tane fazla diş çıkar. Böylece 11-18 yaşlarındaki bir çocuğun dişlerinin sayısı 28'i bulur. Genel olarak 20 ya da daha sonraki yaşlarda alt ve üstçenenin en sonlarındaki akıldişi adı verilen 4 azıdişi daha çıkar ve böylece insan ağzındaki dişlerinin sayısı 32'yi bulur.

Dilhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif üzeri epitel dokuyla kaplıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kastan yapılmış ve ağız boşluğunda ön bölümü serbest olan tat alma organıdır. Dilin ucuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kenarları ve arka bölümleri tada karşı en duyarlı olan bölgelerdir. Dilin üst yüzeyi ipliksi memecikler adı verilen birçok kabarcıklarla örtülmüştür. İpliksi memecikler arasında şapkalı mantar görünümünde olan mantarsı tat memeciklerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif dilin dip tarafında ise 8-12 daha büyükçe çanaksı tat memecikleri bulunmaktadır. İpliksi memecikler dokunumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif mantarsı memecikler tat duyusu görevini yaparlar. Çanaksı tat memecikleri isehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif en önemli tat alma yapıları olan çok küçük ve yuvarlak tat keseciklerini taşırlar. Tat keseciklerinin uçlarında tat duyusu hücreleriyle destek hücreleri yer almıştır. Tat hücreleri sinirlerle beyine bağlantılıdır. Tat hücrelerinde olan uyartı sinirlerle beyine ulaşır ve orada tat duyusu halinde algılanır.

Tükürükhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yapısındaki pityalin enzimi aracılığıyla nişastayı şeker ve suya yıkarak maltoza (arpa şekeri) dönüştüren bir salgıdır. Tükürükhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kulakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çene ve dilaltı tükürük bezleri tarafından salgılanır. Tükürük salgısı bu bezlerin kanalları ile ağız boşluğuna verilir. Tükürük bezlerinin en büyüğü olan parotis (kulak altı tükürük bezi) salgısınıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif son ikinci azıdişin karşısına açılan küçük bir kanalla ağız boşluğuna verir. Çene ve dilaltı tükürük bezlerinin salgıları ise küçük kanallarla dil altına dökülür. Tükürük salgısıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ağız içi ve yemek borusunun iç yüzeylerini kayganlaştırıp yutmayı kolaylaştırır.

Yutmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yutkunma hareketiyle oluşan bir işlemdir. Yutma sırasında soluk alışverişi dururhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif genzin yutağa açılan bölümü yumuşak damak tarafından kapanır. Gırtlak yutma sırasında yukarı kalkar ve gırtlak üzerinde bulunan gırtlak kapağı dilin köküne dayanır. Kapağın bu şekilde ileri itilmesi sonucu soluk borusuna giden gırtlak yolu kapanmış olur.