Kötü huy

İnsan iki şeyden ibarettir. Suret ve sıfat. Hüküm sıfata göredir, surete göre değil. "Allah Teâlâ, sizin
suretlerinize ve mallarınıza bakmaz, kalplerinize bakar"155 hadisi buna işaret etmektedir.
Ancak insanın gerçek sıfatı âhirette görünür. Çünkü orada her şeyin hakikati ortaya çıkar. İnsanın
zahirî sureti âhirette değişir; herkes kendi sıfatına uygun şekilde haşrolunur. Nitekim Bel'am b. Bâûrâ, o kadar
taatiyle birlikte, köpek suretinde haşrolunacaktır. Âyet-i kerîmede onun hakkında, "Onun hali köpeğe
benzer"156 buyrulmuştur.
Bunun gibi, -Allah korusun- dünyada zulmeden, başkasının malına, canına tecavüz eden kimse âhirette
kendini kurt suretinde, kibirli olan kimse kaplan suretinde; cimri ve namusunu kıskanmayan kimse de kendini
domuz suretinde bulacaktır.
15 5 Müslim, Birr, 10; Ibn Mâce, Zühd, 9 (nr. 4143); Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 2/285; Beyhakî, Şuabü'l-İmân, nr. 10477; Ali el-Müttakî,
Kenzü'l-Um-mâl, nr. 5262.
156 A'râf 7/176.
Âyet-i kerîmede, "Şimdi senin perdeni açtık! Artık bugün gözün keskindir"157 buyrulması, bunu gösterir.
İnsan, bu kötü sıfatlardan temizlenmedikçe hayvanlar arasında yer almaktadır. Âyet-i kerîmede Allah
Teâlâ şöyle buyurur:
"İşte onlar, hayvanlar gibidir; doğrusu daha sapık ve aşağıdırlar." 158
Nefsin tezkiyesi, temizlenmesi ise ancak Allah'a sığın-mak ve O'ndan yardım istemekle mümkündür.
Yüce Mev-lâ (c.c) âyet-i kerîmede, Hz. Yusuf'un (a,s) dilinden bu ko-nuya şöyle dikkat çekmiştir:
"Ben nefsimi temize çıkarmıyorum. Çünkü nefis, gerçekten kötülüğü şiddetle emreder. Ancak
Rabbim'in koruduğu nefis müstesnadır. Zira Rabbim çok affeden ve çok acıyandır."159
Hakk'ın ihsanı ve yardımı olmadıkça, nefis günahlardan arınıp temizlenmez. Bu konuda yüce Mevlâmız
şöyle buyurmuştur:
"Eğer üzerinizde Allah'ın ihsanı ve rahmeti olmasaydı, içinizden hiçbiri ebediyen (günah kirinden)
temizlenemezdi. Fakat Allah dilediğini temizler."160
157 Kaf 40/ 22.
158 A'râf 7/179.
159 Yûsuf 12/53.
160 Nûr 24/21.