FUZÛLÎ KONUŞMAK
Atâ b. Ebu Rebâh ra.şöyle demiştir:
Gerçekten sizden öncekiler, fuzuli konuşmayı kötü görüyorlardı.
Onlar, AllAh Teâlâ'nın kitabıdan, Peygamber Efendimiz'in sav. sünnetinden olmayan, iyiliği emretmek ve kötülüğü nehyetmek türünden olmayan sözleri,
maişetin hakkında konuşmak zorunda olduğun kelimelerin dışında olanları fuzuli olarak kabul ederlerdi.
Sizler, Kiramen Katibin adında, sağ ve sol yanınızda oturan hafaza meleklerini inkar mı ediyorsunuz?
İnsan her ne söylerse mutlaka yanında gözetleyen, yazmaya hazır bulunan bir melek vardır.
Sizden biriniz, kıyamet günü sabahtan akşama kadar doldurduğu, içerisinde bulunanların çoğu dünya ve ahiretine fayda vermeyen şeylerle dolu olan kitabı açıldığı zaman untanmaz mı?
Sahabelerden birinin şöyle dediği rivayet edilmiştir:
Gerçekten adamın biri bana bir şey söyler, bana göre onun cevabını vermek susuz kalmış olana serin su vermekten daha sevimlidir, ancak buna rağmen fuzuli olur korkusuyla cevap vermeyi terkederim.
AllAh cc buyurmuştur ki:
Onların gizli konuşmalarının bir çoğundanda hayır yoktur. Ancak bir sadaka yahut bir iyilik yahut da insanların arasını düzeltmeyi isteyen kimsenin konuşması müstesna (Nur-114)
Efendimiz sav. buyurmuştur ki:
Fazla ve gereksiz sözden dilini tutana ve elindeki fazla malını infak edene müfde olsun.
Abdullah b. Mesud ra. der ki:
Fuzuli konuşmalardan sizi sakındırırım. Kişiye ihtiyacını göreceği konuşma yeter.
Mücadih ra. şöyle der:
KOnuşulan kelimeler yazılır. Hatta bir adam oğlunu susturmak için, 'Sana şunu şunu alacağım' dese ve almasa yalancılardan yazılır.
Hasan-ı Basri ra. der ki:
Ey Ademoğlu! Senin için bir sayfa açılmış ve ona vazifeli iki tane de melek tayin edilmiştir. Onlar yaptığının amellerini kaydeder. Bu durumda dilediğini yap, ister çok ister az yap.
ÇOk konuşanın yalanı çok olur. Malı çok olanın günahı çok olur. Kötü ahlaklı olana ise azap edilir.
İbrahim et- Teymî ra. der ki:
Mümin, konuşmak istediği zaman düşünür. Eğer söz faydasına ise konuşur, zararına olacaksa susar. Günahkar kimse ise hiç durmadan ve düşünmeden konuşup durur.
Amr b. Dînâr anlatır:
Bir adam Rasullah'ın sav. yanında çok konuştu. Bunun üzerine Efendimiz sav. ona,
'Dilinin önünde kaç tane perde var?' diye sordu.
'İki dudağım ve dişlerim var' dedi. Efendimiz sav.,
'Bunların içerisinde fazla sözlerini geri çevirecek hiçbir şey bulunmadı mı?' buyurdu.
Efendimiz sav. şöyle buyurmuştur:
Bir insana fazla ve boş konuşmadan daha kötü bir şey verilmemiştir.
(Bu ikaz, Efendimiz sav. şahsını övüp, kelamında aşırıya kaçan ve sözü uzatan bir kimse hakkında yapılmıştır.)
Ömer b. Abdulaziz ra. der ki:
Gerçekten, beni çok konuşmaktan meneden şey övünmek korkusudur.
// İmam Gazali
