Ezanın Manası

Osmanlı’nın son dönemlerinde yaşayan büyük veli ve alim Abdurrahman-ı Tâğî k.s. anlatıyor:

Gavs-ı Hizanî k.s. bize ezanın manasını ve işitildiği vakit şöyle düşünmek gerektiğini öğretti.
...
Allahu Ekber: Allah ibadet ve taata ihtiyacı olmaktan yücedir.

Eşhedü en lâ ilâhe illallah: O’ndan başka ibadete layık yoktur.

Eşhedü enne Muhammeden Rasullullah: Peygamberlerin dediği haktır ki, namaz kılmak farzdır. Kul için kıldığı namazın sevabı vardır. Bırakınca ise acıklı bir azap ve büyük mahrumiyet vardır.

Hayye ale’s-salâh: Namaza gel ki o büyük sevaba kavuşasın.

Hayye alel-felâh: Namaza gel ki acıklı azaptan kurtulasın.

Ezanın bu kısmında şöyle demek gerekir: “Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh”. Yani, yüce Allah’tan başka itaat etmeye, azaptan kurtulmaya yardım eden yoktur.

Müezzinin tekrar “Allahu Ekber” demesi, yani Allah senin ibadetine muhtaç olmaktan yücedir, eğer dinleyiciyi biraz gevşekliğe sevk ederse de...

Lâ ilâhe illallah sözü; yani ibadete lâyık olan yalnız Allah’tır. O seni azaptan kurtaracaktır. İşte bu güzel söz gevşekliği giderir.

(Minah)