Şükür secdesi ve şükür namazı aynı mıdır?

1. Şükür; nimeti bilip nimet vereni anmak ve övmek demektir. Şükür secdesi bir nimete kavuşmaktan veya bir sıkıntı ve musîbetten kurtulmaktan dolayı kıbleye yönelerek ve tekbir alınarak tilâvet secdesi gibi yapılan bir secdedir.

Ebû Bekre (r.a)'den rivayete göre, "Hz. Peygamber (s.a.s) sevindirici bir haber aldığı zaman veya kendisine bir müjde verildiği vakit secdeye kapanırdı."

Şükür secdesi müstehaptır; ancak namazdan sonra yapılması mekruhtur. Çünkü işin mâhiyetini bilmeyenler bunun namazın bir parçası olduğunu sanabilirler. Bu gibi inanışa yol açabilen her türlü mübah iş ise mekruh olur. Şükür secdesinin mekruh vakitler dışında yapılması gerekir. (İbn Abidîn, Reddül-Muhtar, Mısır t.y., I, 344, 731; eş-Şürünbülâlî, el-Zübâb, s. 85 vd.).

2. Şükür namazı, nafile bir namazdır. Bu namaz bir felaketten, bir belâ ve musibetten kurtulunca, Allah'a olan şükrümüzü ifade etmek için kılınabilir. Peygamberimiz (asv)'in de bazı zamanlar bu şekilde namaz kıldığı bildirilmektedir.

Peygamberimiz (asv) Allah'ın daveti üzerine Miraca yükseldi. Miracın ilk basamağı olan Kudüs'e, Mescid-i Aksâ'ya uğradı. Orada iki rekat şükür namazı kıldıktan sonra göklere yükseldi. Bedir Savaşı bütün dehşetiyle devam ediyordu. Yıllarca Peygamberimize ve Müslümanlara her türlü eziyeti ve işkenceyi yapan, İslam'ı yok etmek için her türlü yolu deneyen Ebu Cehil'in öldürüldüğü haberini alır almaz, Peygamberimiz (asv) hemen iki rekât şükür namazı kıldı.

Hendek Savaşı günlerinde Müslümanlar çok büyük sıkıntılar yaşadı. 10 bin kişilik bir ordu ile Mekke müşrikleri İslâm'ı Medine'den silmek için yola çıkmışlardı. Savaşın en ateşli günleri idi. Cenâb-ı Hak bir fırtına çıkararak düşmanı büyük bir bozguna uğrattı ve müşrikler Medine'yi terk etmek zorunda kaldılar. Peygamberimiz (asv) bu haberi alır almaz hemen iki rekat şükür namazı kıldı. (İbni Kesir, el-Bidaye 4/130-132)

Şükür namazı istendiği zaman kılınabilir. Bunun belli bir zamanı yoktur. İki rekat ve daha fazla da kılınabilir. Fakat kılma mecburiyeti yoktur. Çünkü nafile bir ibadettir.