Gazali'nin Anlatımıyla Şükür

Yolculuğa çıkacak bir kimseye, hükümdar bir araba (Gazali at diyor) hediye etse, bu insanın üç çeşit sevinci olabiliir.

a) O kimse, bir arabaya sahip olmanın sevincini yaşar. Bunun hükümdarı sevmekle ilgisi yoktur. Onun sevgisi arabayadır.

b) O kimse, hükümdarın kendisine verdiği önemin sevincini yaşar. Bu arabayı başka bir yerden alsa bu kadar sevinmeyecektir. Bu kimse de, hükümdarın sevgisine mazhar olmaya sevinmektedir.

c) O kimse bu araba ile hükümdara hizmet etmenin ve ona yakın olmanın sevincini yaşar. İşte gerçek şükür budur.

Evet, bu üç sevgiden birincisinin şükür ile ilgisi yoktur. Çünkü bu insanın sevgisi arabayadır, arabayı verene değildir.

İkincisi, nimeti verene sevgi duyması sebebiyle şükür ise de, bu sevgi, nimeti verenin kendisine verdiği önemden dolayıdır. Allah'ın azabından korkup, sevabını umdukları ibadet yapan ve şükreden kimselerin durumu böyledir.

Üçüncüsü, verilen nimet ile Allah'a yaklaşmanın yollarını aramak ve O'nun cemalini seyretmenin sevincine ermektir. İşte, şükürde en üstün mertebe budur. Bunun içindir ki İmam-ı Şibli: "Şükür, nimeti değil, nimeti vereni görmektir" demiştir.