Tekirdağ İli Halk Giysileri
1- ESKİDEN KADINLARIN GİYDİKLERİ ELBİSELER :
1- Grep : a) Buna yazma, çember, tülbent, şami, kıvrak, tartma ve vala da denir. b) Kare biçimindedir.Kenarlar›, iğne oyaları, boncuk oyaları, çeşitli motifler, tığ işi oyalar, şıkırdaklı kağıttan yapılmış oyalar, mekik oyalarıyla süslenir. c) Genellikle ipek cinsi kumaşlardan yapılır. d) Genellikle beyaz renklidir. Bazen desenli ve renkli de olur.Günümüzde de kullanılan bir baş örtüdür.
2- Fistan: a) Buna mintan da denir. b) Bugünkü gömlek görevini yapar. şalvarın üstüne giyilir. c) şile bezinden, basmadan, divitinden yapılır, önü düğmelidir. d) işlemeli veya işlemesizdir.
3- Cepken: a) Gömleğin üzerine giyilir. Yelek de denir. b) Saten yada ipekten yapılır. Alıcı renklerle süslenir. ön kısmı işemeli olanları da vardır. Bazıları sırmalarla üslüdür.
4- Şalvar : a) Desenli yada düz renkli olup ayağa giyilir. b) Yünlü dokuma kumaşlardan, desenli basmalardan, satenden yapılır. Genellikle büyük çiçekli kumaşlar seçilir. c) Paçaları dar, ağı mümkün olduğu kadar kısadır. d) Beli uçları işlenmiş uçkurlarla sıkılır.
5- Bindallı: a) Genellikle kadifeden yapılır. b) Hemen hemen ayaklara kadar uzundur. üzeri simle işlidir. Genellikle düğün ve bayramlarda giyilir.
6- Kuşak: a) Buna uçkurda denir. b) şalvarın beline geçirilir ve lastik gürevini yapar, iki ucunda çeşitli işlemeler vardır. Bel iyice sıkıldıktan sonra işlemeleri görünecek şekilde yandan sarkıtılır.
7- Hırka : a) Pamukludan yapılır. b) Mintanın üzerine giyilir.Kadifeden yapılır.
8- Peşli : a) Beli kuşaklı olup, tüm bedeni örten, ayaklara kadar uzun entari (elbise) dir.
9- Kırmalı Entari : a) Beli lastikli olup tüm bedeni örter. b) Pamukludan yapılır.
10- Çetik : a) Buna terlikte denir. b) çeşitli motiflerle yünden örülür.Bazan yapaktan da örülür.
11- Çorap : a) çetiğe benzer fakat ondan daha uzundur.Düz ve sade olanları olduğu gibi çok süslü ve motifli olanları da vardır.
12- Ferace : a)Siyah düz kumaştan yapılır. b)Arkalığı bele kadar gelir.Bu arkalık arkadan başın üzerine atılır.
13- Şalta : a) Bele kadar, sıkı kollu, yakasız, önü iliksiz bir giysidir.Omuzdan kol ağızına kadar uzunlamasına iner.Etekleri kaytanlıdır.
14- Çarık : a) Genellikle manda derisinden yapılır.Ucu sivridir ve işle bağlıdır. b) Urgani denilen ayakkabılar da giyilir. c) Nalın veya takunya adı verilen tahtadan yapılan ayakkabılar da giyilir. d) özel günlerde kalaş kundura adındaki ayakkabılar da giyilir.
15- Para kesesi : a) Tel ile kılıptanla işlenerek yapılan kese.
16- Ziynet Eşyaları: a) Renkli kurdelaya geçirilmiş altınlar boyna takılır. b) ınci boncuklar, nar taneleri (üçgen boncuklar), boyunlarına ve kollarına mavi boncuklar takılır.
17- Yağlık : a)Uçları işlidir. b) şalvarın üzerine takılır.
18- Fıta : a)Kadınların iş yaparken giydikleri giysidir. b) Sık dokunmuş bir önlüktür.Hota da denir. c) Genellikle düğünlerde iş yaparken bu önlükler bağlanır.
19- Üç etek : a) Etekleri üç ayrı pile şeklindedir.Parça parça göründüğü için bu ismi alır.
20- Mendil : a) Ucu işlemelidir.Beyaz rengi yanında diğer renklerde olanları da vardır. b) Boyna bağlanır.
21- Kalaş kundura : a)çok sert bir ayakkabıdır.
2- ESKİDEN ERKEKLERİN GİYDİĞİ ELBİSELER
1- Başa giyilenler : Sarık : a) Takkenin üstüne sarılır.Sarı renkli büyük, kare biçimindedir. b) Bir, birbuçuk metre uzunluğundadır.Kenarlarına sim geçirilmiş uçları püsküllüdür.
2- Fes : a) Koyu kırmızı renkte, uçları püsküllüdür.Silindir şeklinde etrafı biyelidir.
3- Tata : a) Başa bağlanan her günlük şapkadır.Kıra giderken giyilir.
4- Boyna bağlananlar : Mendil : a) Dört köşeli telle yahut kılabadanla işlenmiştir ve beyaz renklidir.Ekoseli olanları da vardır.
5- Çevre : a) Beyaz ve dört ucu işlenmiş kare şeklindedir.Uçları gergefle işlenir.
6- Yağlık: a) Bir tek ucu işlenmiş ve bezden yapılmıştır.
7- Gömlek : a) Beyaz amerikan bezinden yapılır.Geniş kollu, uçları, yaka kenarları ve etekleri oyalanmıştır. b) Ceketin içine giyilir.Mintan da denir. c) Ketenden ve dokumadan da yapılır.
8- Cepken : a) Yelek biçiminde basmadan içi astarlı olarak yapılır. İçine pamuk doldurulur. şalta adı da verilir. b) Ceketin içine giyilir.Sırmayla da işlenir. c) Kolları tek katlı ve işlemelidir.önü çaprazlıdır.
9- Ceket : a) şalvarın üstüne giyilir.Uzun kollu ve işlemelidir.
10- Potur : a)çuhadan yapılmış, kaytanlı pantolondur. b) Yukarı kısmı geniş, paçalara doğru daralır. c) Genellikle siyah ve lacivert renktedir. d) Dokuma kumaşlardan yapılarak boyanır. e) Poturun uçkurluğuna uçkur geçirilir iki ucu yanlara sarkıtılır.Poturun dizden aşağı tarafları düğmelidir.
11- Uçkur : a) Patiskadan ya da yapağıdan dokunarak yapılır.
12- Kuşak : a) 2-3 metre boyunda genellikle kırmızı renktedir.b) Bele dolanır.30-40 cm. genişliğindedir.
13- Palto : a) Buna gocuk ismi de verilir. b) içi genellikle tüylü olur.
14- Çorap : a) Yünden veya yapağıdan elde örülerek yapılır. b) Düz, sade olanları yanında süslü motifli olanlar daha çok kullanılır.
15- Ayakkabılar : Tulumbacı : a) Deriden yapılır. b) Deri bir kaç kat üst üste getirilerek taban kısmı yapılır.üst kısmı ise tek bir kat deriden yapılır. c) Bu ayakkabılar kış için kullanılır.
16- Çarık : a) Bir tek kat hayvan derisinden yapılır. b) iplerle ayağa sıkıca bağlanır. c) Genellikle yazın tarlaya giderken giyilir. d) Bunlardan başka mes ve çizme de giyilir.
17- Para kesesi : a) Meşinden ya da bezden yapılır. b) Ağzından bir ip geçirilerek büzülür.Meşinden olanların ise ağzına çıtçıt dikilir.
