-
El-Lâtîf (c.c)
EL-LÂTÎF (C.C.)
“Sonsuz lütuf ve kerem sahibi, en ince işlerin bütün inceliklerini bilen.”
Allah (Azze ve Celle) Lâtiftir, en derin, en ince şeyleri hakkıyla bilir.
Çünkü o şeyleri yaratan O'dur.
Her şeyi yerli yerine koyan da O!..
Biz henüz kendi vücudumuzu çözebilmiş değiliz.
Ruhumuz nerede?
Ruh nedir, akıl ne?
Ağzımıza aldığımız bir lokma midemize indiğinde hangi elekten geçip kan hâline gelmektedir?
Yine gözlerimizin esrarını kim çözer?
Gözlerimizi göklere veya ufuklara diktiğimizde, bu muazzam manzarayı can aynamız nasıl aksettiriyor?
Bir de şu var, göz başkasını görür, kendisini göremez.
Bütün bunları vücuda getiren Allah Teâlâ, pek lütufkârdır.
O'nun rahmetinin ve kereminin arkası kesilmez.
O, her şeyi en ince teferruatına kadar görür, bilir, fakat O'nu kimse ihata edemez.
“Gözler onu göremez, O ise bütün gözleri görür; O, lütuf sahibidir, her şeyden haberlidir.” EN'AM: 103.
“Gözler kendini anlayamazken, onları anlayan, anlatan, gören, gösteren, gerçeği bilen ancak O'dur.
Burada dış idrak meselesine de dikkat çekilmiştir.
Bir canlının kendi dışındaki görülenleri görebilmesi ve anlaşılanları anlaması için, öyle bir şaşırtıcı iş ve öyle bir şerefli durumdur ki, akıl bunun en derin noktasını anlayamaz.
Bütün hakimler ve filozoflar bunu izah etmekten âcizdirler.
Meselâ: Gözümle karşımda bir minare görüyorum, ne gözüm minareye kadar, gitmiş ve ne de minare gelip gözüme girmiştir.
Bununla beraber benim gördüğüm, yalnız o minareden yansıyan ışığın içerdiği ve küçücük gözüme bastığı hurda minare resminden ibaret de değildir.
Ben, gözümdeki minare resmini değil, uzaktaki büyük minarenin kendisini görüyorum ve gözümü yumduğum zaman da onu bende değil, olduğu yerde idrak ediyorum.
Hatta dikkat edilirse görme aracı kabul edilen ışık bile bana, benim gözüme kavuşması anında ışık oluyor ve o zaman parlıyor ve görme dediğin olay da o zaman meydana geliyor.
Ve o anda ben, yerindeki minareyi görmüş oluyorum.
Bu nasıl olabiliyor?
İşte bu dış idrak işinin sır ve mahiyeti akılların, idrak ve kavrayışının dışındadır.
Bütün fen ilimleri, felsefeler, bunu ihata edebilmekten uzak kalmış ve filozoflar bu noktada şaşkınlık veya safsatadan başka bir şey yapamamıştır.
Bununla beraber bu, vaki olan bir iştir.
Ve benim minareyi gördüğüm bir gerçektir.
Allah Teâlâ bunu yapmış ve yapmaktadır.
Ve akılların kavrayamadığı bu gerçeğin en derin noktasını ve mahiyetini idrak ve ihata eden de ancak O'dur.
Gözler onu idrak ve ihata edemezken, O gözleri idrak ve ihata eder ve aynı gerçek bütün idrak edilen şeylerde böyledir.
“Ve O lütuf sahibi ve her şeyden haberdardır.” HACC: 63
Ve lütuf sahibi ve her şeyden haberdar olan ancak O'dur.
İdrakin nuru gibi her lütuf O'nundur.
Her şeyi bilen, her doğru haberi veren ancak O'dur.
Bundan dolayı onu dürbünlerle, teleskoplarla aramaya kalkmamalı, hem de gözler görmüyor diye, gözlerden, gönüllerden uzak, ihtiyaçlardan, dileklerden, doğru haberdar olmaz sanıp da O'ndan yüz çevirmemeli, eğri yollara sapmamalıdır.
O lütuf sahibi ve her şeyden haberdar olan en görmeyen gözleri görür, en gizli, en duyulmaz sanılan şeylerden, gönüllerin hiç kimselere açılamayan sırlarından ve emellerinden haberdardır.
O, onlara kendilerinden yakındır.
O'na ibadet etmek ve işleri ısmarlamak için şart, O'nu görmek değil, O'nun görmesi, lütuf sahibi ve her şeyden haberdar olması ve O'na ihlâs ve tevhid ile zât ve sıfatlarına, fiillerine ve lütuflarına iman edilmesidir.” Hak Dini Kur'an Dili 3/489
Çok söze hacet yok.
Yüce Allah öyle bir Lâtiftir ki, her şeyi bir şeye hazine yapmıştır.
Her şeyde onun kudret mührü vardır.
Herbir zerre O'nun kerem nuruyla hayat bulmuştur.
Arılar petek petek bal yapar.
Denizlerde inciler demetlenir.
Kuru dallar üstünde kırmızı güller açılır.
Rahme düşen bir damla erlik suyundan da fidan boylu bir insan meydana gelir.
O tesbih tanesi büyüklüğündeki arılara bu ilhamı veren, ona bu sanatı bağışlayan ancak Allahü Teâlâ'dır.
Âlemde O'nu bilmemek ve O'nu sevmemek kadar betbahtlık düşünülemez.
O ki, âdemoğlunu varlıklar içinde en şerefli mahlûk olarak yaratmıştır.
Yaratılan, her lâhza yaratana muhtaçtır.
Gönül toprağına O'nun muhabbet damlası düşenlere ne mutlu!
Hayatı karın tokluğuna taşıyanlara da eyvahlar olsun.
Yıldız dolu semanın altında kalbine iğne ucu kadar iman ışığı girmeyen kimseler yarın nedametle başlarına topraklar saçacaklardır.
Hakk'a dönün insanlar, yakın büyük fırtına,
Dünya bunca çılgını bindirir mi sırtına? Mustafa Necati Bursalı, Esma-i Hüsna Şerhi, Erhan Yayınları: 151-154.
