Adem..

Adem
Ilk insan ve ilk peygambere ait isimdir. ALLAHû Teâla (cc)'nin kendisine indirdigi on suhüfla, ilk ser'î devleti kurmustur. Kur'ân-i Kerim'de: "Ey insanlar biz sizi bir erkekle, bir disiden yarattik."(i) buyurmaktadir. Bu âyet-i kerimedeki erkekten murad Hz. Âdem'dir.(2) Aynca "Insanlar tek bir ümmet idi" âyeti kerimesiyle ilk devletin Islâm devleti oldugu beyan edilmistir.(3) Zira ümmet, bir imama baglanan toplumu ifade eden eli'timam (uymak) kökünden gelir. Hz. Âdem (as) ve çocuklarinin ilk ümmeti teskil ettikleri sabittir.Âdem kelimesi Arapça degildir. Ademeh kökünden geldigini kabul edenler, derinin iç yüzü mâziâsina geldigini söylemislerdir. "Âdem" kelimesinin edim'den geldigini esas alan lûgat âlimleri, rengi sebebiyle bu sekilde isimlendirildigi kanaatindedirler.(4) Edim Türkçe'de "Sahtiyan" karsiligidir, bu da boyanmis deri mânâsina gelir. Âdem'in bu ismi almasinin sebet;i, deriye benzeyen topraktan yaratildigi içindir. Âdemoglunun renklerinin muhtelif olmasi konusunda Resûl-i Ekrem (sav)'in izahi söyledir: "ALLAHû Teâla (cc) Âdem'i yeryüzünün her tarafindan aldigi bir tutam topraktan yaratmistir. Bu sebeple alinan o toprak ölçüsünde, bir kismi beyaz, bir kismi siyah, bir kismi kirmizi, bir kismi sari, bir kismi da bunlar arasindaki renklerdedir. Bir kismi yumusak, bir kismi kötü, bir kismi temiz ve hos olarak dünyaya gelmistir."(5)ALLAHû Teâla (cc), Hz. Âdem ve onun nesli olan bütün insanlardan "misak" almistir. Bu bir anlamda, ALLAH (cc) ile insanlar arasinda tahakkuk eden mukaveledir. Kur'ân-i Kerim'de:"Hani Rabbin Âdemogullarindan (insanlardan) onlarin sirtlarindan zürriyetlerini çikarip kendilerini nefislerine sâhid tutmus: `Ben sizin Rabbiniz degil miyim?' demisti. Onlar da: `Evet, (Rabbimizsin) sâhid olduk!' demisti. (Iste bu sahidlendirme) kiyamet günü: `Bizim bundan haberimiz yoktu' dememeniz içindir."(6) buyurulmaktadir. Iste, ALLAH (cc) ile insanlar arasinda tahakkuk eden bu mukavele sonucu insanlara hürriyet, mülkiyet, akil ve diger nimetler bahsedilmistir.(7) Islâm hukukundaki umumi kaidelerden birisi de: "Insan için asil olan hürriyettir"(8) seklinde ifade edilmistir. Çünkü "misak" hürriyetin teminatidir. Eger Islâm'a karsi savasirsa, ALLAH (cc) ile olan mukavelesini bozdugu için kölelik ortaya çikar.(9) Her insanm dogustan zimmetinin (mukavelesinin) bulunmasi, lehlerindeki ve aleyhlerindeki haklara sahip olmada esitligi gerektirir. Resûl-i Ekrem (sav)'in "Hiçbir çocuk yoktur ki, Islâm fitrati üzerine dogmus olmasin. Sonra onu annesi ve babasi, ya yahudilestirir, ya hiristiyanlastirir, ya mecûsilestirir, ya müsrik yapar. Nihayet o çocuk bunu dili ile açiklar; ya sükredenlerden ya küfredenlerden olur." (10) buyurdugu sabittir. Muharref Tevrat ve Incil'de de, Hz. Âdem ile ilgili bilgiler mevcuttur. (11) Dolayisiyla ilk insanin Hz. Âdem (as) oldugunu kabul etmeyen kimse müslüman olamadigi gibi, hiristiyan ve yahudi de olamaz. Bu noktada basta Darwin nazariyesi olmak üzere degisik ideolojilere inananlar, "Dehriyyûn" hükmündedirler. Dehrîler, bütün peygamberleri ve kitaplari inkâr ettikleri için kâfirdirler.(12) Çünkü peygamberleri inkâr etmek, onlari vazifelendireni de, (Mürsil'i) inkâr etmeyi beraberinde getirir. Brahmanistler de, peygamberlik müessesesini kabul etmedikleri için Hz. Âdem (as)'i inkâr ederler, bu sebeple kâfir hükmündedirler. (13) ·Resûl-i Ekrem (sav)'in Veda Hutbesi'inde: "Ey Insanlar! Hepiniz Âdem'in çocuklarisiniz. Âdem ise topraktan yaratilmistir." (14) buyurdugu hadis mecmualarinda kayitlidir. Bu noktada, bütüri insanlar esit oldugu için kavmiyet gururuna kapilmalari mümkün degildir. Eger kapilirlarsa kitap, sünnet ve sahabe-i kirâm'in icmai ile sabit olan bir gerçegi inkâr etmis olurlar. Kur'ân-i Kerim'de "Andolsun ki, biz Âdemogullarini üstün bir izzet ve serefe mazhar kilmisizdir. Onlara karada, denizde tasiyacak vasitalar verdik. Onlara güzel güzel riziklar verdik, onlari yarattigimizin bir çogundan cidden üstün kildik"(15) buyurulmaktadir. Müfessirler insanoglunun izzet ve seref sahibi oldugunun bu âyetle sabit oldugunu, dolayisiyla onun bu vasfini hakir görmenin haramligi üzerinde dururlar.(16) Türkiye'de orta ögretim siralarinda "Insanin maymundan geldigi teorisi" halen tekrarlanmaktadir. Bu basta Hz. Âdem (as) olmak üzere, bütün insanlara yapilan en büyük hakarettir. Çünkü insanlar, yeryüzünde ALLAH (cc)'in halifesi hükmündedirler; emanet'i yüklenerek bu serefe haiz olmuslardir.

