Iki kanatlı kuş olmak

İKİ KANATLI KUŞ OLMAK
Gurbeti en iyi göçmen kuşları bilir. Yazın kuzeye kışın güneye göç ederler. Gittikleri yerlerde hep geldikleri yerin tahayyülü ile yaşarlar. Bu hayalleri, hakikate o iki kanat ile ulaşır. Onlar da bilirler ki “Tek kanatlı kuş uçmaz.”
“Hiç ölmeyecek gibi dünya için, yarın ölecek gibi ahiret için çalışın.” buyuran Peygamber Efendimiz’in bu sözü şimdi daha iyi anlaşılıyor. Aslında bu sözüyle Efendimiz bize çift kanatlı olmanın gerekliliğini ifade ediyor. Bu hadis-i şerif aynı zamanda, dünya için olsun, ahiret için olsun, yapılacak işlerin ciddiyetle ele alınması gerektiğine işaret ediyor.
Günümüzde yeni nesil tek kanatlı yetişiyor. Oysaki dünyaya yüzyıllarca nizam ve intizam veren ecdadımız din ve fen ilmini bir arada almış ve eğitimlerini çift kanatlı olarak tamamlamışlardır.
Osmanlı medreselerinde değişik zamanlarda, farklı dersler okutuluyordu. Dinî ilimlerden Fıkıh, Kelâm, Hadis, Tefsir, Feraiz, Usûl-i Fıkıh; aklî (müspet) ilimlerden Mantık, Belâgat, Lügât, Sarf, Nahiv, Hendese, Hesap, Heyet (Astronomi), Botanik, Tarih, Kimya, Tıp, Felsefe gibi ilimler beraber okutulurdu. Hatta güzel sanatlardan mesleki bölümlere kadar çok çeşitli ilim dalları da mevcuttu.
Onlar hayata çift kanatlı uçtular
Çift kanatlı eğitim alıp ilim dünyasına katkılar yapan veya tarih yazan ecdadımızdan sadece birkaçını sayacak olursak durum daha iyi anlaşılır. Bilginlerin hükümdarı ile isimlendirilen İbni Sina, yaptığı bazı eserlerin taklidini bugün bile hala yapabilmek oldukça zor olan Mimar Sinan, batı ve doğu ilim dünyasının astronomi ve matematik âlimi Ali Kuşçu, bizzat gidip görmediği halde, çağına göre Amerika kıtasının ilk ve en doğru haritalarını çizerek, onu dünya medeniyetinin huzuruna çıkaran ve böylece dünya coğrafya tarihine büyük katkılarda bulunan Piri Reis, yenilmez ve çağdaş ordusuyla ün yapan Napolyon’un doğu rüyasına son veren Hafız Cezzar Ahmet Paşa bunlardan birkaç ilim adamımızıdır. Bugün ABD kongre binası salonunda kanun hazırlayan ve uygulayan büyük şahsiyetler olarak gösterilen Kanuni Sultan Süleyman, bir devri kapatan Fatih Sultan Mehmet Han gibi devlet adamları olarak karşımıza çıkar. Her biri kendi alanında en iyilerinden olan Evliya Çelebi, Katip Çelebi, Barbaros Hayrettin Paşa, Matrakçı Nasuh, Ahmet Cevdet Paşa, Mustafa Rakım Efendi ve diğerleri…
Bu isimlerden onlarca hatta yüzlerce sayabilmek mümkün. Hepsinin ortak noktası almış oldukları çift kanatlı eğitimdir. Dönemlerinde yapmış oldukları katkılar sebebiyle bugün bile kendi alanlarında saygın bir yere sahiptirler. Her birinin yazmış oldukları eserler veya katkılar tüm dünyaya yol göstermiştir.
Ne zaman ki Osmanlı’da fen ve din ilmi ayrı ayrı öğretilmeye başladı, ilmin merkezi de o günden beri zayıflamaya başladı. Artık sahalarında parmakla gösterebileceğimiz kişiler yetişmiyor. Bir Sinan, bir Piri Reis yetişmemesini bu çerçevede değerlendirebiliriz. Tek kanatlı olarak yönlendirilmeye çalışılan nesilden böyle büyük isimler maalesef yetişmemektedir.
İkinci kanat için bir fırsat
Bu yıl ilk eğitim sezonu bitti, ikinci eğitim mevsimi Ramazan ayı sebebiyle ayrı bir güzellikle başladı. Aynı zamanda ömür defterimizi nasıl doldurmamız gerektiğine örnek bir yapı teşekkül etti. Eğitimde iki kanatlı olmanın zaruretini bir kez daha hatırladık. Çünkü insan hem dünyayı hem de ahireti yaşayacak. Sadece birine göre adım atması onun tek kanatlı kalması ve başarısız olması demektir. Asıl ve tam eğitim, iki kanatlı gerçekleştirebildiği zaman tecelli etmektedir.
Birine ne kadar hevesliysek diğerine de o kadar ilgi duymalıyız. Birine ne kadar ısrarcı isek diğerinde de o kadar azimli olmalıyız. Her ikisi için gayret ve sebat göstermeliyiz. Çünkü iki kanat sadece ahiret için değil yaşadığımız her sahada, her meslekte, her alanda lazım olan bir şey.
Elbette ki doktor olmak güzel şey; fakat vicdanlı olmak şartıyla. Zengin olmak güzel şey; zekatını, sadakasını vererek dürüstlük şartıyla. Hoca olmak güzel şey; gayret şartıyla. Talebe olmak güzel şey; sabır ve azim şartıyla. Esnaf olmak güzel şey; dürüstlük şartıyla. İdareci olmak güzel şey; adaletli olmak şartıyla. İbadet ehli olmak güzel şey; takva şartıyla. Âlim olmak güzel şey; irfan şartıyla. Dost olmak güzel şey; acıları paylaşmak şartıyla. Hakikati yazmak ve konuşmak güzel şey; yaşamak şartıyla. Tabi ki Ramazan ayına kavuşabilmek güzel şey; istifade etmeye gayret şartıyla. Bütün bu şartları da gerçekleştirmenin tek yolu da iki kanatlı eğitimdir.
Şerife Şevval Kardelen