Zekeriya Sertel ( 1890)- (1980)

http://www.biyografi.net/images/kisi/351.jpgSelanik'e bağlı Usturumca'da varlıklı bir ailenin çocuğu olarak 1890 yılında doğdu. İlk öğrenimini doğduğu yerde, orta öğrenimini Selanik ve Edirne'de tamamladı. Ardından Selanik'te Hukuk Mektebi'ne devam etti. Gazeteciliğe Selanik'te çıkan 'İttihat ve Terakki'nin yayın organı 'Rumeli'de başladı. Selanik'in işgalinden sonra İstanbul'a geldi ve burada "Tasvir-i Efkar' gazetesinde çalışmaya başladı. İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirip, Paris'te Sarbonne'de sosyoloji öğrenimine başladı. 1. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla İstanbul'a döndü. 1914'de kendi gazetesi 'Turan'ı yayınladıktan sonra Sabiha Hanım’la evlendi. 1919'da eşiyle birlikte ABD'ye giderek 'Colombia Üniversitesi Gazetecilik Fakültesi'ni bitirdi. 1924'te 'Resimli Ay' dergisini yayınladı. Bu dergide, Nazım Hikmet'in başlattığı 'Putları Yıkıyoruz' yazıları nedeniyle tepki aldı. Dergide ayrıca Sadri Ertem, Sabahattin Ali ve Suat Derviş gibi tanınmış isimler de yazıyordu. Dergideki yazılarından dolayı 'İstiklal Mahkemesi'nde yargılanarak 3 yıla mahkum oldu. 1932'de Faik Sabri Duran'la birlikte 'Hayat Ansiklopedisi'ni çıkarttı. 1936'da İstanbul'da İş Bankası tarafından çıkartılan 'Tan' gazetesini Ahmet Emin Yalman'la birlikte satın alarak yeni biçimde yayınlamaya başladı.Tan 2. Dünya Savaşı sırasında, etkili bir gazete haline geldi. Yayınladığı yazılarından dolayı birkaç kez tutuklanan Sertel, Tek Parti yönetiminin baskılarının artması üzerine eşiyle birlikte ülkeyi terketti. Önce Paris'e, daha sonra Bakü'ye giden Sertel, eşinin ölümü üzerine yeniden Paris'e yerleşti. Mart 1977'de İstanbul'a dönen Sertel, 'Cumhuriyet' ve 'Vatan' gazetelerinde yazılar yazdı. 1980'de öldü.

ESERLERİ
Sertel'in, gazete ve dergilerdeki yazılarının yanı sıra, "Mavi Gözlü Dev (1968)", "Hatırladıklarım (1968)" ve "Nazım Hikmet'in Son Yılları (1978)" adlı eserleri de vardır.

Hatırladıklarım
Zekeriya Sertel
Remzi Kitabevi

Zekeriya Sertel, Türk basın ve siyaset tarihinin en önemli isimlerindendir. Gazeteciliğe 1911'de, Selanik'te başlayan Sertel'in meslek yaşamı özgürlük ve demokrasi mücadelesiyle geçti. Kurtuluş Savaşı'ndan sonra, Türkiye'nin en önemli basın-yayın kurumlarını yönlendirdi; pek çok yeniliğe imzasını attı. II. Dünya Savaşı yıllarında faşizme ve nazizme karşı, kalemiyle savaş açtı. Tek parti iktidarı döneminde verdiği demokrasi mücadelesi, başyazarı olduğu Tan gazetesinin yakılıp yıkılmasıyla sonuçlandı, can güvenliği olmadığından eşi Sabiha Sertel ile birlikte yurtdışına çıkmak zorunda kaldı. 1952'den 1977'ye kadar da, kendisine pasaport verilmediği için, ülkesine dönemedi.

Hatırladıklarım, Zekeriya Sertel'in bütün bu çetin yılları anlattığı bir anılar kitabı. Sertel'in de dediği gibi, bir gazetecinin hayatını memleketin hayatından ayırmak mümkün olamayacağı için, bu kitapta aynı zamanda memleketin tarihini ve insanlarını bulacaksınız.

Olduğu Gibi
Rus Biçimi Sosyalizm
Zekeriya Sertel
İletişim Yayınevi / Anı Dizisi

...Sertel, Sovyet deneyinin tarım, kolektifleştirme, ekonomik büyüme, cumhuriyetler üzerinde kurulan baskılar, din, aile, kadın, eğitim konularıyla birlikte, parti proletarya diktatörlüğü gibi kavramları üzerine basit ama ilginç yorumlar getiriyor. Eşi Sabiha Sertel'in aksine, kendini hiçbir zaman komünist olarak tanımlamamış Zekeriya Sertel'in gözlemleri, bugün hala, hem
SSCB hem de Asya cumhuriyetlerinde yaşananların kavranmasına katkıda bulunacak unsurlarla dolu.

Sertel'lerin Anılarında
Nazım Hikmet ve Babıali
Zekeriya Sertel , Sabiha Sertel , Yıldız Sertel
Adam Yayınları / Anı Dizisi
İstanbul 1993

"Annem Sabiha Sertel, babam Zekeriya Sertel ve ben ömrümüzün önemli ve uzun yıllarını Nazım Hikmet'le geçirdik. (...) Nazım Hikmet hakkında pek çok orijinal, bilinmeyen bilgiler verdiğimizi, onu gençliğinden ölümüne kadar, bütün yönleriyle ele alıp tam bir portresini çizdiğimizi sanıyorum."
-Yıldız Sertel-
Elinizdeki kitap üç bölümden oluşuyor: Birinci bölümde Sabiha Sertel, Nazım Hikmet ve Sabahattin Ali ile ilgili anılarını; ikinci bölümde Yıldız Sertel, Nazım Hikmet ile ilgili anılarını; üçüncü bölümde ise Zekeriya Sertel, aralarında Nazım Hikmet de olmak üzere Babıali'de tanıdığı kişileri anlatıyorlar. İlginç anılarla yüklü, Nazım Hikmet'in çok az bilinen yönlerine ışık tutan bir kitap.
(Arka Kapak)

xxxxxxxxx

Resimli Ay
Kolektif
Broy Yayınları / Deneme-İnceleme-Eleştiri Dizisi

Nazım Hikmet'in Putları Yıkıyoruz kampanyası ve dönemin sanat-kültür sorunlarının tartışıldığı fevkalade nüshalardan seçilmiş tıpkıbasım sayfalar.
(Ön Kapak'tan)