KAYNAKLAR

(1) Hucurat Sûresi, 13. (HBÇ Meâli, Ist., 1959, c. II, sh. 949.

(2) Imam Kurtubi, el-Cainü 1i Ahkâmul Kur'an, Kahire, 1967, c. XVI, sh. 340, Hz. Âdem ile ilgili âyetler: Bakara Sûresi: 31, 33, 34, 35, 37; Â1-i Imran Sûresi: 33, 59; Maide Sûresi: 27; Âraf Sûresi: 11, 12, 19, 26, 27, 31, 35, 172; Isra Sûresi: 61; Secde Sûresi: 26, 33; Rahman Sûresi:14.

(3) Bakara sûresi: 213. (HBÇ' Meâli, c. I, sh. 57).

(4) Mehmed Vehbi Efendi, Hülasatü'l Beyan fi Tef'siri'I Kur'ân, Ist.1966, c. I, sh. 364.

(5) Imam Burhanüddin ez-Zernuci, Ta'limü'I Mütealim, Ist. 1980, sh. 2; ayrica Hicret Gazetesi 22 Ekim 1979, Sayi 6, sh. 9.

(6) Imam Burhanüddin ez-Zernuci, a.g.e., sh. 2.

(7) A'râf sûresi:172.

(8) Molla Hüsrev, Mir'at el Usul fi Serhi Mirkat el Vüsdl, Ist.1307, c. I, sh. 591.

(9) Ibn-i Hümam, Fethu'l Kadir, Beyrut: 1316, c. IV, sh. 417; aynca Imam-i Kasani, el-Bedai, c. VI. sh. 196.

(10) Sava Pasa, Islâm Hukuku Nazariyati Hakkinda bir Eiüd, Ank.1956, c. II, sh. 339.

(11) Zebidî, Sahih-i Buhari Muhtasari Tecridi Sarih Tercemesi i,e Serhi, Ank.1976 (4. bs c. IV, sh. 529, Had. No: 644; ayrica Sahiii-i Müslim, K.Kader, c. IX, sh.6854, Had. No.2658.

(12)Tekvin, bab:l, cümle:27, bab:2, cümle:21-23, bab:9, cümle:1-617.

(13)Gazzalî, Faysalu't Tefrika Beynel Islâm ve'z Zindika, Misr,1319, sh.27 vd.

(14)Ali b. Muhammed Kari el-Hirevi, Serhu',s ,Sifa, Ist.1309, c.II, sh.515.

(15)Isra sûresi: 70

(16)Ebu'1 Bereket en-Nesefi, Medarikü'l Tenzil, c. II, sh.322